Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja

nr rej. 86 z dnia 29.03.1949 r.[1]
kościół parafialny
widok od frontu
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Bolesławiec
Adres	ul. Kościelna 1a 59-700 Bolesławiec
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Bolesławcu
Wezwanie	Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, św. Mikołaja
Wspomnienie liturgiczne	15 sierpnia, 6 grudnia
Historia Data rozpoczęcia budowy 2 połowa XV wieku Data zakończenia budowy 2 połowa XVII wieku Data poświęcenia 2 połowa XVII wieku
Dane świątyni Styl gotyk Świątynia • materiał bud. • kamień Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 3 Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny św. Barbary św. Katarzyny Liczba naw 3 Organy • liczba głosów • liczba manuałów 26 2+P
Położenie na mapie Bolesławca Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja
Położenie na mapie Polski Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja
51°15′44,42″N 15°34′01,03″E/51,262339 15,566953
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i Świętego Mikołaja w Bolesławcu – rzymskokatolicki kościół parafialny mieszczący się w Bolesławcu przy ulicy Kościelnej.

Parafialny kościół w miejscu obecnego istniał w połowie XIII wieku. W roku 1429 w wyniku najazdu husytów i spowodowanego przez nich pożaru świątynia spłonęła. W 1432 lub 1442 rozpoczęto budowę nowego kościoła na podwalinach wcześniejszego, pierwsza rozbudowała miała miejsce już w latach 1482-1492, późniejsza w XVI wieku. W 1642 świątynia uległa częściowemu zniszczeniu, odbudowano ją w drugiej połowie XVII wieku pod kierunkiem Giulio Simonettiego, drobne zmiany trwały do połowy XVIII wieku^[2].

Jest to budowla kamienna z gotycką halą i trójnawowym prezbiterium, która została stworzona przez łużycko-saski warsztat budowlany. Elementy wnętrza częściowo z XVI wieku (Kaplica Krzyża Świętego - 1517). Po pożarze w 1642 roku wnętrza otrzymały wystrój barokowy według projektu Giulio Simonettiego. W rzeźbionym ołtarzu głównym dłuta Jerzego Leonhardta Webera scena Wniebowzięcia NMP z postaciami świętych. Na uwagę zasługują dwa z barokowych ołtarzy bocznych św. Barbary (z chrzcielnicą z 1727 roku) i św. Katarzyny (z XVII-wiecznymi obrazami). W murze zewnętrznym znajdują się liczne XVI- i XVII-wieczne epitafia, m.in.:

• Sigmunda von Bibrana, zm. w 1575. Przy lewej kolumnie jońskiiej herby od góry von: Zedlitz, Nostitz, Sack, Stosch, Thadder, Braun. Nad grupą osób z Jezusem (od lewej) herby dziadków von: Bibran (ojca ojca), Loss (matki ojca), Braun (ojca matki), Nostitz (matki matki) ; przy prawej kolumnie jońskiiej herby od góry von: Knobelsdorf, Scharffenohet, Nechlern, Rechenberg, Glaubitz, Unruhe^[3].

Przy wejściach do świątyni od wieków stoją rzeźby świętych, przeniesione z różnych miejsc miasta. Ścianę południową oprócz epitafiów zdobi zegar słoneczny z 1907 roku. Na 55-metrowej wieży znajduje się 1002 kg dzwon Panny Marii. 7 października 2012 kościół został podniesiony do godności bazyliki mniejszej. Od września 2017 roku trwały prace związane z renowacją elewacji świątyni^[4].

Pierwsze organy w tym kościele wybudował organmistrz Jan Lange prawdopodobnie u schyłku XVI i na początku XVII wieku. W roku 1709 zastąpiono je instrumentem wykonanym przez mistrza Gotfryda Eberharda. W roku 1904 firma Schlag & Söhne ze Świdnicy wybudowała nowe organy jako opus 688. Wyposażone zostały w 25 głosów, dwa manuały i sekcję pedałową. Potem prawdopodobnie dodano jeden głos, gdyż obecnie jest ich 26^[5].

Dyspozycja instrumentu:

• 
  Przed remontem elewacji
• 
  Wnętrze bazyliki
• 
  Ołtarz główny
• 
  Bazylika nocą
• 
  Portal zachodni

• ks. Andrzej Jarosiewicz, Matoryn G., Bolesławiecka Bazylika Maryjna, Żary 2012 ISBN 978-8361315-25-4.
• ks. Andrzej Jarosiewicz, Bolesławieckie Sanktuarium Maryjne, Bolesławiec 2000, ISBN 978-83-61176-60-2.
• Bolesławiec i okolice. Plan miasta. Mapa okolic, Wydawnictwo Plan, Jelenia Góra 2002, ISBN 83-88049-11-9.
• Informacja o ogłoszeniu świątyni bazyliką mniejszą