A la fin deu sègle XVIau, refugiats judiussefarditas arribats d'Espanha e subertot de Portugal que s'installèn a Baiona, d'on s'escampilhèn dens las tres petitas vilas de Pèira Horada (on los arcuelhó lo senhor d'Aspremont), de Bidaishe e de la Bastida de Clarença on los protegí lo purmèr duc de GramontAntòni II. Aperats sovent "portugueses", que i compdèn de l'òrdre de setanta a ueitanta familhas segon los fogatges deu sègle XVIIau. Que i viscón dens ua comunautat relativament autonòma, la «Nacion judiva» suus registres deu Còs de Vila, e que dispausèn d'un cemitèri obèrt a la debuta deu sègle XVIIau, uei pertanhent au Consistòri Israelita de Baiona.
Geografia
Predominància lingüistica
Las duas versions de la Carte des sept provinces basques montrant la délimitation actuelle de l'euscara en dialectes, sous-dialectes et variétés (Mapa de las sèt províncias bascas qui mòstra la delimitacion actuala de l'euscarà en dialèctes, sos-dialèctes e varietats) dessenhadas en 1863 per lo prince Loís Lucian Bonaparte que plaçan La Bastida hòra de l'aira bascofòna.
Lo Recueil de linguistique et de toponymie des Pyrénées (Recuelh de lingüistica e de toponimia deus Pirenèus) realizat en 1887 per Julian Sacaze que dona per La Bastida ua version en gascon, compausada d'ua traduccion de dus tèxtes mitologics, puish ua lista deus microtoponimes de la comuna.
Le Recueil des idiomes de la région gasconne (Recuelh deus idiòmas de la region gascona) realizat en 1894 per lo lingüista Edouard Bourciez que dona per La Bastida duas versions de la parabòla deu hilh prodigue traduita en gascon.
La mapa deu Pays Basque français (País Basco francés) dessenhada en 1943 per Maurice Haulon que hè paréisher la "démarcation actuelle entre la langue basque et les dialectes romans" (demarcacion actuau enter la lenga basca e los dialèctes romanics) e qu'enclutz la comuna de La Bastida dens l'aira gasconofòna.
La Bastida qu'estó un deus punts d'enquèstas de l'Atlas linguistique de la Gascogne escrit en 1957 per Joan Seguí, professor d'universitat e lingüista especialista deu gascon. De mei, bastidòt Armand Darritchon qu'enregistrèt ua version orau de la parabòla deu hilh prodigue en gascon en 1963.
Segon la Morfología del verbo auxiliar vasco (Morfologia deu vèrbe auxiliar basco) establida per Pedro de Yrizar en 1970, La Bastida es pas situada dens l'aira bascofòna.
Toponimia
La prononciacion qu'ei [labas'tiðə kla'rensə]. Las fòrmas ancianas que son La Bastida nueva de Clarenza en 1312 [1].
Dauzat qu'explica la bastida atau : deu latin bastita, participi passat substantivat. Lo sens qu'èra lo d'ua petita fortificacion, puish de vilòtas fondadas aus sègles XIII e XIV, dab franquessas autrejadas aus poblants [2]. Segon Negre, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, occitan bastida , « vilatge bastit navèrament », qui èra fortificat e gausiva de franquessas [1].
J.B. Orpustan, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'explica èra ua bastida de pòblament; la decision que ho presa deu temps de Felip lo Bèth, a la fin deu sègle XIII, e la bastida que ho acabada en 1316 jos Loís X le Hutin. Los poblants que venèvan de Rabastens de Bigòrra (o de Tarn ?), mès que i avèva tanben bascos numeroses. Perqué Clarença ? P. Haristoy que cita ua « dauna Clara de Rabastens », mès que i a tanben la possibilitat d'un nom religiós pr'amor i avèva ua capèra dedicada a « Nosta Dauna de Clarença » [1].
Bénédicte Boyrie-Fénié qu'ajusta lo vèrbe bastir vien deu francic *bastjan, « trenar », au sens, a l'origina, de « bastir fortificacions trenadas gràcias a paus a l'entorn d'un castèth » [1].
Istòria
J.B. Orpustan, citat per Bénédicte Boyrie-Fénié, qu'explica La Bastida èra ua bastida de pòblament; la decision que ho presa deu temps de Felip lo Bèth, a la fin deu sègle XIII, e la bastida que ho acabada en 1316 jos Loís X le Hutin. Los poblants que venèvan de Rabastens de Bigòrra (o de Tarn ?), mès que i avèva tanben bascos numeroses [1].
↑ 1,01,11,21,3 et 1,4Bénédicte Boyrie-Fénié, Dictionnaire toponymique des communes. Landes et Bas-Adour, ed. Institut occitan e CAIRN, Pau, 2005, p. 262-263
↑Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 57