Bazylika św. Sykstusa w Rzymie (wł. Chiesa di San Sisto Vecchio) – kościół tytularny w Rzymie.
Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii Santa Maria in Domnica alla Navicella oraz kościołem tytularnym, mającym również rangę bazyliki mniejszej[1]. Jest też kościołem stacyjnym z czwartej środy Wielkiego Postu.
Lokalizacja
Kościół znajduje się w XIX Rione Rzymu – Celio przy Piazzale Numa Pompilio.
Patron
Patronem świątyni jest św. Sykstus – papież, który poniósł śmierć męczeńską za wiarę chrześcijańską w III wieku.
Historia
Jest to jeden z pierwszych tytularnych, parafialnych kościołów w Rzymie, znany jako Titulus Crescentianae. Tradycja głosi, że został założony przez papieża Anastazego I (399-401). Titulus Crescentianae został wymieniony po raz pierwszy w aktach synodu w 499 roku.[2] W VI wieku zostały przeniesione tu relikwie papieża Sykstusa II z katakumb św. Kaliksta. Renowacja kościoła miała miejsce za pontyfikatu Hadriana I w VIII wieku.[2]
Klasztor w tym miejscu jest wzmiankowany w VIII wieku. Przebudowy dokonał Innocenty III (1198-1216), wybudowano wtedy dzwonnicę.[3] W 1218 lub 1219 został przekazany Dominikowi Guzmanowi, który założył tu klasztor dominikanów. Jest nadal w użyciu przez siostry dominikanki.
W 1724–1730 papież Benedykt XIII odrestaurowywał kompleks kościelny. Tylko dzwonnica i absyda pozostały ze średniowiecznego kościoła. Prace były prowadzone przez Filippo Raguzziniego. Z kolei w latach 1930-1950 przeprowadzono renowację pod nadzorem kardynała Achille Liénarta, odnowiono wówczas sufit oraz podjęto prace archeologiczne.[2] Dalsze badania archeologiczne przeprowadzono w latach 1967-1968.[2]
Architektura i sztuka
Romańska dzwonnica pochodzi z XIII wieku. Ma trzy jednakowe kondygnacje, na których z każdej strony są arkady z trzema łukami.[2]
Fasada bazyliki jest autorstwa Giacomo della Porta i pochodzi z końca XVI wieku.[2]
Bazylika jest jednonawowa z apsydą.[2] Na ścianach bocznych znajdują się po dwa ołtarze, obrazy w których pochodzą z XVIII wieku.[2]
W konsze apsydy znajdują się XVI-wieczne[3] freski przedstawiające sceny z legendy o papieżu św. Sykstusie i św. Wawrzyńcu (który był diakonem papieża)[2], w centralnym owalu umieszczono przedstawienie Trójcy Świętej[3]
Na ścianie apsydy znajdują się fragmenty fresków z XIII wieku, jednak ich stan zachowania nie jest dobry.[2] Po lewej stronie widoczni są niektórzy święci i aniołowie, z panelami identyfikowalnymi jako Pięćdziesiątnica oraz sceny z życia św. Katarzyny ze Sieny.[2]
Kardynałowie prezbiterzy
Kościół św. Sykstusa jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus San Sisto)[4].
Przypisy
Bibliografia
- William Hinnebusch, I Domenicani: breve storia dell'Ordine, Edizioni paoline, Milano 1992. ISBN 88-215-2483-3.
- Guerrino Pelliccia e Giancarlo Rocca (a cura di), Dizionario degli Istituti di Perfezione (DIP), 10 voll., Edizioni paoline, Milano 1974-2003.
Zobacz też
