Węgorzyno (do 1946 niem. Wangerin[2]) – miasto w Polsce położone w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim, nad jeziorem Węgorzyno. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Węgorzyno.
Według danych z 31 grudnia 2009 miasto miało 3021 mieszkańców[3].
Ośrodek usługowy i wypoczynkowy; przemysł spożywczy i drzewny; przystań wodna.
Węgorzyno uzyskało lokację miejską w 1460[4].
Położenie
Miasto jest położone nad zachodnim brzegiem jeziora Węgorzyno, natomiast na obszarze na wschód od miasta biegnie struga Golnica, która przepływa przez Połchowski Staw hodowli ryb.
Według danych z 1 stycznia 2010 powierzchnia miasta wynosiła 6,85 km²[5].
W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do województwa szczecińskiego.
Historia
W X–XII w. gród słowiański, obok powstała osada rolniczo-rybacka; od XIV w. własność rodu Borków, którzy przed 1348 rokiem wznieśli tu zamek; w pobliżu miasto lokowane w 1460. Do 1637 znajdowało się pod zwierzchnictwem książąt pomorskich, od 1648 Brandenburgii; dzieliło losy polityczne Pomorza Zachodniego. Od XVIII w. rozwinęło się rzemiosło stolarskie i kowalstwo, od XIX wieku nastąpił rozwój drobnego przemysłu[6]. W 1877 Węgorzyno uzyskało połączenie kolejowe[7].
Odkrycia archeologiczne
- W Węgorzynie znaleziono sztylet nordyjski z epoki brązu, jeden z dwóch takich zabytków odkrytych w Polsce[8].
Demografia
- Piramida wieku mieszkańców Węgorzyna w 2014 roku[1].
![]()
Transport
W mieście krzyżują się droga krajowa z wojewódzką:
Przez miasto przebiega też dwutorowa linia kolejowa nr 210 (Chojnice – Runowo Pomorskie). W październiku 2019 linią kursowały 4 pary pociągów regionalnych relacji Szczecin – Szczecinek i 1 para pociągów regionalnych relacji Runowo Pomorskie – Szczecinek[9].
Administracja
Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Węgorzyna wybierają do swojej rady miejskiej 6 radnych (6 z 15)[10]. Pozostałych 9 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Węgorzyno. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest ratusz przy Rynku.
Burmistrzowie Węgorzyna:
- Stanisław Jan Konarski (2002–2006)[11]
- Grażyna Cecylia Karpowicz (2006–2010)
- Monika Kuźmińska (2010–2024)
- Krzysztof Gwóźdź (od 2024)
Mieszkańcy Węgorzyna wybierają parlamentarzystów z okręgów z siedzibą komisji wyborczej w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13.
Wspólnoty wyznaniowe
Kościół rzymskokatolicki:
Zabytki
- Kościół Wniebowzięcia NMP – zbudowany został z kamienia narzutowego w XV w. Był wielokrotnie przebudowywany (m.in. w 1593 r. oraz w latach 1705-1715). Wzniesiona w 1750 r. ryglowa wieża nie zachowała się; istniejąca obecnie - została zbudowana kilka lat temu. Wnętrze świątyni obiegają z trzech stron drewniane, renesansowe empory (poważnie uszkodzone w czasie II wojny światowej zostały obecnie odtworzone).
- Ratusz – budowla murowana, dwukondygnacyjna, ze środkowym pseudoryzalitem ozdobionym biforium
- Pomnik Żołnierza Polskiego – zaprojektowany przez Sławomira Lewińskiego został odsłonięty (jak głosi napis) "W dwudziestą rocznicę odzyskania Ziem Nadodrzańskich". Według pierwotnych koncepcji monument miał stanowić część pomnika na cmentarzu wojennym w Siekierkach.
- Grodzisko z XII-XIII w. w kształcie ściętego stożka o wysokości ok. 10 m i średnicy majdanu ok. 20 m.
- Głaz narzutowy na cmentarzu upamiętniający Friedricha Ludwiga Jahna – teoretyka gimnastyki
- Wzgórze Żalnik z zachowanymi pozostałościami starego cmentarza. Ze Wzgórza rozciąga się widok na jezioro Węgorzyno.
- Cmentarz żydowski w Węgorzynie
Sport
Od 1949 w mieście funkcjonuje klub piłkarski LKS Sparta Węgorzyno. W sezonie 2015/2016 klub zajął II miejsce w szczecińskiej klasie okręgowej i awansował do IV ligi[12].
Przypisy
- ↑ a b Węgorzyno w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ 1946, Wangerin-Węgorzyno, węgorzyński MPol XXV nr 142.
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06-11. ISSN 1734-6118. Brak numerów stron w książce
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 80-81.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507. Brak numerów stron w książce
- ↑ CzesławC. Piskorski CzesławC., Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa, 1980, s. 303-304, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482 .
- ↑ kolej.one.pl. [dostęp 2010-08-02].
- ↑ Sztylet nordyjski, [Data dostępu: 31.03.2017]
- ↑ Węgorzyno - rozkład jazdy
- ↑ Rada Miejska w Węgorzynie. Państwowa Komisja Wyborcza, 2006. [dostęp 2009-09-30].
- ↑ I tura wyborów burmistrza gminy Węgorzyno. Państwowa Komisja Wyborcza, 2002. [dostęp 2009-09-30].
- ↑ Historia klubu LKS Sparta Węgorzyno
Bibliografia
- Jerzy M. Kosacki, Ziemia Szczecińska przewodnik turystyczny, część IV, Pojezierze Ińskie i Ziemia Łobeska, Szczecińska Agencja Turystyczna SAT, Szczecin 1995, ISBN 83-86507-20-9
- ks. inf. Roman Kostynowicz, Kościoły archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej. Tom II, Szczecińskie Wydawnictwo Archidiecezjalne "Ottonianum", Szczecin 2000, ISBN 83-7041-202-5
Linki zewnętrzne
| Miasta na prawach powiatu |
|
|---|
| Miasta powiatowe |
|
|---|
| Miasta gminne |
|
|---|
.jpg)
