Powiat kutnowski – powiat w Polsce (w północnej części województwa łódzkiego ), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej . Jego siedzibą jest miasto Kutno .
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 96 569 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 96 126 osób[3] .
Geografia
Położenie i obszar
Powiat kutnowski ma obszar[4] 886,86 km².
Powiat stanowi 4,87% powierzchni województwa łódzkiego .
Powiat kutnowski położony jest w północnej części województwa łódzkiego i graniczy z województwami kujawsko-pomorskim , mazowieckim i wielkopolskim oraz z pięcioma powiatami ziemskimi: gostynińskim (województwo mazowieckie), kolskim (województwo wielkopolskie), łęczyckim i łowickim (województwo łódzkie) oraz włocławskim (województwo kujawsko-pomorskie)[5] .
Pod względem historycznym powiat kutnowski leży na obszarze dawnego powiatu gostynińskiego w ziemi gostynińskiej województwa rawskiego , stanowiącego część Mazowsza , a także dawnych powiatów łęczyckiego i orłowskiego w ziemi łęczyckiej województwa łęczyckiego [6] .
Podział administracyjny
W skład powiatu wchodzą:
gminy miejskie: Kutno
gminy miejsko-wiejskie: Dąbrowice , Krośniewice , Żychlin
gminy wiejskie: Bedlno , Krzyżanów , Kutno , Łanięta , Nowe Ostrowy , Oporów , Strzelce
miasta: Kutno , Dąbrowice , Krośniewice , Żychlin
Ludność i powierzchnia
(dane GUS z 31 grudnia 2024 r.)[4] [7] [8]
lp.
Herb
Gmina
siedziba
powierzchnia (km²)
ludność
gęstość zaludnienia (osób/km²)
1
Bedlno
Bedlno
126,03
5116
41
2
Dąbrowice
Dąbrowice
46,15
1811
39
3
Krośniewice
Krośniewice
94,72
7813
82
4
Krzyżanów
Krzyżanów
103,06
4013
39
5
Kutno
Kutno
122,31
8888
73
6
Łanięta
Łanięta
54,89
2209
40
7
Nowe Ostrowy
Nowe Ostrowy
71,55
3241
45
8
Oporów
Oporów
67,82
2431
36
9
Strzelce
Strzelce
90,09
3743
42
10
Żychlin
Żychlin
76,64
11067
144
11
Kutno
–
33,59
41231
1227
Razem
–
-
-
886,86
91563
164
Demografia
Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2014):
Ogółem
Kobiety
Mężczyźni
osób
%
osób
%
osób
%
Ogółem
103 007
100
53 497
51,94
49 510
48,06
Miasto
60 488
58,72
32 072
31,14
28 416
27,59
Wieś
42 519
41,28
21 425
20,80
21 094
20,48
Piramida wieku mieszkańców powiatu kutnowskiego w 2014 roku[9] .
Prasa
Gazety ukazujące się w powiecie:
Środowisko naturalne
Powiat kutnowski leży w przeważającej części na Równinie Kutnowskiej . Główną rzeką powiatu jest Bzura , która wyznacza jego południową granicę. Do Bzury z terenu powiatu kutnowskiego spływają dwa lewe dopływy: Ochnia (nad którą leży Kutno) i Słudwia (nad którą leżą m.in. Żychlin i Oporów )[5] .
Transport
Powiat kutnowski, a w szczególności jego stolica, Kutno, to duży i ważny węzeł drogowy i kolejowy . Krzyżują się tu następujące szlaki transportowe[10] :
A1 (E75 ): Rusocin - Toruń - Włocławek - Kutno - Łódź - Piotrków Trybunalski - Częstochowa - Gliwice - Gorzyczki (PL/CZ )
60 : Łęczyca - Kutno - Płock - Ciechanów - Ostrów Mazowiecka
91 : Gdańsk - Toruń - Włocławek - Łódź - Piotrków Trybunalski - Radomsko - Częstochowa
92 : Rzepin - Poznań - Konin - Kutno - Warszawa - Mińsk Mazowiecki
573 : Żychlin - Gostynin - Nowy Duninów
581 : Krośniewice - Gostynin
583 : Bedlno - Żychlin - Sanniki
702 : Kutno - Piątek - Zgierz
3 : Warszawa Zachodnia - Kunowice
16 : Łódź Widzew - Kutno
18 : Kutno - Piła Główna
33 : Kutno - Brodnica
Religia
Kościół Rzymskokatolicki
Kościół Starokatolicki Mariawitów
Kościół Ewangelicko-Augsburski
Kościół Zielonoświątkowy
Kościół Chrześcijański "Jezus Żyje"
zbór w Kutnie
zbór w Krośniewicach
Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
Świadkowie Jehowy
zbór Kutno-Północ
zbór Kutno-Południe
zbór Żychlin[11]
Zabytki
Tablica poświęcona poległym mieszkańcom powiatu kutnowskiego w latach 1914-1921 na budynku Starostwa Powiatowego w Kutnie.
Na terenie powiatu kutnowskiego istnieje wiele zabytków reprezentujących różne style architektoniczne , głównie klasycyzm [5] :
Zobacz też
Przypisy
↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ l , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019) , 31 grudnia 2019 . Brak numerów stron w książce
↑ GUS , TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R. , 30 czerwca 2020 . Brak numerów stron w książce
↑ a b Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r. . Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507 . Brak numerów stron w książce
↑ a b c Powiat kutnowski . [dostęp 2015-09-04].
↑ Heraldyka i okolice . Andrzej Rachuba (red.), Sławomir Górzyński (red.), Halina Manikowska (red.). Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2002, s. 178. ISBN 83-7181-267-1 . Cytat: I tak, współczesny powiat kutnowski współtworzą ziemie staropolskich powiatów łęczyckiego i orłowskiego oraz gostyńskiego — czyli jednego z powiatów dawnego województwa rawskiego (stolica powiatu — miasto Kutno — otoczona jest z trzech stron terenami dawnego województwa łęczyckiego) .
↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.) . Warszawa: Główny Urząd Statystyczny , 2008. ISSN 1734-6118 . (pol. ) . Brak numerów stron w książce
↑ GUS , Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2023 roku [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-07-24] (pol. ) .
↑ Powiat kutnowski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Mapy Google . Mapy Google. [dostęp 2015-09-04].
↑ Dane według wyszukiwarki zborów , na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2021-04-30] .
Linki zewnętrzne