Zachodnia Dywizja Strzelców Polskich – dywizja Armii Czerwonej złożona z Polaków, uczestniczyła w wojnie domowej w Rosji i w wojnie polsko-radzieckiej[1] .
Historia
Utworzona została 15 października 1918 w Rosji Sowieckiej . Sformowana przez rozwinięcie istniejącego wcześniej Rewolucyjnego Czerwonego Pułku Warszawskiego zatwierdzona na podstawie dekretu nr 115 Rewolucyjnej Rady Wojennej RFSRR z 15 października 1918.
Dywizję utworzono z Polaków służących do tej pory w różnych jednostkach Armii Czerwonej . Okres szkolenia przeszła w Moskwie . W latach 1918–1920 jej żołnierze walczyli na Froncie Południowym przeciw Kozakom atamana Piotra Krasnowa , następnie z wojskami Amii Ochotniczej generała Antona Denikina i Piotra Wrangla .
Pod koniec 1918 została skierowana na granicę zachodnią Rosji, w celu wzięcia udziału w zajmowaniu obszaru Ober-Ostu przez bolszewików po uznaniu przez Radę Komisarzy Ludowych RFSRR po rozejmie w Compiègne (11 listopada 1918) traktatu brzeskiego za nieistniejący.
Pierwszym dowódcą dywizji był Stefan Żbikowski , który później został zastąpiony przez Romana Łągwę . Komisarzami politycznymi byli Adam Sławiński i Stanisław Bobiński .
Dywizja liczyła około 8 tysięcy żołnierzy i oficerów, dzieliła się na trzy brygady , a te z kolei na pułki , posiadała również własną artylerię .
Wchodziła w skład radzieckiej Armii Zachodniej , a następnie w skład Armii Litewsko-Białoruskiej , przekształconej w czerwcu 1919 w 16 Armię .
Prowadząc działania bojowe w składzie Armii Zachodniej 5 stycznia 1919 roku zdobyła Wilno[1] . Wiosną na Froncie Litewsko-Białoruskim walczyła, m.in. pod Baranowiczami przeciw oddziałom Wojska Polskiego dowodzonym przez generała Stanisława Szeptyckiego , ponosząc wysokie straty.
9 czerwca 1919 została przemianowana na 52 Dywizję Strzelców i bezpowrotnie przestała istnieć jako polska formacja wojskowa – uzupełniona Rosjanami , Białorusinami i Ukraińcami utraciła swój polski charakter.
Dowództwo dywizji
Dowódcy:
Komisarze polityczni:
Struktura organizacyjna
Skład dywizji ulegał zmianom[2] :
Jednostki związane z ZachDS
W Armii Czerwonej, poza Zachodnią Dywizją Strzelców, znajdowały się także inne polskie jednostki:
Przypisy
Bibliografia
Eligiusz E. Kozłowski Eligiusz E. , Mieczysław M. Wrzosek Mieczysław M. , Historia oręża polskiego 1795-1939 , Warszawa: Wiedza Powszechna, 1984, ISBN 83-214-0339-5 , OCLC 830242396 .
Richard Pipes : The Russian Revolution (1990); wyd. polskie - Rewolucja Rosyjska Warszawa 1994; Wyd. PWN ; ISBN 83-01-11521-1 .
Andrzej Szcześniak: Wojna polsko-radziecka 1918-1920 . Warszawa: 1989.
Dywizje piechoty
Dywizje kawalerii
Inne