PROFILPELAJAR.COM

Alois Piňos
Imię i nazwisko	Alois Simandl Piňos
Data i miejsce urodzenia	2 października 1925 ; Vyškov
Pochodzenie	czeskie
Data i miejsce śmierci	19 września 2008 ; Brno
Gatunki	muzyka poważna, muzyka współczesna
Zawód	kompozytor

Alois Simandl Piňos^[1]^[2]^[3] (ur. 2 października 1925 w Vyškovie^[1]^[2]^[3], zm. 19 września 2008 w Brnie^[4]) – czeski kompozytor.

Życiorys

Ukończył studia w zakresie nauk leśnych w Brnie (1953)^[2]^[3]. Jednocześnie uczył się kompozycji u Viléma Petrželki w konserwatorium w Brnie (1948–1949) oraz u Jaroslava Kvapila w Akademii Sztuk Scenicznych im. Leoša Janáčka (1949–1953)^[1]^[2]^[3]. W 1964 i 1965 roku uczestniczył w Międzynarodowych Letnich Kursach Nowej Muzyki w Darmstadcie^[1]^[2], w 1966 roku brał także udział w seminarium muzyki elektronicznej w Monachium^[2]. W latach 1984–1994 był wykładowcą kursów darmsztadzkich^[1]. W 1967 roku współtworzył awangardową grupę kompozytorską, zajmującą się tworzeniem muzyki kolektywnej^[1]^[2]. Od 1953 roku był wykładowcą Akademii Sztuk Scenicznych im. Leoša Janáčka w Brnie^[1]^[2]^[3], w 1990 roku otrzymał tytuł profesora^[1]. Prowadził kursy mistrzowskie w Wiedniu, Fryburgu Bryzgowijskim, Malmö i Rydze^[1].

Twórczość

W początkowym okresie nawiązywał do tradycji muzyki czeskiej^[1]^[3]. Od początku lat 60. XX wieku w twórczości kompozytorskiej Piňosa zaznaczyły się tendencje awangardowe^[1]. Na bazie techniki dwunastotonowej stworzył indywidualne rozwiązania dźwiękowe, operując w miejsce serii grupami kilkudźwiękowymi, układającymi się w pełny materiał dodekafoniczny^[1]. Swoje koncepcje teoretyczne zawarł w pracy Tónové skupiny (Praga 1971)^[1]. Tworzył kompozycje audiowizualne^[1]^[3], eksperymentował także z kompozycją kolektywną, pisząc utwory wspólnie m.in. z Milošem Štědroniem i Ivo Medkiem^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[2])

Utwory orkiestrowe

Tańce czeskie (1951)
Koncert na róg i orkiestrę (1954)
Concertino (1963)
Zkratky (1963)
Koncert na orkiestrę i taśmę (1964)
Koncert podwójny na wiolonczelę, fortepian, instrumenty dęte i perkusję (1966)
Koncert kameralny na smyczki (1967)
Koncert na jméno BACH na klarnet basowy, fortepian, wiolonczelę, instrumenty smyczkowe i perkusję (1968)
Symfonia Apollo XI (1970)
Dyptyk symfoniczny (1975)
Balletti na orkiestrę kameralną i syntezator (1981)
Serenáda pro BBB na orkiestrę dętą (1983)
Koncert organowy (1985)
Uwertura liryczna (1994)
Concertino. Hommage à Leoš Janáček na instrumenty dęte blaszane i orkiestrę (1995)

Utwory kameralne

Trio fortepianowe (1960)
Sonata na altówkę i wiolonczelę (1960)
Karykatury na flet, klarnet basowy lub fagot i fortepian (1962)
Monologi na klarnet basowy (1962)
Konflikty na skrzypce, klarnet basowy, fortepian i perkusję (1964)
Paradoksy I na fortepian solo (1965)
Paradoksy II na fortepian solo z taśmą (1966)
Sonata concertante na wiolonczelę i fortepian (1974)
Canti intimi na kwartet smyczkowy (1976)
Kwintet na saksofon, 2 trąbki i 2 puzony (1980)
Kasematy na fortepian solo (1982)
Nonet (1983)
Euphoria I–V na 2–6 wykonawców (1983–1998)
Sursum corda na organy (1988)
Laudatio na organy (1992)
Serenada na flet solo (1992)
III Kwartet smyczkowy (1993)
Přibliženi na skrzypce elektryczne i perkusję (1994)
Musica affabilis (1994)
Mortonografie na 8 instrumentów (1996)
Sonnenschein für Mondscheinensemble na flet, klarnet, trio smyczkowe i fortepian (1997)
Podziękowania na każdy dzień na 4 saksofony i kwartet smyczkowy lub dęty (1998)

Utwory wokalno-instrumentalne

Ludus floralis na bas-baryton, chór żeński i taśmę (1966)
Gesta Machabeorum na chór i taśmę (1967)
Ars amatoria na bas-baryton, chór i orkiestrę (1967)
Pastorela na chór, instrumenty dęte blaszane i perkusję (1984)
Obžalovaný na baryton, klarnet, trio fortepianowe, perkusję i taśmę (1993)

Utwory na taśmę

Statická hudba (1969)
Hudba pro dva (1972)
Nieskończona melodia (1973)
Spelofonie (1976)
Kontrapunkty przyrody (1978)
Panta rhei (1985)
Lux in tenebris (1990)

Kompozycje audiowizualne

Geneza na zespół instrumentów i projekcję filmową (1970)
Modré nebe na głos, fortepian i diapozytywy (1977)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 113–114. ISBN 978-83-224-0837-7.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2803. ISBN 0-02-865529-X.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 694. ISBN 0-674-37299-9.
↑ Requiem za brněnského hudebního skladatele Aloise Piňose. idnes.cz, 2008-09-28. [dostęp 2024-07-08]. (cz.).