Ο Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών[1] είναι ελληνικόαθλητικό σωματείο το οποίο εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Ιδρύθηκε στις 20 Απριλίου 1926 και είναι από τους μεγαλύτερους αθλητικούς συλλόγους στην Ελλάδα.
Ο ΠΑΟΚ ιδρύθηκε στις 20 Απριλίου 1926[4] από Έλληνες πρόσφυγες που κατέφυγαν στη Θεσσαλονίκη από την Κωνσταντινούπολη στον απόηχο του Ελληνοτουρκικού Πολέμου (1919–1922), κι έπειτα από δύο μήνες προετοιμασίας αποφασίστηκε ότι θα πρέπει να αγωνιστεί με τις υπόλοιπες ομάδες της Θεσσαλονίκης, ως μέλος της ΕΠΣΜ. Ο πρώτος αγώνας του συλλόγου ήταν μια νίκη εναντίον του Ηρακλή στις 26 Ιουλίου 1926 με σκορ 2–1. Ο πρώτος προπονητής του ΠΑΟΚ υπήρξε το 1926 αμισθί ο Κώστας Ανδρεάδης. Το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιο που υπογράφηκε στον ΠΑΟΚ αφορούσε τον Γάλλο ποδοσφαιριστή Ραϊμόν Ετιέν και συνάφθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 1928. Το συμβόλαιο προέβλεπε ότι ο ποδοσφαιριστής, προερχόμενος από τον ελληνικό σύλλογο Πέρα Κλουμπ της Κωνσταντινούπολης, θα λάμβανε μισθό 4.000 δραχμών μηνιαίως.
Το όραμα των ιδρυτών του συλλόγου και του συνόλου της κοινότητας του ΠΑΟΚ για την απόκτηση έδρας έγινε πραγματικότητα το 1928 στο πλαίσιο της απορρόφησης της ΑΕΚ Θεσσαλονίκης, η οποία είχε ως έδρα το γήπεδο του Σιντριβανιού, που έτσι πέρασε στον ΠΑΟΚ. Στις 12 Δεκεμβρίου 1930 εγκαινιάστηκε επίσημα η έδρα του ΠΑΟΚ και ακολούθησε φιλικός αγώνας με αντίπαλο τον Άρη, στον οποίο ο ΠΑΟΚ νίκησε με σκορ 2–1. Το γήπεδο του Σιντριβανιού υπήρξε έδρα του ΠΑΟΚ ως το 1959.[5] Σήμερα στη θέση του βρίσκεται η Θεολογική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο πρώτος ξένος προπονητής στην ιστορία της ομάδας ήταν ο Αυστριακός Ρούντολφ Γκάσνερ, ο οποίος υπηρέτησε τον ΠΑΟΚ την περίοδο 1931–32. Την ίδια περίοδο ο ΠΑΟΚ κέρδισε τον Ηρακλή με 3-2, αλλά ο αγώνας αποφασίστηκε να επαναληφθεί μετά από ένσταση του Γηραιού. Ο ΠΑΟΚ δεν κατέβηκε να αγωνιστεί στον αγώνα που ορίστηκε στην Αθήνα σε ένδειξη διαμαρτυρίας, και έτσι καταταγεί τελευταίος από τις ομάδες της Μακεδονίας. Έτσι, κλήθηκε να αντιμετωπίσει τον πρωταθλητή ΕΠΣ Μακεδονίας Μ. Αλέξανδρο. Όμως δεν κατέβηκε ξανά στους αγώνες και υποβιβάστηκε στο τοπικό πρωτάθλημα και τη θέση του στο πρωτάθλημα Ελλάδας την επόμενη χρονιά πήρε ο Μέγας Αλέξανδρος.
Το 1939 αναμετρήθηκε με την ΑΕΚ στον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, προηγήθηκε με γκολ του Ιωαννίδη όμως τελικά η ΑΕΚ επικράτησε με σκορ 2–1. Την ίδια χρονιά αγωνίστηκε στον τελικό του πανελληνίου πρωταθλήματος, όπου έχασε σε διπλό τελικό από την ΑΕΚ και κατέκτησε τη 2η θέση. Το 1940 κατέκτησε το πρωτάθλημα Μακεδονίας-Θράκης.
Κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου 1940–41 ο ΠΑΟΚ έχασε δύο ποδοσφαιριστές του, που έπεσαν για την πατρίδα στα βουνά της Αλβανίας, τον τερματοφύλακα της ομάδας Νίκο Σωτηριάδη (ο πρώτος παίκτης του ΠΑΟΚ που χρίστηκε διεθνής αγωνιζόμενος το 1938 σε επίσημο αγώνα της Εθνικής Ελλάδας), καθώς και τον αμυντικό Γιώργο Βατίκη.
Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή, στις αρχές της δεκαετίας του '50, άρχισαν να γράφονται οι «χρυσές» σελίδες της ιστορίας του ΠΑΟΚ. Δημιουργήθηκαν τα περίφημα «τσικό του Βίλλυ», του Αυστριακού προπονητή Βίλχελμ Σέφτσικ (Wilhelm "Willi" Sefzik), από τα οποία ξεπήδησαν μεγάλα ονόματα που άφησαν εποχή, όπως μεταξύ άλλων οι Λέανδρος Συμεωνίδης, Γιαννέλος Μαργαρίτης και Γιώργος Χαβανίδης.
Το 1948 ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το πρωτάθλημα Μακεδονίας και στη συνέχεια συμμετείχε στην τελική φάση του πανελληνίου πρωταθλήματος, όπου κατετάγη 3ος. Το 1950 αναδείχθηκε για μια ακόμη φορά πρωταθλητής Μακεδονίας, ενώ την επόμενη χρονιά (1950–51) συμμετείχε για δεύτερη φορά σε τελικό του κυπέλλου Ελλάδας, ηττήθηκε όμως από τον Ολυμπιακό.
Το καλοκαίρι του 1952 πραγματοποιήθηκε ο πρώτος νυχτερινός αγώνας στο γήπεδο του Συντριβανίου ανάμεσα στον ΠΑΟΚ και τον Πανιώνιο, εγκαινιάζοντας μ' αυτόν τον τρόπο τους προβολείς που είχαν τοποθετηθεί στο γήπεδο, το οποίο ήταν μόλις το δεύτερο στην Ελλάδα, μετά από αυτό της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, που απέκτησε ηλεκτροφωτισμό.
Το 1953 σηματοδότησε την έναρξη μιας σπουδαίας εποχής για τον ΠΑΟΚ. Κατά τη διάρκεια των μεταγραφών του καλοκαιριού στην ομάδα ήρθαν οι Κουϊρουκίδης, Πετρίδης, Πρόγιος, Γερούδης, Κεμανίδης, Χασιώτης και Αγγελίδης. Η απόκτηση του Λάμπη Κουϊρουκίδη από τη Δόξα Δράμας αποτέλεσε τη μεγάλη κίνηση για τη διοίκηση του ΠΑΟΚ, καθώς μαζί με τους Λευτέρη Παπαδάκη και Χριστόφορο Γιεντζή δημιουργήθηκε η ξακουστή επιθετική τριπλέτα και η τριετία 1953–1956 αποτέλεσε την πρώτη εποχή διακρίσεων του συλλόγου.
Για τέσσερις συνεχόμενες περιόδους (1954, 1955, 1956, 1957) ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το πρωτάθλημα Μακεδονίας και συμμετείχε στο πανελλήνιο πρωτάθλημα, με τον Γιεντζή να αναδεικνύεται πρώτος σκόρερ την περίοδο 1953–54 και τον Κουϊρουκίδη την περίοδο 1955–56. Το 1955 ο ΠΑΟΚ αγωνίστηκε για 3η φορά σε τελικό κυπέλλου και ηττήθηκε από τον Παναθηναϊκό.
1959–1979: Γήπεδο Τούμπας και οι πρώτοι τίτλοι
Το 1959 ο ΠΑΟΚ γύρισε σελίδα στην ιστορία του, καθώς απέκτησε νέα έδρα, το γήπεδο της Τούμπας. Ήδη από το 1958 είχε ενταχθεί στα εφηβικά τμήματα του συλλόγου ο Γιώργος Κούδας, ο ποδοσφαιριστής που αποτέλεσε μια από τις κορυφαίες μορφές της ομάδας. Η παρά λίγο μετακίνησή του το 1966 στον Ολυμπιακό δημιούργησε μια από τις μεγαλύτερες έριδες του ελληνικού αθλητισμού, με συνέπεια ο αθλητής να μείνει για δυο χρόνια εκτός επίσημων αγώνων και να επιστρέψει στον ΠΑΟΚ την περίοδο όπου, στα τέλη της δεκαετίας, έμπαιναν οι βάσεις για τη δημιουργία μίας πολύ ισχυρής ομάδας. Ο σύλλογος προχώρησε σε μεταγραφές σπουδαίων νεαρών Ελλήνων ποδοσφαιριστών, με πρώτο το καλοκαίρι του 1968 από την Αναγέννηση Επανωμής τον Σταύρο Σαράφη, μετέπειτα κορυφαίο σκόρερ της ιστορίας του στην Α΄ Εθνική κατηγορία με 136 τέρματα. Τον επόμενο χρόνο εντάχθηκαν στο δυναμικό του ΠΑΟΚ οι Τερζανίδης, Παρίδης, Ασλανίδης και η μεγάλη ομάδα άρχισε να δημιουργείται.
Τα δυο πρώτα κύπελλα Ελλάδος
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν όλο το οικοδόμημα του ΠΑΟΚ βασίστηκε σε Θεσσαλονικείς και Βορειοελλαδίτες ποδοσφαιριστές. Ο ΠΑΟΚ αποτέλεσε τον μοναδικό ελληνικό σύλλογο από τους πέντε δημοφιλέστερους,[σ. 1] ο οποίος αρνήθηκε να εντάξει στο δυναμικό του «ελληνοποιημένους» ξένους παίκτες και επιπρόσθετα κατήγγειλε το διαρκές σκάνδαλο επί Δικτατορίας, προσφεύγοντας στο Συμβούλιο της Επικρατείας.[6]
Με το σύνολο που «έχτισε» ο ΠΑΟΚ, κατάφερε να αντιμετωπίσει επάξια τις παραδοσιακές ποδοσφαιρικές δυνάμεις της Αθήνας, κατακτώντας δύο κύπελλα το 1972 και το 1974 και ένα πρωτάθλημα το 1976. Από το 1970 μέχρι και το 1974 ο Δικέφαλος αγωνίστηκε σε πέντε συνεχόμενους τελικούς κυπέλλου Ελλάδας. Καθοριστική για την εκτίναξη προς τις επιτυχίες υπήρξε η άφιξη του Άγγλου προπονητή Λες Σάνον το 1971.
Το 1972 στον τελικό του κυπέλλου Ελλάδας ο ΠΑΟΚ επικράτησε με 2–1 επί του Παναθηναϊκού και κατέκτησε για πρώτη φορά το τρόπαιο με τον Γιώργο Κούδα να σημειώνει και τα 2 γκολ. Το 1973 κατέκτησε τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα Ελλάδας μένοντας για 2 βαθμούς μακριά από την κορυφή. Ήταν η καλύτερη επίδοση της ομάδας από τη θέσπιση της Α΄ Εθνικής. Το 1974 κατέκτησε για δεύτερη φορά το κύπελλο Ελλάδας όταν επικράτησε με 4–3 στα πέναλτι επί του Ολυμπιακού. Οι Παρίδης και Ασλανίδης σημείωσαν τα τέρματα της κανονικής διάρκειας του αγώνα και το τρόπαιο κατακτήθηκε με το εύστοχο πέναλτι του Αποστολίδη.
Το 1974 ο ΠΑΟΚ προκρίθηκε στον τρίτο γύρο του κυπέλλου Κυπελλούχων, αποκλείοντας διαδοχικά τη Λέγκια Βαρσοβίας και στη συνέχεια τη Λυών, την οποία νίκησε με 4–0 στον πρώτο αγώνα. Αποκλείστηκε από τη μετέπειτα φιναλίστ της διοργάνωσης Μίλαν καθώς το ισόπαλο αποτέλεσμα του πρώτου αγώνα δεν στάθηκε αρκετό για να του δώσει την πρόκριση.
Ο Σάνον αποχώρησε από την ομάδα στις 11 Οκτωβρίου 1974 και δύο μήνες αργότερα ανέλαβε την τεχνική ηγεσία ο Ούγγρος Γκιούλα Λόραντ, υπό την καθοδήγηση του οποίου ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το πρώτο του πρωτάθλημα το 1976 με απολογισμό 21 νίκες, 7 ισοπαλίες και μόλις 2 ήττες, έχοντας την καλύτερη επίθεση και άμυνα (60–17 τέρματα). Οι Κούδας, Γκουερίνο και Σαράφης ήταν οι πρώτοι σκόρερ της ομάδας με τους Φούρτουλα, Γούναρη, Ιωσηφίδη, Αναστασιάδη, Τερζανίδη, Αποστολίδη, Πέλλιο, Φουντουκίδη, Κερμανίδη να είναι επίσης εκ των διακριθέντων της ομάδας.
Στις 21 Ιουλίου 1979 ιδρύθηκε η Ποδοσφαιρική Ανώνυμη Εταιρία (ΠΑΕ ΠΑΟΚ) με αρχικό μετοχικό κεφάλαιο 37.100.000 δραχμές και πρώτο πρόεδρο και μεγαλομέτοχο τον Γιώργο Παντελάκη. Η πολύ καλή αγωνιστική πορεία συνεχίστηκε και τη δεκαετία του '80, με τον ΠΑΟΚ να καταφέρνει να φτάσει σε τρεις ακόμη τελικούς κυπέλλου Ελλάδας, τους οποίους έπαιξε όλους στην Αθήνα, χωρίς όμως να κατακτήσει το τρόπαιο.
1986–1995: Τα επεισόδια πληγή για τον σύλλογο και περίοδος Βουλινού
Άρι Χάαν
Την περίοδο 1988-89 για το κύπελλο ΟΥΕΦΑ ο ΠΑΟΚ αναμετρήθηκε με τη μετέπειτα κάτοχο του τροπαίου Νάπολι του Ντιέγκο Μαραντόνα. Στον πρώτο αγώνα στην Ιταλία ο ΠΑΟΚ ηττήθηκε 1-0, όμως στον επαναληπτικό, κατά τη διάρκεια του οποίου δημιουργήθηκαν σοβαρά επεισόδια, οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες 1-1.
Από το 1989 τη προεδρία της ομάδας ανέλαβε ο Θωμάς Βουλινός. Την πρώτη χρονιά επί προεδρίας του, η ομάδα τερμάτισε τρίτη στο πρωτάθλημα με 46 βαθμούς και εξασφάλισε την έξοδο στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, ενώ στο κύπελλο Ελλάδος αποκλείστηκε από τον ΟΣΦΠ στον Γ΄ γύρο στα πέναλτι. Την σεζόν 1990-1991 για το κύπελλο ΟΥΕΦΑ αντιμετώπισε την Σεβίλλη, όπου χάθηκε άλλη μία πρόκριση στα πέναλτι, καθώς η Ισπανική ομάδα επικράτησε με 4-3 στη διαδικασία αυτή.
Ο Βουλινός για την ενίσχυση της ομάδας έφερε τους μουντιαλικούς και ευρέως γνωστούς Χοσάμ και Ιμπραήμ Χασάν, που έμειναν γνωστοί ως "οι δίδυμοι Φαραώ". Για το το πρωτάθλημα του 1990-1991 ο ΠΑΟΚ τερμάτισε τέταρτος στην βαθμολογία με 38 βαθμούς και εξασφάλισε ξανά την έξοδο στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Σημαντικό γεγονός για αυτήν την περίοδο ήταν η απόφαση του Θωμά Βουλινού να πάρει την ομάδα και να φύγει από το ΟΑΚΑ. Αιτία ήταν η κάκιστη διαιτησία που αντιμετώπιζε ο ΠΑΟΚ έναντι του Παναθηναϊκού. Στο 73' και με το σκορ να είναι στο 3-0 υπέρ του Παναθηναϊκού, ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ μπήκε στον αγωνιστικό χώρο και απαίτησε από τους παίκτες του να αναχωρήσουν από το γήπεδο, απόφαση που δεν άλλαξε παρά τις διαβουλεύσεις που έγιναν. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η ομάδα να χάσει το ματς με 3-0 και να τιμωρηθεί με αφαίρεση τριών βαθμών από το τρέχον πρωτάθλημα, καθώς και με πέντε αγωνιστικές κεκλεισμένων των θυρών. [8] Στο κύπελλο Ελλάδος έφτασε μέχρι τον ημιτελικό, όπου αποκλείστηκε από τον μετέπειτα κυπελλούχο Παναθηναϊκό με συνολικό σκορ 2-1, σε ένα ζευγάρι αγώνων όπου και πάλι αρνητικοί πρωταγωνιστές ήταν οι διαιτητές, καθώς στον επαναληπτικό της Τούμπας ο διαιτητής Περικλής Βασιλάκης υπέπεσε σε πολλά λάθη εναντίον του δικεφάλου.
Τη σεζόν 1991-1992 η ευρωπαϊκή πορεία της ομάδας ήταν σύντομη, αφού παρότι στον Α΄ γύρο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ απέκλεισε την Βελγική Μαλίν με συνολικό σκορ 2-1, στον Β΄ γύρο αποκλείστηκε από την Αυστριακή Τιρόλ Ίνσμπρουκ. Στο πρωτάθλημα της περιόδου 1991-1992 ήρθε τέταρτος με 39 βαθμούς και εξασφάλισε και πάλι ευρωπαϊκή συμμετοχή για την επόμενη σεζόν. Στο κύπελλο έφτασε μέχρι τον τελικό και αντιμετώπισε τον ΟΣΦΠ. Στους διπλούς τελικούς που έγιναν, δεν κατάφερε να στεφθεί κυπελλούχος, αφού ο πρώτος αγώνας στην Τούμπα ήρθε ισόπαλος 1-1, ενώ ο δεύτερος στο Στάδιο Γεώργιος Καραϊσκάκης βρήκε νικητή τον ΟΣΦΠ με σκορ 2-0.
Την περίοδο 1992-1993 για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ ο ΠΑΟΚ ήρθε αντιμέτωπος με την Γαλλική Παρί Σεν Ζερμέν. Στον αγώνα της Τούμπας έγιναν πολύ σοβαρά επεισόδια, με την αρμόδια επιτροπή της UEFA να τιμωρεί αρχικά την ομάδα με διετή αποκλεισμό από όλες τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Η ποινή μειώθηκε στη συνέχεια στον ένα χρόνο. Στο πρωτάθλημα εκείνης της περιόδου τερμάτισε πέμπτος με 57 βαθμούς και στο κύπελλο έφτασε μέχρι τον Β΄ γύρο σε μία απογοητευτική χρονιά.
Τη σεζόν 1993-1994 ήρθε πάλι πέμπτος με 51 βαθμούς. Στο κύπελλο έφτασε μέχρι τον Γ΄ γύρο, όπου αποκλείστηκε στα πέναλτι από τον Παναθηναϊκό, μετά από δύο λευκές ισοπαλίες. Υπό τις οδηγίες του Ολλανδού προπονητή Άρι Χάαν ο ΠΑΟΚ την περίοδο 1994–95 τερμάτισε στην 3η θέση του πρωταθλήματος, πίσω από τους Παναθηναϊκό και ΟΣΦΠ και εξέτισε την ποινή αποκλεισμού από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Στο κύπελλο δεν είχε ανάλογη εικόνα, με αποτέλεσμα να αποκλειστεί στον Β΄ γύρο.
Ο Θωμάς Βουλινός ουδέποτε είχε καλή σχέση με τους οργανωμένους φιλάθλους, ενώ η κάκιστη πορεία της ομάδας για την σεζόν 1995-1996 οδήγησε σε ολική ρήξη. Στον αγώνα ΠΑΟΚ-ΑΕΚ για το πρωτάθλημα συνέβησαν σοβαρά επεισόδια, που οδήγησαν στην διακοπή του με το σκορ να είναι 1-3 υπέρ της ΑΕΚ. Αποτέλεσμα ήταν ο ΠΑΟΚ να χάσει τον αγώνα με το σκορ που είχε διαμορφωθεί μέχρι την στιγμή της διακοπής (1-3) και να τιμωρηθεί με -3 βαθμούς, καθώς και πέντε αγωνιστικές σε ουδέτερο γήπεδο. Οι οπαδοί συνέχισαν να στέκονται απέναντι από τον πρόεδρο και μάλιστα οργάνωσαν συλλαλητήρια, τα οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκαν, αφού ο Θωμάς Βουλινός παραχώρησε τις μετοχές του στους Ορφανό και Καλύβα και αποχώρησε από την ομάδα. Το φινάλε της σεζόν βρήκε τον ΠΑΟΚ στην 14η θέση με 38 βαθμούς, μόλις τέσσερις βαθμούς πάνω από την 16η Λάρισα που υποβιβάστηκε. Στο κύπελλο η ομάδα έδειξε άλλο πρόσωπο και κατάφερα να φτάσει μέχρι τα ημιτελικά.
Το 1996 το πλειοψηφικό πακέτο του ΠΑΟΚ εξαγοράστηκε από τον επιχειρηματία Γιώργο Μπατατούδη. Παράλληλα σε αγωνιστικό επίπεδο η απόκτηση από την Ξάνθη του Ζήση Βρύζα το καλοκαίρι του 1996 και οι μεταγραφές του Κώστα Φραντζέσκου από τον ΟΦΗ και του Σπύρου Μαραγκού από τον Παναθηναϊκό τον Ιανουάριο του 1997, άλλαξαν τον αγωνιστικό προσανατολισμό της ομάδας και με προπονητή τον Άγγελο Αναστασιάδη ο ΠΑΟΚ πραγματοποίησε δύο εξαιρετικές περιόδους (το 1996–97 και το 1997–98), όπου εξασφάλισε εύκολα τη συμμετοχή στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ (του 1997-98 και 1998-99) αντίστοιχα. Για τον θεσμό του κυπέλλου ο ΠΑΟΚ την σεζόν 1996-1997 έφτασε μέχρι τον Δ΄ γύρο, όπου και αποκλείστηκε από τον ΟΣΦΠ, ενώ την επόμενη χρονιά αποκλείστηκε στα ημιτελικά από τον μετέπειτα κυπελλούχο Πανιώνιο.
Την περίοδο 1997-98 στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ οι αναμετρήσεις με την Άρσεναλ αποτέλεσαν ορόσημο στην ιστορία του ΠΑΟΚ. Στον πρώτο αγώνα στη Θεσσαλονίκη που έληξε με 1-0, με γκολ του Φραντζέσκου από κάθετη πάσα του Ζαφειρίου, ο ΠΑΟΚ απέκτησε το πλεονέκτημα, ενώ στον επαναληπτικό ο Ζήσης Βρύζας ισοφάρισε σε 1-1 λίγα λεπτά πριν τη λήξη του αγώνα και έδωσε την πρόκριση στον ΠΑΟΚ. Τα λάθη εναντίον της Ατλέτικο Μαδρίτης στον τρίτο γύρο στοίχισαν την πρόκριση στον ΠΑΟΚ. Στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ της σεζόν 1998-1999 αποκλείστηκε από την σκωτσέζικη Ρέιντζερς.
Την περίοδο 1998-1999 ο ΠΑΟΚ είχε και πάλι μία καλή σεζόν και τερμάτισε στην τέταρτη θέση με 62 βαθμούς, κερδίζοντας ξανά την έξοδο στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ, ενώ στο θεσμό το κυπέλλου την ίδια χρονιά έφτασε έως τον Γ΄ γύρο. Η νέα σεζόν για το κύπελλο ΟΥΕΦΑ βρήκε τον ΠΑΟΚ αντιμέτωπο με την Πορτογαλική Μπενφίκα, παιχνίδια που επίσης αποτέλεσαν ορόσημο για τον σύλλογο. Ο πρώτος αγώνας έγινε στο στάδιο της Τούμπας με τον ΠΑΟΚ να ηττάται με σκορ 2-1. Στον επαναληπτικό όμως, παρόλο που ο δικέφαλος βρέθηκε πίσω στο σκορ με 1-0, κατάφερε να γυρίσει το ματς σε 2-1 και τελικά να το στείλει στην διαδικασία των πέναλτι. Για άλλη μια φορά όμως ο ΠΑΟΚ στάθηκε άτυχος, αφού οι Πορτογάλοι επικράτησαν στην διαδικασία αυτή με 4-1. Για το πρωτάθλημα της σεζόν 1999-2000 ο δικέφαλος τερμάτισε πέμπτος με 55 βαθμούς και εξασφάλισε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά την έξοδο στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ. Για τον θεσμό του κυπέλλου αποκλείστηκε στον Β΄ γύρο, όπου ήρθε αντιμέτωπος με τον ΟΣΦΠ. Στον μονό αγώνα που πραγματοποιήθηκε ηττήθηκε με σκορ 2-1.
Από το 2000 αξιόλογοι ποδοσφαιριστές μεταγράφηκαν στον ΠΑΟΚ όπως οι Γ.Χ. Γεωργιάδης, Π. Κωνσταντινίδης, Β. Μπορμπόκης, Βενετίδης, Οκκάς, Εγκωμίτης, Φρούσος, Ναλιτζής, Βαλένσια και Καμπς. Την περίοδο 2000-01 για το κύπελλο ΟΥΕΦΑ, ο ΠΑΟΚ με κορυφαίο τον Πατρίσιο Καμπς, ο οποίος σημείωσε 2 γκολ, επικράτησε με 3-0 επί της πρωτοπόρου του καμπιονάτο Ουντινέζε, η οποία είχε νικήσει στον πρώτο αγώνα με 1-0. Για το πρωτάθλημα της ίδιας περιόδου τερμάτισε τέταρτος με 51 βαθμούς, εξασφαλίζοντας για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά την έξοδο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Στη συνέχεια της ίδιας περιόδου ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το κύπελλο (2000-01), τρίτο στην ιστορία του, επικρατώντας του Ολυμπιακού με σκορ 4-2 στον τελικό που διεξήχθη στο Στάδιο της Νέας Φιλαδέλφειας, στην Αθήνα.
Την επόμενη χρονιά η ομάδα είχε μία παρόμοια πορεία στο πρωτάθλημα τερματίζοντας πάλι στην τέταρτη θέση με 48 βαθμούς, ενώ στον θεσμό του κυπέλλου έφτασε μέχρι τους προημιτελικούς όπου αποκλείστηκε από την μετέπειτα κυπελλούχο, για το 2001-2002, ΑΕΚ. Αφού προκρίθηκε από τον πρώτο και δεύτερο γύρο, στον τρίτο γύρο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ της ίδιας περιόδου, ήρθε αντιμέτωπος με την Ολλανδική PSV Αϊντχόφεν, όπου και αποκλείστηκε.
Στο πρωτάθλημα της περιόδου 2002-2003 τερμάτισε τέταρτος, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ενώ η ευρωπαϊκή πορεία της ομάδας διεκόπη στον τρίτο γύρο της διοργάνωσης, όπου αποκλείστηκε από την Τσέχικη Σλάβια Πράγας. Ωστόσο, ένα ακόμη κύπελλο Ελλάδας κατακτήθηκε το 2003 όταν ο ΠΑΟΚ επικράτησε στον τελικό επί του Άρη με 1-0, αφού πρώτα απέκλεισε στους προημιτελικούς τον Ολυμπιακό και στους ημιτελικούς την ΑΕΚ. Ο τελικός της 17ης Μαΐου 2003 μεταξύ των δύο αντιπάλων της Θεσσαλονίκης διεξήχθη στο στάδιο της Τούμπας, η οποία επιλέχθηκε για την έδρα του τελικού από την αρχή της διοργάνωσης, αφού το στάδιο Καυτανζόγλειο δεχόταν έργα συντήρησης για τους επικείμενους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004. Ο αγώνας διεξήχθη με τυπικά γηπεδούχο τον Άρη, παρουσία φιλάθλων και των δύο ομάδων. Το νικητήριο γκολ για τον δικέφαλο το σημείωσε ο Γ.Χ. Γεωργιάδης με σουτ στο 24'. Έτσι ο ΠΑΟΚ στέφθηκε κυπελλούχος Ελλάδος για τέταρτη φορά στην ιστορία του.
Περίοδος Γούμενου
Μετά το κραχ στο χρηματιστήριο το 2000, η οικονομική κατάσταση του Γιώργου Μπατατούδη περιορίστηκε, με αποτέλεσμα οι σχέσεις του με τους οπαδούς να χειροτερεύει, ενώ άρχισαν να συσσωρεύονται χρέη στην ομάδα. Έτσι την άνοιξη του 2003 το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών του ΠΑΟΚ πέρασε στα χέρια του Γιάννη Γούμενου έναντι 1,1 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο ίδιος δήλωσε πως ο ρόλος του ήταν αυτός του μεταπωλητή και υποχρέωσή του ήταν να βρει έναν επιχειρηματία για να αναλάβει την ομάδα.
Την πρώτη χρονιά μετά την αποχώρηση του Μπατατούδη (2003-2004), ο ΠΑΟΚ εξασφάλισε την τρίτη θέση στο πρωτάθλημα και την έξοδό του στους προκριματικούς του ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ για την επόμενη χρονιά. Ωστόσο η πορεία του στο κύπελλο αλλά και στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ της ίδιας περιόδου, ήταν απογοητευτικές με αποτέλεσμα να αποκλειστεί νωρίς και στις δύο διοργανώσεις.
Την περίοδο 2004-05 ο ΠΑΟΚ έχασε μια πολύ μεγάλη ευκαιρία να αγωνιστεί για πρώτη φορά στην ιστορία του στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ. Στην αναμέτρηση για την προκριματική φάση εναντίον της Μακάμπι Τελ Αβίβ χρησιμοποιήθηκε αντικανονικά ο (τιμωρημένος με την πρώην ομάδα του από την προηγούμενη περίοδο) Λιάσος Λουκά, με συνέπεια η ΟΥΕΦΑ να κατακυρώσει τον πρώτο αγώνα υπέρ της ισραηλινής ομάδας με 0-3 (1-2 το αγωνιστικό αποτέλεσμα). [9] Στο κύπελλο πραγματοποίησε ξανά άσχημες εμφανίσεις με αποτέλεσμα να αποκλειστεί μόλις στον δεύτερο γύρο, ενώ στο πρωτάθλημα τερμάτισε στην πέμπτη θέση με 46 βαθμούς.
Η σεζόν 2005-2006 ξεκίνησε ευνοϊκά για τον ΠΑΟΚ, αφού η ομάδα κατάφερε να μπει στους ομίλους του ΟΥΕΦΑ, για πρώτη φορά στην ιστορία του, μην καταφέρνοντας ωστόσο να προκριθεί στην επόμενη φάση. Στο κύπελλο, την χρονιά 2005-2006 αποκλείστηκε από την αρχή της διοργάνωσης, ενώ την επόμενη σεζόν έφτασε μέχρι τα προημιτελικά. Στο πρωτάθλημα, τις χρονιές 2005-2006 και 2006-2007 τερμάτισε στην έκτη θέση του βαθμολογικού πίνακα, έμεινε εκτός Ευρωπαϊκών διοργανώσεων και στερήθηκε πολύτιμα έσοδα, γεγονός που οδήγησε σε ολοένα κλιμακούμενο οικονομικό πρόβλημα, ενώ καμία επιχειρηματική πρόταση, που αναζήτησε ο Γούμενος, δεν ανταποκρινόταν στις ανάγκες τις ομάδας. Αποτέλεσμα τούτου ήταν η πώληση του Δημήτρη Σαλπιγγίδη στον ΠΑΟ προς 1,8 εκατομμύρια ευρώ, προκειμένου να εξασφαλιστούν χρήματα για την ομάδα. [10]
Με τον κόσμο της ομάδας να βρίσκεται πλέον σε ανοιχτή σύγκρουση με τον πρόεδρο της ομάδας, Γιάννη Γούμενο, εξαιτίας της κακής διαχείρισης στα οικονομικά, αλλά και της πώλησης του Δημήτρη Σαλπιγγίδη στον ΠΑΟ, το καλοκαίρι του 2007 ο Θοδωρής Ζαγοράκης, που μόλις είχε εγκαταλείψει την αγωνιστική δράση, αποφάσισε να αναλάβει την προεδρία της ΠΑΕ, σε μια προσπάθεια να οδηγήσει την ομάδα μακριά από το διοικητικό και οικονομικό αδιέξοδο, στο οποίο είχε περιέλθει. Μία από τις πρώτες προτεραιότητές του υπήρξε η κατασκευή του νέου αθλητικού κέντρου της ομάδας στην περιοχή της Νέας Μεσημβρίας Θεσσαλονίκης. Την τεχνική ηγεσία της ομάδας ανέλαβε ο Φερνάντο Σάντος με συμβόλαιο τριών χρόνων. Με την ομάδα να αντιμετωπίζει δυσκολίες και τον Θοδωρή Ζαγοράκη να προσπαθεί να βρει λύση, ο ΠΑΟΚ κατά την αγωνιστική περίοδο 2007-08 τερμάτισε 9ος με 35 βαθμούς, ενώ και στο κύπελλο αποκλείστηκε στον τρίτο γύρο, σε μία αγωνιστικά ανεπιτυχή χρονιά σε όλες τις διοργανώσεις.
Την επόμενη περίοδο (2008-09), ο Θοδωρής Ζαγοράκης προέβη σε ορθή διαχείριση των οικονομικών της ομάδας με αποτέλεσμα ο ΠΑΟΚ να αποκτήσει ποδοσφαιριστές με σπουδαία διεθνή καριέρα όπως οι Σέρζιο Κονσεϊσάο, Πάμπλο Γκαρσία και Πάμπλο Κοντρέρας, οι οποίοι μαζί με τους Αντελίνο Βιεϊρίνια, Ζλάταν Μουσλίμοβιτς, Βλάνταν Ίβιτς, Μάρκος Αντόνιο, Μασιέλ Λίνο, Ολιβιέ Σορλέν και Κώστα Χαλκιά οδήγησαν την ομάδα από την 9η θέση της προηγούμενης χρονιάς στη 2η θέση του πρωταθλήματος στην κανονική περίοδο. Όμως στα play offs που ακολούθησαν, ο ΠΑΟΚ υποχώρησε στην τέταρτη θέση, γεγονός που τον οδήγησε στα προκριματικά του Γιουρόπα Λιγκ. Στον τέταρτο γύρο του κυπέλλου της ίδιας χρονιάς, ήρθε αντιμέτωπος με τον Άρη. Και τα δύο ντέρμπι ήρθαν ισόπαλα με σκορ 0-0 με τον δεύτερο αγώνα να γίνεται στο Γήπεδο Κλεάνθης Βικελίδης, έδρα του Άρη. Το ματς οδηγήθηκε στα πέναλτι με τον ΠΑΟΚ να προκρίνεται κερδίζοντας με 9-8. Στα προημιτελικά, ωστόσο, αποκλείστηκε από τον ΟΣΦΠ.
Την σεζόν (2009-2010) οι προσδοκίες του κόσμου αυξήθηκαν, καθώς επί προεδρίας Ζαγοράκη η ομάδα ανέκαμψε, ενώ και η οικονομική κατάσταση βελτιώθηκε, με αποτέλεσμα η αγορά των εισιτηρίων διαρκείας να φθάσει τις 21.100, αριθμό ρεκόρ. Ο ΠΑΟΚ εκείνη την χρονιά έφθασε κοντά στην κατάκτηση του πρωταθλήματος, όμως το έχασε την προτελευταία αγωνιστική τερματίζοντας στη 2η θέση. Ακολούθησε η κατάκτηση της πρώτης θέσης στα play off της Super League που εξασφάλισε τη συμμετοχή του στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Η πολύ καλή πορεία που είχε η ομάδα στο πρωτάθλημα, δεν συνοδεύτηκε από ανάλογο πρόσωπο στο κύπελλο και στην Ευρώπη, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα τον αποκλεισμό και στις δύο διοργανώσεις.
Πριν την έναρξη της αγωνιστικής περιόδου 2010-2011 ο προπονητής της ομάδας, Φερνάντο Σάντος αποφάσισε να μην ανανεώσει το συμβόλαιό του με την ομάδα και αποχώρησε από τον σύλλογο. Στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ που ακολούθησαν, ο ΠΑΟΚ αποκλείστηκε από τον Άγιαξ στη διαφορά τερμάτων, πραγματοποιώντας εξαιρετικές εμφανίσεις. Μετά τον αποκλεισμό του από το Τσάμπιονς Λιγκ αντιμετώπισε την τουρκική Φενέρμπαχτσε για τα play off του ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ. Σε αυτούς τους διπλούς αγώνες ο ΠΑΟΚ κατάφερε να προκριθεί και να μπει στους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ. Στο πρωτάθλημα (2010-2011) ήταν φανερό ότι η ομάδα δεν μπορούσε να πραγματοποιήσει την πορεία της προηγούμενης σεζόν. Έτσι στο φινάλε ο ΠΑΟΚ τερμάτισε τέταρτος, ενώ μετά τα play off βρέθηκε στην τρίτη θέση και πήρε το εισιτήριο για τα προκριματικά του ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ. Στην ημιτελική φάση του κυπέλλου ήρθε αντιμέτωπος με την ΑΕΚ. Ο πρώτος αγώνας στο ΟΑΚΑ ήρθε ισόπαλος με σκορ 0-0. Στην Τούμπα η ΑΕΚ κέρδισε με σκορ 0-1, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν σοβαρά επεισόδια από τους φιλάθλους της ομάδας. Από τα αξιοσημείωτα γεγονότα της σεζόν ήταν η επιστροφή στην ομάδα του Δημήτρη Σαλπιγγίδη έπειτα από τέσσερα χρόνια. [11]
Την σεζόν 2011-2012, παρόλο που η ομάδα εξασφάλισε την είσοδό της στους ομίλους του ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, οικονομικά προβλήματα άρχισαν και πάλι να εμφανίζονται στον σύλλογο, ενώ η ηγεσία της ομάδας πέρασε από τον Θοδωρή Ζαγοράκη στον Ζήση Βρύζα. Στην προσπάθεια που έγινε για εξασφάλιση χρημάτων, πουλήθηκαν σε ομάδας του εξωτερικού οι Βιεϊρίνια, Πάμπλο Κοντρέρας και Κώστας Σταφυλίδης. Αξιοσημείωτο γεγονός αυτήν την περίοδο ήταν η νίκη του ΠΑΟΚ επί της Τότεναμ στην έδρα της αγγλικής ομάδας με σκορ 2-1, που του εξασφάλισε την πρόκριση στους 32 του Γιουρόπα Λιγκ. Ωστόσο στις εγχώριες διοργανώσεις δεν κατάφερε να διεκδικήσει κάποιο τίτλο, σε μία χρονιά που έμοιαζε με την προηγούμενη.
Το καλοκαίρι του 2012 η ιδιοκτησία της ομάδας πέρασε στον Ελληνορώσο επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος είχε εκδηλώσει και στο παρελθόν ενδιαφέρον για την ομάδα και επί των ημερών του αποπληρώθηκαν τα χρέη του συλλόγου (το 2015), ενώ το ρόστερ ενισχύθηκε αγωνιστικά με σημαντικούς ποδοσφαιριστές, με την έλευση μεταξύ άλλων των Μίροσλαβ Στοχ, Λούκας Πέρεθ, Μπίμπρας Νάτχο, Ρικάρντο Κόστα και Ντίμιταρ Μπερμπάτοφ.
Ο ΠΑΟΚ την περίοδο 2012-13, σε μία μεταβατική χρονιά για τον σύλλογο, τερμάτισε στη δεύτερη θέση του πρωταθλήματος, θέση που διατήρησε και στα play off, νικώντας την τελευταία αγωνιστική τον ΠΑΣ Γιάννινα με 1-2 εκτός έδρας. Στο κύπελλο έφτασε μέχρι την ημιτελική φάση, όπου αποκλείστηκε από τον Αστέρα Τρίπολης. Η πρώτη θέση στην διαδικασία των play off έδωσε στον ΠΑΟΚ το εισιτήριο για τα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ (2013-14) όπου κληρώθηκε να αντιμετωπίσει τη Μεταλίστ Χάρκιβ, από την οποία ηττήθηκε στην Τούμπα (0-2), ενώ ήρθε ισόπαλος 1-1 στο Χάρκιβ, ωστόσο προκρίθηκε μετά την τιμωρία της ουκρανικής ομάδας από την ΟΥΕΦΑ, λόγω εμπλοκής της σε στημένους αγώνες. Στη συνέχεια αγωνίστηκε με τη γερμανικήΣάλκε, με τον πρώτο εκτός έδρας αγώνα να λήγει 1-1, όμως στον επαναληπτικό (στην άδεια λόγω τιμωρίας Τούμπα) ο ΠΑΟΚ ηττήθηκε με 2-3 και αποκλείστηκε, συνεχίζοντας στους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ. Εκεί τερμάτισε 2ος στον όμιλό του, πίσω από την Ολλανδική Άλκμααρ και προκρίθηκε στη φάση των 32, όπου αποκλείστηκε από την μετέπειτα φιναλίστ Μπενφίκα.
Στο πρωτάθλημα της περιόδου (2013-14) ο ΠΑΟΚ τερμάτισε 2ος, όμως έπειτα από τα play off υποχώρησε στην 3η θέση. Στο κύπελλο έφτασε ως τον τελικό (τον 17ο της ιστορίας του), όπου ηττήθηκε στο ΟΑΚΑ από τον Παναθηναϊκό.
Στο πρωτάθλημα της περιόδου 2014–15 ο ΠΑΟΚ με προπονητή τον Άγγελο Αναστασιάδη τερμάτισε τρίτος στην κανονική διάρκεια, υποχώρησε όμως στην πέμπτη θέση έπειτα από τη διαδικασία των play off, εξασφαλίζοντας ωστόσο την έξοδό του στο Γιουρόπα Λιγκ της επόμενης περιόδου. Στον θεσμό του κυπέλλου αποκλείστηκε νωρίς, στην φάση των ομίλων. Το πιο σημαντικό για τον ΠΑΟΚ εξωαγωνιστικό γεγονός της χρονιάς αποτέλεσε η αποπληρωμή από τον Ιβάν Σαββίδη όλου του πρωτογενούς χρέους της ομάδας προς το δημόσιο και η απελευθέρωση του συλλόγου από ένα μεγάλο πρόβλημα της σύγχρονης ιστορίας του. Η αποπληρωμή έγινε στις 12 Μαΐου 2015, μία μέρα που χαρακτηρίστηκε ως "ιστορική" από την ίδια την ΠΑΕ. [12]
Την επόμενη χρονιά (2015–16), με μια μέτρια στο μεγαλύτερο διάστημα της σεζόν πορεία, ο ΠΑΟΚ τερμάτισε τέταρτος στην κανονική διάρκεια της περιόδου. Ωστόσο στη συνέχεια κατάφερε να τερματίσει στην πρώτη θέση των play off, εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή του στο Τσάμπιονς Λιγκ της επόμενης περιόδου. Στην Ευρώπη ο ΠΑΟΚ έφτασε ως τους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ, όπου μεταξύ άλλων ήρθε αντιμέτωπος με την Ντόρτμουντ πετυχαίνοντας μία ιστορική νίκη στην έδρα της Γερμανικής ομάδας με σκορ 1-0 και σκόρερ τον Ρόμπερτ Μακ. Στο κύπελλο αποκλείστηκε στην ημιτελική φάση από τον ΟΣΦΠ. Ο πρώτος από τους διπλούς αγώνες διεξήχθη στο στάδιο της Τούμπας. Στο 85΄ και με το σκορ να είναι στο 1-2 υπέρ του ΟΣΦΠ, ο παίκτης του ΠΑΟΚ Ρόμπερτ Μακ ανατράπηκε μέσα στην περιοχή από τον τερματοφύλακα του Ολυμπιακού Στέφανο Καπίνο. Ο διαιτητής της αναμέτρησης Ανδρέας Παππάς αρνήθηκε τον καταλογισμό της παράβασης καθώς με υπόδειξη του βοηθού του ο ποδοσφαιριστής του ΠΑΟΚ είχε χρησιμοποιήσει το χέρι του νωρίτερα. Οι οπαδοί του ΠΑΟΚ εισέβαλαν στον αγωνιστικό χώρο με αποτέλεσμα την οριστική διακοπή του αγώνα. Τελικά ο αγώνας κατακυρώθηκε με 0-3 υπέρ του ΟΣΦΠ. Στην συνέχεια ο ΠΑΟΚ αρνήθηκε να παίξει στον επαναληπτικό αγώνα χάνοντας και αυτό το ματς με 3-0. Οι αντιδράσεις που ακολούθησαν από τους Θεσσαλονικείς οδήγησαν τον τότε υφυπουργό αθλητισμού Σταύρο Κοντονή στην αρχική πρόθεση να διακόψει οριστικά το θεσμό, ενώ αργότερα άλλαξε απόφαση και ο τελικός μεταξύ ΑΕΚ και Ολυμπιακού διεξήχθη με αρκετή καθυστέρηση [13]. Το γεγονός αυτό ήταν η απαρχή για ριζικές αλλαγές στο χώρο του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Την περίοδο 2016-17 έγιναν μεταγραφές ποδοσφαιριστών με πλούσιο βιογραφικό όπως οι Γκάρι Ροντρίγκες, Φερνάντο Βαρέλα, Τζάλμα Κάμπος, Ντιέγκο Μπίσεσβαρ, Λέο Μάτος, Χοσέ Κρέσπο, Πέδρο Ενρίκε και Αλεξάνταρ Πρίγιοβιτς, οι οποίοι ενίσχυσαν την ομάδα σε όλες τις θέσεις. Έτσι η ομάδα πραγματοποίησε μία πολύ καλή σεζόν τερματίζοντας δεύτερη στην κανονική διάρκεια του πρωταθλήματος, μόλις 6 βαθμούς πίσω από τον ΟΣΦΠ, ενώ στο φινάλε της σεζόν αναδείχθηκε κυπελλούχος Ελλάδας για πέμπτη φορά στην ιστορία του, επικρατώντας στον τελικό της ΑΕΚ με 2-1, με προπονητή τον άλλοτε ποδοσφαιριστή του συλλόγου Βλάνταν Ίβιτς. Αυτός ήταν ο πρώτος τίτλος της ομάδας με τον Ιβάν Σαββίδη στη θέση του μεγαλομετόχου και ο πρώτος μετά το 2003. Στα play off της ίδιας περιόδου τερμάτισε τρίτος (έναν βαθμό πίσω από την ΑΕΚ), ωστόσο κατατάχτηκε τελικά τέταρτος πίσω και από τον Παναθηναϊκό, καθώς τιμωρήθηκε από την πειθαρχική επιτροπή της ΕΠΟ με αφαίρεση έξι βαθμών (συν 7 αγωνιστικές κεκλεισμένων των θυρών για τη νέα χρονιά και 282.500 ευρώ πρόστιμο), για τα επεισόδια που είχαν λάβει χώρα πριν τον τελικό του κυπέλλου. Στην Ευρώπη έφτασε ως τους 32 του ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ, όπου κληρώθηκε να αντιμετωπίσει τη γερμανική Σάλκε. Ο πρώτος αγώνας έγινε στην Τούμπα με τον ΠΑΟΚ να χάνει με 0-3, ενώ ο δεύτερος αγώνας έληξε ισόπαλος 1-1.
Σαιζόν 2017-18
Την περίοδο 2017-18 ο ΠΑΟΚ συνέχισε την ενίσχυσή του, με τις μεταγραφές των Μαουρίσιο, Ομάρ Ελ Καντουρί και Αλέξανδρου Πασχαλάκη. Στο φινάλε της καλοκαιρινής μεταγραφικής περιόδου ανακοινώθηκε η επιστροφή του Βιεϊρίνια. Με την αποχώρηση του Βλάνταν Ίβιτς από τον πάγκο της ομάδος τα ηνία ανέλαβε, ο επίσης Σέρβος, Αλεξάνταρ Στανόγεβιτς, ο οποίος ωστόσο αντικαταστάθηκε σύντομα από τον Ρουμάνο τεχνικό Ραζβάν Λουτσέσκου. Οι συνεχόμενες αλλαγές στην τεχνική ηγεσία οδήγησαν σε μία μικρή μεταβατική περίοδο με μέτριες εμφανίσεις από την ομάδα. Αποτέλεσμα ήταν ο αποκλεισμός από τις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις και η αποτυχία εισόδου σε Ευρωπαϊκούς ομίλους μετά από τέσσερα χρόνια. Στο πρωτάθλημα όμως εκείνης της σεζόν, ο ΠΑΟΚ διεκδίκησε τον τίτλο μέχρι και τον προτελευταίο αγώνα, αλλά τελικά τον έχασε από την ΑΕΚ, σε μία χρονιά όπου σηκώθηκε μεγάλη θύελλα αντιδράσεων για τις διαιτητικές αποφάσεις στα εντός έδρας παιχνίδια του ΠΑΟΚ με τον ΟΣΦΠ και την ΑΕΚ.
Στις 11 Μαρτίου την 25η αγωνιστική του πρωταθλήματος 2017-18, κατά τη διάρκεια του αγώνα ΠΑΟΚ-ΑΕΚ στην Τούμπα, ενώ ο αγώνας βρισκόταν στο 0-0, στο 89ο λεπτό ο ΠΑΟΚ σκόραρε, αλλά ο επόπτης και ο διαιτητής άλλαξαν την αρχική τους απόφαση και έκριναν ότι υπήρξε οφσάιντ ακυρώνοντας το τέρμα. Το γεγονός αυτό προκάλεσε αναβρασμό ανάμεσα στους παίκτες, στις κερκίδες και στη διοίκηση της ομάδας του ΠΑΟΚ και ο πρόεδρός της Ιβάν Σαββίδης εισέβαλε με τη συνοδεία άλλων μελών της ομάδας καθώς και ατόμων της ασφάλειάς του στον αγωνιστικό χώρο, με ένα καθαρά διακριτό πιστόλι ορατό από φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν στη διάρκεια της διακοπής περασμένο στην μέση του, εξαπολύοντας ύβρεις και απειλές προς τον διαιτητή. Οι παίκτες της ΑΕΚ μαζί με τον διαιτητή, επικαλούμενοι την ασφάλεια της σωματικής τους ακεραιότητας [14] αποχώρησαν από το γήπεδο και ο αγώνας δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. [15]
Στο θεσμό του Κυπέλλου κατάφερε να φτάσει στον τελικό της διοργάνωσης σημειώνοντας μόνο νίκες. Στον τελικό επικράτησε της ΑΕΚ με σκορ 2-0 και αναδείχθηκε κυπελλούχος Ελλάδας για έκτη φορά στην ιστορία του.
Την περίοδο 2018-19 ο ΠΑΟΚ κατέκτησε αήττητος μετά από 34 χρόνια το πρωτάθλημα Ελλάδας. Κατέκτησε μαθηματικά τον τίτλο στις 21 Απριλίου μετά τη νίκη επί του Λεβαδειακού με 5-0 στο γήπεδο της Τούμπας. Στις 5 Μαΐου 2019 ο ΠΑΟΚ κέρδισε για 26η φορά σε 30 παιχνίδια ολοκληρώνοντας μια αήττητη σεζόν (26 νίκες, 4 ισοπαλίες, 0 ήττες), [16] η οποία είναι μια από τις καλύτερες επιδόσεις όλων των εποχών,[17][18][19][20] αφού κατέρριψε[21] το αήττητο ρεκόρ του Παναθηναϊκού την περίοδο 1963-64 (με ρεκόρ 24-6-0). Την ίδια μέρα ο ΠΑΟΚ έγινε η μόνη ευρωπαϊκή ομάδα για την σεζόν 2018-19 χωρίς ήττα στο πρωτάθλημα, ανάμεσα σε 54 εθνικά πρωταθλήματα στην Ευρώπη (σ.σ. μέλη της UEFA), καθώς η Μακάμπι Τελ Αβίβ από το Ισραήλ έχασε εκείνη τη μέρα το πρώτο της παιχνίδι με αντίπαλο την Μπνέι Γεχούντα με σκορ 2-3. [22]
Επιπλέον, στις 11 Μαΐου κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδος, κερδίζοντας την ΑΕΚ στον τελικό με 1-0. Με την κατάκτηση του κυπέλλου πέτυχε το πρώτο νταμπλ της ιστορίας του.
Κατά τη διάρκεια του πρωταθλήματος 2019-20 τέθηκε από την ΕΕΑ (επιτροπή επαγγελματικού αθλητισμού) θέμα πολυϊδιοκτησίας με τη Ξάνθη με αποτέλεσμα ποινή αφαίρεσης εφτά βαθμών και από τις δύο ομάδες. [23] Μετά από προσφυγή στο CAS η υπόθεση εκδικάστηκε από την επιτροπή εφέσεων της ΕΠΟ, η οποία αθώωσε τον ΠΑΟΚ τον Φεβρουάριο του 2021.[24] Τερμάτισε στη δεύτερη θέση του πρωταθλήματος.
Η σεζόν 2022–23 ξεκίνησε με έναν πρόωρο αποκλεισμό στον 2ο Προκριματικό Γύρο του UECL από τη Λέφσκι Σόφιας και ένα μέτριο ξεκίνημα στο πρωτάθλημα, όντας 5ος στα τέλη Οκτωβρίου. Ωστόσο, η ομάδα επανήλθε και μπήκε στα play-off ως διεκδικήτρια του τίτλου, αλλά, σε επανάληψη της προηγούμενης σεζόν, δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες και τερμάτισε 4η, 16 βαθμούς κάτω από την κορυφή. Η ομάδα βρέθηκε 6η φορά τα τελευταία 7 χρόνια, στον τελικό του κυπέλλου, χάνοντας στο Πανθεσσαλικό Στάδιο με 2–0 από την ΑΕΚ.
Όντας χωρίς τρόπαιο για τις δύο προηγούμενες σεζόν, η σεζόν 2023–24 ξεκίνησε με νέες μεταγραφές στην καλοκαιρινή περίοδο, όπως ο Κιρίλ Ντεσπόντοφ. Η ομάδα κατάφερε να προκριθεί από τους προκριματικούς γύρους του Europa Conference League, αποκλείοντας τις Μπεϊτάρ Ιερουσαλήμ, Χάιντουκ Σπλιτ και Χαρτς. Στη φάση των ομίλων, η ομάδα νίκησε την ΧΓΚ Ελσίνκι πριν σημειώσει μια αξέχαστη εντός έδρας νίκη εναντίον της νικήτριας του 2021–22 UEFA Europa League
, Άιντραχτ Φρανκφούρτης με 2–1 στις καθυστερήσεις, ένα κατόρθωμα που ο σύλλογος θα επαναλάμβανε και εναντίον της Αμπερντίν εκτός έδρας. Η ομάδα του Ραζβάν Λουτσέσκου κέρδισε και μέσα στο γήπεδο της Άιντραχτ με το ίδιο σκορ, εξάσφαλίζοντας την πρώτη θέση στον όμιλο και την απευθείας πρόκριση στους 16 της διοργάνωσης.
Τον Μάρτιο, ο ΠΑΟΚ έπαιξε με τη Ντιναμό Ζάγκρεμπ για τη φάση των 16 και γνώρισε την ήττα εκτός έδρας με 2–0. Ωστόσο, στον επαναληπτικό αγώνα, ο ΠΑΟΚ κατάφερε μια εντυπωσιακή επιστροφή με 5–1, παίρνοντας την πρόκριση για τα προημιτελικά με συνολικό σκορ 5–3.
Η πορεία της ομάδας στο UECL της σεζόν 2023–24 ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο στους προημιτελικούς με τον αποκλεισμό από την Κλαμπ Μπριζ.
Στο πρωτάθλημα, ο ΠΑΟΚ, αφού τερμάτισε πρώτος στην κανονική περίοδο, κατάφερε να μείνει πρώτος στα play-off κατακτώντας το τέταρτο πρωτάθλημα του, νικώντας στη σειρά όλους τους συν-διεκδικητές του (ΑΕΚ, Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός και Άρης) στα 4 τελευταία παιχνίδια.[26].
Ιδιοκτησιακό καθεστώς και οικονομικά στοιχεία
Το 10% των μετοχών της ΠΑΕ ΠΑΟΚ ανήκει, όπως προβλέπει ο νόμος, στο ιδρυτικό σωματείο ΑΣ ΠΑΟΚ, [27] ενώ από το 2012 την πλειοψηφία τους κατέχει ο ελληνικής καταγωγής Ρώσος επιχειρηματίας Ιβάν Σαββίδης. [28]
Οικονομικά
Τελευταία ενημέρωση: 12 Αυγούστου 2023.
Την πενταετία 2019-2024 δραστηριοποίησης του Σαββίδη στην ΠΑΕ, αυτή παρουσιάζει θετικό ισοζύγιο στις αγοραπωλησίες ποδοσφαιριστών (περιλαμβάνονται τα έξοδα/έσοδα για/από δανεισμούς). [29]
Αγωνιστική περίοδος
Αγορές
Πωλήσεις
Ισοζύγιο
(εκατομμύρια €)
2019-20
-8,85
5,05
-3,80
2020-21
-6,70
10,35
3,65
2021-22
-3,00
24,55
21,55
2022-23
-5,98
5,81
-0,17
2023-24
-1,45
4,30
2,85
Σύνολο
24.08
Τα έσοδα από τη συμμετοχή κατά το ίδιο διάστημα στις διοργανώσεις της UEFA, δηλαδή τα εγγυημένα πριμ (λόγω παρουσίας σε αυτές) και τα μεταβλητά μπόνους (βάσει επίδοσης και προκρίσεων), χωρίς τις εισπράξεις εισιτηρίων από τους εντός έδρας αγώνες, υπερβαίνουν τα 16,5 εκατομμύρια ευρώ.[σ. 2]
Σε άλλες περιπτώσεις υπήρξε εξαιρετικά άτυχος, καθώς τέσσερις φορές αποκλείστηκε στη διαδικασία των πέναλτι από τις Άιντραχτ Φρανκφούρτης, Μπάγερν Μονάχου, Σεβίλλη και Μπενφίκα, ενώ δύο αποκλεισμούς έχει υποστεί από τον Άγιαξ στα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ (2010-11, 2016-17) παρά το γεγονός ότι και τις δύο φορές στους πρώτους εκτός έδρας αγώνες αναδείχθηκε ισόπαλος με 1-1, τον πρώτο με εντός έδρας ισοπαλία 3-3 (κανονισμός του εκτός έδρας γκολ) και τον δεύτερο με εντός έδρας ήττα 1-2.
Ο ΠΑΟΚ είναι ο μοναδικός από τους τακτικούς εκπροσώπους της χώρας στα ευρωπαϊκά κύπελλα, που εμφανίζει θετικό ισοζύγιο νικών/ηττών καθώς και τερμάτων (υπάρχει και ο Ολυμπιακός Βόλου που σημείωσε τρεις νίκες και μία ισοπαλία σε σύνολο τεσσάρων αγώνων στην μοναδική του ευρωπαϊκή παρουσία και αποκλείστηκε από την συνέχεια για εξωαγωνιστικούς λόγους), ενώ η εκτός έδρας νίκη του επί της Λοκομοτίβι Τιφλίδας με σκορ 7–0 στις 16 Σεπτεμβρίου 1999 για το κύπελλο UEFA, είναι η μεγαλύτερη σε έκταση που πέτυχε ποτέ ελληνική ομάδα σε ευρωπαϊκή διοργάνωση.
1 Ο αγώνας κατακυρώθηκε με 0-3 υπέρ της γαλλικής ομάδας, εξαιτίας διακοπής του στο 51' (αποτέλεσμα 0-2) από εκτεταμένα επεισόδια οπαδών του ΠΑΟΚ. 2 Ο αγώνας κατακυρώθηκε με 0-3 (αντί του τελικού αποτελέσματος 1-2) υπέρ της ισραηλινής ομάδας, εξαιτίας αντικανονικής χρησιμοποίησης από τον ΠΑΟΚ του ποδοσφαιριστή Λιάσου Λουκά. 3 Ο ΠΑΟΚ προκρίθηκε στην επόμενη φάση του Champions League, μετά τον αποκλεισμό της Μεταλίστ από τη διοργάνωση εξαιτίας εμπλοκής της σε σκάνδαλο προσυμφωνημένων αγώνων.[38]
Αν η συνολική συγκομιδή πόντων του συλλόγου τη τελευταία πενταετία είναι μικρότερη του συντελεστή της χώρας που υπάγεται, τότε ο συντελεστής (UEFA coefficient) με τον οποίο προσέρχεται στις κληρώσεις είναι ίσος με τον συντελεστή της χώρας. Ο συντελεστής της χώρας προκύπτει από τα αποτελέσματα των ομάδων που υπάγονται σε αυτή την τελευταία πενταετία στις διοργανώσεις της UEFA.
Φιλανθρωπικό έργο
Η διοίκηση της ομάδας από το 2014 μέσω της δράσης PAOK ACTION[40] ευαισθητοποιείται σε θέματα φιλανθρωπικού, και όχι μόνο, σκοπού. Κάποιες από τις δράσεις αφορούν τη στήριξη των παιδιών με Σύνδρομο Down, με αναπηρίες ή ανίατες ασθένειες, υιοθεσία αδέσποτων, στήριξη κοινωνικών δομών, παράκτιοι καθαρισμοί, εθελοντικές αιμοδοσίες, συγκέντρωση τροφίμων και διάφορες δωρεές. Παράλληλα διοργανώνει και διάφορες αντιρατσιστικές καμπάνιες.
Τον Μάιο του 2015, διεξήχθη στο γήπεδο της Τούμπας, της φιλικής αναμέτρησης μεταξύ του ΠΑΟΚ και της εθνικής Ελλάδας που κατέκτησε το Euro 2004, τα έσοδα της οποίας διατέθηκαν για την οικονομική ενίσχυση του παιδοογκολογικού τμήματος του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ,[41] ενώ τα τελευταία χρόνια, μέρος των εσόδων από τους εντός έδρας αγώνες πηγαίνουν σε άτομα που χρήζουν ιατρικής φροντίδας.
Έδρα του ΠΑΟΚ από το 1959 είναι το Γήπεδο Τούμπας, χωρητικότητας 28.703 θέσεων. Ο χώρος που φιλοξενεί το γήπεδο του ΠΑΟΚ αποτέλεσε δωρεά της οικογένειας Δεδέογλου στην ομάδα. Μέχρι σήμερα έχουν γίνει αρκετές αναπλάσεις, με τελευταία αυτή του 2004. Στον ίδιο χώρο στεγάζονται και τα γραφεία της ΠΑΕ.
Νέο γήπεδο
Η διοίκηση της ομάδας έχει καταθέσει την αρχιτεκτονική μελέτη του νέου γήπεδο της Τούμπας. Το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), το ανώτατο δικαστήριο της χώρας, ενέκρινε τον Απρίλιο του 2022 πρόταση για την πλήρη ανάπλαση του γηπέδου της Τούμπας, κρίνοντας νόμιμο το προσχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος για την έγκριση Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου για την περιοχή.
Στις 21 Ιουνίου 2022, ο ΠΑΟΚ επισημοποίησε την έναρξη της συνεργασίας με το σχήμα εταιριών SALFO-Populous για την παράδοση του έργου. Η συμφωνία περιλαμβάνει την κατασκευή νέου γηπέδου καθώς και ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου γύρω από το γήπεδο[42]. Υπολογίζεται ότι το νέο γήπεδο θα έχει χωρητικότητα 41.900 θεατών. Ο ΠΑΟΚ πιθανότατα θα μετακομίσει στο Καυτανζόγλειο Στάδιο μέχρι να κατασκευαστεί το νέο γήπεδο.
Τα σχέδια της νέας Τούμπας παρουσιάζουν ορισμένες σημαντικές αλλαγές με το υπάρχον γήπεδο, ειδικότερα θα υπάρχει οροφή που θα καλύπτει ολόκληρο το νέο γήπεδο, σε αντίθεση με σήμερα που υπάρχει σκέπαστρο μόνο στις Θύρες 1, 2 και 3. Οι υπάρχουσες κερκίδες θα κατεδαφιστούν και οι καινούργιες θα πλησιάζουν τον αγωνιστικό χώρο εξαλείφοντας την απόσταση λόγω του στίβου τρεξίματος που υπάρχει. Ωστόσο, από τις αρχές του 2024, το έργο βρισκόταν σε συνεχή αδιέξοδο.
Το προπονητικό κέντρο της ομάδας και των ακαδημιών (Αθλητικό Κέντρο ΠΑΟΚ) βρίσκεται στην περιοχή της Νέας Μεσημβρίας της Θεσσαλονίκης. Η κατασκευή ξεκίνησε υπό την προεδρία του Θεόδωρου Ζαγοράκη και εγκαινιάστηκε το 2009.
Νέο αθλητικό κέντρο
Στις 19 Ιανουαρίου 2024 έγινε ο αγιασμός της έκτασης όπου θα χτιστεί το νέο προπονητικό κέντρο του συλλόγου. Το νεοαποκτηθέν αγροτεμάχιο βρίσκεται στην 8η οδό των αγροτεμαχίων Ταγαράδων του δήμου Θέρμης [43].
Χρώματα-έμβλημα
Ο ΠΑΟΚ έχει ως χρώματα το μαύρο, ως ένδειξη πένθους για τον αφανισμό του Ελληνισμού της Ανατολής και το λευκό ως σύμβολο της ελπίδας για αναγέννηση. Πρώτο σήμα του συλλόγου ήταν ένα πέταλο κι ένα τετράφυλλο τριφύλλι. Ύστερα από την απορρόφηση της ΑΕΚ Θεσσαλονίκης επιλέχθηκε να διατηρηθούν τα χρώματα του ΠΑΟΚ και να υιοθετηθεί μια παραλλαγή του εμβλήματος της ΑΕΚ, ο δικέφαλος αετός, που παραπέμπει στη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ο Βυζαντινός αετός των Παλαιολόγων φέρει στέμματα στις κεφαλές και τα δύο κεφάλια ατενίζουν την Ανατολή (Κωνσταντινούπολη) και τη Δύση (Ρώμη), ενώ αυτός του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως κρατά μια υδρόγειο σφαίρα με σταυρό αριστερά και μια ρομφαία δεξιά, ως σύμβολα της θρησκευτικής και κοσμικής εξουσίας αντίστοιχα. Αρκετά χρόνια αργότερα το έμβλημα του ΠΑΟΚ τροποποιήθηκε, καθώς τα φτερά του αετού δεν εμφανίζονται πλέον ανοιχτά αλλά πένθιμα κλειστά, ενώ δεν φέρει στέμμα, ούτε κρατά ρομφαία ή υδρόγειο με σταυρό.
Εξέλιξη του εμβλήματος
Το ποδοσφαιρικό τμήμα του ΠΑΟΚ χρησιμοποιεί το έμβλημα του ιδρυτικού σωματείου ΑΣ ΠΑΟΚ, συνήθως τροποποιημένο. Το 2007 η ΠΑΕ ΠΑΟΚ χρησιμοποίησε το έμβλημα του ερασιτέχνη αυτούσιο έως και το 2013, οπότε και παρουσιάστηκε ένα νέο σήμα.[44]
Επίσης από τις ομάδες ερασιτεχνική και εφήβων: Αλαβάντας, Ανέστης, Γουγουτσάς, Καρασαββίδης, Κούκης, Μαλαξιανάκης, Μπανιώτης, Ρόπκας (ή Ρούπκος), Ρούσος, Φαρμάκης, Χουνουζίδης[σ. 5]
Τελευταία ενημέρωση: 30 Σεπτεμβρίου 2024. [58][59][60]
Σημείωση: Οι σημαίες αφορούν την εθνική ομάδα, σύμφωνα με τους κανόνες επιλεξιμότητας της FIFA. Οι παίκτες μπορεί να κατέχουν περισσότερες ιθαγένειες εκτός FIFA.
Σημείωση: Οι σημαίες αφορούν την εθνική ομάδα, σύμφωνα με τους κανόνες επιλεξιμότητας της FIFA. Οι παίκτες μπορεί να κατέχουν περισσότερες ιθαγένειες εκτός FIFA.
Κατά τη θητεία τους στον ΠΑΟΚ έχουν υπάρξει αρχηγοί της εθνικής Ανδρών Ελλάδας –στην έναρξη αγώνα της– οι εξής σε χρονολογική σειρά: Σταύρος Σαράφης (2 φορές), Γιώργος Κούδας (8 φορές), Κώστας Ιωσηφίδης (σε 2 φιλικά), Θοδωρής Ζαγοράκης (11 φορές]), Κώστας Φραντζέσκος (σε 1 φιλικό), Γιώργος Χ. Γεωργιάδης (σε 1 φιλικό), Κώστας Κατσουράνης (9 φορές) και Δημήτρης Σαλπιγγίδης (2 φορές).
Συμμετοχές και γκολ αφορούν μόνο στο πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας και δεν προσμετρώνται τα αντίστοιχα για το κύπελλο Ελλάδας και τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
Ποδοσφαιριστές του Π.Α.Ο.Κ. στην Εθνική Ελλάδας
Τελευταία ενημέρωση: 21 Οκτωβρίου 2015
Ο ΠΑΟΚ έχει αποτελέσει πηγή ποδοσφαιριστών που αγωνίστηκαν κατά καιρούς σε όλες τις εθνικές ομάδες. Σε ότι αφορά στην Ανδρών, συνολικά 65 παίκτες του ΠΑΟΚ έχουν χρισθεί διεθνείς,[65] με χρονικά πρώτο τον τερματοφύλακαΝίκο Σωτηριάδη στις 20 Φεβρουαρίου 1938 και τελευταίο τον μέσοΔημήτρη Πέλκα στις 8 Οκτωβρίου 2015.
Στον ακόλουθο πίνακα αναφέρονται οι 15 ποδοσφαιριστές με τις περισσότερες συμμετοχές ως παίκτες του ΠΑΟΚ. Επίσης καταγράφονται οι συνολικές τους συμμετοχές ανεξαρτήτως συλλόγου που ανήκαν, καθώς και το ντεμπούτο τους στην εθνική Ελλάδας ως παίκτες του ΠΑΟΚ και υπό ποιον προπονητή της.
Η μοναδική συμμετοχή του Κούδα ως μη ποδοσφαιριστής του ΠΑΟΚ, υπήρξε εκείνη στον αγώνα προς τιμήν του το 1995,[66] όταν και δεν διατηρούσε συμβόλαιο ποδοσφαιριστή με το σύλλογο έχοντας εγκαταλείψει την ενεργό δράση πριν από 11 χρόνια (το 1984 και σε ηλικία 38 σχεδόν ετών).
Η 120η και τελευταία συμμετοχή του Ζαγοράκη πραγματοποιήθηκε σε φιλικό αγώνα (όπου και τιμήθηκε) τον Αύγουστο του 2007,[67] μόλις 3½ μήνες αφότου αποσύρθηκε –ως παίκτης του ΠΑΟΚ και για να αναλάβει την προεδρία του– από το άθλημα.[68] Ωστόσο το συμβόλαιό του είχε λήξει στις 30 Ιουνίου,[69] οπότε για τη σχετική στατιστική καταγραφή εκλαμβάνεται και αυτός "χωρίς σύλλογο".[σ. 6]
Οι προπονητές του Π.Α.Ο.Κ.
Από την έναρξη της Α΄ Εθνικής την περίοδο 1959–60, στον πίνακα αναφέρονται όλοι οι προπονητές της ομάδας του ΠΑΟΚ. Πρώτος Έλληνας σε παρουσίες στον πάγκο της ομάδας είναι ο Άγγελος Αναστασιάδης και πρώτος αλλοδαπός ο ΆγγλοςΛες Σάνον. Ο Ιταλός Μάριο Μπερέτα είναι ο μοναδικός που δεν βρέθηκε στον πάγκο του ΠΑΟΚ σε κανέναν επίσημο αγώνα.
Από τα ονόματα που αναφέρονται παρακάτω, ορισμένοι υπήρξαν υπηρεσιακοί προπονητές, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετοί παλιοί ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ έχουν διατελέσει και προπονητές του.
Ο σύλλογος διατηρεί 11 επίσημες ομάδες νέων (Κ-6/7, Κ-8, Κ-9, Κ-10, Κ-11, Κ-12, Κ-13, Κ-14, Κ-15, Κ-17 και Κ-19), βασισμένες στις ηλικίες των νεαρών αθλητών.
Οι ομάδες «Κ-15, Κ-17 και Κ-19» αγωνίζονται όλες στις διοργανώσεις νέων της Superleague (Superleague Κ-15, Κ-17 και Κ-19 αντίστοιχα), ενώ η ομάδα Κ-19 έχει τακτική συμμετοχή στο UEFA Youth League σαν πρωταθλήτρια.
Το κόστος των ακαδημιών φθάνει τα 2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως, καθιστώντας το, το πιο ακριβό πρόγραμμα ακαδημιών στην Ελλάδα. [73] Σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών (CIES), το σωματείο έχει τις καλύτερες ακαδημίες στην Ελλάδα. [74]
↑ούτε στον συμπολίτη Άρη μεθόδευσαν παράνομες αναγνωρίσεις της ελληνικής ιθαγένειας, όμως το 1974 αποκτήθηκε ο Πάστερνακ(ης), ήδη ελληνοποιημένος Αργεντινός του ΠΑΣ Γιάννινα
↑σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία ισολογισμού της UEFA στο κλείσιμο του εκάστοτε οικονομικού έτους. [30] Τελικά, κάθε σύλλογος λαμβάνει ποσό υψηλότερο από εκείνο που είχε ανακοινωθεί μετά τη λήξη της αντίστοιχης αγωνιστικής περιόδου –και αναφέρουν ελληνικά [31] και ξένα ΜΜΕ–, καθώς το τελευταίο βασίζεται σε μετριοπαθείς προβλέψεις για το μάρκετ πουλ (τηλεοπτικά και διαφημιστικά έσοδα) τις οποίες η UEFA είχε περιλάβει στον προϋπολογισμό της ένα χρόνο πριν.
↑η κύρια πηγή εσόδων (από το 2016 επανέρχεται σε 40% αντί 45% του συνόλου των διανεμόμενων ποσών), μέσω της κεντρικής (centralised) πώλησης από την UEFA σε ιδιωτικές/κρατικές εταιρείες των δικαιωμάτων τηλεοπτικής μετάδοσης των αγώνων και διαφήμισης. Οι 48 σύλλογοι των ομίλων και οι 8 που εντάσσονται από τη φάση των 32 (ως τρίτοι ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ), λαμβάνουν κάθε ένας ποσό εξαρτώμενο από τον ίδιο (αριθμός αγώνων έως τη λήξη της διοργάνωσης, θέση στο προηγούμενο εθνικό του πρωτάθλημα), τη χώρα του (μέγεθος τηλεοπτικής/διαφημιστικής αγοράς, πλήθος συμπατριωτών στους 48+8), όπως και την ίδια τη διοργάνωση (πόσα και βασικά ποια κράτη-αγορές). Το άθροισμα μεριδίων των εκπροσώπων της Ελλάδας κατά τον "κύκλο" 2016-2018 μειώθηκε πλέον στο 2,7-2,8% του ετήσιου μάρκετ πουλ, το οποίο την περίοδο 2015-16 υπήρξε 183 εκατ. €.
↑σύμφωνα με όσα έχει δημοσιοποιήσει η UEFA ότι θα ισχύσουν για τα έσοδα αυτών που θα μετέχουν στις διοργανώσεις της κατά τον "κύκλο" ετών 2016-2018 [37]
↑μετείχαν στο Πανσερραϊκός-ΠΑΟΚ 1-2 τη 15η αγων. του πρωταθλήματος (26.12.1977), όταν οι "ημιεπαγγελματίες" τότε παίκτες απήργησαν με συνδικαλιστικά αιτήματα (για πρώτη φορά στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού). Οι Αλαβάντας, Ρούσος έλαβαν μέρος και σε επόμενους αγώνες της περιόδου, ενώ ο Μπανιώτης έπειτα από 5ετία.
↑για να δημιουργήσει πάντως κάποιου είδους ρεκόρ: "...τυπικά χωρίς ομάδα ο πρόεδρος του ΠΑΟΚ, ο πρώτος, ίσως, πρόεδρος-διεθνής..."[70]
Παραπομπές
↑«E-KOUROS». somateia.minsports.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2024.
↑Financial Report 2012/13 (27.03.2014), ιστότοπος UEFA, σελ. 13/στήλη 6 (Αγγλικά) Οι σύλλογοι της προκριματικής φάσης έλαβαν από 100 χιλ. € για κάθε γύρο που είχαν μετάσχει ανεξαρτήτως πρόκρισης και εκείνοι των πλέι οφ το ίδιο ποσό μόνον εάν είχαν αποκλειστεί, με το σύνολο των 500 χιλ. σε ελληνικούς να μοιράζονται: Αστέρας Τρ. 200 (β΄ και γ΄), ΠΑΟΚ 200 (γ΄ και πλέι οφ), Ατρόμητος Αθ. 100 (πλέι οφ).
↑Financial Report 2013/14 (24.03.2015), ιστότοπος UEFA, σελ. 13/στήλη 5 (UEFA Champions League eliminated clubs of Greece: € 0), σελ. 23 (Contribution in favour of the 20 clubs involved in the UEFA Champions League play-offs: 42 000 th. €) και σελ. 27 (Αγγλικά)
↑Financial Report 2014/15 (25.02.2016), ιστότοπος UEFA, σελ. 13/στήλη 6 και σελ. 27 (Αγγλικά) Σύλλογοι που είχαν μετάσχει σε α΄, β΄, γ΄ προκριματικό γύρο και πλέι οφ έλαβαν αντίστοιχα από 120, 130, 140 και 150 χιλ. € (το τελευταίο μόνον εάν αποκλείστηκαν, αλλιώς αντικαθίσταται από το πολύ ανώτερο μπόνους του 1,3 εκατ. της συμμετοχής στους ομίλους), με το σύνολο των 410 χιλ. σε ελληνικούς να μοιράζονται: Αστέρας 270 (β΄ και γ΄, όχι όμως για τα πλέι οφ που επικράτησε), Ατρόμητος Αθ. 140 (γ΄), Παναθηναϊκός και ΠΑΟΚ 0 (πλέι οφ, από τα οποία προκρίθηκαν).
↑ 55,055,1διάστημα 1959-1989: Το έπος της Α΄ Εθνικής, Γιώργος Ν. Παγιωτέλης, σειρά άρθρων-αφιερωμάτων αθλητικού περιοδ. Οι ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΙ, 08.1994-11.1997 (τχ. 8-47)
↑διάστημα 1968-2003: Στοιχεία πρωταθλημάτων Α΄ κατηγορίας, Αλέξανδρος Μαστρογιαννόπουλος-Θεόδωρος Μουρούτης-Σπύρος Καρασούλος-Γιώτης Παναγιωτάς-Κωνσταντίνος Τσιώρας στο RSSSF (Αγγλικά)
.png)
_pictogram.svg){kind=small}
_pictogram.svg){kind=small}
.jpg)
.jpg)
_(cropped)_2.jpg)
.jpg)
.jpg)
.svg){kind=small}
.jpg)
.svg)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
