Bazylika św. Kwiryna

Basilika St. Quirin
Quirinus-Münster

kolegiata, bazylika mniejsza
Widok z północnego zachodu
Państwo	Niemcy
Kraj związkowy	Nadrenia Północna-Westfalia
Miejscowość	Neuss
Adres	Münsterplatz 23, 41460 Neuss, Niemcy
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki (łaciński)
Archidiecezja	Kolonii
Bazylika mniejsza • nadający tytuł	od 6 października 2009 Benedykt XVI
Wezwanie	św. Kwiryna
Wspomnienie liturgiczne	30 marca
Dane świątyni Styl romanizm Architekt mistrz Wolbero Liczba naw 3
Położenie na mapie Nadrenii Północnej-Westfalii Bazylika św. Kwiryna
Położenie na mapie Niemiec Bazylika św. Kwiryna
51°11′56,5″N 6°41′36,0″E/51,199028 6,693333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Bazylika św. Kwiryna (niem. Basilika St. Quirin^[1]), znana powszechnie jako Quirinus-Münster – rzymskokatolicka świątynia znajdująca się w niemieckim mieście Neuss.

W V wieku w miejscu obecnej bazyliki znajdował się cmentarz i prawdopodobnie niewielka świątynia. W IX wieku wzniesiono tu trójnawową bazylikę należącą do benedyktynów, którą około 1000 roku powiększono o kryptę^[2]. Około 1050 roku sprowadzono tu relikwie św. Kwiryna, wczesnochrześcijańskiego męczennika, które uczyniły świątynię celem pielgrzymów. Kamień węgielny pod budowę dzisiejszego kościoła wmurował mistrz Wolbero 9 października 1209, w dzień wspomnienia św. Dionizego^[3], prace budowlane trwały do 1230 roku^[4].

Świątynia częściowo spłonęła podczas pożaru miasta w 1586 roku. Dach i wieże zostały zniszczone wskutek uderzenia pioruna w 1741 roku, podczas odbudowy wzniesiono barokową kopułę zwieńczoną figurą św. Kwiryna. W 1802 roku, w okresie okupacji napoleońskiej, rozebrano zabudowania dawnego klasztoru wraz z krużgankami. W XIX wieku i na początku wieku XX świątynię poddano renowacji. W 1914 zachodnia wieża została zniszczona przez pożar. 5 stycznia 1944 gmach poważnie ucierpiał podczas nalotu bombowego, waląca się zachodnia ściana prezbiterium zniszczyła kryptę. W 1950 roku ukończono odbudowę, a na przełomie XX i XXI wieku świątynię wyremontowano^[2]. 6 października 2009 papież Benedykt XVI wyniósł kościół do godności bazyliki mniejszej^[5]. Kolejne prace remontowe miały miejsce w 2024 roku^[2].

Świątynia późnoromańska, trójnawowa, o układzie bazyliki emporowej z transeptem^[2]. Wnętrze zdobi wykonana przez kolońskiego mistrza późnogotycka figura św. Kwiryna i krucyfiks widlasty z 1580 roku^[3]. W prezbiterium znajduje się relikwiarz św. Kwiryna z 1900 roku, który zastąpił przeniesionego do Clemens-Sels-Museum poprzednika^[2]. XX-wieczną figurę św. Krzysztofa wykonał Hein Minkenberg(inne języki), a ołtarz i tabernakulum – Elmar Hillebrand(inne języki)^[3]. Organy wykonał w 1907 roku Ernst Seifert(inne języki), rozlokowano je na dwóch emporach, składają się z 86 głosów^[6]. Wewnątrz zachodniej wieży zawieszono siedem dzwonów o łącznej wadze 15 550 kg, a największy z nich, poświęcony św. Kwirynowi, waży 5750 kg^[7].

• 
  Widok z północnego zachodu
• 
  Figura św. Kwiryna wieńcząca kopułę
• 
  Fasada
• 
  Wnętrze
• 
  Relikwiarz św. Kwiryna
• 
  Krucyfiks widlasty
• 
  Organy