Monlet se tròba a dos quilomètres de l'ancian chapluòc de canton, Alègre, en la partida centre nòrd deu Naut Léger. Lo vilatge, traversat en son meig e del nòrd al sud per la RD 13, es lo mai vast del canton amb una superfícia de 3 570 ectaras. Deu punt de vista del relèu, es una plana granitica d'altitud mejana a l'entorn de 1 000 mètres.
Las fòrmas ancianas son Monledum, en latin, en 1213, Ecclesia B. Mariae de Monlet, en 1252, Ecclesia de Montleth, en 1267, Molletum, en 1329, Le Moulet, en 1398, Mollet, en 1453, Molet, en 1561, Montlet-en-Auvernhe, en 1608 [2]. Pas d'informacions sus l'origina. La fòrma occitana fonetica es benleu Mole(t).
Estublac
Las fòrmas ancianas son Scupliat en 1263, Escublac en 1323, Escuplac en 1345, Stublat (mapa de Cassini) alh secle XVIII [3].
Lo nom es aparentat a La Baula-Escoublac, Écublei, Écublé, Écueillé, Écuvilly, etc, comunas francesas. Ambelh sufixe -acum, Dauzat los explica per lo nom gallic d'òme Scopilus e Scopilius[4]. Xavier Delamarre utiliza puslèu d'autres noms celtics de mèstres, Scubilios, Scublos, atestats, en relacion benlèu amb de noms d'aucèls (vielh breton scubl, « milan ») [5]. Las explicacions convenon tanben per Escublac, vengut Estublat, Estublac, pueis que l'auvernhat palataliza cu en tyu. Joan Arçac pensa que los Estublac, Escublac, situats dins de luòcs rochós, pòdon venir delh latin scŏpŭlus, tirat delh grèc skópelos, ròc, ròca [6]. Probable que chau escriure Escublac.
Las Inhas
Chastèl destrut e vialatge. Èra una senhoriá que dependiá de la maison d'Alègre e moventa en fèu delh duchat d'Auvernhe. Las fòrmas ancianas son De Las Inhas en 1293, Las Ynhas prope Alegrium en 1461, Lassimes (mala lectura), Les Ygnes en 1576 [7].
Segon Joan Arçac, lo nom es escur. Las Inhas pòdon venir benleu delh latin ignis, « fuòc », ambelh sens de « borlat, cramat, incendiat »; Joan Arçac pensa tanben a Unias, « unitat » [8], mas i a de dificultats foneticas.
Brechinhac
Las fòrmas ancianas son Brachinac en 1222, Branchinac en 1263, Brachinhat en 1404, Brachinhac en 1476, Brechignac alh secle XVIII (mapa de Cassini) [9].
Joan Arçac propausa *Braccaniacum, de(lh nom d'òme) *Braccanius (inatestat), derivat delh gallic Bracc-[10].
Frontès
Las fòrmas ancianas son Villa de Froneills en 1252, Fronteylhs en 1285, Fronteelhs, Fronteilhs en 1513. Per Frontilhas, luòc [de mau trobar] près de Frontelhs, terrador ont an trobat d'antiquitats romanas : Territorium de las Frontilhas en 1418 [11].
Joan Arçac explica las Frontilhas, près de Frontelhs (Frontelhs seriá alh terrador de las Frontilhas), per frontem (latin front) + -icula (sufixe diminutiu), mas lo sens es pas clar [12]. Doncas Frontelhs seriá Fronticulum, çò qu'es corrècte foneticament.
Istòria
En 1789, Monlet èra de la província d'Auvèrnhe, de l'eleccion de Briude, de la subdelegacion de La Chaa Dieu e delh ressòrt de Riam. Sa gleisa parochala, diocèsi delh Puèi de Velai e l'archipreirat de Sant Pàulhan, èra delh vocable de Nòstra Dòna; après l'abadiá de la Chaa Dieu, l'avesque delh Puei presentava a la cura [2].
↑Albert Dauzat, Charles Rostaing, Dictionnaire étymologique des Noms de Lieux en France, Librairie Guénégaud, reedicion 1984, p. 260, a Ecublé, Ecquevilly
↑Xavier Delamarre, Noms de lieux celtiques de l'Europe ancienne, ed. Errance, 2012, p. 232, 306, 346-347
↑Jean Arsac, Les noms de lieux en Velay, ed. des Cahiers de la Haute-Loire, 2023 (reedicion), p. 146