Kolor ciemnoniebieski – państwa, gdzie językiem angielskim posługuje się większość społeczeństwa. Kolor jasnoniebieski – państwa, w których angielski jest językiem oficjalnym mimo posługiwania się nim przez mniejszość społeczeństwa
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
W Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych[3] i Australii angielski jest de factojęzykiem urzędowym, choć formalnie państwa te nie objęły takim statusem żadnego języka. Angielszczyzna należy do oficjalnych języków ONZ, a od XX wieku jest najczęściej używanym językiem w kontaktach międzynarodowych. Bywa określana jako pierwszy uniwersalny nowożytny język ludzkości[4][2]. Stanowi główny język nauki, handlu i polityki, a w niektórych krajach także kształcenia wyższego[2].
Angielszczyzna wykazuje silne zróżnicowanie na podłożu geograficznym i socjalnym. Dialekty języka angielskiego częściowo różnią się fonetyką, słownictwem i gramatyką. Rolę instytucjonalnej normy porozumiewawczej pełni różnie definiowany[5]dialekt ogólnoangielski (Standard English)[6], występujący w różnych podwariantach narodowych[7]. Język angielski jest obecnie źródłem zapożyczeń prawie na całym świecie, ale wcześniej to angielszczyzna ewoluowała pod wpływem innych języków.
Język angielski to język ojczysty 527 mln ludzi. Zajmuje trzecie miejsce, za hindi lub urdu (jedna grupa, języki ojczyste 588 mln ludzi) oraz chińskim (1,39 mld). Uczy się go 1,5 mld osób, dla porównania chińskiego tylko 30 mln. Angielskim jako swoim pierwszym i głównym językiem posługują się obywatele 101 państw[1].
Angielszczyzna jest językiem zachodniogermańskim, który wywodzi się z anglo-fryzyjskich i jutlandzkich narzeczy przyniesionych do Brytanii przez germańskich osadników i rzymskie wojska z terenów obecnych północnych Niemiec i Holandii[8]. Na początku język staroangielski był zróżnicowaną grupą dialektów, obrazującą różnorodne źródła anglosaskiej ludności ówczesnej Anglii. Jeden z tych dialektów, późny zachodniosaski, w końcu zyskał przewagę. Pierwotny staroangielski był następnie pod wpływem obcym ze względu na dwie fale inwazji. Pierwsza to inwazja wikingów, użytkowników języków skandynawskich; zdobyli oni i skolonizowali część Brytanii w ósmym i dziewiątym wieku. Druga to inwazja Normanów w XI wieku. Mówili oni językiem starofrancuskim i rozwinęli anglo-normańską odmianę języka angielskiego[9]. Te dwie inwazje spowodowały, że angielszczyzna stała się do pewnego stopnia językiem mieszanym.
Współżycie ze Skandynawami zaowocowało zauważalnym gramatycznym uproszczeniem i leksykalnym wzbogaceniem anglo-fryzyjskiego rdzenia angielszczyzny; późniejsza normańska okupacja prowadziła ku przeszczepieniu do rdzenia germańskiego bardziej wyszukanej warstwy słów z romańskiej gałęzi języków europejskich[10]. Ten wpływ normański wprowadził angielszczyznę do sądów i urzędów. W ten sposób angielszczyzna ewoluowała w „pożyczający” język o wielkiej elastyczności i bogatym słownictwie.
Pisownia angielska, w szczególności pisownia samogłosek, jest bardzo nieregularna. Dodatkowo występuje duże geograficzne zróżnicowanie wymowy. Dialekty różnią się na wiele sposobów, jedną z najbardziej znanych różnic jest występowanie lub niewystępowanie „r” przed spółgłoską i w absolutnym wygłosie. Dialekty różnią się też znacznie systemami samogłosek.
Jeśli chodzi o formę ortograficzną, statystycznie najczęściej występującymi literami są: „e” (występuje 56× częściej niż najrzadsze „q”), „a” (43×), „r” (39×), „i” (38×), „o” (36×), „t” (35×) i „n” (34×). Z kolei najczęściej występujące dwuliterowe zbitki to: „th”, „he”, „in”, „er”.
Samogłoski
Trudno jest ustalić dokładną liczbę samogłosek angielskich; różne analizy wykazały różną ich liczbę. Mnogość dialektów i różnice metodologiczne spowodowały, że wyniki różnią się znacznie[11]. Ogólnie przyjmuje się, że na angielski system fonetyczny składa się 12 samogłosek (iː, ɪ, uː, ʊ, e, ɜː, ə, ɔː, æ, ʌ, ɑː, ɒ)[12] i 8 dyftongów. W języku angielskim występuje zjawisko iloczasu, tzn. samogłoski dzielą się na długie i krótkie[13]. Na długość samogłoski w wyrazie wpływają: naturalna długość samogłoski oraz jej kontekst: najdłuższe są samogłoski naturalnie długie przed spółgłoską dźwięczną, a najkrótsze – samogłoski krótkie przed spółgłoską bezdźwięczną. Ogólnie można wyróżnić 4 różne długości samogłosek[14].
Angielski system spółgłoskowy jest bliższy polskiemu niż samogłoskowy, choć istnieją spółgłoski charakterystyczne dla tego języka oraz zbliżone, różniące się miejscem artykulacji w porównaniu np. z polskimi: /d/, /t/ i /n/ jest wymawiane z językiem przyciśniętym do wału dziąsłowego, a nie zębów[15]. Spółgłoski dźwięczne w zapisie są dźwięczne w wymowie, a ubezdźwięcznienie powoduje zmianę znaczenia wyrazu (para minimalna), np. /let/ – /led/.
W języku angielskim nie wszystkie wyrazy wymawia się z jednakowym naciskiem, jak również wiele wyrazów brzmi w różny sposób w różnym kontekście w zdaniu. Istnieją tzw. formy słabe, które pojawiają się w nieakcentowanych pozycjach: inna jest np. wymowa: Yes, I could /jes aɪ 'kʊd/ i I could go there /aɪ kəd'gəʊ ðeə/. Osłabieniu ulegają zwłaszcza czasowniki modalne, zaimki, przyimki. Obecność form słabych jest o wiele częstsza w mowie potocznej, niż w języku mediów czy oficjalnych przemówień[16].
Uproszczona transkrypcja
Wymowę RP można też zapisywać za pomocą uproszczonej transkrypcji IPA („simplified” lub „extra-broad”), wprowadzonej przez Daniela Jonesa. Zapisuje się w niej r zamiast ɹ oraz stosuje następujące symbole samogłosek[17]:
Akcent i intonacja to ważne cechy prozodyczne języka angielskiego. Akcent wyrazowy jest niejednolity, jak również ma funkcję dystrybutywną[18]; to produce /tə prɒd'juːs/ akcentowane na ostatnią sylabę oznacza „produkować”, podczas gdy some produce /sʌm ˈprɒdjuːs/ to produkty rolne (owoce i warzywa).
Intonacja języka angielskiego jest bogata w melodie i przy jej pomocy można wyrazić nieraz więcej niż przez treść samych wyrazów[19]. Tak to ujął badacz angielskiej fonetyki Wiktor Jassem: Anglicy nie należą na ogół do ludzi wielosłownych. Fakt ten w pewnej mierze znajduje odbicie w tym, że zamiast szerszego objaśnienia Anglik wyraża często pewną myśl, nadając stosunkowo krótkiej wypowiedzi odpowiednią intonację[19]. Oto 9 sposobów na intonację słowa „Yes”:
najbardziej naturalny, zwykłe stwierdzenie faktu bez emocji[20]
wygłaszany z zaangażowaniem emocjonalnym, wyraża zdziwienie, zaskoczenie, irytację
rutynowe, niezaangażowane
zależy od wyrazu twarzy przy wypowiadaniu, jeśli twarz jest pogodna, wyraża współczucie i sympatię, jeśli wyraz twarzy jest ponury, brzmi złowieszczo
wyraża szok i niedowierzanie
zakłopotanie, lekkie zażenowanie tym, co właśnie zostało powiedziane
znudzenie, ironia, sarkazm
niepewność, zwątpienie
silne zaangażowanie emocjonalne, w zależności od wyrazu twarzy może być to zachwyt, wyzwanie, samozadowolenie.
Intonacja zdań oznajmujących jest opadająca. Nieco inaczej jest w pytaniach. Intonacja wznosząca, charakterystyczna np. dla języka polskiego, jest możliwa tylko w pytaniach o rozstrzygnięcie (Yes/No questions). W przypadku pytań o uzupełnienie, zwanych również szczegółowymi lub Wh- questions, intonacja opada[21]:
W języku angielskim występują przedimki: określony the i nieokreślony a(n). Formy an używa się przed wyrazami wymawianymi z nagłosową samogłoską – an hour, ale a union. Co niezwykłe wśród języków indoeuropejskich, nie istnieje kategoria rodzaju gramatycznego, z wyjątkiem zaimków trzeciej osoby liczby pojedynczej.
Przedimek w języku angielskim to nieodmienna część mowy determinująca rzeczownik. Przedimka zwykle nie tłumaczy się na język polski. Czasami można go oddać jako zaimek ten, ta, to (przedimek określony), jakiś, jakaś, jakieś (przedimek nieokreślony)[22].
Przedimkiem jest wyraz występujący przed rzeczownikiem albo frazą rzeczownikową (np. przymiotnik + rzeczownik). W języku angielskim rozróżnia się dwa rodzaje przedimków:
a/an – nieokreślone;
the – określony.
Przedimek (zwany article lub determiner) określa, czy desygnaty są znane mówiącemu i rozmówcy. Jeśli są znane, używa się przedimka określonego. W przeciwnym wypadku stosowany jest przedimek nieokreślony. Przedimków a/an używa się wyłącznie przed rzeczownikiem policzalnym w liczbie pojedynczej, Oznacza on dowolny element z danego zbioru, innymi słowy pojedynczy choć nie wyjątkowy element[23]: My father is a teacher → Mój ojciec jest nauczycielem. Jest jednym ze zbioru nauczycieli.
Używany jest, gdy dana osoba lub rzecz pojawia się w tekście, rozmowie itp. po raz pierwszy[23] – pozostaje ona dla rozmówcy bliżej nieokreślona. Jeśli zostanie wymieniona po raz kolejny, otrzymuje przedimek the: Once we had a dog and a cat. But the dog was always eating the cat’s dinner. In the end, we gave the dog to a friend.
Przedimek określony the jest najpopularniejszym słowem angielskim[24]. Kontrastuje z przedimkiem nieokreślonym a i z przedimkiem zerowym. The ma zawsze tę samą formę[25]. Przedimek określony stosuje się do opisu określonego przedmiotu, osoby bądź stanu. Zarówno mówiący, jak i jego rozmówca wiedzą, o czym dokładnie jest mowa[25]: We left the car in the garage → Zostawiliśmy auto w garażu. Mówiący wie, jakie to auto i zna (przynajmniej ze słyszenia) dom, w którym samochód zaparkowano. Have you visited the castle? → Czy zwiedziłeś zamek? Zarówno mówiący, jak i odbiorca komunikatu wiedzą, w jakim mieście zamek się znajduje.
Większość rzeczowników występuje z poprzedzającymi je przedimkami określonymi bądź nieokreślonymi. Brak przedimka określa się jako przedimek zerowy[26].
Istnieją trzy podstawowe sytuacje, kiedy pojawia się przedimek zerowy[26]:
Rzeczownik
Rzeczownik angielski ma trzy formy gramatyczne: liczby pojedynczej, liczby mnogiej i (zwłaszcza rzeczowniki oznaczające osoby i zwierzęta) dopełniacza. Forma dopełniacza jest zawsze regularna, formy liczby mnogiej wykazują niekiedy pewne odstępstwa. Rzeczowniki dzielą się na dwie grupy: policzalne i niepoliczalne, a podział ten determinuje ich zachowanie się w zdaniu, zwłaszcza przyjmowanie odpowiedniego przedimka. Rzeczowniki angielskie mogą być proste lub złożone.
W języku angielskim osoby płci męskiej przyjmują zaimek he, żeńskiej she, obiekty z nieistniejącą bądź nierozpoznaną płcią przyjmują zaimek nieokreślony it[27].
Istnieje możliwość nadania rodzaju gramatycznego rzeczom bądź zwierzętom, zwłaszcza jeśli przyjmuje się, że mają osobowość, inteligencję bądź uczucia. Najczęściej spotyka się to w odniesieniu do zwierząt domowych: psów, kotów, koni[27]: Find the cat and let her out → Znajdź kota i go wypuść. Pociąga to również zmianę zaimka względnego: She’s an old dog, who likes to sleep much → To stara suka, która lubi dużo spać.
W języku angielskim rzeczowniki dzieli się na dwie grupy: policzalne (countable) i niepoliczalne (uncountable). Rzeczowniki z grupy policzalnych zasadniczo opisują desygnaty, które dadzą się policzyć. Przyjmują zarówno przedimek nieokreślony a/an, jak i liczebniki: a cat, three pigs[28]. Rzeczowniki policzalne mają formę zarówno liczby pojedynczej, jak i mnogiej[29]: hand – hands, a baby – babies.
Rzeczowniki niepoliczalne (uncountable, mass nouns) opisują desygnaty będące nazwami materiałów, cieczy, pojęć abstrakcyjnych, zbiorów i innych rzeczy postrzeganych jako masy bez konkretnych granic, a nie jako oddzielne obiekty. Z tymi rzeczownikami nie używa się liczby mnogiej ani liczebników (od tej zasady istnieje kilka wyjątków)[30]: water, weather, wool, money.
W języku angielskim nie istnieje rozbudowany system przypadków, do dzisiejszych czasów zachował się jedynie dopełniacz.
Dopełniacz saksoński zapisuje się następująco[31]
liczba pojedyncza
rzeczownik + ’s
my father’s car
liczba mnoga
’
my parents’ house
nieregularna liczba mnoga
rzeczownik + ’s
the children’s room
Dopełniacz saksoński używany jest najczęściej do mówienia o relacji własności i charakterystyce fizycznej, w szczególności, jeśli pierwszy wyraz oznacza osobę, zwierzę, firmę, kraj lub grupę osób[31]:
That’s my father’s house → To dom mojego ojca.
Mary’s brother is a lawyer → Brat Mary jest adwokatem.
Poland’s climate is getting warmer → Klimat Polski się ociepla.
W języku angielskim używa się zaimka you, który oznacza zarówno ty, wy, jak również pan, pani, państwo. Można użyć jednak w zdaniu z youzwrotów grzecznościowych, np. sir czy madam.
W języku angielskim przymiotnik nie odmienia się przez liczby ani nie ma charakterystycznej końcówki, po której byłby rozpoznawalny, choć istnieją grupy przymiotników o charakterystycznych końcówkach[35]:
–al:actual, final, general
–ed:confused, surprised, stoned
–ic:basic, atomic, generic
–ent:prominent, efficient, prurient
–ble:visible, recognisable, probable
–ing:amusing, terrifying, growing
–ive:deceptive, attractive, sensitive
–(l)y:angry, dirty, funny
–an:American, human, indian
–ous:cantankerous, furious, ominous
–ar:popular, regular, similar
–ful:colourful, grateful, respectful
–less:careless, topless, harmless.
Przymiotnik może w zdaniu zajmować miejsce przydawki i orzecznika. Najczęstszą pozycją przymiotnika jest przydawka określająca rzeczownik. Istnieją przymiotniki, mogące wystąpić jedynie w tej pozycji, np. chief, fellow, utter, upper[35]: a main road, the chief inspector.
Przysłówek angielski jest bardzo zróżnicowany. Może charakteryzować się końcówką –ly, może mieć formę tożsamą z przymiotnikiem, a jego znaczenie determinuje wtedy miejsce w zdaniu.
Przysłówki można podzielić na następujące kategorie według ich znaczenia[36]:
sposobu: well, how, quickly, hard, fast,
miejsca: up, there, above, upstairs,
czasu: now, then, soon, afterwards, recently,
stopnia: quite, much, so, too, really, pretty, fairly,
Czasownik angielski jest częścią mowy z największą liczbą form i zastosowań. Czasowniki pod względem zachowania w zdaniu dzielą się na trzy grupy: posiłkowe, modalne i zwykłe. Angielski czas ma dwie formy morfologiczne: czasy teraźniejszy i przeszły, pozostałe tworzy przy użyciu czasowników modalnych i posiłkowych. Czasownik angielski może występować w 4 czasach: teraźniejszym, przeszłym, przyszłym i przyszłym w przeszłości, 3 stronach: czynnej, biernej i zwrotnej oraz 4 trybach: orzekającym, rozkazującym, przypuszczającym i łączącym.
Czasownik to be („być”) używany jest w swym znaczeniu podstawowym oraz jako czasownik pomocniczy do tworzenia czasów ciągłych.
Odmienia się nieregularnie[37]:
Forma oznajmująca
Forma pytająca
Forma przecząca
I am, I was
am I?, was I?
I am not, I was not
you are, you were
are you?, were you?
you are not, you were not
he/she/it is, he/she/it was
is he/she/it?, was he/she/it?
he/she/it is not, he/she/it was not
we are, we were
are we?, were we?
we are not, we were not
you are, you were
are you?, were you?
you are not, you were not
they are, they were
are they?, were they?
they are not, they were not
W języku mówionym stosuje się następujące skróty[38]:
are + not → aren’t
were + not → weren’t
is + not → isn’t.
Forma imiesłowu przeszłego biernego: been.
Czasownik ten nie tworzy również form z czasownikiem posiłkowym do. W zdaniu przeczącym stawia się przeczenie bezpośrednio przy czasowniku głównym formie osobowej. W zdaniu pytającym następuje przestawienie podmiotu i orzeczenia. Na przykład: I am not French. → Nie jestem Francuzem. Are you there? → Jesteś tam?. Who are you? → Kim jesteś?
To have
Czasownik oznacza mieć i odmienia się nieregularnie[39]. W formie pytającej i przeczącej możliwe są dwa warianty: tworzenie pytań przez inwersję i (zwłaszcza w odmianie amerykańskiej) z operatorami do, does, did.
Czasownika have używa się przede wszystkim do informowania o własności, stosunkach i innych stanach[40]: They have three cars → Oni mają trzy samochody
W języku angielskim występują dwa czasy morfologiczne – teraźniejszy i przeszły. Łącznie z konstrukcjami gramatycznymi można wyróżnić szesnaście czasów gramatycznych i konstrukcji osadzających czynności w odpowiednim czasie. Wyróżnia się cztery kategorie czasowe:
czas teraźniejszy,
czas przeszły,
czas przyszły,
czas przyszły w przeszłości.
Każdy występuje w czterech aspektach precyzujących usytuowanie czynności w czasie: prostym, postępującym (zwanym niekiedy ciągłym), przeszłym i przeszłym ciągłym. Poniższa tabela przedstawia przykładowe zdanie w 16 czasach strony czynnej (Present Simple: I do → robię):
Oznacza, że czynność jest wykonywana na podmiocie. Zasadniczą różnicą między angielskim i większością języków jest to, że podmiotem w zdaniu w stronie biernej może stać się również dopełnienie dalsze:
She was given a chance. – dano jej szansę.
Strona bierna nie może być utworzona w czasach z rodziny Perfect Progressive.
Oznacza wykonywanie czynności przez podmiot na samym sobie. Używa się do tego celu partykuły o konstrukcji zaimek w formie dopełnienia + self w liczbie pojedynczej lub selves w liczbie mnogiej[41].
myself
ourselves
yourself
yourselves
himself herself itself
themselves
Jest to jedyny przypadek w języku, gdy druga osoba liczby pojedynczej różni się od liczby mnogiej.
Strona zwrotna nie występuje w relacjach wzajemnych (reciprocal). Używa się wtedy each other, w l.mn. one another[41].
They washed themselves. – umyli się (każdy siebie),
They washed each other. – umyli się (wzajemnie).
Składnia
Podstawowym szykiem zdania jest SVO, podobnie jak w języku polskim. Wyrazy określające poprzedzają określane. Szyk zdania jest mniej swobodny niż w języku polskim.
W języku angielskim istnieją tzw. okresy (tryby) warunkowe. Używa się ich, kiedy mówi się o jakiejś czynności, która może zostać wykonana (lub nie), jeśli zostanie spełniony jakiś warunek. Wyróżnia się następujące okresy warunkowe[42]:
Zdanie podrzędne warunkowe jest typem zdania podrzędnego okolicznikowego. Zdarzenie opisane w zdaniu głównym zajdzie, jeśli zostanie spełniony określony warunek, przy czym kolejność zdań jest dowolna[43]: If it rains, we’ll get wet → Jeśli będzie padać, zmokniemy. The door opens if you press the button → Drzwi się otworzą, jeśli naciśniesz przycisk. Zdanie warunkowe mogą wprowadzać[44]:
if → „jeśli”
unless (if... not lub except... if) → „o ile nie”
provided that, providing that → „pod warunkiem, że”, „zakładając, że”
on condition that → „pod warunkiem, że”, określenie formalne
Imagine → „wyobraź sobie”
supposing → „zakładając”
as long as → dosł. „tak długo jak...”.
Istnieją trzy (według niektórych podręczników gramatyki cztery) tzw. okresy warunkowe, czyli konstrukcje gramatyczne służące do określania związków między wydarzeniem i warunkiem. Oprócz tego istnieje kilka okresów mieszanych.
zero conditional, np. If she goes in the rain, she gets wet. → Jeśli wyjdzie w deszcz, to się zmoczy. (zdanie zawsze prawdziwe)
first conditional, np. If he really loves Cindy, he will ask her to be his wife. → Jeśli naprawdę kocha Cindy, poprosi ją o rękę. (warunek możliwy do spełnienia)
second conditional, np. If I were you, I would go to a doctor. → dosł. Gdybym był tobą, poszedłbym do lekarza. (Na twoim miejscu poszedłbym do lekarza.) (sytuacja hipotetyczna, nierealistyczna)
third conditional, np. If she had come earlier, she would have met with Tom. → Gdyby (była) przyszła wcześniej, spotkałaby się (byłaby się spotkała) z Tomem. (warunek niemożliwy do spełnienia, bo dotyczy przeszłości)
Uwaga! Można łączyć m.in. zdania z II i III okresu warunkowego, powstaje wówczas mixed conditional, np. If he wasn’t so shy, he would have told her it → Gdyby nie był tak nieśmiały, powiedziałby (był) jej to.; If he hadn’t purchased this item, he wouldn’t get into trouble now. → Gdyby nie (był) kupił tej rzeczy, nie miałby teraz problemów.
Odmiany języka angielskiego
Ze względu na kolonialną historię Wielkiej Brytanii w czasach nowożytnych język angielski ma wiele terytorialnych standardów i dialektów nieliterackich, które dość znacznie różnią się od standardu brytyjskiego. Z uwagi na rozwój transportu, komunikacji i mediów formy literackie pozostają jednak wzajemnie zrozumiałe. Do odmian terytorialno-etnicznych zaliczają się odmiany: amerykańska, australijska, południowoafrykańska, indyjska i jamajska. Angielszczyzna w obrębie samych Wysp Brytyjskich również wykazuje wysoki stopień zróżnicowania.
Podstawowe cechy fonetyki amerykańskiej to rotacyzm (wymawianie /r/), występowanie /æ/ tam, gdzie Brytyjczycy wymawiają /ɑː/, i tak słowa after, plant będą w RP wymawiane /ˈɑːftə/, /plɑːnt/, a w amerykańskim angielskim /ˈæːftər/, /plæːnt/, /ɒ/ rekompensowane przez /ɑː/, np. cod, bottle, spot, pocket.
Istnieją znaczne różnice w słownictwach amerykańskim i brytyjskim; dotyczą one różnych dziedzin życia, zwłaszcza tych, które rozwinęły się stosunkowo niedawno, np. motoryzacja[45].
Istnieje kilka różnic w pisowni wyrazów o specyficznych cechach, takich jak końcówka[46]:
Wyrazy zakończone w brytyjskim języku na –our, w amerykańskim kończą się na –or: parlor, color.
Wyrazy zapożyczone z łaciny, mające w temacie ae i oe, w pisowni amerykańskiej pisane są przez e: anemia, fetus, edema, estrogen.
Wyrazy z podwójnym l mają tendencję do jego „gubienia” w amerykańskiej wersji języka: councilor, chili, libelous, hosteler, marvelous.
Słowa zakończone w brytyjskim na –ence, zmieniają końcówkę na –ense: pretense, defense.
Brytyjskie –ise w języku amerykańskim pisane jest –ize: recognize.
Istnieją trzy rodzaje akcentu australijskiego: broad, general i cultivated[47]. Broad to kontinuum akcentów lokalnych, cultivated przypomina akcenty brytyjskie i jest ich naśladownictwem, natomiast general to wariant pośredni między obydwoma wersjami i jest najczęściej używany[47]. Akcent broad ma tendencje przesuwania samogłosek do pozycji frontowej, w stronę /i/, /e/ i /æ/, podczas gdy pozostałe akcenty preferują wymowę tylną[48].
Odmiana australijska opiera się w głównej mierze na standardowej angielszczyźnie brytyjskiej, ze znacznymi naleciałościami amerykańskiej odmiany tego języka, pewnymi elementami zapożyczonymi z języków europejskich oraz nielicznymi słowami zapożyczonymi z języków aborygeńskich. Zapożyczeniem z języków aborygeńskich są słowa takie jak: „kangaroo” czy „boomerang” (bumerang)[49].
Wpływ na język polski
Z języka angielskiego do polskiego przechodzi duża liczba wyrazów (anglicyzmów). Są to przeważnie terminy naukowo-techniczne, głównie o źródłosłowie grecko-łacińskim (np. akronim „laser” itp.), a także określenia związane z kulturą masową (np. „baseball”, „jazz”, „football”)[50].
Przyjęły się też pewne angielskie wyrażenia potoczne i wykrzykniki, jak np. „OK”, „sorry”, „oops”, „wow”. Zaobserwować można też zmianę sposobu wymawiania zapożyczeń z innych języków na rzecz ich wymowy w jęz. ang., np.: „image” /ˈɪmɪdʒ/ czy „quiz” [kʰw̥ɪz].
Wpływ języka polskiego
Przykładem wpływu języka polskiego na język angielski jest pisownia przymiotnika i rzeczownika narodowego „Czech” (Czech, czeski) i „Czechoslovakia” (Czechosłowacja).
↑RenataR.VajdičkováRenataR., Anglický odborný jazyk v globálnom kontexte a ako súčasť výučby na stredných odborných školách, [w:] AlenaA.Ďuricová (red.), Od textu k prekladu, t. VIII, Praha: Jednota tlumočníků a překladatelů, 2013, s. 186–198, ISBN 978-80-7374-095-5 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-20](słow.), patrz s. 189.
Antoni Prejbisz, B. Jasińska, S. Kryński, R. Gozdawa-Gołębiowski: Nowa gramatyka angielska w ćwiczeniach. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1997. ISBN 83-7195-192-2.
Harry Ritchie: English for the Natives. London: John Murray, 2013, s. 79. ISBN 978-1-84854-837-4.
Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Desember 2023. Victoria Blair RhemrevLahir2 Januari 2003 (umur 21)Hartford, Connecticut, Amerika SerikatPendidikanStevenson High SchoolDuke University(jurusan Marine Biology program)Kota asalLong Grove, Illinois, Amerika SerikatTinggi5 ft 9 in (1...
AmorosiKomuneComune di AmorosiLokasi Amorosi di Provinsi BeneventoNegara ItaliaWilayah CampaniaProvinsiBenevento (BN)Luas[1] • Total11,22 km2 (4,33 sq mi)Ketinggian[2]60 m (200 ft)Populasi (2016)[3] • Total2.836 • Kepadatan250/km2 (650/sq mi)Zona waktuUTC+1 (CET) • Musim panas (DST)UTC+2 (CEST)Kode pos82031Kode area telepon0824Situs webhttp://www.comune.amorosi.bn.it Amorosi adalah ...
Latin title Front cover of the 1828 edition of Carl Benedict Hase (published together with a history of Leo the Deacon) De velitatione bellica is the conventional Latin title for the Byzantine military treatise on skirmishing and guerrilla-type border warfare, composed circa 970. Its original Greek title is Περὶ Παραδρομῆς (Peri Paradromēs, On Skirmishing).[1] The original author is unknown but likely to have been a high-ranking army officer close to the Phokas family...
Pusat Penelitian Ilmu Pengetahuan dan TeknologiSerpong, Kota Tangerang SelatanBerkas:Puspiptek.jpegDibentuk1 Oktober 1976Negara IndonesiaCabang LIPIBPPTBatanKemen LHK Tipe unitPusat PenelitianBagian dariKementerian Riset dan Teknologi Republik IndonesiaLokasiGedung Technology Management Center (TMC) Nomor 120 Jl. Raya Puspiptek - Serpong - Kota Tangerang Selatan - BantenJulukanPUSPIPTEKLuas Kawasan350 HektarSitus webpuspiptek.ristekdikti.go.id Pusat Penelitian Ilmu Pengetahuan dan Teknol...
Vaksinasi hewanIntervensiVaksinasi pada babi[sunting di Wikidata] Vaksinasi hewan adalah vaksinasi atau pemberian vaksin pada hewan untuk membantu sistem imun hewan tersebut mengembangkan perlindungan terhadap penyakit infeksi. Vaksin hewan yang pertama kali dibuat adalah vaksin kolera unggas pada 1879 oleh Louis Pasteur. Saat ini, beragam vaksin telah diproduksi untuk mencegah berbagai penyakit, seperti vaksin rabies untuk anjing dan kucing, vaksin flu burung untuk unggas, dan vaksin ant...
Cet article est une ébauche concernant la médecine. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. La veille sanitaire est l'action de surveiller l’état de santé d'une population, de cohortes d'intérêt épidémiologiques ou d'une classe d'âge (visites médicales scolaires…), ou de groupes particuliers (ex. : militaires), etc. afin de prévenir l'extension d'épidémies et les pandémies. El...
WWII battle in Senegal Battle of DakarPart of World War IIDate23–25 September 1940(2 days)LocationOff Dakar, French West AfricaResult Vichy French victoryBelligerents United Kingdom Free France Australia Vichy France French West AfricaCommanders and leaders John Cunningham Charles de Gaulle Pierre BoissonStrength 1 aircraft carrier 2 battleships 5 cruisers 10 destroyers 22+ aircraft 180 troops[1] 1 battleship 2 cruisers 4 destroyers 3 submarines co...
Italian zoologist (1836–1897) This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Salvatore Trinchese – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2...
2011 single by Mary J. Blige featuring Diddy & Lil WayneSomeone to Love Me (Naked)Single by Mary J. Blige featuring Diddy & Lil Waynefrom the album My Life II... The Journey Continues (Act 1) ReleasedMarch 29, 2011 (2011-03-29)Recorded2010Genre R&B hip hop soul Length3:33Label Matriarch Geffen Songwriter(s) Jerry Duplessis Leroy Watson Dwayne Carter Sean Combs Mary J. Blige Bettye Crutcher David Porter Ronald Williams Producer(s)Jerry WonderArden AltinoMary J. Blige...
World War II Victory Medal World War II Victory Medal Dianugerahkan oleh Department of the ArmyDepartment of the Navy Jenis Medal Persyaratan penerima served in the armed forces between the following dates: antara 7 Desember 1941 dan 31 Desember 1946, untuk jasa militer apapun. Status Dipensiunkan Statistik Anugerah pertama 7 Desember 1941 Anugerah terakhir 31 Desember 1946 Tingkatan Lebih tinggi European-African-Middle Eastern Campaign Medal Lebih rendah Army of Occupation Medal o...
Pour les articles homonymes, voir Popeye (homonymie). Popeye Village fictif de Sweethaven, devenu un parc d'attractions à Malte. Données clés Titre québécois Popeye Titre original Popeye Réalisation Robert Altman Scénario Jules Feiffer Musique Harry Nilsson Acteurs principaux Robin WilliamsShelley Duvall Sociétés de production Paramount PicturesWalt Disney Productions Pays de production États-Unis Genre MusicalComédieAventure Durée 114 minutes Sortie 1980 Pour plus de détails, v...
Untuk negara di Asia Tenggara, lihat Kamboja. Untuk film orisinal tahun 2022, lihat Kambodja. Kemboja Plumeria Rekaman TaksonomiDivisiTracheophytaSubdivisiSpermatophytesKladAngiospermaeKladmesangiospermsKladeudicotsKladcore eudicotsKladasteridsKladlamiidsOrdoGentianalesFamiliApocynaceaeSubfamiliRauvolfioideaeTribusPlumerieaeSubtribusPlumeriinaeGenusPlumeria Linnaeus, 1753 Tata namaDinamakan berdasarkanCharles Plumier Spesies7-8 spesies: Plumeria alba Plumeria inodora Plumeria obtusa Plumeria ...
A name of the Tarim Basin region Uqturpan delegates (flag 乌什) in Beijing in 1761. From the painting Ten Thousand Nations Coming to Pay Tribute. Altishahr (Traditional Uyghur: آلتی شهر, Modern Uyghur: ئالتە شەھەر, Uyghur Cyrillic: Алтә-шәһәр; romanized: Altä-şähär or Alti-şähär),[1] also known as Kashgaria,[2][3] is a historical name for the Tarim Basin region used in the 18th and 19th centuries. The term means Six Cities in Turkic l...
Relay device designed to trip a circuit breaker when a fault is detected Part of a series onPower engineering Electric power conversion Voltage converter Electric power conversion HVDC converter station AC-to-AC converter DC-to-DC converter Rectifier Inverter Electric power infrastructure Electric power system Power station Electrical grid Interconnector Demand response Electric power systems components Ring main unit Grid-tie inverter Energy storage Busbar Bus duct Recloser Protective relay ...
Mappa delle prefetture e delle regioni del Giappone. Le prefetture del Giappone sono le 47 divisioni territoriali di primo livello in cui è suddiviso il paese. Viene compresa in tale computo anche la metropoli (都?, To) di Tokyo, le cui funzioni sono equiparabili a quelle delle prefetture. Le altre 46 comprendono il circuito (道?, Dō) di Hokkaidō, le due prefetture urbane (府?, Fu) di Osaka e Kyoto, e 43 altre prefetture (県?, Ken). In giapponese, l'insieme delle 4 suddivisioni di live...
Former sports arena in Salt Lake City, Utah, United States Salt PalaceFull nameSalt Palace Acord Arena (1980-93)Address100 S West TempleSalt Lake City, UT 84101Coordinates40°45′58″N 111°53′42″W / 40.766°N 111.895°W / 40.766; -111.895OwnerSalt Lake CountyCapacity12,616 (basketball)10,594 (hockey)ConstructionBroke groundMarch 10, 1967[1][2]OpenedJuly 11, 1969[3][4]Expanded1981–1983Closed1993Demolished1994Construction cost$17 ...
Canadian filmmaker and multimedia artist Damian PettigrewBornDamian (Damien) PettigrewQuébec, CanadaOccupation(s)filmmaker, screenwriter, authorYears active1982–presentHeight188 cm (6 ft 2 in)AwardsUNESCO Grand Prize - Best Documentary1997 Balthus Through the Looking GlassLausanne IFAF Prize - Best Photography1997 Balthus Through the Looking GlassPrix Arte Nomination - Best Documentary2003 Fellini: I'm a Born LiarMarseille IFF Award - Coup de Coeur2003 Fellini: I'm a Bo...
Process of virus reproduction Not to be confused with Lytic cycle. Lysogenic cycle, compared to lytic cycle Lysogenic Cycle:1. The prokaryotic cell is shown with its DNA, in green. 2. The bacteriophage attaches and releases its DNA, shown in red, into the prokaryotic cell. 3. The phage DNA then moves through the cell to the host's DNA. 4. The phage DNA integrates itself into the host cell's DNA, creating prophage. 5. The prophage then remains dormant until the host cell divides. 6. After the ...