Stefan Wolpe
Stefan Wolpe i jego pierwsza żona Ola Okuniewska (1927)
Stefan Wolpe (ur. 25 sierpnia 1902 w Berlinie , zm. 4 kwietnia 1972 w Nowym Jorku [1] [2] ) – amerykański kompozytor i pedagog pochodzenia niemieckiego .
Życiorys
Jego matka pochodziła z Węgier , ojciec natomiast z Rosji [1] . W latach 1919–1924 studiował w Hochschule für Musik w Berlinie u Paula Juona [3] i Franza Schrekera [2] . Zaangażowany w działalność artystyczną i społeczną[2] , uczestniczył w kursach w Bauhausie , brał udział w berlińskiej wystawie dadaistów [1] . Członek lewicowego stowarzyszenia artystycznego Novembergruppe , w latach 1931–1933 był dyrektorem teatru propagandowego Truppe[1] . W 1933 roku w związku ze wzrostem nastrojów antysemickich w Niemczech wyjechał do Wiednia , gdzie studiował u Antona Weberna [1] [2] . W 1934 roku wyemigrował do Palestyny [2] . Od 1935 do 1938 roku był wykładowcą konserwatorium w Jerozolimie [1] . W 1938 roku osiadł w Stanach Zjednoczonych [1] [2] . Wykładał w Musical School of Philadelphia (1939–1942), Brooklyn Free Music Society (1945–1948), Philadelphia Academy of Music (1949–1954), Black Mountain College (1952–1956) i na Long Island University w Nowym Jorku (1957–1968)[1] [2] . W latach 50. i 60. XX wieku był wykładowcą Międzynarodowych Letnich Kursów Nowej Muzyki w Darmstadcie [1] . Ponadto był współzałożycielem Contemporary Music School w Nowym Jorku , gdzie uczył od 1948 do 1952[3] .
Do jego uczniów należeli Elmer Bernstein , Ezra Laderman , Ralph Shapey , David Tudor , Morton Feldman i Charles Wuorinen [1] [2] .
Dwukrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1962 i 1970)[1] . Od 1966 roku był członkiem National Institute of Arts and Letters [2] . Doktor honoris causa New England Conservatory of Music [1] .
Trzykrotnie żonaty, z malarką Olą Okuniewską (1927), rumuńską pianistką Irmą Schoenberg (1934) i poetką Hildą Morley (1948)[2] . W 1981 roku powstało Stefan Wolpe Society, zajmujące się propagowaniem jego twórczości[1] .
Twórczość
W początkowym okresie swojej twórczości nawiązywał do sztuki nurtu Nowej Rzeczowości , pisząc kompozycje przeznaczone dla szerokiego kręgu odbiorców: muzykę kabaretową, teatralną i filmową, a także utwory odnoszące się do ideologii lewicowej[1] . Przebywając na emigracji w Palestynie, zaczął czerpać z muzyki orientalnej, czego przykładem jest oparta na motywach żydowskich kantata Yigdal [1] . W swojej twórczości posługiwał się swobodnie techniką dodekafoniczną , w późnych utworach zaczął stosować formy otwarte[1] oraz używać serializmu [3] .
Ważniejsze kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1] [2] )
Utwory orkiestrowe
2 Studien (1933)
Passacaglia (1937)
suita z baletu The Man from Midian (1942)
Symfonia (1955–1956, zrewid. 1964)
Utwór na fortepian i 16 wykonawców (1961)
Chamber Piece No. 1 na 14 wykonawców (1964)
Chamber Piece No. 2. na 13 wykonawców (1965–1966)
Utwory kameralne
Koncert na 9 instrumentów (1933–1939, zaginiona partia skrzypcowa)
Duo in Hexachord na obój i klarnet (1936)
Lied, Anrede, Hymnus na obój i fortepian (1939)
Sonata na obój (1941)
Music for Any Instruments: Interval Studies na 2-3 instrumenty (1944–1949)
Sonata na skrzypce i fortepian (1949)
Kwartet na saksofon tenorowy, trąbkę, perkusję i fortepian (1950, zrewid. 1954)
12 Pieces na kwartet smyczkowy (1950)
Utwór na obój, wiolonczelę, perkusję i fortepian (1955)
Kwintet na klarnet, róg, wiolonczelę, harfę i fortepian z udziałem barytonu (1957)
Piece in 2 Parts na flet i fortepian (1960)
In 2 Parts na klarnet, trąbkę, skrzypce, wiolonczelę, harfę i fortepian (1962)
Piece for 2 Instrumental Units na flet, obój, skrzypce, wiolonczelę, kontrabas, perkusję i fortepian (1963)
Trio in 2 Parts na flet, wiolonczelę i fortepian (1964)
Piece in 2 Parts for Violin Alone (1966)
From Here on Farther na klarnet, klarnet basowy, skrzypce i fortepian (1969)
Kwartet smyczkowy (1969)
Piece for Trumpet and 7 Instruments na trąbkę, klarnet, fagot, róg, skrzypce, altówkę, wiolonczelę i kontabas (1971)
Utwory fortepianowe
Sonata (Stehende Musik) (1925)
March and Variations na 2 fortepiany (1933)
4 Studies on Basic Rows (1935–1936)
Zemach Suite (1939–1941)
Pastorale (1941)
Toccata (1941)
Battle Piece (1947)
2 Studies (1948)
Music for a Dancer (1950)
7 Pieces na 3 fortepiany (1951)
Waltz for Merle (1952)
Enactments na 3 fortepiany (1953)
Form (1959)
Form IV: Broken Sequences (1969)
Pieśni na głos i fortepian
Utwory wokalno-instrumentalne
2 chinesische Grabschriften na chór i perkusję, słowa Elizabeth Papernow-Shapiro (1937)
kantata Yigdal na baryton, chór i organy, słowa Majmonides (1945)
kantata Lazy Andy Ant na głos i 2 fortepiany (1947)
kantata Street Music na baryton, narratora, flet, obój, klarnet, wiolonczelę i fortepian (1962)
Kantata na mezzosopran, 3 głosy żeńskie i 9 instrumentów, słowa Herodot , Friedrich Hölderlin i Robert Creeley (1963)
Opery
Balety
The Man from Midian (1942)
Muzyka do sztuk teatralnych
Przypisy
Linki zewnętrzne