|
Resko
Resko (do 1945 r. niem. Regenwalde) – miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie łobeskim. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Resko. Ośrodek usługowy dla rolnictwa, drobny przemysł spożywczy i drzewny. Według danych z 30 czerwca 2017, miasto miało 4263 mieszkańców[2]. Położenie Resko położone jest w północno-zachodniej części województwa zachodniopomorskiego w powiecie łobeskim nad Regą. Miasto usytuowane na Równinie Gryfickiej i Wysoczyźnie Łobeskiej. W latach 1818–1945 miasto administracyjnie należało do Powiatu Regenwalde, początkowo z siedzibą w Resku, a od roku 1860 z siedzibą w Łobzie[3]. W latach 1946–1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego. W latach 1999–2001 należało do powiatu gryfickiego, a od 2002 r. należy do powiatu łobeskiego. Według danych z 1 stycznia 2009 r. powierzchnia miasta wynosi 4,49 km²[4]. Resko leży przy drodze wojewódzkiej nr 152 (Płoty – Świdwin). Około 10 km od Reska przebiega droga ekspresowa S6 (trasa Szczecin – Gdańsk). W 2013 roku rozebrana została linia kolejowa nr. 420 Worowo – Wysoka Kamieńska na odcinku Worowo – Resko Północne wraz z infrastrukturą stacji Resko Północne. Nazwa miastaPochodzenie nazwy miasta Reska nie jest do końca znane. Istnieje teza iż pochodzi ono od starosłowiańskiego słowa „reż” oznaczającego żyto. W zapiskach istnieje wzmianka iż w XIV w. miasto nazywało się tak jak przepływająca przez nie rzeka – Rega. W późniejszym okresie powstała niemiecka nazwa, używana do 1945 r., która brzmiała Regenwalde, co w wolnym tłumaczeniu oznacza Deszczowy Las. Po zakończeniu II wojny światowej miasto przez pewien czas nosiło nazwę Reskogród[5] oraz Ławiczka[6][7][8][9]. Nazwę Resko wprowadzono rozporządzeniem ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 roku[10]. HistoriaW X-XI w. był to słowiański gród opolny z osadą[11]. Około XII wieku na wzgórzu nad Regą stanął gród książąt pomorskich, a wkrótce potem rozwinęła się wokół niego osada handlowo-rzemieślnicza. Pierwsza nieudana próba nadania praw miejskich dla osady nastąpiła w roku 1255 i z tego roku też pochodzi pierwsza wzmianka o Resku. W tym czasie była ona własnością dwóch rodów: Borków (wywodzących się ze Strzemiela) i Vidantów. Brak zgodności między oboma rodzinami spowodował problemy z nadaniem lokacji. W latach 1260–1270 Jakub Borek, syn kasztelana kołobrzeskiego Borka z Łobza zabudował zamek nad Regą. Borko z Łobza wraz z synami Jakubem, Janem i Mikołajem lokowali Resko w 1280 roku na prawie magdeburskim[12], jednak wg innych dokumentów źródłowych wynika, że dopiero w 1288 roku Resko otrzymało prawa miejskie, które zostały potwierdzone w 1295 roku[13]. Około 1400 r. nastąpiła budowa kościoła mariackiego dla mieszkańców miasta, a w następnych latach mury obronne. W 1441 r. książę pomorski Eryk I przekazał resztę miasta rodowi von Borcke. Na długie lata, aż do 1808 r. Resko stało się prywatnym miastem rodziny Borcke. Podstawą rozwoju miasta było rolnictwo i częściowo rzemiosło (kowalstwo, młynarstwo i krawiectwo). W 1630 r. wojska cesarskie spaliły i zniszczyły miasto, a od 1648 r. Resko na mocy pokoju westfalskiego przeszło pod władanie Brandenburgii. Kres miastu przyniósł 1714 r., kiedy to w ogromnym pożarze spaleniu uległa większość miasta. Ocalało jedynie 11 domów i kościół. Kolejne działania wojenne w latach 1756–1763 również zniszczyły Resko, a miasto przez kilkanaście następnych lat było okupowane przez żołnierzy rosyjskich. W 1834 r. władze miejskie podjęły decyzję o rozbiórce murów obronnych Reska. Ponad 10 lat później, w 1842 r. Carl Sprengel zakłada w mieście Akademię Rolniczą, Fabrykę Maszyn Rolniczych i powstaje również młyn parowy i gorzelnia. W 1892 r. powstała stacja kolejowa na wąskotorowej linii Wyszogóra – Kołobrzeg. W kolejnych latach Resko uzyskało połączenia kolejowe z kolejnymi miastami: w 1905 r. z Łobzem, a w 1909 r. ze Świdwinem. W latach 1939–1945 w mieście działała tajna organizacja Polska Armia Powstania, która stworzyła silny oddział partyzancki i zbierała tajne informacje wojskowe[11]. W 1945 r. miasto zostało zajęte przez oddziały 3 armii uderzeniowej I Frontu Białoruskiego (ku czci żołnierzy zdobywających Resko po wojnie w Alei Wojska Polskiego postawiono Pomnik Wyzwolenia)[14], a następnie przekazane Polsce. Zniszczenia wojenne w centrum miasta sięgały 60%[15]. Nastąpiła odbudowa i rozbudowa miasta, powstały nowe budynki użyteczności publicznej. W 1968 r. z miasta został wydzielony obszar o powierzchni 384 ha z miejscowością Policko[16]. W roku 1971 urodził się tutaj Bartosz Arłukowicz. Zabytki W Resku pomimo znaczących zniszczeń wojennych zachowało się kilka zabytków. Należą do nich:
DemografiaWedług danych[18] z 30 czerwca 2007 r., miasto miało 4415 mieszkańców.
KlimatW Resku znajduje się stacja hydrologiczno-meteorologiczna.
Administracja.jpg) Miasto jest siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Mieszkańcy Reska wybierają do swojej rady miejskiej 8 radnych (8 z 15)[22]. Pozostałych 7 radnych wybierają mieszkańcy terenów wiejskich gminy Resko. Organem wykonawczym jest burmistrz. Siedzibą władz jest ratusz przy Rynku. Burmistrzowie Reska:
Mieszkańcy Reska wybierają parlamentarzystów z okręgów wyborczych z siedzibą komisji w Szczecinie, a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego nr 13. Wspólnoty wyznaniowe
Ludzie związani z Reskiem Przypisy
Linki zewnętrzne
Information related to Resko |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
