Krośniewice – miasto w Polsce położone w województwie łódzkim , w powiecie kutnowskim , siedziba gminy miejsko-wiejskiej Krośniewice . W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa płockiego .
Miasto Krośniewice leży w północno-zachodniej części województwa łódzkiego, 15 km na zachód od stolicy powiatu – Kutna . Stanowi punkt końcowy drogi wojewódzkiej nr 581 z Gostynina .
Krośniewice leżą w historycznej ziemi łęczyckiej [2] województwie łęczyckim [3]
Dawniej Krośniewice były znane z długich zatorów [4] [5] dróg krajowych – nr 1 (część trasy E75 ) i nr 2 (część trasy E30 ). Sytuacja uległa częściowej zmianie po oddaniu do użytku autostrady A2 z Konina do Strykowa pod Łodzią. Ostatecznie problem rozwiązano 16 grudnia 2009 roku, oddając do użytku obwodnicę miasta[6] nr 91 oraz nr 92 poza Krośniewice. Przebieg nowej trasy spotkał się z krytyką mieszkańców[4] [7]
Historia
Pałac w Krośniewicach Nieczynna stacja kolei wąskotorowej Pierwsza wzmiankach o Krośniewicach jako wsi pochodzi z 1355 roku, o miejscowej parafii zaś z 1388. Dokładna data nadania praw miejskich nie jest znana, nastąpiło to przed 1420. Od momentu powstania do 1945 miejscowość w rękach prywatnych – należała do rodów: Awdańców , Szczawińskich, Włostowskich, Gomolińskich, Opackich i Rembielińskich. Miasto znajdowało się w kluczu dóbr ziemskich z siedzibą w sąsiednim Błoniu , obecnie częściowo dzielnicy miasta, znane głównie jako ośrodek lokalnego rzemiosła.
W 1564 po raz pierwszy wymieniani są tu Żydzi , a przed 1576 znaczną część miejskiej zabudowy strawił pożar . 27 marca 1775 kolejny właściciel Karol Saryusz Gomoliński otrzymuje od króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywilej dla Krośniewic zezwalający na targi tygodniowe w poniedziałek. W 1793 miasto zajęte przez Prusy , później w Królestwie Kongresowym .
W 1870 roku Krośniewice straciły prawa miejskie i zostały siedzibą gminy, które odzyskały w 1926 r.
W 1906 roku na terenie Krośniewic i okolic zawiązała się parafia mariawicka , ściśle związana z duszpasterską działalnością o. Jana Marii Michała Kowalskiego (w latach 1905–1906 proboszcza w Starej Sobótce ) i o. Czesława Marii Polikarpa Kahla, który był wikariuszem w Krośniewicach. Mariawici związani byli z prężnym ośrodkiem w Nowej Sobótce , w późniejszych latach w nieodległym Kajewie wybudowali własny kościół i ochronkę dla dzieci.
W 1915 wybudowano w Krośniewicach kolejkę wąskotorową rozbudowaną w okresie późniejszym – do dziś istnieje tu stacja i siedziba Krośniewickich Kolei Dojazdowych . Obecnie w mieście działa także przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum i liceum.
W czasie kampanii wrześniowej stacjonował tu III/3 dywizjon myśliwski
16 września 1939 Krośniewice zajęły wojska niemieckie. W tym samym roku miasto włączono do Rzeszy Niemieckiej. 10 maja 1940 administracja niemiecka utworzyła w Krośniewicach getto o powierzchni zaledwie 1 ha, na terenie którego stłoczono ponad 1100 Żydów z miasta i okolic. 15 października 1942 getto zostało zlikwidowane, a wszystkich jego mieszkańców wywieziono do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem i wymordowano. W 1943 administracja niemiecka zgermanizowała nazwę miasta do formy Kroßwitz .
W czasach Polski Ludowej , od początku lat 60.[8] drogi międzynarodowe : E8 relacji Świecko – Poznań – Warszawa – Terespol i E16 relacji Trójmiasto – Toruń – Łódź – Cieszyn [9]
Zabytki
Demografia
Dane z 31.12.2019 roku[12]
Opis
Ogółem
Kobiety
Mężczyźni
jednostka
osób
%
osób
%
osób
%
populacja
4322
100
2285
52,9
2037
47,1
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
1046,7
Piramida wieku mieszkańców Krośniewic w 2014 roku[13]
Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Krośniewicami . Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie urodzeni w Krośniewicach .
Przypisy
↑ a b c Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku Główny Urząd Statystyczny , 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08] .↑ Jan Józefecki, Piotr Stasiak: Krośniewice. Dzieje Miasta i okolicy (1397-1945) – fragmenty(pol. ) . ↑ Zenon Guldon, Jacek Wijaczka, Skupiska i gminy żydowskie w Polsce do końca XVI wieku, w: Czasy Nowożytne, 21, 2008, s. 181.
↑ a b Michał Frąk: W tym miasteczku nie chcą obwodnicy. „Dla nas to będzie koniec” . [w:] Gazeta Wyborcza (pol. ) . ↑ Dariusz Koźlenko: Życie w cieniu autostrady . [w:] Polityka (pol. ) . ↑ Dorota Grąbczewska: Krośniewice: Obwodnicą wreszcie można jechać . Gazeta Krakowska , 2009-12-16. [dostęp 2017-06-26]. (pol. ) . ↑ Dorota Grąbczewska: Kto wymyślił taką obwodnicę Krośniewic . [w:] Dziennik Łódzki (pol. ) . ↑ Mapa samochodowa Polski 1:1 000 000 . Brak numerów stron w książce ↑ Samochodowy atlas Polski 1:500 000 . Wyd. V. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych , 1979, s. 74. ISBN 83-7000-017-7 .↑ Krośniewice . [w:] Strona Diecezji Łowickiej [on-line]. [dostęp 2017-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)].↑ Krośniewice – Andersówka . tpzk.eu. [dostęp 2023-07-27].↑ Krośniewice w liczbach [dostęp 2019-12-20] , liczba ludności na podstawie danych GUS.↑ Krośniewice w liczbach [dostęp 2016-01-09] , liczba ludności na podstawie danych GUS.↑ Kościół Chrześcijański „Jezus Żyje” . kchjz.pl. [dostęp 2022-08-23].↑ Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krośniewicach . diecezja.lowicz.pl. [dostęp 2022-08-23].
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne
Miasto
Wsie
Kolonie
Osady
Części wsi
Bieliczki
Grabinka
Ludwików
Nowe Kutnowskie
Nowe Probostwo
Nowe-Kolonia
Pawlikowice-Parcele
Szubina-Parcel
Szubinka
Szubsk Mały
Wartoły
Wysoka Mała
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.
Adamów (1539–1870)Aleksandrów Łódzki Andrzejewo (1528–1870)Annopol Babiak (1815–1870)Bakałarzewo (1570–1870)Balwierzyszki (1520–1870)Baranów (1544–1870)Bełchatów Bełżyce Będków (1453–1870)Biała Rawska Białaczów Białobrzegi Bielawy (1403–1870)Bielsk (1373–1870)Bieżuń Biskupice (1450–1870)Bobrowniki Bobrowniki (1485–1870)Bodzanów Bodzentyn Bogoria Bolesławiec Bolimów Brdów (1436–1870)Brok Brudzew (1458–1870)Burzenin (1378–1870)Busko-Zdrój Bychawa Cegłów Chocz Chodecz Chodel (1517–1824, 1838–1870)Chorzele Ciechanowiec Nowe Miasto (1580–1795, 1807–1870, 1938 → ***)Ciepielów Czeladź Czemierniki Czersk (1350–1870)Czerwińsk nad Wisłą Czyżew Ćmielów Daleszyce Dąbrowice Denków (1564–1870, 1954 → ***)Dobra Dobrzyń nad Drwęcą → *)Drobin Drzewica Działoszyn Filipów (1570–1870)Firlej (1557–1870)Frampol Gielniów Gliniany (1595–1870)Głowaczów Głowno Głusk (1688–1870, 1989 → ***)Gniewoszów (1693–1870)Golina Goraj Gorzków-Osada (1689–1870)Goszczyn (1386–1870)Gowarczów Góra Kalwaria Grabowiec (1601–1870)Grabowiec (1418–1870)Grabów Grajewo Granica (1735–1870, 1965 → ****)Grocholice (1485–1870, 1977 → ***)Grodzisk Mazowiecki Grzegorzew (1435–1870)Horodło (1432–1870)Horodyszcze (1558–1870)Iłów (1506–1870)Iłża Inowłódz Iwaniska Iwanowice (1460–1870)Izbica Izbica Kujawska Jadów Janowiec (1537–1870)Janowo (1421–1870)Janów (1696–1870)Janów Podlaski (1465–1870, 1919–1940, 1944–1946)Jarczów (1775–1870)Jastrząb Jedlińsk (1530–1870)Jeziorzany (Łysobyki ) (1498–1870)Jeżów Jędrzejów Józefów Józefów nad Wisłą Kamieńczyk (1428–1870)Kamieńsk Kamionka Karczew Kazanów Kazimierz (1288–1870)Kazimierz Biskupi (1287–1870)Kazimierz Dolny Kiernozia Kikół Kleczew Klimontów Klwów (1413–1870)Kłobuck Kłodawa Kock Kodeń (1511–1870)Kołbiel (1532–1870)Komarów-Osada (1748–1870)Koniecpol Konstantynów (1729–1870)Konstantynów Łódzki Końskowola Koprzywnica Kosów Lacki Koszyce Kowal Koziegłowy Koźminek Krasnobród Krasnosielc (1824–1870)Kromołów (1388–1870, 1977 → ***)Krośniewice Kryłów (1523–1870)Krzepice Krzeszów (1641–1870)Książ Wielki Kuczbork-Osada (1384–1870)Kunów Kurów Kurozwęki (1347–1870)Kurzelów (1285–1870)Lasocin (1547–1870)Latowicz Lądek (1269–1870)Lelów (1314–1870)Lipsk Lipsko Liw (1421–1870)Lubień Kujawski Lubraniec Ludwinów (1719–1870)Lutomiersk Lututów Łagów Łaskarzew Łaszczów Łomazy (1566–1870)Łosice Łoździeje Maciejowice Magnuszew Małogoszcz Markuszów (1330–1870)Michów (1531–1870)Miedzna (1470–1870)Modliborzyce Modrzejów (1706–1870, 1915 → ***)Mogielnica Mokobody (1496–1870)Mordy Mrzygłód (1412–1870, 1915–1919; 1983 → ***)Mstów (1278–1870)Myszyniec Nadarzyn (1453–1870)Nowa Brzeźnica (1287–1870)Nowa Słupia Nowe Brzesko Nowe Miasto Nowe Miasto nad Pilicą Nowogród Nowy Korczyn Nur (1416–1870)Odrzywół Ogrodzieniec Okuniew (1538–1870)Oleśnica Olita Olsztyn Opatowiec Opatówek Opole Lubelskie Orchówek (1506-XVIII, 1775–1870)Osieck Osiek Osięciny (1824–1870)Osmolin (1462–1870)Ostrów Lubelski Ożarów Pacanów Pajęczno Parysów (1538–1870)Parzęczew Pawłów (1470–1870)Piaseczno Piaski Piątek Pierzchnica Pilica Pilwiszki (1536–1870)Piotrków Kujawski Piszczac Pławno (1544–1870)Poddębice Połaniec Poniemuń (1763–1825, 1836–1870, 1931 → ***)Praszka Proszowice Przedecz Przerośl (1576–1870)Przybyszew (1396–1870)Przyrów Przysucha Przytyk Puchaczów (1527–1870)Pyzdry Raciąż Raciążek (1317–1870)Raczki (1703–1870)Radoszyce Radzanów (1400–1870)Radziejów Radziłów (1466–1870)Rajgród Raków (1569–1870)Rejowiec Rossosz (1584–1870)Rozprza Różan Rychwał Ryczywół (1369–1870)Rzgów Sapieżyszki (1825–1870)Sarnaki (1754–1870)Sawin (1492–1870)Secemin (1395–1870)Sereje (1511–1870)Serock Serokomla (1537–1870)Sieciechów (1370–1870)Siennica Sienno Siewierz Simno Skalbmierz Skała Skaryszew Skępe Skrzynno (1308–1870)Skulsk (1384–1504, 1566–1662, 1793–1870)Sławatycze (1577–1870)Sławków → **, od 1984)Słomniki Służewo (1339–1870)Sobków Sobota (1393–1870)Sochocin Sokoły (1827–1870, 1919–1950)Solec nad Wisłą Sompolno Sopoćkinie (1560–1870)Stanisławów (1523–1870)Staw (1405–1870)Stawiski Stawiszyn Sterdyń (1737–1870)Stężyca (1330–1870)Stoczek Łukowski Stopnica Stryków Sudargi (1724–1870)Sulejów Szadek Szczekociny Szczerców (1364–1870)Szreńsk (1383–1870)Szydłów Ślesin Śniadowo (1775–1870)Tarczyn Tarłów (1550–1870)Tarnogóra (1548–1870)Tarnogród Tuliszków Turobin Tuszyn Tyszowce Uchanie (1484–1870)Ujazd Uniejów Urzędów Waśniów (1351–1870)Wąchock Wąsosz (1436–1870)Wąwolnica Widawa (1388–1870)Wieniawa (1768–1870, 1916 → ***)Wieruszów Wierzbica (1469–1870)Wierzbnik → *)Wilczyn (1458–1478, 1485–1870)Wiskitki Wisznice (1579–1870)Wisztyniec (1570–1870)Wiślica Wizna (1435–1870)Wiżajny (1620–1870)Władysławów (1727–1870, 1919–1934)Włodowice Włoszczowa Wodzisław Wohyń (1519–1870)Wojsławice (1445–1870)Wolanów (1773–1870)Wolbórz Wolbrom Wysokie Mazowieckie Wyszków Wyśmierzyce Zagórów Zaklików Zambrów Zawichost Złoczew Zwoleń Żarki Żarnowiec (1340–1870)Żarnów Żółkiewka (1702–1870)Żuromin Żychlin
Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).
Information related to Krośniewice
.jpg)
