Η Βίλα Πετρίδη, ή αρχοντικό οδού Αναγεννήσεως, είναι διατηρητέα έπαυλη στη Θεσσαλονίκη. Χτίστηκε μεταξύ του 1900 και του 1910 στο δυτικό τμήμα της πόλης. Βρίσκεται στη συμβολή των οδών 26ης Οκτωβρίου, Αναγεννήσεως, Καζαντζάκη και Ταντάλου απέναντι από τα Δικαστήρια, όπου παλιά άρχιζε η παραθαλάσσια περιοχή του Κήπου των Πριγκήπων (Μπεχτσινάρι). Η ίδρυση του Κήπου των Πριγκήπων και η σύνδεση του αργότερα με το τραμ (τέρμα), έδωσε στην περιοχή σημαντικό χαρακτήρα με τη συγκέντρωση κόσμου, περιπατητών, καθώς και διαφόρων ορχηστρών που ψυχαγωγούσαν το κοινό.[1][2][3]
Κρίθηκε διατηρητέο κτίριο το 1984 από το Υπουργείο Πολιτισμού, ως έργο τέχνης που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας και περιήλθε στον Δήμο Θεσσαλονίκης. Το 1995 με πρωτοβουλία του Δήμου ανατέθηκε η μελέτη αποκατάστασης. Οι εργασίες αποκατάστασης ξεκίνησαν το 2006. Ακολούθως συμπεριλήφθηκε και η ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου του νεοκλασικού κτιρίου και τελικά το έργο ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 2013.[4] Το κτίριο είναι χώρος πολιτισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης όπου λαμβάνουν χώρα εκδηλώσεις των Δημητρίων και της Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης.[5]
Περιγραφή
Το κτίριο είναι δείγμα ρεύματος εκλεκτιστικού ύφους αρχιτεκτονικής με επιδράσεις Αρ Νουβό, όπως τα καμπύλα στηθαία, τα φυσικά μοτίβα, οι ανάγλυφες διακοσμήσεις, οι περίτεχνες ζωγραφισμένες μπορντούρες στους εσωτερικούς τοίχους και τα ξυλόγλυπτα φουρούσια και οι πόρτες, τα οποία και προκύψανε μετά την αναστήλωση του 2014.
Αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, όροφο και τμήμα δεύτερου ορόφου (σοφίτα).
Η κύρια όψη του, στην οδό Αναγεννήσεως, είναι συμμετρική και οργανώνεται σε τριμερή διάταξη με προβολή του κεντρικού τμήματος. Ανάλογη οργάνωση παρουσιάζει και η ΝΑ όψη. Οι όψεις του κτιρίου έχουν πλήθος ανάγλυφων διακοσμήσεων από φυτικά και ανεικονικά μοτίβα και κορνίζες με επιχρίσματα. Οι ορατές ξύλινες κατασκευές είναι επιμελημένες και περίτεχνες, θυμίζοντας ιαπωνικές επιρροές, ενώ μοναδικό στοιχείο αποτελούν οι διαφοροποιήσεις του ανάγλυφου διάκοσμου από ισόγειο σε όροφο και από όψη σε όψη. Τα παράθυρα φέρουν γραμμικό πλαίσιο με διαφορετικά ανάγλυφα κοσμήματα στην ποδιά και στο πάνω μέρος σε όροφο, ισόγειο, κύρια και πλάγια όψη. Την επίστεψη του κτιρίου αποτελεί κορνίζα και συμπαγές στηθαίο με καμπύλα τμήματα, που διακόπτονται από πεσσούς στην προέκταση των παραστάδων.[6][7]