Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος είναι η μεγαλύτερη και η παλαιότερη σε λειτουργία σήμερα από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες της Ελλάδας. Είναι μέλος της Αγοράς Παραγώγων του Χρηματιστηρίου Αθηνών από ιδρύσεώς της και έχει άδεια ειδικού διαπραγματευτή τύπου Α. Είναι διαφορετική από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ είχε και το εκδοτικό προνόμιο χαρτονομισμάτων στην Ελλάδα, για πολλά χρόνια, από την ίδρυση της το 1841, έως και το 1928, όποτε και τον ρόλο του εκδοτικού προνομίου ανέλαβε έκτοτε η Τράπεζα της Ελλάδος.
Η Εθνική Τράπεζα ιδρύθηκε το 1841 από τον Γεώργιο Σταύρου, ο οποίος ήταν ο πρώτος και μακροβιότερος διοικητής της. Σήμερα διευθύνων σύμβουλος είναι ο οικονομολόγος Παύλος Μυλωνάς.
Η μετοχή της διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο Αθηνών από το 1845 και στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης από τον Οκτώβριο του 1999. Το δίκτυό της στην Ελλάδα αριθμεί 327 Καταστήματα και 1.462 ΑΤΜ. Διεθνώς, έχει παρουσία στην Κύπρο με 2 καταστήματα και στην Βόρεια Μακεδονία με 92 καταστήματα μέσω της Stopanska Banka, ενώ διαθέτει από ένα σημείο εξυπηρέτησης σε Αυστραλία και Αίγυπτο.
Ιστορία
Στις 30 Μαρτίου του 1841 δημοσιεύεται ο νόμος «Περί συστάσεως Εθνικής Τραπέζης» (Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αριθ. 6 της 30 Μαρτίου 1841, σ. 59) σύμφωνα με τον οποίο η Εθνική Τράπεζα είναι ανώνυμη ιδιωτική εταιρεία με έδρα την Αθήνα και με κεφάλαιο 5.000.000₯χ., μοιρασμένο σε 5000 μετοχές των 1.000₯χ..
Από τους ιδρυτικούς μετόχους της Τράπεζας το 1841, ήταν το ελληνικό κράτος με 1.000 μετοχές από τις 5.000. Άλλοι μεγάλοι μέτοχοι ήταν ο Νικόλαος Ζωσιμάς με 500 μετοχές, ο Ιωάννης-Γαβριήλ Εϋνάρδος με 300, ο βασιλιάς Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας με 200, ο Κωνσταντίνος Βράνης με 150, ο Αδόλφος Γραφ με 146 και ο Θεόδωρος Ράλλης με 100. Η τράπεζα Rothshild Frères Paris αγόρασε 50 μετοχές, ενώ άλλες 50 αγόρασε ο Εϋνάρδος στο όνομά της για να τονώσει το κύρος της νέας τράπεζας.[4]
Η Τράπεζα ίδρυσε το 1891 την Ελληνική Εταιρεία Γενικών Ασφαλίσεων με την ονομασία «Η Εθνική» και το 1927 την Εθνική Κτηματική Τράπεζα. Το ίδιο έτος, ιδρύεται πρακτορείο στη Νέα Υόρκη. Μέχρι την ίδρυση της Τραπέζης της Ελλάδος το 1928, η Τράπεζα είχε το εκδοτικό προνόμιο στην Ελλάδα και ήταν υπεύθυνη για την έκδοση του νομίσματος.
Το 1919 η διοίκηση της Εθνικής αποφάσισε την ίδρυση υποκαταστήματος στη Σμύρνη. Το υποκατάστημα λειτούργησε από το 1919 έως το 1922 και στο διάστημα αυτό πέτυχε τον μεγαλύτερο κύκλο εργασιών.[5] Πρώτος διευθυντής του υποκαταστήματος διορίστηκε ο Αλέξανδρος Κορυζής. Τον Αύγουστο του 1922 οι υπάλληλοι της Εθνικής αναχώρησαν για την Ελλάδα παίρνοντας μαζί τους όλα τα έγγραφα του υποκαταστήματος. Στην πόλη παρέμεινε μόνο ο διευθυντής αυτού Θ. Θεμενάκης, ο οποίος υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της καταστροφής της πόλης.[6]
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 η Εθνική Τράπεζα είχε το ρόλο μιας τράπεζας της Ελλάδος και του Ελληνισμού. Οι σχετικά μικρές μονάδες τις Ε.Τ.Ε. στο εξωτερικό δεν είχαν τη δυνατότητα να αποκτήσουν ένα σημαντικό ρόλο και η τράπεζα πούλησε τα υποκαταστήματα στο εξωτερικό (Η.Π.Α, Καναδάς, Γερμανία κλπ) σε ανταγωνιστές και αγόρασε πλέον τοπικά στη νοτιοανατολική Ευρώπη τράπεζες σχηματίζοντας το NBG Group, με ισχυρή παρουσία σε ορισμένες χώρες. Μέσα στο 1998, η Τράπεζα προέβη στη συγχώνευση δι' απορροφήσεως της θυγατρικής της «Εθνική Κτηματική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», η οποία είχε προέλθει από τη συγχώνευση δύο πρώην θυγατρικών της εταιρειών, της «Εθνική Κτηματική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.» και της «Εθνική Στεγαστική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.», με σκοπό την αρτιότερη εξυπηρέτηση των πελατών της στον τομέα της στεγαστικής και κτηματικής πίστης.
Από τον Οκτώβριο του 1999, η μετοχή της Τράπεζας διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Στα τέλη του 2002, η Εθνική Τράπεζα προχώρησε στη συγχώνευση δι' απορροφήσεως της θυγατρικής της «Εθνική Τράπεζα Επενδύσεων Βιομηχανικής Αναπτύξεως ΑΕ» (ETEBA). Στο πλαίσιο του στρατηγικού της προσανατολισμού στην αγορά της ΝΑ Ευρώπης, η ΕΤΕ εξαγόρασε, εντός του 2006, τη Finansbank στην Τουρκία και τη Vojvodjanska Banka στη Σερβία. Η εξαγορά της τουρκικής Finansbank, αποτέλεσε τη μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ ανάμεσα στις δύο χώρες.
Η εξαγορά αυτή δίνει στην Ε.Τ.Ε. ηγετική θέση στην ΝΑ Ευρώπη και τα οφέλη που αναμενόταν να αποκομίσει ήταν πολλαπλά. Απέκτησε πρόσβαση σε μία ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά 70 εκατομμυρίων κατοίκων και μεγάλο ποσοστό των κερδών της Ε.Τ.Ε. προερχόταν από τη Finansbank.
Ελληνική κρίση χρέους 2010
Λόγω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την υπέρμετρη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων η Εθνική Τράπεζα αναγκάστηκε να προχωρήσει σε τρεις διαδοχικές αυξήσεις του μετοχικού της κεφαλαίου (2010, 2014 και 2015) που κατέστησαν βασικό μέτοχο της Τράπεζας το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), καθώς και σε διαδικασία πώλησης των θυγατρικών της στο εξωτερικό καθώς και στο εσωτερικό της χώρας.
Στις 15/6/2016 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ) ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση της Finansbank A.Ş. στην Εθνική Τράπεζα του Κατάρ (Qatar National Bank S.A.Q. - QNB) αντί 2,75.000.000.000₯χ. ενώ η QNB ανέλαβε την αποπληρωμή του δανείου μειωμένης εξασφάλισης, ύψους $910.000.000$, που η ΕΤΕ είχε χορηγήσει στη Finansbank, με αποτέλεσμα η Εθνική τράπεζα να εισπράξει περίπου 3,6.000.000.000₯χ..[7]
Στις 1/12/2017 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ) ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης της Vojvodjanska Banka, θυγατρικής της στη Σερβία, στον Όμιλο OTP. Στις 3/7/2018 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ) ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της μεταβίβασης της NBG Albania στην Albania Bank of Investment (ABI). Στις 3/5/2019 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος («ΕΤΕ») ανακοίνωσε ότι υπεγράφη σύμβαση με την Bank Audi S.A.E. («Bank Audi Egypt») για την πώληση των δραστηριοτήτων του δικτύου καταστημάτων της ΕΤΕ στην Αίγυπτο, οι οποίες περιλαμβάνουν κυρίως δάνεια, καταθέσεις και χρεόγραφα Αιγυπτιακού ρίσκου (συνολικού ενεργητικού 110.000.000 ευρώ περίπου), το δίκτυο των 17 καταστημάτων στη χώρα και περίπου 250 υπαλλήλους. Τον Ιανουάριο του 2020 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος («ΕΤΕ») ολοκλήρωσε την πώληση της θυγατρικής της, Banca Romaneasca SA («BROM»), στην ExportImport Bank of Romania («EximBank»).[8]
Εθνική Χρηματιστηριακή
Η Εθνική Χρηματιστηριακή αποτελεί το χρηματιστηριακό βραχίονα του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας. Είναι μέλος του Χρηματιστηρίου Αθηνών από το 1988 και οι επιχειρηματικές της δραστηριότητες αποτελούν μετοχοποιήσεις, νέες εισαγωγές εταιριών, ιδιωτικές τοποθετήσεις, αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων, συγχωνεύσεις και εξαγορές, εν γένει συμβουλευτικές υπηρεσίες, συνθέσεις νέων προϊόντων, ανταλλάξιμα και μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια.[εκκρεμεί παραπομπή]