Ο Δημήτριος Καββάδας (Κέρκυρα 1893 - Θεσσαλονίκη 1971) ήταν Έλληνας καθηγητής βοτανολογίας και πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ανέπτυξε σημαντική δράση κατά την Εθνική Αντίσταση με το ΕΑΜ και διετέλεσε προσωρινός Δήμαρχος Θεσσαλονίκης μετά την απελευθέρωση της πόλης το 1944.

Γεννήθηκε στην Κέρκυρα 1893 και ήταν αδελφός του Αλέξανδρου Καββάδα (μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Αθηναγόρα).

Σπούδασε φυσικές επιστήμες στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Νανσί της Γαλλίας^[1]. Διετέλεσε Καθηγητής της Σχολής Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καθώς και Πρύτανης του ιδρύματος.^[2][3][4][5]

Κατά την Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944 πολλοί καθηγητές και φοιτητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης συμμετείχαν ενεργά στην Εθνική Αντίσταση^[6]. Ανάμεσα στους καθηγητές που έλαβαν μέρος στην Εθνική Αντίσταση ήταν ο Γιάννης Ιμβριώτης, ο Γιώργος Τενεκίδης, ο Νίκος Ρουσόπουλος, ο Χαράλαμπος Θεοδωρίδης, ο Αντώνιος Σιγάλας, ο Κώστας Τζώνης και ο Δημήτριος Καββάδας. Ο Καββάδας οργανώθηκε στο ΕΑΜ και ανέλαβε πρόεδρος της ΕΠΟΝ Μακεδονίας Θράκης. Τον Ιούνιο του 1944 συνελήφθη από τις ναζιστικές αρχές και φυλακίσθηκε στο Στρατόπεδο Παύλου Μελά, που είχε μεταβληθεί σε τόπο κράτησης και βασανιστηρίων από τους Γερμανούς. Το Στρατόπεδο Παύλου Μελά απελευθερώθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1944 λίγες μέρες πριν την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.

Μετά την απελευθέρωση της πόλης, στις 30 Οκτωβρίου 1944, διετέλεσε δήμαρχος Θεσσαλονίκης με πρόταση του ΕΑΜ από τον Νοέμβριο του 1944 έως τον Ιανουάριο του 1945 σε συνεργασία με τον αντιστασιακό Λεωνίδα Καραμαούνα.^[7]

Μετά τον πόλεμο οι πρυτανικές αρχές του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ύστερα από πρόταση του καθηγητή Ιωάννη Θ. Κακριδή τοποθέτησε μαρμάρινη στήλη στον αύλειο χώρο της Φιλοσοφικής Σχολής σε ανάμνηση των αγώνων των καθηγητών και φοιτητών κατά των κατακτητών την περίοδο της Κατοχής όπου αναγράφεται το εξής επίγραμμα «ΑΚΜΗΣ ΕΣΤΗΚΥΙΑΝ ΕΠΙ ΞΥΡΟΥ ΕΛΛΑΔΑ ΠΑΣΑΝ ΤΑΙΣ ΑΥΤΩΝ ΨΥΧΑΙΣ ΚΕΙΜΕΘΑ ΡΥΣΑΜΕΝΟΙ».^[3][5][8]

Μετά τα Δεκεμβριανά, ο καθηγητής Περικλής Βιζουκίδης πρωτοστάτησε στην εκδίωξη όλων των προοδευτικών καθηγητών του Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης που συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση. Έτσι με ενέργειες του Βιζουκίδη εκδιώχθηκε ο Καββάδας καθώς και οι Ιμβριώτης, Τζώνης, Θεοδωρίδης, Σιγάλας κ.ά.^{[εκκρεμεί παραπομπή]} Το 1946 ο Βιζουκίδης καταδικάστηκε από ποινικό δικαστήριο καθώς είχε χειροδικήσει κατά του Καββάδα.^{[εκκρεμεί παραπομπή]}

Ο Δημήτριος Καββάδας απεβίωσε το 1971.

1) Etudes morphologiques, histologique et cytologique d' une mycocecidie provoquée chez l' Urtic - dioica L.par le Puccinia cariais schum. Rebent. 1923. Tην μελέτη αυτή εξεπόνησε και ανέπτυξε στη Σχολή Φυσικών Επιστημών ( Faculte des sciences ) του Πανεπιστημίου του Nancy, κατά τις εξετάσεις γιά την απόκτηση του διπλώματος των ανωτέρων σπουδών Φυσιολογίας (Βοτανική).

2) Notes sur la dartrose de la pomme de terre et ses concequences.

Ανακοίνωση στην Φυτοπαθολογική Εταιρία της Γαλλίας (Societe de la Pathologie vegetale et d' Entomologie agricole ), που δημοσιεύτηκε στην Revue de la Pathologie veget. et d' Entomol. agricole. Παρίσι τομ. 10, σελ. 67- 75, έτος 1923.

Περίληψη της μελέτης αυτής δημοσιεύτηκε στο Αγγλικό περιοδικό The review of applied mycology τομ.3, 1923 σελ. 167, στο Ιταλικό περιοδικό Rivista di pathology vegetal τομ.13, σελ.171 και κριτική του Killian στο

Bulletin trimestrial de la Set Mycologique de France. Παρίσι1926 σελ. 58-60. Η μελέτη αυτή αναφέρεται στο σύγγραμμα "Maladies des Plantes cultivees" των G. Delacroix και A. Maublanc, 1926, σελ. 342.

3) Sur la Biologie de Vermicularis Varians Duc. Ανακοίνωση στο Διεθνές Συνέδριο Φυτοπαθολογίας στην Ολλανδία, που δημοσιεύτηκε στο " Report of international conference of Phytipathology and economic Entomology " , Ολλανδία 1923 σελ.181-183 και στην Revue de Pathol. veg. et Entomol. agricol. τομ. 10 σελ. 138-140, 1923. Περίληψη της μελέτης αυτής δημοσιεύτηκε στην "The Review of applied mycology" τομ. 3, 1923 σελ. 160 και στην "Rivista di patologia vegetale τομ.13 σελ. 180.

4) Sur le tubercules de pommes de terre attaques par le Micrococcus prodigiosus, που δημοσιεύτηκε στην Revue de Pathol. vegetale et d' entomol. agricole Παρίσι τομ. 11, 1924 και περίληψη στην The Review of applied mycology, τομ. 3, σελ. 737.

5) Le " Wildfire " dans le plantations de tabac de Thrace et Macedoine. Rev.de path. veg.et d' entom. agricole σελ.236-242, τομ.11, 1924. Κριτική στην "The review of applied mycology" τομ. 4, σελ.449 και στην Rivista de patologia Vegetale τομ. 14, σελ. 192. Μνεία της εργασίας αυτής γίνεται στην Rev. de Patol. vegetale τομ. 16, σελ.191 από τον Dufrency και από τον Savulescu σε μονογραφία του, με τίτλο "Une nouvelle Maladie Bacterienne des feuilles de tabac en Roumanie 1928.

6) La situation phytopathologique au Pelion, που δημοσιεύτηκε στην "Revue de Pathol. beget. et d' Entom. auricle, τομ.13, σελ. 164-179. Περίληψη δημοσιεύτηκε στην "The review of applied mycology" τομ. 5, σελ.15 και στην Rivista di Patologia vegetale. Στην μελέτη αυτή, αναφέρει τα συνηθέστερα στο Πήλιο φυτικά και ζωικά παράσιτα,την αποτελεσματικότητα των δακοκτόνων, καθώς και την ιστολογική και κυτταρολογική μελέτη του Cycloconium Oleaginum Cast.

7) Podosphaera leucothricha Salm. και microsphaera quercina (schw) Burr. Revue de Pathologie vegetale τομ.11, σελ. 24, 1924 και στο Bulletin de la Ste mycologique de France τομ. 12, 1925, σελ.431-436, καθώς και στη μονογραφία Notes sur quelque Erysiphasees του Et. Foex, Paris 1926.

8) Eurytoma amygdali End. Υμενόπτερο παράσιτο των αμυγδάλων. (Γεωργ. Δελτίο Ταμ. Προνοίας Παραγωγής Πηλίου) τομ. 2, Μάρτιος-Απρίλιος 1925.

9) Πεπραγμένα Φυτοπαθολ. Σταθμού Πηλίου του έτους 1925. Σε αυτά περιγράφει δύο άγνωστα μέχρι τότε παράσιτα της ελιάς, μικροβιακής φύσεως, καθώς και τα ωφέλιμα υπερπαράσιτα του Πηλίου. Κριτική στην "The review of applied mycology" τομ. 5 σελ. 596 και Rivista di Pathol. vegetal τομ.15 σελ. 104.

10)Maladies bactériennes du tabac en relation avec Gnorimoschema heliopa Low en Thessalie. Ανακοίνωση στο Διεθνές Γεωργ. Ινστιτ. της Ρώμης, την οποία έκανε ως επίσημος ανταποκριτής (Correspondant official) και η οποία δημοσιεύτηκε στο Moniteur International de la protection des plantes 1927, Νο 11, σελ. 169.

11)Η καταδίωξη της ακρίδας 1927. Στην μελέτη αυτή αναφέρει και περιγράφει τα επιβλαβή είδη ακρίδων της Ελλάδας, τα παράσιτα και τις επιζωοτίες αυτών και καταδεικνύει την ασφαλή ακριδοκτόνο δράση των αρσενικομελασούχων δολιωμάτων. Γεωργ. Δελτ. Ταμ. Προν. Παραγ. Πηλίου 1928, σελ. 58-72.

12)Lasioderma serricorne και Setomorpha margalaestriata, παράσιτα των καπναποθηκών. Γεωργ. δελ. ταμ. προν. παραγ. Πηλίου 1928 σελ. 48-57. Κριτική στην Rivista di Patologia vegetale 1928 τομ.18, σελ. 131.

13)Gnorimoschema heliopa Low, παράσιτο των καπνοφυτειών. Γεωργ. Δελ. Ταμ. Προν. Παραγ. Πηλίου 1928, σελ. 39-48. Περίληψη στην Rivista di Patologia vegetale.

14)Eriophyes oleas, ;άκαρι παράσιτο της ελιάς στο Πήλιο. Γεωργ. Δελτίο Ταμ. Προν. Παραγ. Πηλίου 1928 σελ. 36-38. Rivista di Patologia vegetale 1928 τομ.18 σελ.92.

15)Μία λεπτομέρεια της βιολογίας του πυρηνοτρήτη της ελιάς, κεφαλαιώδους οικονομικής σημασίας." Νέα Γεωπονικά" Οκτώβριος 1929.

16)Effet du froid rigoureux sur les cultures a Pelion. Ανακοίνωση στο Διεθνές Γεωργικό Ινστιτούτο της Ρώμης ως Correspondant officiel. Moniteur International de la protection de plantes 1930.

17)Κατά το στάδιο της εξασκήσεως του επαγγέλματός του εξέδιδε τριμηνιαίο περιοδικό με τον τίτλο "Γεωργικον Δελτίον" στο οποίο δμοσίευε πολλές επιστημονικές και πρακτικής σημασίας μελέτες, ίδρυσε δέ την "Γεωργικήν Βιβλιοθήκην Πηλίου" απο την οποία εξέδωσε πολλά εκλαικευτικά βιβλιάρια τα οποία αφορούσαν σε θέματα ως επί το πλείστον φυτοπαθολογικά, όπως Απολύμανσις του εδάφους, Βαμβακίασις της μηλέας, Καταπολέμησις του δάκου, Ο Ωτιόρυγχος της αμπέλου (καλαβρός ή σκαθάρι), Αι ασθένειαι των οπωροφόρων δένδρων, Η κομμίωσις των εσπεριδοειδών, Αι ασθένειαι της πατάτας κ.ά.

18)Maladies et Parasites animaux de cultures.

Ανακοίνωση στο Διεθνές Γεωργ. Ινστιτ. Ρώμης ως Correspondant officiel. Moniteur International de la Protection de Plantes No 11 σελ. 162-163 Νοέμβριος 1930.

19)Pour la reussite de la lutte contre la "mouche de l' olive" par la methode artificielle.

Ανακοίνωση στο Διεθνές Ινστ. Ρώμης, ως Correspondant officiel. Moniteur Intern.de la protection des plantes, Ρώμη, Νο 11 σελ.164-166, 1930.

20) Θέσις της Φυτοπαθολογίας εν τη γενική παθολογία. Εναρκτήριο μάθημα Φυτοπαθολογίας. Επιστημονική επετηρίδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 1932.

21)Πολυγραφημένες παραδόσεις Φυτοπαθολογίας, Γεωργ. Εντομολογίας και Γενικής Βοτανικής.

22)Χονδρίωμα και Τοπίωμα του Φυτικού κυττάρου. Επιστημονική επετηρίδα της σχολής τών Φυσικών και Μαθημ. Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 1933.

23)Πλαστίδια και Χονδριοσώματα. Επιστημονική Επετηρίδα τησ σχολής των Φυσ. και Μαθημ. Επιστημών του Παν/μίου Θεσσαλονίκης.

24)Πενικιλλίνη - Σαπρόφυτα - Παράσιτα. Αγροτική επιθεώρησις 1947.

25)Μετεπίδρασις των εξωτερικών παραγόντων στη διάρκεια της ζωής των φυτών. Ιανουάριος -Φεβρουάριος 1949

26)Σωματικά ή βλαστικά υβρίδια. Αγροτική Επιθεώρησις. Ιανουάριος 1955.

1) Η Χλωρίς της Ελλάδος. Τόμ. Α΄. Περιλαμβάνει τα Πτεριδόφυτα, τα Γυμνόσπερμα καί από τα μονοκότυλα τα Αγρωστώδη. Θεσσαλονίκη 1938.

2) Βιολογία του Φυτού - Φυσιολογία, τόμοι τρείς.

Α΄ τόμος, περιλαμβάνει τα μέρη

α΄. Ύλη καί ζωή, όπου αποβλέπει να εισαγάγει καί να κατατοπίσει τον αναγνώστη στις σχέσεις οι οποίες υπάρχουν μεταξύ των φυσικοχημικών φαινομένων καί των φαινομένων της ζωής, και

β΄ Φυσιολογία της θρέψεως, όπου ασχολείται με την υπάρχουσα, μεταξύ της ζώσης και αδρανούς ύλης σχέση καθώς καί με την αναλυτική και συνθετική περιγραφή των φυσιολογικών λειτουργιών του φυτού, που συνδέονται με τα φαινόμενα της θρέψεως.

Β΄ τόμος. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη, στην οποία αναλύονται τα φαινόμενα της αυξήσεως, αισθήσεως καί κινήσεως καί γενικώς των μεταβολών τις οποίες υφίσταται ο φυτικός οργανισμός σαν σύνολο, στην προσπάθεια που καταβάλλει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες που του δημιουργούνται κατά την διάρκεια της ζωής του, σύμφωνα με την κληρονομική του παράδοση και τις συνθήκες του περιβάλλοντος.

Γ΄. τόμος. Περιλαμβάνει την Γενετική, δηλ. όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με την κληρονομικότητα, την παραλλακτικότητα και την εξέλιξη τού φυτού.

3) Εικονογραφημένο Βοτανολογικό Λεξικό. Έργο πολύτομο, στο οποίο ασχολείται με όλους τους κλάδους της Θεωρητικής και Εφηρμοσμένης Βοτανικής. Εικονογράφηση υπό του ιδίου.