Vali

Makale serilerinden
Devlet başkanı
Hükûmet
Hükûmet başkanı
Kabine
Bakanlık
Diğer
Yönetim biçimleri
Listeler

Vali ya da ilbay[1] bir ili ya da federal devletlerde bir eyaleti devlet tüzel kişisini temsilen yöneten en üst düzey idari amirdir. Valiler, yürütme erkinin bir organı olup, devlet hiyerarşisinde devlet başkanının hemen ardından gelir. Belediye başkanı gibi kendi özerk tüzel kişiliği yoktur, onun yerine devlet tüzel kişisine bağlıdır. Bir vali, seçimle ya da atamayla göreve gelebilir. Valilerin yetki alanları ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Bazı valiler, bölgesel hükûmetin tümü üzerinde topyekün kontrole sahipken kimilerinin göreviyse tamamen semboliktir. Kavram olarak eski Türklerdeki İlteber kavramı ile benzerlik göstermektedir.[2][3][4]

Türkiye Cumhuriyeti'nde vali

Valiler, doğrudan cumhurbaşkanı tarafından, cumhurbaşkanı kararı ile atanırlar.[5]

Vali, ilde Cumhurbaşkanının temsilcisi ve idari yürütme vasıtasıdır.[6]

Cumhuriyet tarihinde bugüne kadar sekiz kadın vali atanmıştır. 1991-1995 yılları arasında Muğla valiliği yapan Lale Aytaman vali olarak atanan ilk kadın olmuştur. 2011 yılında Yalova valiliğine atanan ve bu görevi 2014 yılına kadar sürdüren Esengül Civelek ikinci kadın vali olurken, 2014 yılında Kırklareli valiliğine, 2017 yılında ise Muğla valiliğine atanmıştır. 19 Şubat 2015 valiler kararnamesi ile Sinop valiliğine atanan Yasemin Özata Çetinkaya'nın ardından 31 Mayıs 2016 tarihinde açıklanan yeni valiler kararnamesi ile de Tuğba Yılmaz Yalova valisi olarak atanmış ve cumhuriyetin dördüncü kadın valisi olmuştur.[7]

Afyonkarahisar valisi olarak atanan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcısı Kübra Güran Yiğitbaşı, ilk başörtülü ve 5. kadın vali oldu.[8]

Vali yardımcısı

Vali yardımcısı veya vali muavini, il idaresi kanunu çerçevesinde ilde valinin işlerini vali adına yapan mülki idare sınıfına mensup görevdeki kişilere verilen unvandır.

İl özel idaresi ve vali

Vali, bir mahalli idare birimi olan il özel idaresinin başıdır.

Dünyada vali kavramı

Valiler her ülkede olmamakla birlikte aşağıdaki ülkelerde belirtilen şekilde görev yaparlar:

  • ABD'nin eyaletlerini
  • Rusya'da 89 federal bölgeyi
  • Arjantin'de illeri
  • Brezilya'da eyaletleri
  • Japonya'da illeri
  • Meksika'nın eyaletlerini
  • Türkiye'de illeri

valiler yönetir.

Hitaplarda vali kavramı

(X) Vilayet-i celilesi, Vali-i alisi (x Bey)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  2. ^ "ilteber ne demek?". 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2022. 
  3. ^ Bilge Kağan Yazıtı, D37
  4. ^ "Ethno Cultural Dictionary, TÜRIK BITIG". 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016. 
  5. ^ "ÜST KADEME KAMU YÖNETİCİLERİ İLE KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA ATAMA USÛLLERİNE DAİR CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ". 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021. 
  6. ^ "İL İDARESİ KANUNU". 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2021. 
  7. ^ Türkiye'nin ikinci kadın Valisi
  8. ^ "Jet valiler kararnamesi". milliyet.com.tr. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2016. 

Dış bağlantılar

Read other articles:

Fernando de la Rúa

Fernando de la Rúa Presiden ArgentinaMasa jabatan10 Desember 1999 – 21 Desember 2001Wakil PresidenCarlos Álvarez (1999–2000)Tidak ada (2000–2001) PendahuluCarlos MenemPenggantiAdolfo Rodríguez SaáKepala Pemerintahan Buenos AiresMasa jabatan6 Agustus 1996 – 10 Desember 1999PresidenCarlos Menem PendahuluJorge Domínguez (sebagai wali kota)PenggantiEnrique Olivera Informasi pribadiLahir(1937-09-15)15 September 1937Córdoba, ArgentinaMeninggal9 Juli 2019(2019-07-09) ...

 

Forlì FC

Italian football club Football clubForlìFull nameForlì Football ClubNickname(s)i Galletti (The Cockerels)i Biancorossi (The Red & White)Founded19192007 (revived)GroundStadio Tullo Morgagni,Forlì, ItalyCapacity3,466ChairmanRomano ConficconiManagerMassimo GaddaLeagueSerie D2021–22Serie D Group D, 8thWebsiteClub website Home colours Away colours Forlì Football Club is an Italian association football club based in Forlì, Emilia-Romagna, that competes in the Serie D, the fourth tier of ...

 

Tirus

Tirus beralih ke halaman ini. Untuk ortografi, lihat aksen tirus. Pelabuhan Tirus Tirus (bahasa Arab صور Ṣūr, Fenisia Ṣur, Ibrani צור Tzor, Ibrani Tiberias צר Ṣōr, Akkadia Ṣurru, Yunani Τύρος Týros, Latin Tyrus atau Tyros) adalah sebuah kota di Kegubernuran Selatan di Lebanon. Dengan berpenduduk 117.100 orang, Tirus mencuat keluar dari pantai Laut Tengah dan terletak sekitar 80 km di selatan Beirut. Nama kota ini berarti batu karang.[1] Tirus adalah kota Fenisi...

Puceul

Cet article est une ébauche concernant une commune de la Loire-Atlantique. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?). Le bandeau {{ébauche}} peut être enlevé et l’article évalué comme étant au stade « Bon début » quand il comporte assez de renseignements encyclopédiques concernant la commune. Si vous avez un doute, l’atelier de lecture du projet Communes de France est à votre disposition pour vous aider. Consultez également la page ...

 

Rugby league positions

Overview about the positions of rugby league A rugby league team consists of 13 players on the field, with 4 substitutes on the bench. Each of the 13 players is assigned a position, normally with a standardised number, which reflects their role in attack and defence, although players can take up any position at any time. Players are divided into two general types, forwards and backs. Forwards are generally chosen for their size and strength. They are expected to run with the ball, to attack, ...

 

Человек прямоходящий

† Человек прямоходящий Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Синапсиды...

The Kentuckian (painting)

1954 painting by Thomas Hart Benton The KentuckianArtistThomas Hart BentonYear1954MediumOil on canvasDimensions193.4 cm × 153.4 cm (761⁄8 in × 606⁄16 in)LocationLos Angeles County Museum of Art, Los Angeles The Kentuckian is a 1954 painting by American artist Thomas Hart Benton. It is based on a scene from the film The Kentuckian, where the backwoodsman Big Eli Wakefield (played by Burt Lancaster) and his son Little Eli (played by Donald...

 

L'Officiel Hommes

French men's fashion and lifestyle magazine L'Officiel HommesCover of L'Officiel Hommes, winter 2011, by André Saraiva (EIC) with the new logoEditor-in-ChiefBaptiste Piégay (2012-present)Former editorsAndré Saraiva (2011-2015)Milan Vukmirovic (2005-2011)CategoriesFashionFrequencyBiannualFirst issue2005CompanyÉditions Jalou [fr] (2005-2021)AMTD International (2022–present)[1]CountryFranceBased inParisLanguageFrenchWebsitelofficiel.com/categories/hommesISSN1777-9375 L...

 

Osman II

Questa voce o sezione sull'argomento sovrani non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Osman IISultano dell'Impero ottomanoIn carica26 febbraio 1618 –20 maggio 1622 PredecessoreMustafa I SuccessoreMustafa I TrattamentoPadiscià Altri titoliCaliffo dell'IslamAmir al-Mu'mininCustode delle...

Alien Breed Evolution

2009 video gameAlien Breed: EvolutionDeveloper(s)Team17Publisher(s)Team17SeriesAlien BreedEngineUnreal Engine 3[1]Platform(s)Xbox 360Microsoft WindowsPlayStation 3ReleaseXbox 36016 December 2009Windows3 June 2010PlayStation 3PAL: 1 September 2010NA: 5 October 2010Genre(s)Isometric shooterMode(s)Single-player, multiplayer Alien Breed: Evolution (known as Alien Breed: Evolution – Episode 1) is an isometric shooter game in Team17's Alien Breed series and is the first title in the seri...

 

Vietnamese philosophy

Philosophy in Vietnam Nguyễn Trãi (1380–1442) Vietnamese philosophy includes both traditional Confucian philosophy, Vietnamese local religious traditions, Buddhist philosophy and later introducing French, Marxist and other influences. Confucianism in Vietnam Portrait of Chu Văn An (1292–1370), prominently Vietnamese Confucianist teacher in 14th century (in the picture, he wears a costume of the Nguyễn dynasty because the picture was painted in the Nguyễn dynasty). Confucianism ent...

 

أغستاوستلاند إيه دبليو 149

أغستاوستلاند إيه دبليو 149 AgustaWestland AW149معلومات عامةالنوع مروحية عسكريةبلد الأصل  إيطاليا  المملكة المتحدةالتطوير والتصنيعالصانع أغستاوستلاندطورت من أغستا وستلاند أيه دبليو 139سيرة الطائرةأول طيران 2009تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات أغستاوستلاند إيه دبليو 149 (با...

Rodolfo Graziani

Italian fascist politician and war criminal (1882–1955) Rodolfo GrazianiRodolfo Graziani in 1940Minister of National Defenceof the Italian Social RepublicIn office23 September 1943 – 25 April 1945PresidentBenito MussoliniPreceded byOffice createdSucceeded byOffice abolishedGovernor-General of Italian East AfricaIn office11 June 1936 – 21 December 1937MonarchVictor Emmanuel IIIPrime MinisterBenito MussoliniPreceded byPietro BadoglioSucceeded byAmedeo, Duke of AostaGover...

 

Klaus Huber

Untuk atlet lompat ski Austria, lihat Klaus Huber (atlet lompat ski). Untuk pesepak bola Swiss, lihat Klaus Huber (pesepak bola). Klaus HuberHuber pada 1981Lahir(1924-11-30)30 November 1924Bern, SwissMeninggal2 Oktober 2017(2017-10-02) (umur 92)Perugia, ItaliaPendidikanUniversitas Seni Rupa ZurichPekerjaan Komponis Guru akademik Organisasi akademi Musik Kota Basel Hochschule für Musik Freiburg PenghargaanPenghargaan Musik Ernst von Siemens Klaus Huber (30 November 1924 – ...

 

توقيت عالمي

توقيت عالميمعلومات عامةحل محله ephemeris time (en) [1] (1960)توقيت عالمي منسق حلَّ محل توقيت غرينيتش[1] (1925 – ) لديه جزء أو أجزاء UT1 (en) تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات التوقيت العالمي ((بالإنجليزية: Universal Time)‏ أو UT اختصارًا) هو مقياس زمني مبني على دوران الأرض حول نفسها.[2] ...

Колісник Андрій Володимирович

Колісник Андрій Володимирович Старший лейтенантЗагальна інформаціяНародження3 серпня 1965(1965-08-03)Чумаки, Томаківський районСмерть22 січня 2015(2015-01-22) (49 років)Красний Партизан, Ясинуватський районВійськова службаПриналежність УкраїнаВид ЗС Сухопутні військаРід війс...

 

فولتا كاتالونيا 2014

فولتا كاتالونيا 2014 طواف العالم للدراجات 2014 السباق 5 من 28 السلسلة طواف العالم للدراجات 2014  رقم السباق 5 سباقات الموسم 28 التاريخ 24–30 مارس 2014 التاريخ بداية:24 مارس 2014  نهاية:30 مارس 2014  عدد المراحل 7 عدد الرياضيين 176   المسافة 1167.9 كم الزمن 29 ساعة 41 دقيقة 34 ثانية البلد إسبا...

 

Jamaica

Jamaica Quốc kỳ Huy hiệu Bản đồ Vị trí của Jamaica Tiêu ngữOut of Many, One People(tiếng Anh: Từ nhiều nguồn gốc tạo nên một dân tộc)Quốc caJamaica, Land We Love (Jamaica, Vùng đất chúng ta yêu)Hành chínhChính phủQuân chủ lập hiếnDân chủ nghị việnVuaToàn quyềnThủ tướngCharles IIIPatrick AllenAndrew HolnessThủ đôKingston17°59′B 76°48′T / 17,983°B 76,8°T / 17.983; -76.800Thành phố l...

南马

此條目需要补充更多来源。 (2018年7月20日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：南马 — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 深红色的为狭义的南马，浅红色的为广义的南马。 南马是马来西亚的一个地理大区...

 

AP Statistics

College-level high school statistics course This article is part of a series onAdvanced Placement Exams    •    Awards AP Capstone Seminar (AP Capstone Part 1) Research (AP Capstone Part 2) Current subjects African American Studies Art History Biology Calculus (AB and BC) Chemistry Chinese Language and Culture Comparative Government and Politics Computer Science A Computer Science Principles English Language and Composition English Literature and Composition Environmenta...