|
Barlinek
Barlinek (niem. Berlinchen) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Barlinek. Najludniejsze miasto powiatu myśliborskiego. Z miastem graniczy Barlinecki Park Krajobrazowy[2]. Według danych z 31 grudnia 2019 Barlinek liczył 13 663 mieszkańców[3]. Położenie.JPG) Miasto położone jest nad kanałem Młynówka i jeziorami: Barlineckim, Chmielowym i Uklejno. Według danych z 1 stycznia 2013 powierzchnia miasta wynosi 17,55 km²[4]. Barlinek początkowo był osiedlem rybackim w Wielkopolsce, po czym został włączony do Nowej Marchii[5]. Od czasu zakończenia II wojny światowej Barlinek zaliczany jest do Pomorza Zachodniego[6]. NazwaDawniej nazwą miasta było Nova Berlyn i Klein Berlin. Przed 1945 rokiem miało niemiecką nazwę Berlinchen. Nazwa Barlinek została urzędowo wprowadzona rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r.[7] Wcześniej przez krótki okres powojenny funkcjonowała nazwa Berlinek[8][9], mająca jeszcze przedwojenną tradycję[10]. Historia Obszary, na których leży Barlinek podlegały początkowo państwu Piastów, a następnie osada była pod władaniem książąt wielkopolskich. Istnienie słowiańskiej osady potwierdza fakt, iż w miejscu gotyckiego Kościoła Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny istniało słowiańskie grodzisko[11]. Pod koniec XIII wieku tereny te zajęła Marchia Brandenburska, a wraz z tym rozpoczęła się niemiecka kolonizacja. Margrabiowie Otto V i Albrecht III zezwolili Heinrichowi Toyte na lokalizację miasta o nazwie Nova Beryn[12]. W 1278 r. Brandenburczycy nadali osadzie prawa miejskie, a miasto stało się nadgranicznym grodem obronnym. W połowie XIV w. Barlinek otrzymał mury obronne z dwoma bramami – Myśliborską (Soldiner Tor) i Młyńską (Mühlentor). Miasto doznawało licznych klęsk żywiołowych, jak zarazy i pożary (te ostatnie aż siedmiokrotnie). Podstawowe zajęcia mieszkańców stanowiły rolnictwo i hodowla bydła. Od 1373 pod panowaniem Korony Czeskiej. W 1402 w Krakowie zawarto układ w sprawie zakupu miasta z regionem przez Polskę, jednakże ostatecznie zostało sprzedane Krzyżakom, do których należało do 1454. W 1410 najazdy Polaków i Pomorzan. Od 1454 miasto powraca pod rządy Brandenburgii. Od tego czasu miasto nieprzerwanie pozostawało pod władzą dynastii Hohenzollernów aż do 1918 r., wchodząc od 1701 r. w skład Prus, a od 1871 r. – Niemiec. W 1467 miasto oblegały wojska pomorskie. Z rzemiosł poważniej rozwinęło się tkactwo, sukiennictwo, lniarstwo, podupadłe w połowie XIX w. Na przełomie XVIII i XIX w. czynna była tu papiernia. Pomyślna dla rozwoju gospodarczego miasta była druga połowa XIX w. Miasto stało się wówczas znacznym ośrodkiem gospodarczym. Rozwinęły swoją produkcję: garbarnia, fabryka pługów. W 1852 wielki pożar niszczy zabudowę rynku, ratusz i wieżę kościelną. W 1898 r. Barlinek uzyskał połączenie kolejowe z Choszcznem i Myśliborzem. 31 stycznia 1945 r. miasto zdobyte zostało przez oddziały radzieckie (XII Korpus Pancerny Armii Czerwonej); w wyniku walk oraz umyślnych podpaleń zniszczeniu uległo wówczas ponad 50% zabudowy. W następstwie II wojny światowej miasto znalazło się w granicach Polski. Miejscową ludność, która pozostała w mieście, przymusowo wysiedlono za Odrę, a do Barlinka sprowadzono polskich osadników. W rezultacie częściowej, powojennej odbudowy Barlinek stał się uprzemysłowionym miasteczkiem Pomorza Zachodniego. W latach 1954–1972 miasto był siedzibą władz gromady Barlinek. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa gorzowskiego. Zabytki.jpg) 
DemografiaWedług danych z 30 czerwca 2009 r. miasto miało 14 162 mieszkańców[13]. Piramida wieku mieszkańców Barlinka w 2014 r.[14]
Kultura.jpg)  Głównym animatorem działalności kulturalnej w mieście jest Barlinecki Ośrodek Kultury. Mieszczą się tutaj pracownie ceramiki unikatowej, teatralna i plastyczna, a także sekcja szachowa, krótkofalarska oraz działają zespoły taneczne. BOK jest organizatorem cyklicznych imprez: Lata Teatralnego, Ogólnopolskiego Pleneru Plastycznego i polsko-niemieckich warsztatów ceramicznych, plastycznych i teatralnych. Na terenie miasta i gminy działa Harcerski Szczep Puszczy Barlineckiej należący do myśliborskiego hufca ZHP. Szczep składa się z 4 drużyn oraz Harcerskiego Klubu Łączności. W Barlinku znajduje się również Muzeum Regionalne i Kino "Panorama". Lokalnymi czasopismami są: Echo Barlinka, wydawane przez Towarzystwo Miłośników Barlinka oraz Puls Barlinka. Lokalne portale internetowe o charakterze informacyjnym to: Barlinek24.pl[15] oraz eBarlinek.pl[16]. Towarzystwo Miłośników Barlinka (TMB), działające w mieście od początku lat dziewięćdziesiątych, organizuje koncerty muzyki poważnej, bierze udział w festynach i interpeluje u władz samorządowych w sprawach mieszkańców dotyczących życia w Barlinku. Każdego roku podczas Barlineckich Świętojanek wybierana jest Królowa Puszczy Barlineckiej[17].  OświataSzkoły podstawowe
Szkoły ponadpodstawowe
Inne
Wspólnoty wyznaniowe  Miasto jest siedzibą Dekanatu Barlinek[23].
GospodarkaDrobny przemysł: odzieżowy i materiałów budowlanych. Zakłady przemysłu drzewnego (obecnie spółka produkcyjna Barlinek Inwestycje Sp. z o.o. należąca do Barlinek S.A. z siedzibą w Kielcach - jedna z największych tego typu firm na świecie[30]), zakład „HaCon” zajmujący się produkcją konstrukcji stalowych oraz odlewów żeliwnych (dawna huta żeliwa przy ZUO „Bomet”), METPOL-BARLINEK (należący do grupy kapitałowej HOLDING-ZREMB Gorzów S.A.) specjalizujący się w wykonawstwie spawanych i skręcanych konstrukcji stalowych, GBS Bank (dawniej GBS w Barlinku), fabryka drzwi i mebli Borne Furniture, rozlewnia gazu firmy Gaspol, Nadleśnictwo Barlinek. Kiedyś istniał sporej wielkości zakład - ZUO „Bomet” zajmujący się produkcją części do okrętów[31][32]. Obecnie na tym terenie funkcjonuje kilka mniejszych firm, w tym m.in. Int. Production JCS[33]. Na terenie Barlinka utworzono podstrefę Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, obejmującą wyznaczonych 5 kompleksów[34]. Transport W mieście krzyżują się dwie drogi wojewódzkie:
Przez Barlinek przebiega też nieczynna linia kolejowa Myślibórz – Choszczno.
Na terenie gminy Barlinek działa również komunikacja miejska obsługiwana przez PPHU minibus. Działające linie:
Ponadto przewoźnicy oferują przejazdy do pobliskich miast - Pełczyc, Choszczna, Myśliborza, Gorzowa Wielkopolskiego, Lipian, Pyrzyc oraz Szczecina. SportBarlinek jest promowany jako „Europejska Stolica Nordic Walking”. Wokół miasta zostało wytyczonych 7 tras o zróżnicowanym stopniu trudności, łącznie 54 km[35]. Od 2013 organizuje zawody w nordic walking, w tym o randze mistrzostw Polski[36][37][38]. Dla wszystkich amatorów aktywnego wypoczynku Barlinek oferuje wiele atrakcji sportowo-rekreacyjnych: rejsy pod żaglami, pływanie łódkami, kajakami, przejażdżki konne, biegi leśne, kręgle, bogate łowiska ryb oraz leśne ostępy pełne łownej zwierzyny i owoców runa leśnego. Wydarzeniami sportowymi dużej rangi są Żeglarskie Mistrzostwa Polski w klasie Omega oraz Festiwal Szachowy im. Emanuela Laskera.  Liga piłki nożnej halowej w Barlinku – cykliczny turniej „dzikich” drużyn piłkarskich. Organizacje sportowe działające w mieście:
W 2011 r. Barlinek wzbogacił się o nowy stadion sportowy przeznaczony dla piłkarzy i lekkoatletów. Po wielu trudnościach został on oficjalnie otwarty 2 października (modernizacji uległ stadion MKS Pogoń Barlinek, która występuje w III lidze). Obiekt wzbogacił się o bieżnię tartanową długości 400 metrów wraz z 6 torami na prostej i 4 na łukach. Przy stadionie mieszczą się także trybuny, mogące pomieścić 960 osób. W dniach 29 maja – 1 czerwca 2014 r. miasto było gospodarzem finału XLII Ogólnopolskiego Młodzieżowego Turnieju Turystyczno – Krajoznawczego, pod patronatem PTTK. W Barlinku urodził się tenisista Marcin Matkowski, specjalista gry podwójnej, siedmiokrotny uczestnik deblowego turnieju Masters dla 8 najlepszych debli na świecie. W Barlinku mieszka i trenuje lekkoatletka Sofia Ennaoui[39], która jest m.in. wicemistrzynią Europy w biegu na 1500 metrów. Z miastem także jest związany wielokrotny mistrz świata na żużlu – Bartosz Zmarzlik, który mieszka w pobliskich Kinicach. Tutaj pierwszy raz zetknął się z żużlem[40] oraz zawarł związek małżeński w kościele Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny[41]. Z Barlinka pochodzi również były reprezentant Polski w piłce nożnej – Marcin Kikut[42]. W Barlinku urodził się Emanuel Lasker, jeden z najwybitniejszych szachistów w historii. Mistrz świata w latach 1894 - 1921. Doktor matematyki i doktor filozofii. Polityka.jpg) Mieszkańcy Barlinka wybierają do swojej rady miejskiej 11 radnych (11 z 15). Pozostałych 4 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Barlinek. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Niepodległości 12. Burmistrzowie Barlinka (po 1990 r.):
Barlinek jest siedzibą Nadleśnictwa Barlinek zlokalizowanego przy ul. Tunelowej, które wchodzi w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie. Mieszkańcy Barlinka wybierają posłów na Sejm z okręgu wyborczego nr 41, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13. Miasta partnerskieLista gmin partnerskich gminy Barlinek[44]: Ludzie związani z Barlinkiem Zobacz teżPrzypisy
Linki zewnętrzne
Information related to Barlinek |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![[1]](http://maps.mapywig.org/m/WIG_maps/various/Small_scale_maps/MAPA_POLSKI_1945.jpg){kind=link}
![[2]](https://web.archive.org/web/20131023055353/http://www.kolej.one.pl/mapy/1/1099510834.jpg){kind=link}
