Martxoaren 30
Martxoaren 30a gregoriotar egutegiaren urteko laurogeita bederatzigarren eguna da, 90.a bisurteetan. 276 egun falta dira urtea amaitzeko.
|
|
Gertaerak
|
|
Egutegia
|
|
Aurreko eta hurrengo urteetan
|
Izendegia
|
Seaska egutegia:
Garazi/Graxi/Grazi eta Otsabi/Otsobi.
|
|
Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
Mundua
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
- 1984 – Romancing the Stone ("Bihotz Berdearen bila") filma estreinatu zen, Robert Zemeckisek zuzendu eta Michael Douglas, Kathleen Turner eta Danny DeVito aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1988 – Beetlejuice filma estreinatu zen, Tim Burtonek zuzendu eta Michael Keaton, Alec Baldwin, Geena Davis, Jeffrey Jones, Catherine O'Hara, Winona Ryder eta Sylvia Sidney aktoreek antzeztu zutelarik.
- 2001 – Torrente 2: Misión en Marbella ("Torrente 2: Misioa Marbellan") filma estreinatu zen, Santiago Segurak zuzendu eta berak, Gabino Diego, Tony Leblanc, José Luis Moreno, Inés Sastre, Arturo Valls, Juanito Navarro, Eloi Yebra, Rosanna Walls, Carolina Bona, Paloma Cela, José Luis López Vázquez, Cristina Tárrega, Esther Cañadas, Yola Berrocal eta Francisco Granados aktoreek antzeztu zutelarik.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
- 1836 – Juan Ziorraga, arabar arkitektoa (h. 1931).
- 1898 – Jose Otaño, nafar elizgizona, irakaslea eta organo-jotzailea (h. 1936).
- 1905 – Juan Gorostiaga, bizkaitar idazlea (h. 1988).
- 1916 – Patxi Lazkano, Otxoki, gipuzkoar bertsolaria eta baserritarra (h. 1994).
- 1933 – Javier Velar, gipuzkoar arraunlari ohia.
- 1934 – Juanita Ibaibarriaga, bizkaitar euskaltzalea eta ekintzailea (h. 1992).
- 1935 – Eusebio Ríos, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 2008).
- 1955 – José Antonio Peláez, nafar margolari eta grabatzailea.
- 1956 – Juanito Oiarzabal, arabar mendigoizalea, munduko 14 zortzimilakoak igo zituen lehen euskal herritarra.
- 1965 –
- 1974 – Álvaro Martínez Beltrán, arabar futbolari ohia eta entrenatzailea.
- 1976 – Alejandro Barrenetxea, bizkaitar gimnasta ohia.
- 1983 – Olatz Odriozola, gipuzkoar txirrindularia, Euskal Herriko Ziklo-kros Txapelketan hainbat aldiz irabazle.
- 1996 – Maddi Torre, gipuzkoar futbolaria.
- 1997 – Igor Zubeldia, gipuzkoar futbolaria.
- 1999 –
- 2000 – Paul Álvarez, gipuzkoar futbolaria.
- 2005 - Martin Urrutia, bizkaitar abeslari eta aktorea.
Mundua
- 1326 – Ivan II.a Moskukoa, Moskuko Printze Handia (h. 1359).
- 1432 – Mehmed II.a, Otomandar Inperioko sultana (h. 1481).
- 1510 – Antonio de Cabezón, espainiar musikagile eta organo-jotzailea (h. 1566).
- 1606 – Vincentio Reinieri, italiar matematikari eta astronomoa, Galileo Galileiren laguna eta dizipulua (h. 1647).
- 1639 – Ivan Mazepa, ukrainar kosakoen atamana (h. 1709).
- 1727 – Tommaso Traetta, italiar musikagilea (h. 1779).
- 1739 – José Ignacio Bartolache, mexikar mediku eta matematikaria (h. 1790).
- 1746 – Francisco Goya, espainiar pintore, marrazkilari eta grabatzailea (h. 1828).
- 1756 –
- 1793 – Juan Manuel de Rosas, argentinar militarra eta diktadorea (h. 1877).
- 1820 – Anna Sewell, ingeles eleberrigilea (h. 1878).
- 1830 - Amalia Heredia Livermore, espainiar bildumagilea, ikertzailea, mezenasa, filantropoa eta arteen eta kulturaren sustatzailea (h. 1902).
- 1840 – Charles Booth, britainiar gizarte-ikertzailea, positibista eta erreformatzailea (h. 1916).
- 1844 – Paul Verlaine, frantziar olerkaria (h. 1896).
- 1848 – Karlos Maria Borboi Austria-Estekoa, Espainiakoa izenaz erregegai karlista (h. 1909).
- 1853 – Vincent Van Gogh, herbeheretar margolaria (h.1890).
- 1856 - Dora Hitz, sinbolismoak eta inpresionismoak eragindako alemaniar margolaria (h. 1924)
- 1863 –
- 1865 – Heinrich Rubens, alemaniar fisikaria (h. 1922).
- 1867 – Arturo Farinelli, italiar literatura kritikaria (h. 1948).
- 1868 – Koloman Moser, austriar artista (h. 1918).
- 1877 – Charles Émile Egli, suitzar grabatzaile, ilustratzaile eta margolaria (h. 1937).
- 1880 – Sean O'Casey, irlandar antzerkigilea (h. 1964).
- 1882 – Emma Jung, suitzar psikologoa eta idazlea, psikologia analitikoan espezialista (h. 1955).
- 1886 –
- 1892 –
- 1894 – Sergei Iliuxin, sobietar hegazkinen diseinatzailea (h. 1977).
- 1895 – Jean Giono, frantziar idazlea (h. 1970).
- 1900 – María Moliner, espainiar filologoa (h. 1981).
- 1904 – Edgar P. Jacobs, belgikar komikigilea (h. 1987).
- 1905 – Ignazio Gardella, italiar arkitektoa (h. 1999).
- 1906 – Erika Groth-Schmachtenberger, alemaniar argazkilaria (h. 1992).
- 1909 – Ernst Gombrich, austriar-britainiar arte-historialaria (h. 2001).
- 1911 – Víctor García Hoz, espainiar pedagogoa, Espainiako pedagogiako maisu handienetakoa (h. 1998).
- 1913 – Ċensu Tabone, Maltako 4. presidentea (h. 2012).
- 1915 – Francesc Sabaté, kataluniar anarkista (h. 1960).
- 1928 –
- 1930 –
- 1932 – Ted Morgan, frantziar-estatubatuar idazle, kazetari eta historialaria (h. 2023).
- 1934 – Hans Hollein, austriar arkitekto post-modernoa (h. 2014).
- 1935 – John Thornett, australiar errugbilaria (h. 2019).
- 1937 – Warren Beatty, estatubatuar zinema zuzendaria, aktorea eta ekoizlea.
- 1940 – Pedro Shimose, boliviar idazle, kazetari eta irakaslea.
- 1941 – Graeme Edge, ingeles musikari, egile abeslari, bateria-jotzaile eta olerkaria, The Moody Blues taldeko kide sortzailea (h. 2021).
- 1943 –
- 1944 –
- 1945 – Eric Clapton, ingeles rock eta blues gitarra-jotzaile eta abeslaria.
- 1946 –
- 1948 – Ana María Crespo de las Casas, kanariar biologoa.
- 1950 – Robbie Coltrane, eskoziar aktorea (h. 2022).
- 1951 –
- 1958 – Maurice LaMarche, kanadar ahots-aktore eta umorista.
- 1959 – Diana Uribe, kolonbiar historialari, filosofo eta irrati esataria.
- 1962 – MC Hammer, estatubatuar rapero eta dantzaria.
- 1964 – Tracy Chapman, estatubatuar abeslaria eta abesti-idazlea.
- 1968 – Céline Dion, kanadar abeslaria.
- 1970 – Ruben Kruger, hegoafrikar errubilaria (h. 2010).
- 1971 – Javier Pascual Llorente, espainiar txirrindulari ohia.
- 1973 – Auður Jónsdóttir, islandiar idazlea.
- 1974 –
- 1976 – Alexandra Olaya-Castro, kolonbiar fisikari teorikoa, fisika kuantiko biomolekularrean egindako lanagatik ezaguna.
- 1979 –
- 1982 – Javier Portillo, espainiar futbolari ohia.
- 1984 –
- 1986 – Sergio Ramos, espainiar futbolaria.
- 1990 – Bruna Butterfly, brasildar emakumezko aktore pornografiko transexuala.
- 1993 – Anitta, brasildar abeslari, abesti-idazle eta modeloa.
- 1995 –
Heriotzak
Euskal Herria
- 1756 – Sebastian Albero, nafar klabezin-jotzailea eta musikagilea, Madrilen (j. 1722).
- 1771 – Juan Ignacio Madariaga, bizkaitar itsasgizona, Cádizen (j. 1717).
- 1851 – Agustin Paskual Iturriaga, gipuzkoar pedagogo eta idazlea (j. 1778).
- 1874 – Teodoro Rada, Radica, nafar militar karlista (j. 1822).
- 1905 – Julián Zubizarreta, bizkaitar arkitektoa (j. 1846).
- 1944 – Isidoro Gaztañaga, Ibarrako mailua, euskal boxeolaria, Argentinan (j. 1905).
- 1956 – Luis Bayón, bizkaitar zinema zuzendari eta gidoilaria, Argentinan aritutakoa, Buenos Airesen (j. 1889).
- 1971 – Ricardo Izagirre, Tristán de Izaro, gipuzkoar idazle eta kazetaria (j. 1902).
- 1985 – Xabier Galdeano, Egin egunkariaren sortzaile, administrazio kontseiluko kide eta kazetaria, GALek eraila (j. 1934).
- 1998 – Max Cosyns, belgikar zientzialari eta esploratzailea, euskal espeleologiaren aintzindarietako bat, Bruselan (j. 1906).
- 1999 – Michel Etxeberri, frantsesezko lapurtar aktorea, Parisen (j. 1919).
- 2003 – Ignacio Etxarri, gipuzkoar futbolaria (j. 1932).
- 2013 – Xabier López Peña, Thierry, bizkaitar etakidea, Parisen (j. 1958).
- 2017 – Pascual Tamburri, euskal herritar historialaria eta irakaslea, Estrasburgon (j. 1970).
- 2023 - Pello Huizi Petrikorena, nafar fraide frantziskotar eta apaiz katolikoa (j. 1942).
Mundua
- 1202 – Joakim Fiorekoa, italiar idazle eta teologoa.
- 1707 – Sébastien Le Prestre de Vauban, Frantziako mariskal eta ingeniari militarra (j. 1633).
- 1764 – Pietro Antonio Locatelli, italiar musikagile eta biolinista (j. 1695).
- 1806 – Georgiana Cavendish, Ingalaterrako aristokrata ezagun, idazlea eta ekintzailea (j. 1757).
- 1831 – Thérèse-Adèle Husson, frantziar idazlea (j. 1803).
- 1842 – Élisabeth Vigée Le Brun, frantziar margolaria (j. 1755).
- 1853 – Abigail Powers Fillmore, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama (h. 1798).
- 1875 – Marie Félicité Pleyel, frantziar piano-jotzailea (j. 1811).
- 1879 – Thomas Couture, frantziar margolaria (j. 1815).
- 1902 – Julius Koch, akromegaliaren ondorioz, 2,459 metro garai izatera heldu zen belgikar gizasemea (j. 1872).
- 1907 – Aurora von Qvanten, suediar idazle, itzultzaile eta margolaria (j. 1816).
- 1911 – Ellen Swallow Richards, estatubatuar kimikaria eta ekologoa (j. 1842).
- 1912 – Karl May, alemaniar idazlea (j. 1842).
- 1914 – John Henry Poynting, ingeles fisikaria (j. 1852).
- 1925 – Rudolf Steiner, austriar filosofoa (j. 1861).
- 1936 – Conchita Supervía, kataluniar mezzosoprano lirikoa (j. 1895).
- 1949 – Friedrich Bergius, alemaniar kimikaria, 1931ko Kimikako Nobel Saria (j. 1884).
- 1950 – Léon Blum, Frantziako Estatuburua (j. 1872).
- 1952 –
- 1957 – Frederic Duran i Jordà, Erresuma Batuan bizi izandako kataluniar medikua, hemoterapiaren bultzatzaileetako bat (j. 1905).
- 1964 – Nella Larsen, Harlemgo Pizkundeko estatubatuar eleberrigilea (j. 1891).
- 1965 – Philip Showalter Hench, estatubatuar sendagilea, 1950eko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1896).
- 1966 – Erwin Piscator, alemaniar antzerki-zuzendaria (j. 1893).
- 1970 – Heinrich Brüning, Alemaniako kantzilerra (j. 1885).
- 1984 – Karl Rahner, alemaniar teologo katolikoa (j. 1904).
- 1986 – James Cagney, estatubatuar aktorea (j. 1899).
- 1988 – Edgar Faure, frantziar politikaria eta idazlea, Frantziako lehen ministroa (j. 1908).
- 1997 –
- 1999 – Juri Knorozov, sobietar hizkuntzalaria, epigrafista, etnologoa eta maiazalea (j. 1922).
- 2000 – Rudolf Kirchschläger, Austriako presidentea (j. 1915).
- 2002 – Elizabeth Bowes-Lyon, Elisabet II.a Erresuma Batukoaren ama (j.1900).
- 2003 –
- 2005 –
- 2011 –
- 2015 – Ingrid van Houten-Groeneveld, herbeheretar astronomoa (j. 1921).
- 2016 – Francisco Algora, espainiar aktorea (j. 1948).
- 2018 – André Bo-Boliko Lokonga, Zaireko lehen ministroa (j. 1934).
- 2019 – Tania Mallet, britaniar modelo eta aktorea (j. 1941).
- 2020 –
- 2021 –
- 2022 –
- 2023 – Laura Gómez-Lacueva, espainiar aktorea (j. 1975).
- 2024 – Quisqueya Henríquez, kubatar-dominikar artista eta irakaslea (j. 1966).
Jaiak eta urteurrenak
Kanpo estekak
Martxoaren 29 | Urteko egutegi | Martxoaren 31
|
|