|
18-a de julio
La 18-a de julio estas la 199-a tago de la jaro (la 200-a en superjaroj) laŭ la Gregoria kalendaro. 166 tagoj restas.
Je la 18-a de julio okazis, interalie:
Eventoj
- -586: Reĝo de Babilonio Nebukadnecar la 2-a konkeris kaj detruis Jerusalemon
- Romio
- 1195: Batalo de Alarcos: almohadaj fortoj venkis la kastilian armeon de Alfonso la 8-a devigante ĝin retiriĝi al Toledo
- 1216: Honorio la 3-a iĝis papo
- 1290: Reĝo Eduardo la 1-a subskribis dekreton pri ekziligo de ĉiuj judoj el Anglio - t.e. 16 000 personoj, laŭ hebrea kalendaro en la tago kiu memorfestas multe da judaj malfeliĉoj, kiel detruo de la Templo de Salomono aŭ de la Dua Templo
- 1323: Avignon: Tomaso de Akvino estis sanktuligita de papo Johano la 22-a
- 1325: Reganto de aztekoj Tenoĉ fondis Tenoĉtitlanon, ĉefurbon de la ŝtato
- 1362: Koło iĝis urbo laŭ Magdeburga juro - fondita de la pola reĝo Kazimiro la Granda
- 1410: Praga ĉefepiskopo interdiktis Jan Hus
- 1492: Aleksandro estas elektita grandduko de Litovio
- 1570: Malfermo de la Jezuita Kolegio en Vilno, la tria jezuita en Pola Respubliko, kiu transformiĝis al Vilna Universitato
- 1647: Ĉeĥio: sturmo al la Cheb-fortikaĵo fare de la imperia garnizono
- 1658: Leopoldo la 1-a iĝis imperiestro de la Sankta Romia Imperio
- 1672: Podolio: kadre de pola-turka milito venko de pola-kozaka armeo en batalo de Ładyżyn (apud Suda Bugo en Vinica provinco)
- 1792: Insurekcio de Kościuszko: pola armeo komandata de Tadeusz Kościuszko sukcese kontraŭstaris kvinoble pli grandan rusan armeon dum la Batalo de Dubienka
- 1808: Napoleonaj Militoj: batalo de Bailén (Andaluzio) komenciĝis - franca malvenko en la Milito de Hispana Sendependiĝo
- 1830: Oni voĉdonis unuan konstitucion de Urugvajo
- 1841: Petro la 2-a kroniĝis kiel lasta imperiestro de Brazilo
- 1850: Pollando: incendio de Krakovo detruis duonon de la urbo, estis detruitaj 160 brikdomoj kaj domoj kaj kelkaj preĝejoj
- 1863: Rusia ministro pri internaj aferoj Pjotr Valujev eldonis sekretan cirkuleron limigantan eldonadon de literaturo en la ukraina lingvo
- 1863: Usona Enlanda Milito: gvidita de kolonelo Robert Gould Shaw 54-a Masaĉuseca Regimento de Infanterio, unua formala afro-usona unuo de la unia armeo atakis Fortikaĵon Wagner (Suda Karolino)
- 1870: Unua Vatikana Koncilio: anonco de dogmo pri la papa neeraripovo kaj papa unuarangeco
- 1876: Montenegra-hercegovina armeo venkis turkojn en batalo de altebenaĵo Vučji Do
- 1881: En Brno komenciĝas konstruado de la teatro en Hradby, hodiaŭ Teatro Mahen, laŭ la arkitektura projektado de la viena oficejo de tre junaj arkitektoj Ferdinand Fellner kaj Hermann Helmer - inkluzive de la projektlaboro, la konstruado daŭris nur 18 monatojn
- 1891: En Prago ekfunkciis unua elektra tramo - la tiel nomata Elektra Fervojo de František Křižík
- 1898: Maria Skłodowska-Curie kaj Pierre Curie malkovris kemian elementon, kiun ili nomis polonio, honore al neekzistanta politike Pollando
- 1900: Notarie pola socio donacis al sia verkisto Henryk Sienkiewicz bienon en vilaĝo Oblęgorek (proksime al Kielce)
- Unua Mondmilito
- 1925: Adolf Hitler publikigis la libron Mein Kampf
- 1926: Transilvanio: laŭ iniciato de hungara barono János Kemény en distrikto Mureș estis formita Verkista laborkomunumo Helikon
- 1931: Dua Pola Respubliko: malantaŭ Varsovia citadelo estis senrangigita kaj pafmortigita laboranto de Ĝenerala Stabo kaj soveta agento majoro Piotr Demkowski
- 1932: Turkio membriĝis al la Ligo de Nacioj
- 1932: Hungara polico arestis György Kilián, sekretarion de la Hungara Asocio de Komunistaj Junulaj Laboristoj, Esperanto-aktivulon
- 1936: Puĉo de la 17-a kaj la 18-a de julio: hispana armeo puĉas ankaŭ en Iberio kontraŭ la Dua Hispana Respubliko - 2-a tago de Hispana Enlanda Milito
- Dua Mondmilito
- 1940: Germana okupado de Pollando: en Varsovio germanaj regopovoj malpermesis al judoj eniri al parkoj, kaj sidi sur publikaj benkoj; Prezidento en ekzilo Władysław Raczkiewicz demisiis Władysław Sikorski kiel ĉefministro kaj anstataŭis lin per August Zaleski pro kaoso dum retiriĝo de pola armeo el Francio - kolonelo Klimecki kun oficiroj intervenis, venontan tagon post mediacio de armea generalo Kazimierz Sosnkowski la prezidento retiris ambaŭ deciojn kaj la puĉo estis sekretigita; pola kaj brita registaroj interkonsentis pri politika kaj militista kunlaboro; litovoj transdonis ĉirkaŭ 720 polojn de internigejo en Kalvarija al sovetaj regopovoj; ĉeĥoslovaka ekzila registaro kreiĝis
- 1941: 27-a tago de la germana invado al Sovetunio: ĉe Orienta Fronto sur la centra strategia direkto germana 46-a Kirasita Korpuso konkeris Jelnja, kaj 3-a Kirasita Grupo okupis Velikije Luki; Supera Komandejo Ruĝa Armeo ordonis kreon de la Fronto de Moĵajska Defend-Linio; Provinco Vartlando: en Poznań germanoj senkapigis 6 polojn
- 1942: Operaco Reinhardt: germanaj ĝendarmoj pafmortigis en Dwikozy kaj Strzegocice (apud Pilzno) po 18 kaj 14 judoj; Varsovia geto: en Domo de Orfoj gvidata de Janusz Korczak estis prezentita spektaklo Poŝto de Rabindranath Tagore; testoflugo de la germana aviadilo Messerschmitt Me 262, unua jetmotora ĉasaviadilo, kiu partoprenos batalojn; registaro de Britio sciigis la sovetunian registaron pri provizora liverĉesigo de la milita provizaĵo per la norda vojo; Sovetunio: funkciigo de subakva dukto tra Ladoga ĝis Leningrado
- 1943: Operaco Reinhardt: Germanaj policoj pafekzekutis en Międzyrzec Podlaski 117 judojn kaj 3 polinojn, en Zgłobień (proksime al Rzeszów) 47 personojn, en Radom 35 loĝantojn de brikdomo, ktp.; nokte de la 17-a/18-a de julio Gestapo arestis en Nowogródek 120 polojn; Volinia masakro: ukrainaj naciistoj murdis pli ol 20 loĝantojn de la pola vilaĝo Tur (en la nuna Rivna provinco), kaj sieĝataj de la Ukraina Ribela Armeo ekde la 16-a de julio polaj soldatoj kune kun sinprotektantaj civiluloj en Huta Stepańska (proksime al nuna Kostopil) sukcesis trarompi la ĉirkaŭigon kaj atingi aliajn memdefendejojn - pli ol 300 personojn murdis banderanoj; Pola Rezistomovado: taĉmento de Kamparanaj Batalionoj el areo Kozienice faciligis fuĝon el bieno al grupo de kartvelaj gardistoj, prizorgita de partizanoj; taĉmentoj de KB el Wola Solecka kaj de Popola Gvardio (40 partizanoj) frakasis Labor-Oficejon, poŝtoficejon, muelejon kaj segejon; sur stacidomo en Józefów ekzekuta taĉmento de Pola Enlanda Armeo plenumis verdikton de mortpuno kontraŭ volksdeutsche; Ernst Sommer Ruĝa Armeo enkondukis al la Batalo ĉe Kursko trupojn de la Stepa Fronto
- 1944: Lublinio: germanoj kadre de operaco kontraŭpartizana ĉirkaŭis en Parczew-arbaro grupiĝon de Enlanda Armeo kaj Popola Armeo; de fervoja transporto inter Bydgoszcz kaj Piła fuĝis 21 sovetaj militkaptitoj; Ruĝa Armeo malarmigis en Arbaro Rudnicka (Distrikto Vilno) 1500 soldatojn de Pola Enlanda Armeo, kaj konkeris polan urbon Hajnówka; en Lublin-regiono komenciĝis Operaco Tempesto; usona aviadilaro tage bombatakis germanan armean spacon de Peenemünde; Dua Pola Korpuso konkeris italan urbon Ankono kun ties strategie grava marhaveno - mortfalis 388 polaj soldatoj, 1 636 vundiĝis kaj 126 perdiĝis — solece pola operaco en la Okcidenta Fronto, permesanta al aliancanoj trarompi Gotan Linion; Orienta Fronto: trupoj de maldekstra alo de la 1-a Belorusa Fronto atakis en Kovel-regiono, apogataj de artilerio de la 1-a Pola Armeo en Sovetunio; en Galicio dekstra alo de la 1-a Ukraina Fronto ĉirkaŭis apud Brodi kelkajn germanajn diviziojn; britaj trupoj atakis apud Caen, usona 1-a Armeo konkeris Saint-Lô; Itala Fronto: usona 4-a Armea Korpuso komencis finan atakon al Livorno; Japanio: generalo Hideki Tojo demisiis el posteno de ĉefministro, deklarante ke la Japana Imperio konfrontas danĝeron, kiu ĝis nun al ĝi ankoraŭ ne minacis
- 1945: Ĉirkaŭ 2000 aliancaj bombaviadiloj atakis Tokion; sur Gvamo ekaktivis komandantaro de Strategiaj Aeraj Fortoj de Usona Armeo
- 1945: NKVD arestis majoron Wincenty Chrząszczewski, komandanton de Areo Vilno de la Delegitaro de Armitaj fortoj (por Pollando); registaro de Bulgario agnoskis Provizoran Registaron de Nacia Unueco en Pollando
- 1946: En Przemyśl Sovetunio transdonis al poloj parton de la pola biblioteko de Lvova eldonejo Ossolineum kune kun la pentraĵo "Panoramo pri Racławice" — la kolektaĵoj estis transportitaj al Vroclavo
- 1947: Kuratora Teritorio Pacifikaj Insuloj iĝis kuratora teritorio de Usono
- 1947: Reĝo de Britio Georgo la 6-a subskribis leĝon pri sendependeco de Brita Hindio
- 1947: Kontraŭjudismo: al Hajfo alnavigis ŝipo "Exodus" kun savitaj de holokaŭsto judoj, al kiuj britoj rifuzis eliri al la tero
- 1951: En Varsovio komenciĝis proceso de germana militkrimulo Jürgen Stroop, aŭtoro de t.n. Raporto de Stroop
- 1951: Signifaj elpeloj el Budapeŝto finiĝis - deviga migrado de 13 000 "klasaj eksterteranoj" plejparte al Hortobágy (pusto). La reloĝiga dekreto estis eldonita la 17-an de junio.
- 1956: Ernő Gerő iĝis unua sekretario de la Hungara Socialista Laborista Partio anstataŭante Mátyás Rákosi, Mihály Farkas estis forpelita
- 1958: Hungara Kortumo trudis severan malliberecan punon al gvidantoj de laborista konsilio de la distrikto Borsod-Abaúj-Zemplén (Rudolf Földvári, Attila Nagy kaj aliaj)
- 1959: Osvaldo Dorticós Torrado iĝis prezidento de Kubo
- 1962: En Pollando 36 setlejoj ricevis urborajton
- 1966: La ĉefa premio de Filmfestivalo en Karlovy Vary estis donita al la filmo Malvarmaj tagoj de hungara reĝisoro András Kovács
- 1968: Santa Clara: usona firmao Intel fondiĝis - la ĉefa produktoro de procesoroj
- 1969: Radio-Televida Centro ekfunkciis en Varsovio, kiu ĝis nun estas sidejo de Telewizja Polska
- 1971: Pelé lastan fojon ekludis en la brazila nacia teamo de futbalo
- 1972: Egiptio ordonis al ĉirkaŭ 20 mil sovetaj armeaj konsilistoj forlasi la landon riproĉinte al Moskvo neliveron de promesitaj armiloj
- 1974: Vizito de sovetia ŝtatestro Leonid Breĵnev al Varsovio
- 1976: Rumana gimnastino Nadia Comăneci akiris maksimuman poentaron dum la 21-a Somera Olimpiko en Montrealo - unuafoje en la historio de Olimpiaj ludoj
- 1991: Prezidio de Jugoslavio decidis pri retirigo dum 3 monatoj federacian armeon el la teritorio de Slovenio
- 1994: Atenco kontraŭ la AMIA - Asociación Mutual Israelita Argentina en Bonaero: 85 personoj mortis kaj 300 vundiĝis
- 1995: Muzikalbumo de usona-meksika kantistino Selena Dreaming of You aperis - populariganta teĥanan muzikon, estis publikigita postmorte
- 1996: Tamilaj tigroj komencis atakon kontraŭ militistejo en Mullaitivu, nordorienta parto de Srilanko, kie dum kelkaj tagoj pereis ĉirkaŭ 1300 soldatoj, kio estis la plej granda malvenko de registara armeo dum la enlanda milito
- 2006: Itala polico liberigis 113 polojn laborantaj en sklavecaj kondiĉoj en trudlaborejo en Apulia, sude de la lando
- 2008: Reĝo Jigme Khesar Namgyel Wangchuck subskribis per ora inko unuan konstitucion de Butano, akceptitan la saman tagon de la parlamento
- 2008: En Belgrado estis arestita Radovan Karadžić
- 2012: Siria enlanda milito: en Damasko ribelantoj atencis kontraŭ sidejo de nacia sekureco, kie pereis aŭ vundiĝis pluraj ĉefaj politikistoj kaj militistoj
- 2012: Bulgario: en bombatenco sur aviadilejo en Burgaso pereis atencinto, bulgara ŝoforo kaj 5 israelaj turistoj, kiuj estis celo de la atenco, 32 personoj vundiĝis, en tio 11-jara knabino kaj 2 gravedaj virinoj
- 2013: Usona urbo Detrojto bankrotis
- Terorismo
- 2020: Vandalismo: en Francio estis ekbruligita la gotikstila Katedralo de Nantes - baroka orgeno, kiu saviĝis de la franca revolucio, detruiĝis
- Invado de Rusio en Ukrainion
- 2022: 145-a tago de rusa agreso: Donecka provinco estis dufoje pripafata per raketoj el la Nigra Maro; Nikopol estis pripafita per 60 rusiaj obusoj, kaj en Torecko pro pripafo pereis 6 civiluloj; Ukrainio konstatis, ke Rusio ŝajnas prepari novan landan ofensivon proksime al Slovjansko; prezidento de Ukrainio Volodimir Zelenskij direktis rezolucion al Verĥovna Rada post pasinttaga demisio de ĝenerala prokurorino Irina Venediktova kaj plej supera funkciulo de la Sekurec-Servo de Ukrainio Ivan Bakanov — samtempe oni movis 651 aferojn pri ŝtatperfido kaj kunlaborismo koncerne la ambaŭ instancojn
- Mondreago: Speciala pola medicina trajno alvenis vespere al Pollando kun 32 vunditaj ukrainaj soldatoj, kiujn oni lokis por kuracado en 11 malsanulejoj — Svislando malakceptis por kuracado de vunditaj ukrainoj (pro neŭtraleco); al instrua centro de Pola Terarmeo alvenis unuaj 7 el 28 usonaj tankoj Abrams, uzotaj oriente de Vistulo por sekurigi kontraŭ Rusio la orientan ŝtatlimon; Kaja Kallas iĝis ĉefministrino de Estonio; sendependa rusa televido; Google punita en Rusio pro montrado de militkrimoj, rusa juĝejo atribuis la duan punon egalan al 110 mln da dolaroj; Doĵd, suspendita marte, komencis refunkcii ekster Rusio por plu raporti el Ukrainio; beloruso kondamnita al punkolonio por 1,5 de jaro pro malhonorigo de Aljaksandr Lukaŝenka
- 2023: Pasinttge pro rusa pripafo en Donecka provinco pereis 3 persojoj, 4 estis vunditaj; nokte rusia armeo atakis pere de 6 krozmisiloj Kalibr (ĉiuj paffaligitaj en la Odesa provinco) kaj 36 senpilotaj aviadiloj Ŝahed (31 paffaligitaj + unu skoltada) — atakita Odeso kaj Mikolajiv; apud Kupjansk, kie rusia armeo reakiras iniciaton, kaj Kreminna rusoj koncentriĝis ĝis 100 mil soldatojn; dekstraborde de Dnepro rusia armeo ĉiutage perdas 20-90 homojn;
- Mondreago: Azerbajĝano donos 7,6 mln da dolaroj de humanitara helpo por Ukrainio; Moskvo: laŭ rusaj ekonomikistoj pli ol 60%, t.e. 86 milionoj de rusiaj civitanoj vivas en malriĉeco, kaj 4% apartenas al riĉuloj; Federacia Asembleo de Rusio plilongigis maksimuman aĝon por mobilizotaj viroj je almenaŭ 5 jaroj, kaze de plej rangaj oficiroj ĝis 70 jaroj; Rusio suspendis var-itinerojn tra Kerĉa markolo post atakoj de senpilotaj aviadiloj al Sebastopolo (ekde la 16-a de julio); landoj de Benelukso sendos baldaŭ al Ukrainio renovigitajn batalveturilojn de infanterio M113;
Naskiĝoj
- 1501: Izabela el Aŭstrio, arkidukino de Aŭstrio, reĝino de Danio, Norvegio kaj Svedio (m. 1526)
- 1504: Heinrich Bullinger, svisa protestanta teologo kaj reformisto (m. 1575)
- 1552: Rudolfo la 2-a, imperiestro de la Sankta Romia Imperio, reĝo de Ĉeĥio kaj Hungario, protektanto de sciencistoj, artistoj, alkemiistoj kaj kabalistoj (m. 1612)
- 1635: Robert Hooke, angla sciencisto, malkovrinto de la leĝo pri elasteco, de Granda Ruĝa Makulo sur Jupitero kaj de ĉeloj (m. 1703)
- 1659: Hyacinthe Rigaud, franca pentristo kaj portretisto (m. 1743)
- 1702: Maria Klementina Sobieska, pola princino, nepino de Johano la 3-a Sobieski (m. 1735)
- 1720: Gilbert White, angla naturalisto kaj ornitologo (m. 1793)
- 1781: József Benke, hungara aktoro, dramtradukisto, fakverkisto (m. 1855)
- 1779: Gottlob König, germana forsta pioniro (m. 1849)
- 1788: Heinrich Reinhold, germana pentristo kaj kuprogravuristo (m. 1825)
- 1797: Immanuel Hermann Fichte, germana filozofo (m. 1879)
- 1811: William Makepeace Thackeray, angla romanisto, ĵurnalisto kaj satiristo (m. 1863)
- 1831: Johann Martin Schleyer, germana katolika pastro, kreinto de la lingvo volapuko (m. 1912)
- 1833: Károly Keleti, hungara ekonomikisto, statistikisto, profesoro, membro de Hungara Scienca Akademio (m. 1892)
- 1837: Vasil Levski, bulgara revoluciulo, nacia heroo, ekzekutita (m. 1873)
- 1842: Bartholomäus von Werner, germana mararmeisto kaj verkisto (m. 1924)
- 1849: Hugo Riemann, germana teoriisto, historiisto, pedagogo kaj leksikonisto pri muziko (m. 1919)
- 1851: Janka Luĉina, belorusa poeto verkinta beloruse, ruse kaj pole (m. 1897)
- 1853: Hendrik Lorentz, nederlanda Nobelpremiita fizikisto konata pri la klarigo de la efiko de Zeeman (m. 1928)
- 1862: Nikolaj Judeniĉ, rusa generalo de kontraŭbolŝevika Blanka movado (m. 1933)
- 1864: Ricarda Huch, germana verkistino, doktoriĝinta en la Universitato de Zuriko (m. 1947)
- 1872: Julius Fučík, ĉeĥa komponisto de dancmuziko (m. 1916)
- 1879: Karol Wojtyła, pola tajloro kaj oficiro (m. 1941)
- 1887: Vidkun Quisling, norvega politikisto, post Operaco Weserübung kunlaborinta kun Nazia Germanio (m. 1945)
- 1889: József Nyirő, rumania hungara verkisto kaj publicisto (m. 1953)
- 1891: Emil Julius Gumbel, germana matematikisto kaj politika publikigisto (m. 1966)
- 1900: Nathalie Sarraute, franclingva verkistino, kontribuinta al Nova Romano (m. 1999)
- 1901: Stanisław Mikołajczyk, pola politikisto, aktivulo de popola movado, ĉefministro de pola ekzila registaro, ministro pri agrikulturo, vicĉefministro (m. 1966)
- 1905: László Halka, hungara privatoficisto, kunlaborinto de "Hungara Heroldo", "Lingvo Internacia" kaj Hungara Antologio, sekretario de la Hungara Esperantista Societo Laborista (m. nekonata)
- 1906: Samuel Ichiye Hayakawa, usona lingvisto kaj politikisto (m. 1992)
- 1908: Paco Pilgrimulo, usona mistikulino, piediranta pac-aktivulino, plurfoje trapasanta Usonon kaj Kanadon (m. 1981)
- 1908: Ĥristo Gorov, bulgara komunisto, membro de la Internacia Asocio de Revoluciaj Esperantaj Verkistoj, publikiganta en "Sennaciulo", konata de la poemaro Poemo de l'Plugisto, prezidanto de Bulgara Esperanto-Asocio, komitatano de UEA, estrarano de Mondpaca Esperantista Movado, kunorganizanto de UK 1963 kaj UK 1978, eldonisto kaj tradukisto de la bulgara literaturo (m. 1999)
- 1909: Andreo Gromiko, sovetunia diplomato, ministro pri eksteraj aferoj, ekonomikisto, ambasadoro, prezidanto de la Supera Soveto de Sovetunio (m. 1989)
- 1910: Kurisu Kei, japana bohemisto, esperantisto, japaniginta La danĝeran lingvon, honora membro de UEA (m. 2009)
- 1912: Béla Balás, hungara laboratoria kuracisto (m. 1973)
- 1912: Zoltán Hegedűs, hungara poeto, verkisto, redaktoro (m. 1989)
- 1913: András Arató, hungara poeto kaj ĵurnalisto (m. 1945)
- 1914: Margit Szerémy Bródy, rumania hungara oftalmologo (m. 2002)
- 1914: Endre Vajda, hungara kritikisto, tradukisto (m. 1984)
- 1917: Fernanda Pivano, itala ĵurnalistino, verkistino, tradukistino kaj muzika kritikistino (m. 2009)
- 1918: Nelson Mandela, prezidento de la Sudafrika Respubliko, Nobelpremiita pri paco (m. 2013)
- 1920: Eugen Thurnher, aŭstra literaturhistoriisto (m. 2007)
- 1921: John Glenn, usona kosmonaŭto kaj politikisto (m. 2016)
- 1922: Georg Kreisler, aŭstra komponisto kaj kabaretisto (m. 2011)
- 1922: Albert Györkös Mányi, rumania hungara pentristo (m. 1993)
- 1922: Thomas Kuhn, usona filozofo pri scienco kaj historiisto de la moderna scienco (m. 1996)
- 1927: Kurt Masur, germana direktisto (m. 2015)
- 1931: György Barkó, hungara aktoro (m. 2024)
- 1931: József Balogh, rumania hungara redaktoro, tradukisto (m. 2006)
- 1932: Jevgenij Jevtuŝenko, rusa filmreĝisoro, poeto kaj verkisto, kiu kiel la unua komencis kritiki Stalinon, aŭtoro de la poemo Babij Jar (n. 2017)
- 1932: Ákos Kertész, hungara verkisto (m. 2022)
- 1935: Ben, franca artisto (m. 2024)
- 1936: Magda Kásler Barabás, rumania hungara kantistino
- 1938: Jan Stanisław Skorupski, pola verkisto, eseisto kaj radi-televida redaktoro pri literaturo, gvidanto de ekologia kampanjo pri Danubo, esperantlingva poeto, aŭtoro de sonetoj en la pola kaj esperanto, enestanta en la Guinness-libro de rekordoj
- 1938: Paul Verhoeven, nederlanda reĝisoro, konata de Spetters, vivanta en Usono
- 1942: Zoltán Szőnyi, rumania hungara muzikinstruisto, pianisto, dirigento
- 1950: Sir Richard Branson, brita entreprenisto kaj bonfaremulo
- 1951: Elio Di Rupo, ĉefministro de Belgio, urbestro de Mons
- 1957: Sándor Bíró, rumania hungara ŝakisto, internacia ŝakmajstro
- 1957: Nikola Rašić, kroata esperantisto loĝanta en Roterdamo, kunlaboranto de Internacia Kultura Servo en Zagrebo, Konstanta Kongresa Sekretario en la Centra Oficejo de UEA, kontribuinta al reta Esperanto-gazeto "Libera Folio", al Zagreba metodo, kaj al la festlibro En la mondon venis nova lingvo, aŭtoro de Rondo Familia
- 1957: Valentin Melnikov, sovetia, rusia kemiisto, komputisto, esperantlingva poeto kaj tradukisto, aktivulo de la Rusia Esperantista Unio, kunredaktoro de Moskvaro, Mondoj, Moskvaj sonoriloj, redakciano de "La Ondo de Esperanto", "Ruslanda Esperantisto", "Moskva Gazeto", tradukisto de Eŭgeno Onegin, membro de la Akademio de Esperanto
- 1963: Martín Torrijos, prezidento de Panamo
- 1966: Mirosław Wróbel, pola sacerdoto kaj bibliisto, profesoro pri teologiaj sciencoj, tradukisto de Aramea Biblio
- 1970: Joe Chialo, germana muzikmanaĝero kaj politikisto
- 1976: Elsa Pataky, hispana aktorino
- 1980: Hirosue Ryōko, japana aktorino kaj popkantistino
- 1982: Prijanka Ĉopra, barata filmaktorino kaj modelino
Mortoj
- 640: Arnulfo de Metz, franka episkopo, kavaliro, sanktulo, komencinto de la dinastio Karolidoj (n. ĉirkaŭ 582)
- 715: Muhammad bin Kasim, araba militisto de Umajidoj (n. 695)
- 1100: Gotfredo de Bouillon, princo de Loreno, unu el gvidantoj de la unua krucmilito, unua reĝo de la Jerusalema reĝlando (n. ĉirkaŭ 1058)
- 1194: Guy de Lusignan, franca kavaliro, reĝo de Jerusalemo, malvenkito en la Batalo apud Hattin (n. 1150)
- 1328: Engelberto la 2-a de Mark, germana grafo de la Graflando Mark
- 1365: Lorenzo Celsi, doĝo de Venecia Respubliko (n. ĉirkaŭ 1310)
- 1374: Francesco Petrarca, itala poeto ankaŭ latinlingva, tradukisto, reprezentanto de renesanco kaj humanismo (n. 1304)
- 1450: Francisko la 1-a, duko de Bretonio (n. 1414)
- 1566: Bartolomé de las Casas, hispana dominikano, kronikisto, defendanto de indianoj (n. ĉirkaŭ 1484)
- 1610: Michelangelo Merisi da Caravaggio, itala pentristo, reprezentanto de frua baroko (n. 1571)
- 1613: Ipacij Pacej, ukraina teologo kaj verkisto, ortodoksa episkopo, kuniniciatinto de Bresta religia unio, aŭtoro de polemikoj en la rusina kaj pola lingvoj (n. 1541)
- 1697: António Vieira, portugala jezuito, diplomato, verkisto, defendanto de indianoj en Brazilo (n. 1608)
- 1721: Antoine Watteau, franca pentristo, reprezentanto de rokoko (n. 1684)
- 1735: Johann Krieger, germana komponisto (n. 1651)
- 1748: Benjamin Hederich, germana instruisto kaj leksikografo (n. 1675)
- 1817: Jane Austen, angla verkistino (n. 1775)
- 1872: Benito Juárez, prezidento de Meksiko, la unua indiano kiel amerika ŝtatestro (n. 1806)
- 1890: Christian Heinrich Friedrich Peters, usona astronomo (n. 1813)
- 1894: Charles Marie René Leconte de Lisle, franca poeto de parnasa skolo, filozofo, tradukisto (n. 1818)
- 1898: Otto Ribbeck, germana klasika filologo (n. 1827)
- 1909: Carlos María de Borbón y Austria-Este, karlista pretendanto al hispana trono (n. 1848)
- 1914: Silvio Romero, brazila verkisto, folkloristo kaj profesoro apoginta Esperanton, ankaŭ dum Brazila Kongreso de Esperanto (n. 1851)
- 1915: Gyula Salacz, hungara politikisto, urbestro de Arad (n. 1832)
- 1919: Élise Deroche, franca aktorino kaj la unua diplomita aviadistino en la mondo (n. 1886)
- 1927: Bazilo Polenov, rusia, sovetia pentristo kaj pedagogo, lekciisto en Altlernejo de belartoj (n. 1844)
- 1931: Karl Georg Brandis, germana filologo, historiisto, pedagogo, bibliotekisto (n. 1855)
- 1938: Maria de Rumanio, reĝino de Rumanio, nepino de Viktoria (Britio), adeptino de Bahaa Kredo (n. 1875)
- 1939: Paul Schneider, germana pastoro kaj teologo, la unua evangelia kleriko-viktimo de germana naziismo (n. 1897)
- 1940: Gusztáv Kőrösmezei, hungara aktoro ligita kun Satu Mare (n. 1846)
- 1944: Adolf Maria Bocheński, pola verkisto, publicisto, partoprenanto de la batalo de Monte Cassino (n. 1909)
- 1948: Ede Telcs, hungara skulptisto, medal-artisto (n. 1872)
- 1949: Vítězslav Novák, ĉeĥa komponisto, aŭtoro de simfonioj, operoj, kantatoj, reprezentanto de la ĉeĥa moderno, muzikpedagogo (n. 1870)
- 1958: Henri Farman, franca aviadisto kaj konstruisto (n. 1874)
- 1967: Humberto de Alencar Castello Branco, prezidento de Brazilo (n. 1900)
- 1969: Eva Vrchlická, ĉeĥa aktorino, verkistino kaj tradukistino (n. 1888)
- 1976: Lucie Mannheim, germana aktorino (n. 1899)
- 1982: Roman Jakobson, rusia, usona slavistikisto, kunkreinto de strukturismo (n. 1896)
- 1988: Nico, germana kantistino, modomanekeno kaj aktorino, konata kiel voĉistino de The Velvet Underground (n. 1938)
- 1991: Michał Falzmann, pola inspektoro de la Supera Ĉambro de Kontrolo, malkovrinto de skandalo, murdita kune kun aliaj ŝtataj oficistoj (n. 1953)
- 1992: Pierce Brodkorb, usona ornitologo kaj paleontologo, kies kolekto troviĝas en la Florida Muzeo de Natura Historio (n. 1908)
- 1993: Jean Negulesco, usona reĝisoro kaj scenaristo (n. 1900)
- 1997: Eugene M. Shoemaker, usona astronomo, kunfondinto de planedoscienco kaj kunmalkovrinto de la kometo Shoemaker-Levy 9 (n. 1928)
- 2000: Sáenz de Oíza, hispana arkitekto, reprezentanto de la moderna arĥitekturo (n. 1918)
- 2000: Lajos Jakab, rumania hungara operkantisto (n. 1929)
- 2008: Wojciech Skalmowski, pola orientalisto kaj slavisto, aŭtoro de 70 publikaĵoj pri irana lingvaro, literaturisto, eseisto, publicisto (n. 1933)
- 2009: Henry Allingham, brita mekanikisto, supercentjarulo (n. 1896)
- 2014: Dietmar Schönherr, aŭstra aktoro kaj moderatoro, kontribuinta al sociaj kaj kulturaj projektoj en Nikaragvo (n. 1926)
- 2016: Ossy Kolmann, aŭstra aktoro kaj kabaredisto (n. 1928)
- 2020: Lucio Urtubia, hispana masonisto kaj anarkiisto, kies domo iĝis sidejo de Louise Michel (n. 1931)
- 2022: Claes Oldenburg, sved-usona popartisto (n. 1929)
Specialaj tagoj kaj festoj
La 18-a de julio estas (laŭ gregoria kalendaro):
|
|
