Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Zbereże/Uhrusk – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-radzieckiej.
Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 31 komendy odcinka we Włodawie jako 144 strażnica WOP (Zbereże)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].
2 listopada 1945 obsada strażnicy nr 144 wyjechała z Lublina do Włodawy[3]. W 1946 w 31 komendzie odcinka zaszły zmiany dyslokacyjne, 25 stycznia 1946 do ochrony granicy państwowej wyszły pierwsze patrole ze 144 strażnicy WOP Zbereże[4].
W czerwcu 1946 strażnica nr 144 została przeniesiona ze Zbereża do Uhrusk[5].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 144 strażnica OP Uhrusk (w skali kraju) została włączona w struktury 23 batalionu OP we Włodawie, a 1 stycznia 1951 232 batalionu WOP we Włodawie[6][7].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a], a strażnica WOP Zbereże III kategorii otrzymała nr 139 w skali kraju[9] i była w strukturach 232 batalionu WOP we Włodawie[10].
Reorganizacja, jaką przechodziły Wojska Ochrony Pogranicza w czerwcu 1956, doprowadziły do likwidacji 23 Brygady i podległych jej pododdziałów[11].
Strażnice sąsiednie
Dowódcy strażnicy
- por. Jan Małecki (był w 1945)[3].
Uwagi
- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[8].
Przypisy
- ↑ Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ a b Historia ChOWOP ↓, s. 19.
- ↑ Historia ChOWOP ↓, s. 23.
- ↑ Historia ChOWOP ↓, s. 24.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 103.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.16.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 103–104.
- ↑ Nadbużańska Brygada WOP. [w:] Muzeum Polskich Formacji Granicznych im. Władysława Raginisa [on-line]. muzeumsg.strazgraniczna.pl. [dostęp 2021-11-18]. (pol.).
Bibliografia
- HenrykH. Dominiczak HenrykH., Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985, Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985 .
- JerzyJ. Prochwicz JerzyJ., Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965, Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011, ISBN 978-83-7726-027-2 .
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn. 2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
- ASGran. Historia Chełmskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1955. Chełm 1956
- Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
- Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
