PROFILPELAJAR.COM

Zamek w Bracławiu
(nieistniejący)
Państwo	I Rzeczpospolita
Miejscowość	Bracław
Ważniejsze przebudowy	1545
Zniszczono	1551, 1671
Odbudowano	1552
Pierwszy właściciel	Giedymin
	Położenie na mapie obwodu winnickiego Zamek w Bracławiu; (nieistniejący)
	Położenie na mapie Ukrainy Zamek w Bracławiu; (nieistniejący)
	48°48′53″N 28°56′41″E/48,814722 28,944722

Zamek w Bracławiu – nieistniejący zamek położony w Bracławiu.

Jako gród wzmiankowany w 1362 roku^[1], założony przez wielkiego księcia litewskiego Giedymina przy ujściu rzeki Puczywki do Bohu. Litwini wznieśli na ziemiach ruskich szereg zamków obronnych, m.in. w Kijowie, Czerkasach, Żytomierzu, Łucku, Ostrogu, Kamieńcu Podolskim, Bracławiu, Winnicy i Kaniowie. Zabezpieczały one w znacznym stopniu ludność miejscową przed atakami Tatarów. Pierwszy drewniany zamek zbudowali Litwini w XIV wieku. Pierwszy zamek miał tu zbudować książę Konstanty Koriatowicz.

Na początku XV wieku wielki książę litewski Witold odebrał Bracław Koriatowiczom i wyznaczył tu swego starostę. W 1478 roku Tatarzy zdobyli i zniszczyli Bracław. W 1541 roku mieszczanie bracławscy zbuntowali się przeciw rządom królewskiego starosty Fryderyka Prońskiego^[2] i utopili dowodzącego załogą zamkową Bohusza Słupicę^[3]. Król Aleksander Jagiellończyk wzmocnił zamek przed rokiem 1545^[4], a miasto odbudował. 9 września 1551 roku chan tatarski Dewlet I Girej rozpoczął oblężenie zamku, który burgrabia Bohdan Bohuszewicz Słupica poddał trzy dni później z powodu braku wody. Następnie Tatarzy drewniany zamek spalili, a ludność wzięli w jasyr. W roku 1552 Zygmunt II August nakazał zamek odbudować i osadził tu silną załogę wojskową^[5]. Zamek w Bracławiu odbudował na swój koszt książę Kuźma Zasławski, który otrzymał za to prawem kaduka skonfiskowane dobra burgrabiego Bohuszewicza Słupicy.

W październiku 1665 hetman kozacki Piotr Doroszenko razem w 500 osobowym polskim oddziałem z twierdzy w Białej Cerkwi obległ i zdobył zamek w Bracławiu obsadzony przez będących stronnikami Stepana Opary Kozaków pod dowództwem Wasyla Drozda. Rzeczpospolita odzyskała Bracław dopiero na podstawie rozejmu andruszowskiego w 1667 roku.

W 1671 roku w bracławskim zamku zamknęli się Tatarzy z Kozakami^[6]. W czasie wojny miasto zostało całkowicie zniszczone. Kozacy wysadzili zamek w powietrze, działa zatopili w rzece, a most zrujnowali.

W 1791 roku na bracławskich polach odbyły się zapewne jedne z ostatnich manewrów Gwardii Pieszej Koronnej, z udziałem księcia Józefa Poniatowskiego.

Przypisy

↑ "Witowd zdobył Bracław, Smotrycz, Czerwonogród , Bakatę, Skałę i obiegł Kamieniec. "[w:] Jędrzej Moraczewski. Starożytności polskie. rep. 1982
↑ Polski słownik biograficzny: Potocki-Przerębski. 1935; Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich: t. 14
↑ Bohusz Słupica (Słupicz) [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).
↑ Materiały do dziejów Sejmu Czteroletniego PAN.
↑ "W roku 1552, po zburzeniu zamku w Bracławiu przez Dewletgireja, Zygmunt August postanowił go odbudować. W tym celu polecił księciu Konstantynowi Ostrogskiemu, marszałkowi ziemi wołyńskiej, ściągnąć do Bracławia wojska najemne" [w:] Ateneum wileńskie, 1930 t. 7, wyd. 1-2
↑ "Nie było możliwe podjęcie działań oskrzydlających w 1671 r. przeciw Tatarom i Kozakom zamkniętym w obu miastach i zamku w Bracławiu, a także w drugiej bitwie pod Parkanami w 1683" [w:] Janusz Sikorski. Polskie tradycje wojskowe: Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów. MON. 1990 str. 308

[1] "Witowd zdobył Bracław, Smotrycz, Czerwonogród , Bakatę, Skałę i obiegł Kamieniec. "[w:] Jędrzej Moraczewski. Starożytności polskie. rep. 1982

[2] Polski słownik biograficzny: Potocki-Przerębski. 1935; Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich: t. 14

[3] Bohusz Słupica (Słupicz) [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2017-11-15] (pol.).

[4] Materiały do dziejów Sejmu Czteroletniego PAN.

[5] "W roku 1552, po zburzeniu zamku w Bracławiu przez Dewletgireja, Zygmunt August postanowił go odbudować. W tym celu polecił księciu Konstantynowi Ostrogskiemu, marszałkowi ziemi wołyńskiej, ściągnąć do Bracławia wojska najemne" [w:] Ateneum wileńskie, 1930 t. 7, wyd. 1-2

[6] "Nie było możliwe podjęcie działań oskrzydlających w 1671 r. przeciw Tatarom i Kozakom zamkniętym w obu miastach i zamku w Bracławiu, a także w drugiej bitwie pod Parkanami w 1683" [w:] Janusz Sikorski. Polskie tradycje wojskowe: Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów. MON. 1990 str. 308

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Zamek w Bracławiu

Przypisy

Information related to Zamek w Bracławiu