Gąsawa

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne znaczenia.
Gąsawa
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
XVII-wieczny kościół pw. św. Mikołaja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

żniński

Gmina

Gąsawa

Data założenia

1136

Prawa miejskie

1388–1934, od 2024

Burmistrz

Jacek Superczyński

Powierzchnia

6,9339[1] km²

Populacja (2021)
• liczba ludności
• gęstość


1406[2]
202,8 os./km²

Strefa numeracyjna

+48 52

Kod pocztowy

88-410

Tablice rejestracyjne

CZN

Położenie na mapie gminy Gąsawa
Mapa konturowa gminy Gąsawa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Gąsawa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gąsawa”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Gąsawa”
Położenie na mapie powiatu żnińskiego
Mapa konturowa powiatu żnińskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Gąsawa”
52,7667°N 17,7500°E/52,766670 17,750000
TERC (TERYT)

0419024

SIMC

0085189[3]

Urząd miejski
ul. Żnińska 8
88-410 Gąsawa
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Strona internetowa

Gąsawa (niem. Gonsawa, 1939–1945 Gerlingen) – miasto w Polsce, położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Gąsawa[3]. Leży nad jeziorem Gąsawskim.

Gąsawa uzyskała lokację miejską w 1388 roku[4]. Zdegradowana do rangi wsi 13 czerwca 1934 w związku z reformą administracyjną II RP, stając się przejściowo wiejską gminą jednostkową[5]. 1 sierpnia 1934 weszła w skład nowo utworzonej zbiorowej gminy Gąsawa w powiecie żnińskim[6], w której to granicach stała się gromadą (ówczesny odpowiednik sołectwa)[7]. W latach 1934–1954 siedziba wiejskiej gminy Gąsawa, 1954–1972 gromady Gąsawa[8], a od 1973 reaktywowanej gminy Gąsawa[9]. W latach 1975–1998 należała administracyjnie do województwa bydgoskiego. 1 stycznia 2024 odzyskała status miasta[1].

Położenie

Gąsawa leży w południowo-zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego, w odległości około 80 km od Poznania, 60 km od Bydgoszczy[10] i około 12 km od Żnina.

Pod względem historyczno-etnograficznym miasto znajduje się na Pałukach[11].

Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski Gąsawa leży na pograniczu dwóch mezoregionów: Pojezierza Chodzieskiego i Żnińsko-Mogileńskiego, stanowiących część makroregionu Pojezierza Wielkopolskiego[12].

Nazwa

Nazwa miasta Gąsawa wywodzi się od Gonzawy, Gonzowy – pierwotnej nazwy rzeczki Gąsawki, która łączy jezioro Gąsawskie z jeziorem Godawskim[13].

Historia

Pierwsza wzmianka o Gąsawie znajduje się w Złotej Bulli papieża Innocentego II z 1136 roku. W 1227 w czasie zjazdu książąt dzielnicowych 24 listopada doszło do napadu i tzw. zbrodni gąsawskiej – mordu na ks. krakowskim, Leszku Białym.

W 1388 roku miała miejsce lokacja miasta[14]. Stanowiła prywatne miasto duchowne, własność opata klasztoru kanoników regularnych w Trzemesznie. Pod koniec XVI wieku leżało w powiecie gnieźnieńskim województwa kaliskiego[15].

W 1600 roku na czas panującej w Poznaniu epidemii cholery do miasta przeniesiono Kolegium Lubrańskiego – pierwszą humanistyczną szkołę w Polsce. W 1660 roku Gąsawa została ograbiona i zniszczona przez wycofujące się wojska szwedzkie.

Utraciła prawa miejskiej w 1934 roku[14]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Od 1 stycznia 2024 roku Gąsawa ponownie posiada prawa miejskie[16].

Zabytki

Sport

W mieście znajduje się stadion hokeja na trawie LKS Gąsawa.

Kultura

  • Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury
  • Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna

Oświata

  • Zespół Szkół Niepublicznych
  • Szkoła Podstawowa im. Wandy Dobaczewskiej
  • Przedszkole Samorządowe

Ludzie związani z Gąsawą

 Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Gąsawą.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Dz.U. 2023 poz. 1472.
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
  4. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.
  5. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422
  6. ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 68, poz. 623
  7. ↑ Poznański Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 41, poz. 520
  8. ↑ Uchwała Nr 24/19 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu żnińskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
  9. ↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
  10. ↑ Gmina Gąsawa – Dane o gminie [online], www.gasawa.pl (pol.).
  11. ↑ Ziemia Pałucka [online], Kujawsko-pomorskie.travel, 10 kwietnia 2016 (pol.).
  12. ↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
  13. ↑ Gmina Gąsawa – Historia [online], www.gasawa.pl (pol.).
  14. ↑ a b Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 30-31.
  15. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 247.
  16. ↑ Marek Weckwerth, Trzy miejscowości w województwie kujawsko-pomorskim odzyskują prawa miejskie: Bobrowniki, Gąsawa i Kikół [online], Gazeta Pomorska, 27 grudnia 2023 (pol.).

Linki zewnętrzne

Gmina Gąsawa
Miasto
Wsie
Kolonia
Osady
Osady leśne
Części wsi

Herb gminy Gąsawa

Powiat żniński
Miasta
Gminy miejsko-wiejskie
Gmina wiejska

Herb powiatu żnińskiego

Powiat żniński (1919–1975)
  • Siedziba powiatu – Żnin
Przynależność wojewódzka
Miasta (1919–75)
Gminy wiejskie zbiorowe
(1934–54 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Miasta województwa kujawsko-pomorskiego
Miasta na prawach powiatu
Miasta powiatowe
Miasta gminne do 8 tys. mieszkańców
Miasta gminne powyżej 8 tys. mieszkańców

Herb województwa kujawsko-pomorskiego

Miasta i miasteczka zdegradowane reformą gminną z 1933–1934

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich / praw miasteczka / praw osiedla; (2) wytłuszczono miasta/osiedla trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast; (4) OTP – osiedle typu miejskiego; (5) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Gminy miejskie
Gminy wiejskie
z prawami miejskimi
Gminy wiejskie
z prawami miasteczka

Źródła: Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 422, Dz.U. z 1934 r. nr 48, poz. 420, Dymitrow M., 2015, Pojęcie miejskości w świetle reformy gminnej w Polsce międzywojennej, [in] Krzysztofik R., Dymitrow M. (Eds), Degraded and restituted towns in Poland: Origins, development, problems / Miasta zdegradowane i restytuowane w Polsce. Geneza, rozwój, problemy, University of Gothenburg, Gothenburg, s. 61–63 / 65–115.

Read other articles:

Kabupaten Tangerang

Untuk kegunaan lain, lihat Tangerang (disambiguasi). Kabupaten TangerangKabupatenTranskripsi bahasa daerah • Aksara SundaᮒᮍᮨᮛᮀKantor Bupati Kabupaten Tangerang LambangMotto: Satya karya kerta raharja(Sanskerta) Kesetiaan dan kerja keras demi mewujudkan daerah yang makmur sejahteraPetaKabupaten TangerangPetaTampilkan peta JawaKabupaten TangerangKabupaten Tangerang (Indonesia)Tampilkan peta IndonesiaKoordinat: 6°12′S 106°29′E / 6.2°S 106.49...

 

69 (posisi seksual)

Halaman ini mengandung konten pornografi. Baca Wikipedia: Kebijakan dan pedoman sebelum memulai Wikipedia tidak disensor. Gambar atau rincian yang terdapat dalam artikel ini mungkin bersifat grafis atau tidak pantas demi memastikan kualitas artikel dan liputan lengkap tentang pokok bahasannya. Untuk informasi selengkapnya lihat halaman Wikipedia penyangkalan isi dan opsi untuk tidak melihat gambar. Baca juga: nasihat untuk orang tua. Untuk kegunaan lain, lihat 69. Ilustrasi pasangan yang seda...

 

General Cinema Corporation

GC Companies, Inc.Trade nameGeneral Cinema (1986–2002)FormerlyMidwest Drive-In Theaters (1939–60)General Drive-In Corporation (1960–64)General Cinema Corporation (1964–93)IndustryEntertainment (movie theatres)Founded1935; 89 years ago (1935)DefunctMarch 29, 2002; 22 years ago (2002-03-29)FateFolded into AMC TheatresSuccessorAMC TheatresHeadquartersChestnut Hill, MassachusettsNumber of locations66 (2002)Key peoplePhilip Smith, founderOwnerHarcourt Ge...

List of Berlin International Film Festival jury presidents

Each year, the jury of the Berlin International Film Festival is chaired by an internationally recognised personality of cinema. Being appointed to this position is the recognition of an outstanding career. This article lists all past presidents of the international jury, which is responsible for awarding the most prestigious prizes in the festival, including the Golden Bear and various Silver Bears. History Further information: Berlin International Film Festival § History The winners ...

 

National Exhibition of Fine Arts (Spain)

Regular Exhibition in Spain from 1856 to 1968; in Madrid This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: National Exhibition of Fine Arts Spain – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2020) (Learn how and when to remove this template message) The National Exhibition of Fine Arts (Spanish: ...

 

Pavel Milioukov

Pavel MilioukovPavel Nikolaïevitch Milioukov.FonctionsDéputé de la Douma d'État de l'Empire russeDéputé de l'Assemblée constituante russe de 1918BiographieNaissance 15 janvier 1859MoscouDécès 31 mars 1943 (à 84 ans)Aix-les-BainsSépulture Cimetière des BatignollesNom dans la langue maternelle Павел Николаевич МилюковNationalité russeFormation Faculté d'histoire et de philologie de l'université de MoscouActivités Diplomate, homme politique, historien, ...

Pasqualino Borsellino

Questa voce sull'argomento calciatori italiani è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Pasqualino Borsellino Borsellino con la maglia del Palermo Nazionalità  Italia Altezza 179 cm Peso 69 kg Calcio Ruolo Allenatore (ex centrocampista) Termine carriera 1988 - giocatore2003 - allenatore Carriera Giovanili 1971-1972 Ribera1972-1973 Bologna1973-1975 Palermo Squadre di club1 19...

 

I dengan titik (Kiril)

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: I dengan titik Kiril – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Huruf KirilI dengan titik Penggunaan Fonetis:[i]Nomor Kiril:10Diambil dari:Huruf Yunani Iota (Ι ι)Alfabet KirilHuruf S...

 

Leinster

Traditional province in the east of Ireland For other uses, see Leinster (disambiguation). Place in IrelandLeinster Laighin[1] FlagCoat of armsStateIrelandCounties Carlow Dublin Kildare Kilkenny Laois Longford Louth Meath Offaly Westmeath Wexford Wicklow Area • Total19,801 km2 (7,645 sq mi) • Rank3rdPopulation (2022)[2] • Total2,870,354 • Rank1st • Density140/km2 (380/sq mi)Time zoneUTC±0 (WE...

Сибирский горный козёл

Сибирский горный козёл Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:СинапсидыКла�...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

Arrondissement de Wolmirstedt

L'arrondissement de Wolmirstedt, est un arrondissement de la province prussienne de Saxe de 1816 à 1945 et de l'état de Saxe-Anhalt de 1945 à 1952 dans la zone d'occupation soviétique et la RDA. Armoiries de l'arrondissement de Wolmirstedt Histoire Royaume de Prusse Dans le cadre des réformes administratives prussiennes après le Congrès de Vienne, l'arrondissement de Wolmirstedt est créé le 1er juillet 1816 dans la district de Magdebourg dans la province prussienne de Saxe. Le bureau...

Tage Erlander

Tage Erlander Tage Erlander 1949. Sveriges statsminister Tid i befattningen11 oktober 1946–14 oktober 196923 år och 3 dagar Monark Gustaf V (1907–1950) Gustaf VI Adolf (1950–1973) Företrädare Per Albin Hansson Efterträdare Olof Palme Socialdemokraternas partiledare Tid i befattningen11 oktober 1946–1 oktober 1969 Företrädare Per Albin Hansson Efterträdare Olof Palme Sveriges ecklesiastikminister Tid i befattningen31 juli 1945–11 oktober 1946 Företrädare George ...

 

Keuskupan Namur

Keuskupan NamurDioecesis NamurcensisDiocèse de Namur (Prancis)Bistum Namur (Jerman)Bisdom Namen (Belanda)Katolik Katedral St Aubin di Namur, BelgiaLokasiNegara BelgiaProvinsi gerejawiMechelen-BrusselsStatistikLuas8.100 km2 (3.100 sq mi)Populasi- Total- Katolik(per 2016)765.000500,000 (65.4%)InformasiDenominasiKatolik RomaGereja sui iurisGereja LatinRitusRitus RomaPendirian12 Mei 1559KatedralKatedral St Aubin di Namur, BelgiaKepemimpinan kiniPausFransis...

 

Mira-Bhayandar Municipal Transport

Indian public transport service This article relies largely or entirely on a single source. Relevant discussion may be found on the talk page. Please help improve this article by introducing citations to additional sources.Find sources: Mira-Bhayandar Municipal Transport – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2018) Mira-Bhayandar Municipal Transport (MBMT)MBMT busParentMira-Bhayandar Municipal CorporationFounded1 March 2006LocaleMira Bhay...

Draining of the Mesopotamian Marshes

Saddam Hussein's campaigns to drain marshes and force population transferDraining of the Mesopotamian MarshesA 1994 map of the Mesopotamian Marshes with the pink zones showing drained areasDate1950s–2003LocationMesopotamian Marshes, IraqMotiveLand reclamation and reprisal for the Shi'ite insurrection in 1991Organized by Ba'athist IraqOutcome 90% of the marshlands disappeared by 2000 Desertification of over 7,500 square miles 200,000 Marsh Arabs displaced The Mesopotamian Marshes were draine...

 

M/M/c queue

Multi-server queueing model In queueing theory, a discipline within the mathematical theory of probability, the M/M/c queue (or Erlang–C model[1]: 495 ) is a multi-server queueing model.[2] In Kendall's notation it describes a system where arrivals form a single queue and are governed by a Poisson process, there are c servers, and job service times are exponentially distributed.[3] It is a generalisation of the M/M/1 queue which considers only a sing...

 

Gene Shue

American basketball player and coach (1931–2022) Gene ShueShue at Maryland in 1954Personal informationBorn(1931-12-18)December 18, 1931Baltimore, Maryland, U.S.DiedApril 3, 2022(2022-04-03) (aged 90)Marina del Rey, California, U.S.Listed height6 ft 2 in (1.88 m)Listed weight170 lb (77 kg)Career informationHigh schoolTowson Catholic(Towson, Maryland)CollegeMaryland (1951–1954)NBA draft1954: 1st round, 3rd overall pickSelected by the Philadelphia WarriorsPlayin...

Australian cricket team in India in 2000–01

International cricket tour Australian cricket team in India in 2001    Australia IndiaDates 17 February 2001 – 6 April 2001Captains Steve Waugh Sourav GangulyTest seriesResult India won the 3-match series 2–1Most runs Matthew Hayden (549) VVS Laxman (503)Most wickets Glenn McGrath (17) Harbhajan Singh (32)Player of the series Harbhajan Singh (Ind)One Day International seriesResults Australia won the 5-match series 3–2Most runs Matthew Hayden (303) VVS Laxman (291)Most wic...

 

Saint Titus

Greek saint SaintTitusBishop and Companion of PaulBorn1st century ADDied96 or 107 ADGortyn, Crete and Cyrenaica, Roman EmpireVenerated inEastern Orthodox ChurchOriental Orthodox churchesRoman Catholic ChurchLutheranismAnglican CommunionCanonizedPre-CongregationMajor shrineHeraklion, CreteFeastAugust 25 (Orthodoxy)January 26 (Catholicism)Thursday after fifth Sunday after feast of the Holy Cross (Armenian Apostolic Church)[1]PatronageCrete Titus (/ˈtaɪtəs/ TY-təs; Greek: Τίτ...