Ο Δήμος Θεσσαλονίκης είναι ο δεύτερος σε πληθυσμό δήμος της Ελλάδας και ο μόνιμος πληθυσμός του ανέρχεται σε 319.045 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021 από την ΕΛ.ΣΤΑΤ..[1] Περιλαμβάνει με το ιστορικό της κέντρο της πόλης της Θεσσαλονίκης και τις περιοχές γύρω από αυτό. Στην έκταση του Δήμου Θεσσαλονίκης βρίσκονται τα κυριότερα αξιοθέατα και μνημεία της Θεσσαλονίκης. Ο Δήμος διαχειρίζεται ένα ευρύ δίκτυο βιβλιοθηκών και πολιτιστικών χώρων, διοργανώνει πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως τα Δημήτρια και κατέχει έναν τηλεοπτικό (TV 100) και δύο ραδιοφωνικούς σταθμούς (FM 100 και FM 100,6).
Δήμος Θεσσαλονίκης
Ιστορία
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 1869, στο πλαίσιο της αναβάθμισης της οθωμανικής αυτοκρατορίας με την εισαγωγή νέων διοικητικών μεταρρυθμίσεων στην αναχρονιστική οθωμανική διοίκηση, με πρώτο Δήμαρχο τον Σουλεϊμάν Σουντί μπέη και είκοσι πέντε μουσουλμάνους Δημοτικούς Συμβούλους άνω των είκοσι πέντε ετών με ακίνητη ιδιοκτησία. Το δημαρχείο ευρίσκετο στη σημερινή Οδό Εγνατία και μεταξύ της Βενιζέλου και της Ίωνος Δραγούμη. Μετά την απελευθέρωση της πόλης, το δημαρχείο μετακόμισε απέναντι μέχρι το 1917 όπου και κατεστράφη από την πυρκαγιά. Με το ρυμοτομικό διάταγμα του 1919 προβλέφθηκε η ανέγερση δημαρχείου στην Πλατεία Δικαστηρίων. Το 1941 το δημαρχείο μετακόμισε στο Σιντριβάνι και επί κατοχής επί των οδών Μητροπόλεως και Βενιζέλου μέχρι το 1958 ότε και νοικιάστηκε το Καραβάν Σαράι. Το 1982 ο Δήμος διαιρείται σε πέντε Δημοτικές Ενότητες. Στις 12 Οκτωβρίου 2009 εγκαινιάσθηκε το Νέο Δημαρχιακό Μέγαρο Θεσσαλονίκης, από τον, τότε, Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Βασίλη Παπαγεωργόπουλο. Το 2011, συγχωνεύεται ο Δήμος Τριανδρίας, με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης».
Περιλαμβάνει τις περιοχές της Άνω Πόλης και του Επταπυργίου (βυζαντινής Ακρόπολης) και χωρίζεται στις συνοικίες: Αγία Αικατερίνη, Τσινάρι, Τερψιθέα, Διοικητήριο, Βλατάδων, Ταξιάρχες, Κουλέ Καφέ, Πορτάρα, Άγιοι Ανάργυροι, Κάστρα, Επταπύργιο (Ακρόπολη).
Περιλαμβάνει τις πυκνοκατοικημένες περιοχές Φάληρο, Χαριλάου, Ανάληψη (Εξοχές ή Πύργοι), Ντεπώ, Ιπποκράτειο, Σαλαμίνα, Κηφισιά, Βυζάντιο, Τροχιοδρομικών, Νέα Ελβετία, Αλλατίνη, Οικισμός Ουζιέλ.
Περιλαμβάνει τη συνοικία της Τριανδρίας και χωρίζεται στις γειτονιές Άνω Τριανδρία (Άγιος Σπυρίδων) και Νησάκι. Μέχρι το 1982 η Τριανδρία ήταν κοινότητα, το έτος 1983 αναγνωρίστηκε ως Δήμος και το 2011 ενσωματώθηκε στον Δήμο Θεσσαλονίκης.
Στον Δήμο Θεσσαλονίκης λειτουργεί το πυκνότερο δίκτυο δημοτικών βιβλιοθηκών πανελλαδικά που αποτελείται από 17 βιβλιοθήκες εκ των οποίων οι 6 είναι σχεδιασμένες αποκλειστικά για παιδιά. Υπάρχουν επίσης μία Πρότυπη Σχολική Βιβλιοθήκη, μία Κινητή Παιδική Βιβλιοθήκη, ενώ οι συλλογές των υπολοίπων 9 είναι μικτές[4]:
Ξηροκρήνη: Φανοστάτης στην οδό Αγίων Πάντων στη Θεσσαλονίκη.
Δημοτικές εκλογές
2023
Ο προερχόμενος από το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής, αλλά χωρίς επίσημη κομματική στήριξη της υποψηφιότητάς του, Στέλιος Αγγελούδης, αναδείχθηκε νικητής στις δημοτικές εκλογές του 2023. Ο προερχόμενος και επισήμως στηριζόμενος από τη Νέα Δημοκρατία και τότε εν ενεργεία δήμαρχος, Κωνσταντίνος Ζέρβας, έχασε τελικά στον δεύτερο γύρο, παρά την επικράτησή του στον πρώτο.[5] Στον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών του 2023, στις 8 Οκτωβρίου, από τους 241.518 εγγεγραμμένους ψήφισαν 98.911 (συμμετοχή 40,95%), ενώ στον δεύτερο γύρο, στις 15 Οκτωβρίου, από τους 241.516 εγγεγραμμένους ψήφισαν 78.669 (συμμετοχή 32,57%).[6]
Στις Δημοτικές Εκλογές του 2019 υπήρξε αριθμός ρεκόρ υποψήφιων για τον Δήμο Θεσσαλονίκης. Ο ανεξάρτητος υποψήφιος Κωνσταντίνος Ζέρβας εκλέχτηκε Δήμαρχος Θεσσαλονίκης με 67% έναντι 33% του Νίκου Ταχιάου στον δεύτερο γύρο των Δημοτικών Εκλογών (2 Ιουνίου 2019).
Στη Θεσσαλονίκη παράλληλα με τον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών, διεξήχθη και άτυπο δημοψήφισμα, το οποίο η κυβέρνηση επιχείρησε ανεπιτυχώς να το αποτρέψει.[7] Οι Θεσσαλονικείς καταψήφισαν (σε ποσοστό 98,04%) την πρόταση να ιδιωτικοποιηθεί η ΕΥΑΘ.[8] Ο Γιάννης Μπουτάρης κέρδισε δεύτερη θητεία με 58% των ψήφων στο δεύτερο γύρο.[9]
Προσωρινός Δήμαρχος. Στις εκλογές Οκτώβριου 1925 εξελέγη ο Μηνάς Πατρίκιος, οι εκλογές ακυρώθηκαν από τον δικτάτορα Πάγκαλο και στις επόμενες εκλογές Δεκεμβρίου 1925 εξελέγη και πάλι ο Μηνάς Πατρίκιος. Τον Αύγουστο το καθεστώς απέλυσε τον Δήμαρχο Πατρίκιο, ο οποίος επανήλθε το 1927 και αποπέμφθηκε εκ νέου στις 9 Ιουνίου 1929.
28 Φεβρουαρίου 1926-9 Ιουνίου 1929 (με παύσεις λόγω δικτατορικών διώξεων)
Πρωτός εκλεγμένος Δήμαρχος Θεσαλονίκης στις Εκλογές Οκτώβριου 1925. Οι εκλογές ακυρώθηκαν από τον δικτάτορα Πάγκαλο και στις επόμενες εκλογές Δεκεμβρίου 1925 εξελέγη και πάλι ο Μηνάς Πατρίκιος. Τον Αύγουστο απολύθηκε από το δικτατορικό καθεστώς. Ο Πατρίκιος ο επανήλθε το 1927 και αποπέμφθηκε εκ νεόυ στις 9 Ιουνίου 1929.
Κέρδισε τις εκλογές του 1931 με το Κόμμα Φιλελευθέρων και ορκίστηκε Δήμαρχος. Ωστόσο, δύο χρόνια μετά, στις 30 Ιουνίου 1933 παύθηκε, στο πλαίσιο αντιβενιζελικών διώξεων
Νικόλαος Μάνος
1934-1 Απριλίου 1937
Διορισμένοι Δήμαρχοι κατά τη Δικτατορία Μεταξά και την Κατοχή (1937-1944):
πρώτη γυναίκα εκλεγμένη Δήμαρχος Θεσσαλονίκης (εκλογές 1951) - παύθηκε και τέθηκε απλή δημοτική σύμβουλος μετά από νομική προσφυγή του 2ου σε ψήφους Πετρακάκη λόγω ασαφούς νόμου για γυναίκες δημάρχους.
↑Τον Ιούλιο του 1956 ετέθη σε τρίμηνη αργία με απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης και δημαρχών ήταν το διάστημα εκείνο ο Ευάγγελος Κανναβός (Το Φως, φύλλο 7ης Ιουλίου 1956, σελ. 1).
*Στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης από τον Δήμο Πυλαίας Χορτιάτη δεν περιλαμβάνονται οι δημοτικές ενότητες Εξοχής, Φιλύρου, Χορτιάτη, Πανοράματος.
.svg)