Vysoké Mýto estas urbo en Ĉeĥio. Ĝi situas en la Regiono Pardubice, distrikto Ústí nad Orlicí. Ĝi estas unu el plej malnovaj kaj plej gravaj urboj de la regiono. Vivas ĉi tie 12 412 loĝantoj (2024).
La urbon fondis la reĝo Přemysl Otakar la 2-a en la jaro 1262 ĉe grava komerca vojo, kiu ligis Bohemion kun Moravio kaj aliaj landoj. Jam ekde la jaro 1265 estis la urbo ĉirkaŭigita per fortaj muregoj kun tri pordegoj. Ekde la jaro 1307 Vysoké Mýto iĝis dota urbo de ĉeĥaj reĝinoj. La pordegoj kaj partoj de la muregoj bonstate restis ĝis nun. Ankaŭ origina dispozicio de la urbo kun placo meze restis konservita. La placo estas la plej granda kvadrat-forma en Ĉeĥio. Centre staras Z el la jaro 1715. Al la plej malnovaj konstruaĵoj sur la placo apartenas urba magistrejo el la jaro 1536. Fine de la 13-a jarcento estis konstruita templo de Sankta Laŭrenco. Ĝia belega altaro ornamita per pentraĵo de baroka majstro Petr Brandl el la jaro 1728 estas la plej valora memorindaĵo de la urbo.
Fine de la 19-a jarcento apartenis Vysoké Mýto al dek sep el la plej grandaj urboj de la ĉeha reĝlando. La urbo estis sidejo de gravaj oficejoj, lernejoj kaj grandega garnizono.
Dum la unua duono de la 20-a jarcento famigis la urbon firmao „Carrosserie Sodomka“ kiu tie ĉi fabrikis karoseriojn de personaj aŭtomobiloj kaj busoj.
Choceňské Předměstí, kies konsistoj estas ankaŭ Bžundov, partoj Dráby, Jangelec, Lipová, Na Vinicích, Na Krétě, Na plese, Průhony, Visnarov, Spálenec kaj Pekárka, Sárovec kaj Soukenická Valcha
Litomyšlské Předměstí, kies konsisto estas Blahov, partoj Dráby, loĝdomaro Družba, Kaplanka, Lipová, Peklovce, Průhony, Voštice/Harta, Zahrádky kaj Zdonín
Pražské Předměstí, kies konsisto estas loĝdomaro Družba, Na Vrchách, Koryta, partoj Peklovce kaj Václavka
Nuntempe Vysoké Mýto estas konata pro historiaj memorindaĵoj kaj bela ĉirkaŭaĵo. La tradicion de la bus-fabrikado nun transprenis firmao IVECO Czech republic (antaŭe Karosa).
Ankaŭ iamaj kazernoj malaperis. La lastaj soldatoj estis anoj de la okupada armeo de Sovetunio, kiu postlasis en la urbo kaj en proksimaj arbaroj ankaŭ ekologian dezertigon. Post ilia forigo en la jaro 1990 la urbo reviviĝis kaj Vysoké Mýto denove proponas vastan kulturan kaj sportan vivon.
Vidindaĵoj
En la urbo troviĝas gimnazio kaj faka konstru-mezlernejo por akvomastrumantoj. En la historian centron de la urbo oni povas eniri kaj enveturi tra antikvaj pordegoj – Litomiŝla kaj Praga (ĉeĥe Litomyšlská a Pražská). El la Choceň-pordego restis nur turo.
Praga pordego
Praga pordego
La pordego estas la plej sendifektita parto de iama defenda sistemo konstruita en la 13-a jarcento. Kvankam kvarfoje (en la jaroj 1461, 1700, 1774 kaj 1816) ĝi forbrulis, la gotika stilo restis konservita ĝis nuntempo.
Litomiŝla pordego
La pordego havas, same kiel la Praga pordego, du turojn. Post forbruligo komence de la 19-a jarcento ĝi estis rekonstruita en novgotika stilo. Komence de la 20-a jarcento la pordegon ornamis pentristo Mikoláš Aleš. La pentraĵo bildigas duelon de sankta Georgo kun drako.
Muregoj
Je ordono de rego Přemysl Otakar la 2-a estis la urbo ĉirkaŭigita per muregoj – 10 m altaj kaj 1,2 m larĝaj. Al ĉiu pordego apartenis levponto. La plej gravaj okazaĵoj de la historio estas skulptitaj en la muregon en Jungmann-parko.
