Situat desobre las aigas d'Alèir, sus un bauç, los ostaus, la glèisa e l'ancian chastèl dau vilatge son expausat en nautor, sarrats au dintre de barris medievals que ne demòra pas que qualquas torres, cortinas e pòrtas fortificadas.
Las fòrmas ancianas son Chisliacus vès 1192, Chislac en 1234, Affarium de Chilhac en 1271, Chilhiacum en 1288, Chllac en 1321, Cillach alh secle XIV (Froissart), Chillat en 1401, Ecclesia de Chilhaco alh secle XV, Silhac en 1511, La chastelenye de Chiliat en 1669, Saint Honorat de Chilliac en 1762 [2].
La prononciacion aproximativa z-es [tsi'ja], [tʃi'ja] o [tʃi'jɛ] [3]. En Brivadés e Liuradés, una partida delhs a finaus (tonics o pòsttonics) pòdon èsser articulats [-ɛ] e lo locutor declara sovent que sa prononciacion z-es un a o una modalitat de a.
Segon Dauzat, Chilhac ven probablament delh nom latin d'òme Callius, ambelh sufixe -acum, mas lo nom latin d'òme Casilius es una autra possibilitat [4].
Segon los Féniés, après Negre, Chilhac ven delh nom latin d'òme Casellius, derivat de Casus, ambelh sufixe -acum[5].
Istòria
I aviá un chastèl destrut. En 1789, Chilhac dependiá de la província d'Auvernhe, de l'eleccion de Briude, de la subdelegacion de Lanjac e delh ressòrt delh presidial de Riam. Sa gleisa parochala, diocèsi de Sant Flor e archipreirat de Lanjac, èra delh vocable de Sant Onorat; lo prior de La Vòuta presentava a la cura [2].
En 1251, Beatritz de Borbon maridada en 1238 à Beraud VIII, senhor de Mercòr, faguèt son testament au chastèl de Chilhac [1]
Una anciana costuma, abolida en 1522, voliá que le 1èr de julhèt, a la fèsta de la Sant Gal, patron de la vila de Lanjac, lo chastelan dau borg de Chilhac e las autras gents de justícia arribon solennelament a Lanjac amb de panèirs d'uòus e ne getan mila a dotze cents dins las charrieras. On tenait tant à cet usage qu'en 1360, lorsque la villa de Lanjac était fermée à cause des bandes ennemies qui ravageaient le pays, une requête fut présentée pour que les portes puissent être ouvertes[6].
1583 attaque des protestants
Prévôté royale établie par l'édit du mois de mars 1781
.svg){kind=small}
