Bazylika św. Sylwestra i św. Marcina w Monti (wł. Basilica dei Santi Silvestro e Martino ai Monti) – tytularna, rzymskokatolicka bazylika mniejsza w Rzymie, położona w Monti[2].
Świątynia ta jest kościołem parafialnym oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej[1]. Jest też kościołem stacyjnym z piątego czwartku Wielkiego Postu.
Lokalizacja
Kościół znajduje się w I Rione Rzymu – Monti przy Via del Monte Oppio 28.[1]
Historia
Świątynia została założona przez papieża św. Sylwestra I na terenie darowanym przez rodzinę Equitius (stąd nazwa Titulus Equitii) w IV wieku. Na początku była to kaplica poświęcona czci wszystkich męczenników. Odbyło się tu spotkanie związane z przygotowaniem do Soboru w Nicei w 324 r.
Obecny kościół San Martino ai Monti pochodzi z epoki Karolingów, ale sala kolumnowa z III wieku, została umieszczona poniżej i przylegała później do kościoła. Spowodowało to, że niektórzy uczeni mieli trudności z zidentyfikowaniem jej z Titulus Equitii, ale według Hugo Brandenburga, jest „bardzo mało prawdopodobne, że mogła ona służyła jako miejsce kultu dla większej społeczności i jej liturgii. Przypuszczalnie, pierwotnym celem tej sali było miejsca składowe do celów handlowych.”[3]
W roku 500 kościół został odbudowany i dedykowany świętym Marcinowi z Tours oraz papieżowi Sylwestrowi I, przez papieża Symmachusa. Z tej okazji kościół został podniesiony, a pierwotna kaplica stała się podziemną.
Kościół został ponownie odbudowany przez Hadriana I w 772 roku i przez Sergiusza II w 845 roku. Struktura obecnej bazyliki pochodzi z dawnego kościoła, a wiele jego elementów zostało ponownie wykorzystanych.
Fasadę bazyliki zbudowano w 1644 roku według projektu Filippo Gagliardi, w 1650 roku została nieznacznie przebudowana przez Pietro da Cortona[4].
Nadzór klerycki nad bazyliką sprawuje Zakon Karmelitów (OCarm). Kościół został im przekazany w 1299 przez papieża Bonifacego VIII, a własność została potwierdzona w 1559 roku. Kościół jest miejscem spoczynku bł. Angelo Paoli, karmelity (1642-1720), który był czczony w Rzymie za jego służbę ubogim, jego beatyfikacja nastąpiła 25 kwietnia 2010 roku.
Obecnym kardynałem tytularnym (Titulus Ss. Silvestri et Martini in Montibus) bazyliki św. Sylwestra i św. Marcina ai Monti jest metropolita warszawski Kazimierz Nycz. Wśród poprzednich kardynałów tytularnych byli między innymi przyszli papieże: kard. Ambrogio Ratti oraz kard. Giovanni Battista Montini.
Architektura
Barokowa fasada została zaprojektowana przez Pietro da Cortona w 1650 roku. Po bokach drzwi są sztukaterie przedstawiające św. Sylwestra i św. Marcina, wykonane przez Stefano Castelli w 1667 roku[5]. Z tyłu są schody, po których jest zejście do małego dziedzińca i fasady z XVI wieku.
Bazylika od strony wschodniej
Bazylika ma trzy nawy, nie ma natomiast transeptu[5]. Nawy boczne od nawy głównej oddziela po 12 antycznych kolumn z każdej strony, pochodzących prawdopodobnie z kościoła zbudowanego wcześniej w tym miejscu przez papieża Symmachusa[4]. Drewniany sufit jest kasetonowany, zawiera przedstawienia herbów osób zaangażowanych w renowację w XVI wieku[5].
W ołtarzu głównym znajduje się duże tabernakulum autorstwa Francesco Belli, ma ono formę okrągłej świątyni o sześciu kolumnach z kopułą[5]. Francesco Belli jest również autorem sześciu towarzyszących świeczników[5].
Wnętrze bazyliki, widok w kierunku ołtarza głównego
Wnętrze bazyliki, widok na ścianę boczną
Obok kościoła znajdują się dwie średniowieczne wieże: Torre dei Capocci (datowana na ok. 1300 rok[5]) i Torre dei Cerroni, Prowincja Karmelitów Trzewiczkowych, Społeczne Centrum św. Marcina i instytucja pomocy biednym.
Kardynałowie prezbiterzy
Bazylika św. Sylwestra i św. Marcina w Monti jest jednym z kościołów tytularnych Rzymu nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctorum Silvestri et Martini in Montibus)[6].
Przypisy
Bibliografia
- Emanuele Boaga, Il Titolo di Equizio e la Basilica di S. Martino ai Monti, Roma 1988.
- Emanuele Boaga, Roma carmelitana, Roma 2000, pp. 26-32.
- Ancient Churches of Rome from the Fourth to the Seventh Century: The Dawn of Christian Architecture in the West, by Hugo Brandenburg, Brepols, 2005.
- Le chiese medievali di Roma, by Federico Gizzi, Newton Compton, Rome, 1994
Linki zewnętrzne
Zobacz też
