Walki o przedmoście kijowskie
Bitwa pod Trebuchowem – walki polskiego 41 pułku piechoty z sowiecką 172 Brygadą Strzelców toczone w okresie operacji kijowskiej w czasie wojny polsko-bolszewickiej.
Sytuacja ogólna
25 kwietnia rozpoczęła się polska ofensywa na Ukrainie[3][4].
Polska 3 Armia marszałka Józefa Piłsudskiego wydzieliła ze swoich sił grupę operacyjną gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, która uderzając po obu stronach szosy Zwiahel - Żytomierz na froncie szerokości 60 km parła na Kijów[5][6].
Kijów został zdobyty w zasadzie bez walki[7], a bezpośrednio po zajęciu Kijowa dowództwo 3 Armii postanowiło utworzyć na wschodnim brzegu Dniepru obszerne przedmoście, które chroniłoby miasto przed bezpośrednim ogniem artylerii sowieckiej i zabezpieczyło organizację ukraińskiej administracji[3].
9 maja o 3.30 polski 6 pułk piechoty Legionów i 60 pułk piechoty zdobyły przemoście[8] i utrzymywały je do 13 maja. W tym dniu zostały zluzowane przez oddziały grupę płk. Józefa Rybaka. Centralnego odcienka frontu bronił 41 pułk piechoty[9].
Walki pod Trebuchowem
Kolejne dni działania cechowała aktywna obrona polskich pułków i walki ze wzmocnioną sowiecką 58 Dywizją Strzelców. Aktywność polskiej obrony realizowano poprzez wypady. W nocy z 2 na 3 czerwca pododdziały 2 pułku strzelców podhalańskich i 1 pułk piechoty Legionów dokonały wypadu na Boryspol, a 4 i 9 kompania 41 pp pod ogólnym dowództwem por. Wiktora Biretto na Trebuchowo[10].
Nocą kompanie, prowadzone przez ukraińskich przewodników, przeszły linię frontu pod Krosiłówką, o świcie uderzyły od wschodu na Trebuchowo i całkowicie zaskoczyły kwaterujących tam czerwonoarmistów ze 172 Brygady Strzelców. Po krótkiej walce na bagnety i granaty pododdział sowiecki został rozproszony i wycofał się w kierunku Dudarkowa i Hobolewa[1][11].
Bilans walk
Wypad pododdziałów 41 pułku piechoty zakończył się całkowitym sukcesem strony polskiej. Poległo około siedemdziesięciu czerwonoarmistów, w tym komisarz pułku. Polacy wzięli do niewoli 38 jeńców i zdobyli dwa ckm-y[12]. Straty pułku wynosiły 1 zabity i 12 szeregowych rannych[11].
Uwagi
- ↑ Trebuchowo, miejscowość na Ukrainie, na wschód od Kijowa[1].
Przypisy
- ↑ a b Odziemkowski 2004 ↓, s. 415.
- ↑ a b c Kutrzeba 1937 ↓.
- ↑ a b Odziemkowski 1998 ↓, s. 67.
- ↑ Tym 2020 ↓, s. 13.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 166.
- ↑ Kutrzeba 1937 ↓, s. 93.
- ↑ Odziemkowski i Rukkas 2017 ↓, s. 183.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 178.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 179.
- ↑ Wysocki (red.) 2005 ↓, s. 164.
- ↑ a b Smoleń 1929 ↓, s. 25.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 416.
Bibliografia
- Tadeusz Kutrzeba: Wyprawa kijowska 1920 roku. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1937.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-85621-46-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Janusz Odziemkowski, Andrij Rukkas: Polska – Ukraina 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2017. ISBN 978-83-64708-29-9.
- Ludwik Smoleń: Zarys historii wojennej 41-go Suwalskiego Pułku Piechoty imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Juliusz S. Tym: Operacja zaczepna Wojska Polskiego na Ukrainie (25 kwietnia – 11 maja 1920). Szczecin: Instytut Pamięci Narodowej. Oddział w Szczecinie, 2020.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego; vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 2, „Poza granicami współczesnej Polski”. Warszawa: Wydawnictwo „Gamb”, 2005. ISBN 83-7399-050-X.
