23 Chełmski Oddział WOP – jeden z oddziałów w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza.
W 1957 na bazie Grupy Manewrowej i Samodzielnego Oddziału Zwiadowczego sformowano 23 Oddział WOP[a]. Sztab i sekcję polityczną sformowano w oddziale dopiero w 1958[b].
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 354/7, na dzień 1 sierpnia 1957 Oddział liczył 369 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0354/15 przewidywał 704 żołnierzy[1].
W 1959 nadano 23 Oddziałowi nazwę: 23 Chełmski Oddział WOP[c]. W 1961 dowództwo posiadało kryptonim Regata.
W 1962 wprowadzono nowy plan mobilizacyjny PM–62. Zakładał on na wypadek wojny znaczne rozwiniecie jednostki. Zgodnie z etatem czasu „P”, na dzień 1 lipca 1965 Oddział liczył 391 żołnierzy, a etat czasu „W” przewidywał 1747 żołnierzy[2]. W ramach zadań mobilizacyjnych oddział rozformowywał Graniczną Placówkę Kontrolną Terespol[2]
Do 1 grudnia 1968 przeformowano 23 Chełmski Oddział WOP z etatu 354/25 na etat 33/15 o stanie osobowym 665 wojskowych i 18 pracowników cywilnych[d].
Struktura organizacyjna
Struktura na dzień 31.12.1959
- 1 placówka WOP Hrebenne
- 2 placówka WOP Dołhobyczów
- 3 placówka WOP Strzyżów
- 4 placówka WOP Dorohusk
- 5 placówka WOP Włodawa
- 6 placówka WOP Sławatycze
- 7 placówka WOP Terespol
- 8 placówka WOP Janów Podlaski
Struktura batalionu i numeracja strażnic na dzień 1.01.1964.
- 1 placówka WOP nr 1 Hrebenne
- przejście graniczne ruchu uproszczonego Hrebenne
- 2 placówka WOP nr 2 Dołhobyczów
- 3 placówka WOP nr 3 Hrubieszów
- przejście graniczne ruchu uproszczonego Zosin
- 4 placówka WOP nr 4 Dorohusk
- przejście graniczne ruchu uproszczonego Okop
- 5 placówka WOP nr 5 Włodawa
- przejście graniczne ruchu uproszczonego Włodawa
- 6 placówka WOP nr 6 Sławatycze
- 7 placówka WOP nr 7 Terespol
- 8 placówka WOP nr 8 Janów Podlaski
- GPK kolejowa Dorohusk
Sztandar oddziału
W 1964 społeczeństwo Chełma ufundowało oddziałowi sztandar. Wręczenia dokonał 17.05.1964 przewodniczący WRN Lublin Paweł Dąbek[3].
Dowódcy oddziału
- płk Piotr Rogucki
- płk Eugeniusz Gumbarzewicz
- płk Kazimierz Zakrawacz
Uwagi
- ↑ Zarządzenie DWW nr 07/WW z 24.04.1957 → Jackiewicz 1998 ↓, s. 106
- ↑ zarządzenie DWW nr 07/WW z 28.03.1958 → Jackiewicz 1998 ↓, s. 106
- ↑ zarządzenie MSW nr 203/59/WW z 27.11.1959 → Jackiewicz 1998 ↓, s. 106
- ↑ Zarządzenie szefa Wojsk Ochrony Pogranicza nr 043/WOP z 5.09.1968
Przypisy
Bibliografia
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Jan Ławski: Ochrona granic Polski Ludowej 1945-1948. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowe, 1974.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/11, Historia Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Chełm 1956
