ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ

ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ
ΔιοργανωτήςUEFA
Ίδρυση1971
2009 (σημερινή μορφή)
Χώρος διεξαγωγήςΕυρώπη
Αριθμός ομάδων36
Προκρίνει σεΟΥΕΦΑ Σούπερ Καπ
ΟΥΕΦΑ Τσάμπιονς Λιγκ
Τρέχων κάτοχος Αταλάντα
(1ος τίτλος)
(2023–24)
Περισ. κατακτήσεις Σεβίλλη
(7 τίτλοι)
Τηλεοπτική κάλυψηΑνάλογα με κάθε χώρα (Ελλάδα: COSMOTE TV και ΑΝΤ1)
Ιστοσελίδαuefa.com/uefaeuropaleague
2024–25
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση

Το ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ (αγγλικά: UEFA Europa League) είναι μία ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική διοργάνωση. Διεξάγεται μεταξύ συλλόγων από την περίοδο 2009–10 (μέχρι το 2009 διεξαγόταν με την ονομασία Κύπελλο ΟΥΕΦΑ). Θεωρείται η δεύτερη σημαντικότερη ευρωπαϊκή διασυλλογική ποδοσφαιρική διοργάνωση μετά το Τσάμπιονς Λιγκ και πριν το Κόνφερενς Λιγκ.

Ιστορία – Κανονισμοί

Από το 1955 έως το 1971 διεξαγόταν το Κύπελλο Διεθνών Εκθέσεων, στο οποίο αρχικά συμμετείχαν ομάδες από πόλεις που διοργάνωναν διεθνείς εμπορικές εκθέσεις. Η επιτυχία του θεσμού είχε ως αποτέλεσμα να ενδιαφερθούν να συμμετάσχουν όλο και περισσότερα αθλητικά σωματεία, έτσι από το 1968 ορίστηκε να μετέχουν οι ομάδες που είχαν τερματίσει πίσω από την πρωταθλήτρια, ανεξάρτητα από την πόλη που προέρχονταν και το όνομα της διοργάνωσης απλοποιήθηκε σε Κύπελλο Εκθέσεων. Τελικά, το 1971 η UEFA αποφάσισε να αναλάβει την ευθύνη της διοργάνωσης δημιουργώντας το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ.

Σε αυτό εξαρχής ορίστηκε να δικαιούνται συμμετοχής οι ομάδες που έχουν τερματίσει μετά την πρωταθλήτρια εφόσον δεν ήταν κυπελλούχοι. Μετείχαν μία ως τέσσερις ομάδες από κάθε χώρα ανάλογα με τη θέση του κάθε πρωταθλήματος στην ειδική βαθμολογική κατάταξη της ΟΥΕΦΑ, η οποία προκύπτει από τις επιτυχίες των ομάδων στις ευρωπαϊκές διασυλλογικές διοργανώσεις.

Από την περίοδο 1999–2000 στη διοργάνωση ενσωματώθηκαν και οι κυπελλούχοι κάθε χώρας, έπειτα από την κατάργηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Επίσης, ορίστηκε να μετέχουν στην πρώτη φάση του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ όσοι σύλλογοι αποκλείονταν από τον τρίτο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ και στη φάση των 32 όσοι τερμάτιζαν στην τρίτη θέση των ομίλων της ίδιας διοργάνωσης. Επιπλέον, στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ μετείχαν αντιπρόσωποι τριών χωρών από τη λίστα Fair Play της ΟΥΕΦΑ καθώς και ορισμένες ομάδες που προκρίνονταν από το Κύπελλο Ιντερτότο (διοργάνωση που καταργήθηκε το 2009).

Μέχρι το 1997 η διοργάνωση διεξαγόταν με το σύστημα διπλών αγώνων νοκ άουτ και οι τελικοί ήταν διπλοί στις έδρες των δύο φιναλίστ. Από την περίοδο 1997–98 και εντεύθεν οι τελικοί είναι μονοί σε προκαθορισμένο γήπεδο. Επίσης, από το 2004 μέχρι το 2009 μετά τον πρώτο γύρο είχε καθιερωθεί μια φάση με οκτώ ομίλους των πέντε ομάδων, από τους οποίους προκρίνονταν οι τρεις. Οι 24 αυτές ομάδες (3 x 8) με τις 8 που προέρχονταν από τους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ συγκροτούσαν τις 32 ομάδες που συνέχιζαν με διπλούς αγώνες νοκ άουτ μέχρι τον μονό τελικό.

Με τις αλλαγές αυτές το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ έγινε πλέον η δεύτερη σε ενδιαφέρον συλλογική ποδοσφαιρική διοργάνωση στην Ευρώπη, ενώ από το 2000 ο νικητής της διοργάνωσης αγωνίζεται με τον αντίστοιχο του Τσάμπιονς Λιγκ στον τελικό του Σούπερ Καπ.

Σύμφωνα με τον κανονισμό ο κατ’ έτος νικητής αποκτά ένα αντίγραφο του κυπέλλου ενώ το αυθεντικό θα το κατακτήσει όποιο σωματείο κερδίσει το κύπελλο τρεις φορές συνεχώς ή πέντε φορές συνολικά.

Νέα μορφή

Τον Σεπτέμβριο του 2008 ανακοινώθηκαν αλλαγές στη δομή της διοργάνωσης, που την έφεραν στα πρότυπα του Τσάμπιονς Λιγκ. Σύμφωνα με αυτές, από την περίοδο 2009–10 η διοργάνωση μετονομάστηκε σε ΟΥΕΦΑ Γιουρόπα Λιγκ και διεξάγεται σε 12 ομίλους από 4 ομάδες, οι οποίες δίνουν διπλούς αγώνες (και όχι μονούς, όπως γινόταν ως το 2009) μεταξύ τους.[1] Καταργήθηκε επίσης το Κύπελλο Ιντερτότο και στη διοργάνωση μετέχουν τρεις ομάδες από κάθε χώρα (δύο από το πρωτάθλημα και η κυπελλούχος), εκτός από όσες χώρες βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της κατάταξης της ΟΥΕΦΑ, που στέλνουν επιπλέον ομάδες και τις τρεις τελευταίες που στέλνουν μόνο την κυπελλούχο.

Μετά τους προκριματικούς γύρους, σχηματίζονται οι 12 όμιλοι των 4 ομάδων, στους οποίους μετέχουν και οι αποκλεισμένες ομάδες του τελευταίου προκριματικού γύρου του Τσάμπιονς Λιγκ. Οι δύο πρώτες ομάδες των ομίλων (σύνολο 24) και οι 8 τρίτες των ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ προκρίνονται στη φάση των 32 και στη συνέχεια ακολουθούν διπλοί αγώνες νοκ άουτ, μέχρι τον μονό τελικό.

Λογότυπα

Ακολουθούν τα λογότυπα που έχουν χρησιμοποιηθεί στη διοργάνωση ως σήμερα:[2]

Οι τελικοί συνοπτικά

Περίοδος Πόλεις Τελικών Ομάδα Σκορ Ομάδα
Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (Διπλοί τελικοί, 1972-1997)
1971–72
Γουλβερχάμπτον - Λονδίνο
Γουλβς
1–2 / 1–1
Τότεναμ
1972–73
Λίβερπουλ - Μενχενγκλάντμπαχ
Λίβερπουλ
3–0 / 0–2
Γκλάντμπαχ
1973–74
Λονδίνο - Ρότερνταμ
Τότεναμ
2–2 / 0–2
Φέγενορντ
1974–75
Ντίσελντορφ - Ένσχεντε
Γκλάντμπαχ
0–0 / 5–1
Τβέντε
1975–76
Λίβερπουλ - Μπριζ
Λίβερπουλ
3–2 / 1–1
Κλαμπ Μπρυζ
1976–77
Τορίνο - Μπιλμπάο
Γιουβέντους
1–0 / 1–2 (ε)
Ισπανία Αθλέτικ Μπιλμπάο
1977–78
Μπαστιά - Αϊντχόφεν
Μπαστιά
0–0 / 0–3
Αϊντχόφεν
1978–79
Βελιγράδι - Ντίσελντορφ
Ερυθρός Αστέρας
1–1 / 0–1
Γκλάντμπαχ
1979–80
Μενχενγκλάντμπαχ - Φρανκφούρτη
Γκλάντμπαχ
3–2 / 0–1 (ε)
Άιντραχτ Φρανκφούρτης
1980–81
Ίπσουιτς - Άμστερνταμ
Ίπσουιτς
3–0 / 2–4
Άλκμααρ
1981–82
Γκέτεμποργκ - Αμβούργο
Γκέτεμποργκ
1–0 / 3–0
Αμβούργο
1982–83
Βρυξέλλες - Λισαβόνα
Άντερλεχτ
1–0 / 1–1
Μπενφίκα
1983–84
Βρυξέλλες - Λονδίνο
Άντερλεχτ
1–1 / 1–1 (3–4 π)
Τότεναμ
1984–85
Σεκεσφεχέρβαρ - Μαδρίτη
Βιντεότον
0–3 / 1–0
Ρεάλ Μαδρίτης
1985–86
Μαδρίτη - Δυτικό Βερολίνο
Ρεάλ Μαδρίτης
5–1 / 0–2
Κολωνία
1986–87
Γκέτεμποργκ - Νταντί
Γκέτεμποργκ
1–0 / 1–1
Νταντί Γιουνάιτεντ
1987–88
Βαρκελώνη - Λεβερκούζεν
Εσπανιόλ
3–0 / 0–3 (2–3 π)
Μπάγερ Λεβερκούζεν
1988–89
Νάπολη - Στουτγκάρδη
Νάπολι
2–1 / 3–3
Στουτγκάρδη
1989–90
Τορίνο - Αβελλίνο
Γιουβέντους
3–1 / 0–0
Φιορεντίνα
1990–91
Μιλάνο - Ρώμη
Ίντερ
2–0 / 0–1
ΑΣ Ρόμα
1991–92
Τορίνο - Άμστερνταμ
Τορίνο
2–2 / 0–0 (ε)
Άγιαξ
1992–93
Ντόρτμουντ - Τορίνο
Μπορούσια Ντόρτμουντ
1–3 / 0–3
Γιουβέντους
1993–94
Βιέννη - Μιλάνο
Σάλτσμπουργκ
0–1 / 0–1
Ίντερ
1994–95
Πάρμα - Μιλάνο
Πάρμα
1–0 / 1–1
Γιουβέντους
1995–96
Μόναχο - Μπορντό
Μπάγερν Μονάχου
2–0 / 3–1
Μπορντό
1996–97
Γκελζενκίρχεν - Μιλάνο
Σάλκε
1–0 / 0–1 (4–1 π)
Ίντερ
Κύπελλο ΟΥΕΦΑ (Μονοί τελικοί, 1998-2009)
1997–98
Παρίσι
Ίντερ
3–0
Λάτσιο
1998–99
Μόσχα
Πάρμα
3–0
Ολιμπίκ Μαρσέιγ
1999–2000
Κοπεγχάγη
Γαλατασαράι
0–0 (4–1 π)
Άρσεναλ
2000–01
Ντόρτμουντ
Λίβερπουλ
5–4 (παρ, χ.γ.)
Αλαβές
2001–02
Ρότερνταμ
Φέγενορντ
3–2
Μπορούσια Ντόρτμουντ
2002–03
Σεβίλλη
Πόρτο
3–2 (παρ, α.γ.)
Σέλτικ Γλασκώβης
2003–04
Γκέτεμποργκ
Βαλένθια
2–0
Ολιμπίκ Μαρσέιγ
2004–05
Λισαβόνα
ΤΣΣΚΑ Μόσχας
3–1
Σπόρτινγκ Λισαβόνας
2005–06
Αϊντχόφεν
Σεβίλλη
4–0
Μίντλεσμπρο
2006–07
Γλασκώβη
Σεβίλλη
2–2 (3–1 π)
Εσπανιόλ
2007–08
Μάντσεστερ
Ζενίτ Αγ. Πετρούπολης
2–0
Ρέιντζερς Γλασκώβης
2008–09
Κωνσταντινούπολη
Σαχτάρ Ντονέτσκ
2–1 (παρ)
Βέρντερ Βρέμης
Γιουρόπα Λιγκ (2010-σήμερα)
2009–10
Αμβούργο
Ατλέτικο Μαδρίτης
2–1 (παρ)
Φούλαμ
2010–11
Δουβλίνο
Πόρτο
1–0
Μπράγκα
2011–12
Βουκουρέστι
Ατλέτικο Μαδρίτης
3–0
Αθλέτικ Μπιλμπάο
2012–13
Άμστερνταμ
Τσέλσι
2–1
Μπενφίκα
2013–14
Τορίνο
Σεβίλλη
0–0 (4–2 π)
Μπενφίκα
2014–15
Βαρσοβία
Σεβίλλη
3–2
Ντνίπρο
2015–16
Βασιλεία
Σεβίλλη
3–1
Λίβερπουλ
2016–17
Σόλνα
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2–0
Άγιαξ
2017–18
Λυών
Ατλέτικο Μαδρίτης
3–0
Ολιμπίκ Μαρσέιγ
2018–19
Μπακού
Τσέλσι
4–1
Άρσεναλ
2019–20 Κολωνία Σεβίλλη 3–2 Ίντερ
2020–21 Γκντανσκ Βιγιαρεάλ 1–1 (11–10 π) Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
2021–22 Σεβίλλη Άιντραχτ 1–1 (5–4 π) Ρέιντζερς
2022–23 Βουδαπέστη Σεβίλλη 1–1 (4–1 π) ΑΣ Ρόμα
2023–24
Δουβλίνο
Αταλάντα 3–0 Μπάγερ Λεβερκούζεν

Τίτλοι και συμμετοχές σε τελικούς

Το κύπελλο έχουν κατακτήσει σύλλογοι προερχόμενοι από 11 διαφορετικές χώρες, ενώ μέχρι τον τελικό έχουν φτάσει σύλλογοι από συνολικά 16 χώρες. Τις περισσότερες κατακτήσεις έχουν οι ισπανικές ομάδες με 12 τρόπαια και ακολουθούν οι ιταλικές με 10, οι αγγλικές με 8 και οι γερμανικές με 6. Πιο άτυχες μπορεί να θεωρηθούν οι γαλλικές ομάδες, καθώς δεν έχουν καταφέρει να κατακτήσουν το κύπελλο παρά τις πέντε παρουσίες σε τελικό.

Αξίζει να αναφερθεί ότι 10 φορές και οι δυο φιναλίστ προέρχονταν από την ίδια χώρα. Υπήρξαν τέσσερις τελικοί με ιταλικές ομάδες (1990, 1991, 1995, 1998), δύο με ισπανικές (2007, 2012) και αγγλικές (1972, 2019), κι από ένας με γερμανικές (1980) και πορτογαλικές (2011).

Ανά σύλλογο

Σύλλογος Νικητής Φιναλίστ Νικητής Φιναλίστ
Σεβίλλη
7
2006, 2007, 2014, 2015, 2016, 2020, 2023
Ίντερ
3
2
1991, 1994, 1998 1997, 2020
Λίβερπουλ
3
1
1973, 1976, 2001 2016
Γιουβέντους
3
1
1977, 1990, 1993 1995
Ατλέτικο Μαδρίτης
3
2010, 2012, 2018
Γκλάντμπαχ
2
2
1975, 1979 1973, 1980
Τότεναμ
2
1
1972, 1984 1974
Φέγενορντ
2
1974, 2002
Άιντραχτ Φρανκφούρτης
2
1980, 2022
Γκέτεμποργκ
2
1982, 1987
Ρεάλ Μαδρίτης
2
1985, 1986
Πάρμα
2
1995, 1999
Πόρτο
2
2003, 2011
Τσέλσι
2
2013, 2019
Άντερλεχτ
1
1
1983 1984
Λεβερκούζεν
1
1
1988 2024
Άγιαξ
1
1
1992 2017
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1
1
2017 2021
Αϊντχόφεν
1
1978
Ίπσουιτς
1
1981
Νάπολι
1
1989
Μπάγερν Μονάχου
1
1996
Σάλκε
1
1997
Γαλατασαράι
1
2000
Βαλένθια
1
2004
ΤΣΣΚΑ Μόσχας
1
2005
Ζενίτ Αγ. Πετρούπολης
1
2008
Σαχτάρ Ντονέτσκ
1
2009
Βιγιαρεάλ
1
2021
Αταλάντα
1
2024
Μπενφίκα
3
1983, 2013, 2014
Ολιμπίκ Μαρσέιγ
3
1999, 2004, 2018
Αθλέτικ Μπιλμπάο
2
1977, 2012
Εσπανιόλ
2
1988, 2007
Μπορούσια Ντόρτμουντ
2
1993, 2002
Άρσεναλ
2
2000, 2019
Ρέιντζερς
2
2008, 2022
Ρόμα
2
1991, 2023
Γουλβς
1
1972
Τβέντε
1
1975
Κλαμπ Μπρυζ
1
1976
Μπαστιά
1
1978
Ερυθρός Αστέρας
1
1979
Άλκμααρ
1
1981
Αμβούργο
1
1982
Βιντεότον
1
1985
Κολωνία
1
1986
Νταντί Γιουνάιτεντ
1
1987
Στουτγκάρδη
1
1989
Φιορεντίνα
1
1990
Τορίνο
1
1992
Σάλτσμπουργκ
1
1994
Μπορντό
1
1996
Λάτσιο
1
1998
Αλαβές
1
2001
Σέλτικ
1
2003
Σπόρτινγκ Λισαβόνας
1
2005
Μίντλεσμπρο
1
2006
Βέρντερ Βρέμης
1
2009
Φούλαμ
1
2010
Μπράγκα
1
2011
Ντνίπρο
1
2015

Ανά χώρα

Χώρα Σύλλογος Νικητής Φιναλίστ
Ισπανία Σεβίλλη 7
Ατλέτικο Μαδρίτης 3
Ρεάλ Μαδρίτης 2
Βαλένθια 1
Βιγιαρεάλ 1
Εσπανιόλ 2
Αθλέτικ Μπιλμπάο 2
Αλαβές 1
Ιταλία Ίντερ 3 2
Γιουβέντους 3 1
Πάρμα 2
Νάπολι 1
Αταλάντα 1
Ρόμα 2
Φιορεντίνα 1
Τορίνο 1
Λάτσιο 1
Αγγλία Λίβερπουλ 3 1
Τότεναμ 2 1
Τσέλσι 2
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 1 1
Ίπσουιτς 1
Γουλβς 1
Άρσεναλ 2
Μίντλεσμπρο 1
Φούλαμ 1
Γερμανία Γκλάντμπαχ 2 2
Άιντραχτ Φρανκφούρτης 2
Λεβερκούζεν 1 1
Μπάγερν Μονάχου 1
Σάλκε 1
Μπορούσια Ντόρτμουντ 2
Αμβούργο 1
Κολωνία 1
Στουτγκάρδη 1
Βέρντερ Βρέμης 1
Ολλανδία Φέγενορντ 2
Αϊντχόφεν 1
Άγιαξ 1 1
Τβέντε 1
Άλκμααρ 1
Πορτογαλία Πόρτο 2
Μπενφίκα 3
Σπόρτινγκ Λισαβόνας 1
Μπράγκα 1
Σουηδία Γκέτεμποργκ 2
Ρωσία ΤΣΣΚΑ Μόσχας 1
Ζενίτ Αγ. Πετρούπολης 1
Βέλγιο Άντερλεχτ 1 1
Κλαμπ Μπρυζ 1
Ουκρανία Σαχτάρ Ντονέτσκ 1
Ντνίπρο 1
Τουρκία Γαλατασαράι 1
Γαλλία Ολιμπίκ Μαρσέιγ 3
Μπαστιά 1
Μπορντό 1
Σκωτία Ρέιντζερς 2
Νταντί Γιουνάιτεντ 1
Σέλτικ 1
Γιουγκοσλαβία Ερυθρός Αστέρας 1
Ουγγαρία Βιντεότον 1
Αυστρία Σάλτσμπουργκ 1

Παραπομπές

  1. Πρώτο Θέμα Αρχειοθετήθηκε 2008-10-04 στο Wayback Machine., Στα πρότυπα του Τσάμπιονς Λιγκ το νέο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, 26 Σεπτεμβρίου 2008.
  2. designtagebuch.de Aus UEFA-Pokal wird UEFA Europa League

Εξωτερικοί σύνδεσμοι