Bilecik (il)

Bu madde Bilecik il sınırları içindeki tüm bölgeyi kapsamaktadır. Başlığın diğer anlamları için Bilecik (anlam ayrımı) sayfasına gidiniz.
Bilecik
İl
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İl merkeziBilecik
İdare
 • ValiŞefik Aygöl[1]
Yüzölçümü
 • Toplam4.177 km²
Rakım513 m
Nüfus
 • Toplam209.925
 • Yoğunluk52/km²
 • Kır
46.416
 • Şehir
163509
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu228
İl plaka kodu11

İlin nüfusu 228.058'dir. Bu nüfusun %85,92si şehirlerde yaşamaktadır (2023 yılı). İlin yüzölçümü 4.177 km²'dir. İldekm²'ye 55 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 106'dır.) İlde yıllık nüfus artış oranı %0,15 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: İnhisar (%12,44)- Merkez(-%2,19)

04 Şubat 2020 TÜİK verilerine göre 8 ilçe, 11 belediye, bu belediyelerde 62 mahalle, ayrıca 244 köy bulunmaktadır.[3]

Şeyh Edebali'nin türbesi buradadır. Bilecik, Marmara Bölgesi'nin güneydoğusunda yer almaktadır. Bilecik; Marmara, Karadeniz, İç Anadolu ve Ege Bölgeleri'nin kesiştiği noktadadır. Şehrin bilinen en eski adları "Agrilion" ve "Belekoma"dır. Bilecik, Osmanlı İmparatorluğu'nun kurulduğu topraklardır.

Bilecik'te Batı Anadolu ağzı kullanılmaktadır.[4]

Yönetim

Ayrıca bakınız: Bilecik'in ilçeleri

İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclisleri oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır. İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir. (Kanun:2972-Madde:23)

İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.[5][6]

Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.

Bilecik Valisi, Batman doğumlu Şefik AYGÖL'dür. Ağustos 2023'te Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürü iken atanmıştır.

Bilecik Belediye Başkanı, 1965-Bilecik doğumlu 'Semih Şahin (CHP), 31 Mart 2019 seçimlerinde %50,64 oy oranıyla seçilmiştir.[7]

2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Bilecik İl Genel Meclisi üye sayısı, 10 AK Parti, 7 CHP, 2 İYİ Parti ve 2 MHP olmak üzere 21'dir. Bilecik Belediye meclisi ise 15 CHP ve 10 AK Parti olmak üzere 25 üyeden oluşur.[8]

2018 Türkiye genel seçimleri sonucuna göre Bilecik'in Türkiye Büyük Millet Meclisindeki üye sayısı 2'dir: AK Parti (Selim Yağcı) ve CHP (Yaşar Tüzün)[9]

İlçeler

Ana madde: Bilecik'in ilçeleri

Bilecik'in ilçeleri Bozüyük, Gölpazarı, İnhisar, Osmaneli, Pazaryeri, Söğüt ve Yenipazar'dır.

  • Bozüyük: Bozüyük Frigler döneminde oluşmuş bir yerleşim merkezidir. 1908'den sonra Ertuğrul Livası'na bağlanarak Kaza merkezi yapılmıştır. Bozüyük Bilecik'in il olması ile birlikte 1924 yılında ilçe statüsüne kavuşturulmuştur. Bozüyük ilçesi birçok fabrikasıyla üretim merkezi durumundadır.
  • Gölpazarı: Bizanslılar döneminde Harmankaya Tekfurluğu’na bağlı olan Gölpazarı, Osman Gazi tarafından alınmıştır. Gölpazarı kuruluşundan itibaren sıra ile Resulşel, Dönen ve Akçaova (Akçaoba) adlarıyla anılmış, son olarak Gölpazarı adını almıştır. Gölpazarı civarında meyvecilik yaygındır.
  • İnhisar: İnhisar önceleri Söğüt’e bağlı bir bucak iken mütevazı nüfusuna rağmen coğrafi konumu dikkate alınarak 1991 yılında ilçe yapılmıştır.
  • Osmaneli: Osmaneli çok eski bir yerleşim yeridir. Trakyalılar, Romalılar ve Bizans'a ait kalıntılar bunu göstermektedir. İlçede her yıl karpuz festivali düzenlenmektedir.
  • Pazaryeri: Pazaryeri'nde ilk yerleşim 1273 yılında olmuştur. Pazaryeri'nde hediyelik ve turistik toprak ev eşyası ve ağaç eşya yapımcılığı da sürdürülmektedir. Ünü civar illere yayılmış olan Pazaryeri Bozası vardır. Ayrıca bira mayası üretimi için kullanılan şerbetçiotu bitkisinin Dünya'da en kaliteli yetiştirildiği bölge Pazaryeri'dir.
  • Söğüt: Söğüt, Ertuğrul Gazi tarafından bir kuşatma ve mücadele sonucunda 1232 yılında Bizanslılardan alınmıştır. Ertuğrul Gazi Türbesi'nin de içinde bulunduğu ilçe önemli bir turizm merkezidir. Her yıl Söğüt Şenlikleri düzenlenmekte ve çok büyük katılım olmaktadır.
  • Yenipazar: Eski adı Kırka olan Yenipazar, Cumhuriyetten önce Bolu'nun Göynük ilçesine bağlıydı. 1926’da bucak olarak Gölpazarı’na bağlanmış, 1988’de de ilçe olmuştur.
Bilecik (il)
Bilecik Abbaslık köyünden görünüş

Nüfus

Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[10])

Bilecik ili nüfusu: 228.058'dir. Bu nüfusun %85,92si şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu). İlin yüzölçümü 4.177 km2'dir. İlde km2'ye 55 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 106'dır.) İlde yıllık nüfus artış oranı %0,15 olmuştur.  Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: İnhisar (%12,44)- Merkez(-%2,19)

06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 ilçe, 11 belediye, bu belediyelerde 62 mahalle ve ayrıca 244 köy vardır.

2023 yılı sonunda Bilecik ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri[11]
İlçe Nüfus

2022

Nüfus

2023

Fark Nüfus

Artışı %

Belediye

Sayısı

Mahalle

Sayısı

Köy

Sayısı

Köy

Nüfusu

Şehir

nüfusu

Şehirde

oturan %

Alanı

 km2[12]

 km2'ye

düşen kişi

Bozüyük 79.538 79.853 315 0,40 2 14 44 4.676 75.177 94,14 860 93
Gölpazarı 9.444 9.831 387 4,02 1 5 48 3.606 6.225 63,32 670 15
İnhisar 2.099 2.377 278 12,44 1 4 9 1.328 1.049 44,13 244 10
Merkez 84.243 82.416 -1.827 -2,19 3 20 46 6.706 75.710 91,86 793 104
Osmaneli 21.874 21.875 1 0,01 1 4 27 5.393 16.482 75,35 490 45
Pazaryeri 9.982 9.967 -15 -0,15 1 6 24 3.947 6.020 60,40 324 31
Söğüt 18.693 18.844 151 0,81 1 5 23 4.616 14.228 75,50 523 36
Yenipazar 2.800 2.895 95 3,34 1 4 23 1.833 1.062 36,68 273 11
Bilecik 228.673 228.058 -615 -0,27 11 62 244 32.105 195.953 85,92 4177 55

İlin yıllara göre nüfusları

Bilecik il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1927[13] 113.660 52
  %14     15.927
97.733     %86  
1935[14] 125.421 55 %10
  %15     18.490
106.931     %85  
1940[15] 127.977 55 %2
  %14     17.928
110.049     %86  
1945[16] 136.053 54 %6
  %14     19.315
116.738     %86  
1950[17] 137.030 57 %1
  %14     19.804
117.226     %86  
1955[18] 139.233 61 %2
  %20     28.011
111.222     %80  
1960[19] 145.699 63 %5
  %21     30.913
114.786     %79  
1965[20] 139.041 66 %5
  %26     36.356
102.685     %74  
1970[21] 138.856 66 %0
  %31     43.601
95.255     %69  
1975[22] 137.120 66 %1
  %34     47.219
89.901     %66  
1980[23] 147.001 67 %7
  %39     56.981
90.020     %61  
1985[24] 160.909 66 %9
  %44     71.521
89.388     %56  
1990[25] 175.526 69 %9
  %51     90.373
85.153     %49  
2000[26] 194.326 72 %11
  %64     124.380
69.946     %36  
2007[27] 203.777 70 %5
  %71     145.126
58.651     %29  
2008[28] 193.169 72 %5
  %71     137.677
55.492     %29  
2009[29] 202.061 71 %5
  %73     148.330
53.731     %27  
2010[30] 225.381 68 %12
  %77     173.389
51.992     %23  
2011[31] 203.849 71 %10
  %75     153.017
50.832     %25  
2012[32] 204.116 71 %0
  %76     154.952
49.164     %24  
2013[33] 208.888 71 %2
  %77     160.798
48.090     %23  
2014[34] 209.925 71 %0
  %78     163.509
46.416     %22  
2015[35] 212.361 71 %1
  %79     167.692
44.669     %21  
2016[35] 218.297 71 %3
  %80     174.671
43.626     %20  
2017[35] 221.693 71 %2
  %81     179.248
42.445     %19  
2018[35] 223.448 71 %1
  %81     180.302
43.146     %19  
2019[35] 219.427 71 %2
  %81     178.534
40.893     %19  
2020[35] 218.717 71 %0
  %82     178.781
39.936     %18  
2021[35] 228.334 71 %4
  %83     189.956
38.378     %17  

Konum

Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[36] Önceden bağlı olduğu ilçe Alanı km² Rakım mt. Merkeze Uzaklık km[37] Ulaşan Yollar[37]
Bilecik Merkez 793 513 D.160-02, D.650-03=>11.04, 11.27
Bozüyük 1926 860 757 34 /D.200-07, D.650-03, 11.25, 11.28
Gölpazarı 1926 670 539 43 D.160-03, 11.01
İnhisar 1990 Söğüt 244 208 57 D.650-03=>11.27=>11.26
Osmaneli 1926 490 107 33 D.650-03=>11.02
Pazaryeri 1953 Bozüyük 324 806 30 D.650-03=>11.51
Söğüt Cumh.önce 523 682 30 D.650-03=>11.27, D.200=>11.25
Yenipazar 1987 Gölpazarı 273 622 79 D.160-03=>11.01
BİLECİK Cumh.önce 4.179

Spor

Ana madde: Bilecik'te spor

2018-2019 Sezonu sonunda, Futbol takımı Bozüyük Vitraspor, BAL (Bölgesel Amatör Lig)'i grubunda 12.sırada tamamlamıştır. Voleybol kadınlar 2. Liginde Bozüyük İdmanyurdu, 1.lige çıkmıştır. Bilecik'in basketbol ve voleybol bölgesel liglerinde 2 takımı daha liglere katılmıştır.

Ziraat Türkiye Kupası'nda, Bozüyük Vitraspor 3.turda Denizlispor'a elenmiştir.

Bilecik'in önemli spor tesisleri, Şeyh Edebali Stadı (5.150), Bozüyük İlçe Stadyumu (4.100), Bilecik Kapalı Spor Salonu (2.000), Merkez kapalı Yüzme Havuzu-y.olimpik (500).

Kaynakça

  1. ^ "bilecik.gov.tr, Bilecik Valisi, Erişim:10 Ekim 2022". 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Güncel Nüfus Değerleri isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ Prof. Dr. Leyla Karahan'ın Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması (Türk Dil Kurumu yayınları: 630, Ankara 1996)
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  13. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  14. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  15. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  16. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  17. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  18. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  19. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  20. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  29. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  30. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  31. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  32. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  33. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  34. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  35. ^ a b c d e f g
    • "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Bilecik Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Bilecik Nüfusu". nufusune.com. 
  36. ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  37. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü

Dış Bağlantışlar