Bobolice

Bobolice
miasto w gminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Panorama centrum miasta z lotu ptaka (2021)
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

koszaliński

Gmina

Bobolice

Prawa miejskie

1340

Burmistrz

Marek Golas

Powierzchnia

4,8 km²

Populacja (30.06.2023)
• liczba ludności
• gęstość


3 757[1]
782,70 os./km²

Strefa numeracyjna

(+48) 94

Kod pocztowy

76-020

Tablice rejestracyjne

ZKO

Położenie na mapie gminy Bobolice
Mapa konturowa gminy Bobolice, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Bobolice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Bobolice”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Bobolice”
Położenie na mapie powiatu koszalińskiego
Mapa konturowa powiatu koszalińskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Bobolice”
Ziemia53°57′17″N 16°35′16″E/53,954722 16,587778
TERC (TERYT)

3209034

SIMC

0949804

Urząd miejski
ul. Ratuszowa 1
76-020 Bobolice
Strona internetowa
BIP

Bobolice (niem. Bublitz) – miasto w Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie koszalińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bobolice. Położone na Pojezierzu Bytowskim, nad rzeką Chociel, w pobliżu jeziora Chlewo. Drugie pod względem liczby ludności miasto powiatu koszalińskiego.

Przemysł spożywczy, przetwórstwo tworzyw sztucznych i drewna.

Położenie

Miasto jest położone na wzgórzach morenowych nad niewielką rzeką Chocielą, która jest dopływem Radwi[2]. Historycznie leży na Pomorzu Zachodnim.

Według danych z 1 stycznia 2011 powierzchnia miasta wynosiła 4,77 km²[3].

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do woj. koszalińskiego.

W Bobolicach zbiegają się drogi krajowe: nr 11 i nr 25 oraz trzy drogi wojewódzkie nr 171, 205 i 169.

Demografia

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 4343 mieszkańców[4].

  • Piramida wieku mieszkańców Bobolic w 2014 roku[5][6].

Historia

Pierwsze ślady osadnictwa na tym terenie pochodzą z epoki brązu i żelaza. Osada leżała na szlaku łączącym Wielkopolskę z Kołobrzegiem, który miał wpływ na jej rozwój w średniowieczu. W 1107 Bolesław III Krzywousty zdobył ziemię bobolicką podczas kampanii pomorskiej. Pierwszy zapis o istniejącej tu osadzie pochodzi z 1262, w dniu 27 lutego 1339 biskup kamieński Fryderyk von Eickstedt odkupił za cenę 1850 grzywien w srebrze 3/4 miasta od swoich lenników tj. Wedlów, Sasnitzów i Speningów i planował przekształcenie Bobolic w twierdzę[7]. Pozostała część Bobolic pozostawała w rękach rodów von Brusewitz i von Kameke. W 1340 osada otrzymała prawa miejskie na prawie lubeckim oraz prawo bicia własnej monety, budowy fosy miejskiej, młynów na Chocieli, a także spławu drewna do Karlina[8]. 13 kwietnia 1350 biskup Jan von Sachsen-Lauenburg potwierdził przywileje miejskie, nadał miastu wsie Chlebowo i Trzebień oraz zwolnił je na dziesięć lat z płacenia podatków[7]. W 1370 Bobolice zostały przekazane pod zastaw krzyżakom, w późniejszym czasie wykupił je książę słupski Bogusław VIII.

Panorama miasta Bobolice z mapy księstwa pomorskiego Lubinusa z 1618 roku

Po śmierci księcia, od 1418 Bobolice ponownie należały do biskupów kamieńskich, którzy w połowie XV wieku sprzedali je Maćkowi Massowowi. Syn Maćka popadł w kłopoty finansowe, w związku z tym podzielił miasto na trzy części, które ok. 1467 sprzedał Piotrowi von Munchow, Dubisławowi oraz rodzinie von Glasenapp. W tym samym roku biskup kamieński Ludwig von Eberstein unieważnił prawa własności i przekazał całe miasto w zastaw rodowi von Glasenapp, który w późniejszych latach w imieniu biskupstwa kamieńskiego sprawował nadzór nad pozostałymi częściami Bobolic. Zastaw obowiązywał przez trzydzieści lat i podlegał wykupowi za 750 reńskich guldenów, co nastąpiło w 1505[9]. Miasto zostało scalone przez potomka rodu von Massow w 1551, ale od 1577 ponownie należało do biskupstwa kamieńskiego[8]. Podupadło po pożarach w 1605 i 1631, a także po najeździe szwedzkim w 1632 i kolejnym pożarze w 1639, w 1650 stało się własnością rodu de Croy, który sprzedał je w 1684. W tym okresie po klęsce w bitwie pod Białą Górą w okolicach Bobolic osiedliło się wiele rodzin czeskich protestantów, za ich sprawą miasto zaczęło pod koniec XVII wieku dźwigać się z ruin. W XVIII pochodzący z Francji hugenoci założyli przetwórnię tytoniu, rozwinęło się wówczas tkactwo i szewstwo[2]. W 1800 miał miejsce największy pożar miasta, po którym podczas odbudowy powstał nowy ratusz. W 1813 powstał nowy cmentarz zlokalizowany za miastem, a w 1818 murowany budynek szkoły. Od 1853 w ciągu trzech lata wybudowano szeroki, utwardzony trakt łączący miasto z Koszalinem[10].

Panorama miasta (1905)

Od 1871 do 1945 część Niemiec. W latach 1872–1932 Bobolice były siedzibą powiatu, a następnie w wyniku reformy administracyjnej znalazły się w powiecie koszalińskim[11]. W latach 1897 rozpoczęto, a 1898 uruchomiono kolej wąskotorową do Grzmiącej i Polanowa[10], w 1903 do Koszalina, a w 1905 do Białogardu. W pierwszej połowie XX wieku istniała tu fabryka maszyn rolniczych, fabryka mebli, zakłady młynarskie i tartak. W 1925 Bobolice liczyły 5432 mieszkańców, w 1930 rozszerzono granice miasta, które składało się z trzech części: Ackerhof, Bublitz i Friedenshof. W 1938 podczas nocy kryształowej zniszczono synagogę, a w 1940 na jej miejscu wybudowano kino. Po 27 lutego 1945 podczas walk z wkraczającą Armią Czerwoną zabudowa miasta została zniszczona w 75%.

W 1945 Bobolice powróciły w granice Polski, jednakże wskutek znaczących zniszczeń utraciły prawa miejskie (odzyskały je w 1958)[8].

W 1945 roku przy ul. Fabrycznej oraz przed Specjalnym Ośrodkiem Szkolno - Wychowawczym przy ul. Pocztowej żołnierze radzieccy wznieśli dwa obeliski ku czci swoich kolegów, którzy zginęli w walce z hitlerowcami[12]. Oba pomniki zostały zlikwidowane[13].

Po 1945 powstały w Bobolicach zakłady włókiennicze oraz reprezentujące przemysł spożywczy, odbudowano tartak, działała również stacja hodowli roślin[2]. W 1950 rozebrano kaplicę św. Krzysztofa, a w latach 60. część zabudowy okolic placu Zwycięstwa.

Centrum miasta współcześnie

W 2012 uchwalono hejnał Bobolic[14].

Nazwa

Na polskiej mapie wojskowej z 1936 przy oznaczeniu miasta podano polski egzonim Bobolice[15], w 1946 nazwa ta została zatwierdzona jako urzędowa[16].

Architektura

Dawny kościół staroluterański, ob. cerkiew Wszystkich Świętych

Zabytki chronione prawnie w Bobolicach:

Inne:

  • dwa grodziska wyżynne, wczesnośredniowieczne podkowiaste z IX-XII w. oraz średniowieczne[17],
  • domy konstrukcji ryglowej z XVIII i XIX w[18].

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół rzymskokatolicki Wniebowzięcia NMP

Administracja

Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Bobolic wybierają do swojej rady miejskiej 7 radnych (7 z 15). Pozostałych 8 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Bobolice. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest budynek przy ul. Ratuszowej.

Burmistrzowie Bobolic:

  • Ireneusz Kozłowski
  • Sylwester Sobański (SLD) (od 2002)
  • Mieczysława Brzoza (od 2010)

Mieszkańcy Bobolic wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego nr 40, senatora z okręgu wyborczego nr 100, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.

Przyroda

Na łąkach blisko Bobolic, tuż przy nieczynnym, przecinającym miasto nasypie kolejowym, znajduje się zbiorowisko roślinne z dominacją pełnika europejskiego, gatunku prawnie chronionego. Teren ten objęto ochroną jako rezerwat przyrody Łąki Bobolickie[22][23].

Ludzie związani z Bobolicami‎ ‎

 Z tym tematem związana jest kategoria: ‎‎Ludzie związani z Bobolicami‎.

Przypisy

  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2023-12-03] (pol.).
  2. a b c Vademecum turystyczne „Województwo koszalińskie” KAW „Prasa-Książka-Ruch, Warszawa 1978 s. 52–53
  3. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2011 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-08-10. ISSN 1505-5507.
  4. Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
  5. Bobolice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  6. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
  7. a b Zapraszamy do Bobolic, Poland 24. poland24h.pl. [dostęp 2016-05-14].
  8. a b c Kosacki Jerzy, Kucharski Bogdan, Pomorze Zachodnie i Środkowe. Przewodnik, Sport i Turystyka, Warszawa 2001, ss. 508–509, ISBN 83-7200-583-4
  9. Andrzej Świrko „Szlakiem dawnych rodów Pomorskich, Przewodnik turystyczny” Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty (2007–2009) ISBN 83-7518-023-8
  10. a b Czesław Piskorski „Pomorze koszalińskie” Wydawnictwo Wiedza Powszechna, Warszawa 1961 s. 148, 150
  11. Bobolice i okolice, Jarosław Ellwart (red.), Gdynia: Wydawnictwo Region, 2008, ISBN 978-83-60437-64-3, OCLC 839073647.
  12. Dominika Czarnecka "Pomniki Wdzięczności Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczypospolitej" IPN 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, str. 386
  13. Dominika Czarnecka, "Pomniki wdzięczności" Armii Czerwonej w Polsce Ludowej i w III Rzeczyspolitej, Warszawa 2015, ISBN 978-83-7629-777-4, OCLC 927375334 [dostęp 2022-10-27].
  14. Uchwała Nr XVII/152/12 Rady Miejskiej w Bobolicach z dnia 27 kwietnia 2012 ws. ustanowienia hejnału (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 2012 r., poz. 1245)
  15. Arkusz 43 Bydgoszcz. Mapa operacyjna 1:300 000. Wojskowy Instytut Geograficzny, Warszawa: 1936.
  16. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  17. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 240, ISBN 978-83-7495-133-3.
  18. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 108-109, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  19. Dekanat słupski [online], cerkiew.net.pl [dostęp 2023-06-12].
  20. Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, Bobolice [online], diecezjakoszalin.pl [dostęp 2023-06-12].
  21. Dekanat koszaliński [online], orthodox.pl [dostęp 2023-06-12].
  22. Kochanowska Róża. Zróżnicowanie siedliskowe a ochrona czynna łąk pełnikowych (Trollius europaeus L.) koło Bobolic. Inżynieria Ekologiczna 2005, nr 12, s. 129-130, http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-article-BPWR-0004-0054
  23. Nasza Gmina. https://bobolice.pl/cms/4819/nasza_gmina

Zobacz też

Linki zewnętrzne