Düzce (il)

Düzce
İl
İlin Türkiye'deki konumu
İlin Türkiye'deki konumu
Harita
İl sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İl merkeziDüzce
İdare
 • ValiCevdet Atay[1]
Yüzölçümü
 • Toplam2492 km²
Rakım160 m
Nüfus
 • Toplam355.549
 • Yoğunluk159/km²
 • Kır
138.325
 • Şehir
217224
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu380
İl plaka kodu81
Bu madde Düzce il sınırları içindeki tüm bölgeyi kapsamaktadır. Başlığın diğer anlamları için Düzce (anlam ayrımı) sayfasına gidiniz.

Düzce, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde yer alan ildir. Düzce ili nüfusu: 405.131 (2022) Bu nüfusun %68,8i şehirlerde yaşamaktadır (2020 sonu). İlin yüzölçümü 2.492 km2'dir.

04 Şubat 2021 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 İlçe, 10 belediye, bu belediyelerde 115 mahalle, ayrıca 278 köy bulunmaktadır.[3]

Tarihi

Düzce'nin tarihi, MÖ 1390-800 yılları arasında hüküm süren Hititler'e kadar uzanır. Antik Yunanistan zamanında Bithynia’nın en önemli şehirlerinden biri olmuştur. Bundan sonra Pontus fethedip Roma İmparatorluğu altında yaşamıştır. Roma zamanında Latin kültüründen ilham alınıp adı Prusias ad Hypium’a değiştirilmiştir. Osmanlı imparatorluğu Constantinapolis’i fethettikten sonra Orhan Gazi’nin komutanlarından Konuralp Bey’in Bizans Tekfurları ile 1323’te yaptığı savaşlar sonucu Osmanlı topraklarına katıldı. Osmanlı döneminde şehir merkezi terk edilmiş ve yerleşim yeri "gözetleme kulesi" anlamına gelen σκοπή (skopi) kelimesinden "Üskübü" olarak adlandırılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Düzce askeri yardım sağladı ve İstanbul, Sivas ve Erzurum gibi daha doğudaki şehirler arasında önemli bir ulaşım merkezi haline geldi. Sultan Abdülaziz ve Abdülmecit döneminde Kafkaslar, Pontus kıyıları, Transkafkasya ve Balkanlar'dan gelen göçmenler Düzce'nin nüfusunu artırdı. Devlet onlara bedava arazi verdi. Abdülmecit döneminde 36088 nüfuslu 137 köyü ve 66618 hanesi vardı. 1869 yılına kadar Kastamonu Vilayeti Bolu Mutasarrıflığı, Göynük Kasabası'na bağlı bir bucak olarak tarihte yer almıştır. 1869 veya 1870 yılında Bolu Sancağı'na bağlı Kaza olmuştur. 1999 yılına kadar Bolu'ya bağlı bir ilçe olan Düzce 1999 Gölcük depremi ve 1999 Düzce depreminin ardından dönemin 57. Türkiye Hükûmeti tarafından TBMM'de alınan il statüsü verilme kararı ile ve 9. Türkiye cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in onayı ile il statüsü verilmiştir.[4]

Coğrafya

Düzce şehri ve yakın çevresinin NASA tarafından 2007'de uzaydan çekilmiş görüntüsü

Efteni Gölü Yaban Hayatı Geliştirme Sahasının yer aldığı Efteni Gölü Düzce ovasının kuzeyinde yer alır.Yedigöller Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, Yeşilöz Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, Samandere Şelalesi Tabiat Anıtı, Sırıkyayla Göknarı Tabiat Anıtı, Paşabükü Dışbudak Ağacı Tabiat Anıtı, Kurugöl Tabiat Parkı (Kaynaşlı), Güzeldere Şelalesi Tabiat Parkı, Demirciönü Tabiatı Koruma Alanı ilin koruma altındaki alanlarıdır.

Büyük Melen ve Küçük Melen çayları ile Asarsuyu, Uğursuyu, Aksu Deresi ilin akarsularıdır. Küçük Melen çayı üzerinde Hasanlar Barajından enerji, sulama, içme suyu açısından yararlanılır. Büyük Melen çayından İstanbul'a içme suyu gönderilmektedir.[5] Melen üzerinde Sakarya'nın Kocaali ilçesinde inşa edilmekte olan Melen Barajı ile istanbul'un uzun yıllar içme suyu meselesi halledileceği düşünülmekedir.[5]

Düzce'de Kuzey Anadolu Fay hattı üzerinde iki noktada jeotermal sıcak su çıkışı vardır. İl merkezin 10 km batısında Efteni gölü kıyısında, 100 m rakımda, 42-43 °C sıcaklıkta, 4-5 lt/sn debili Efteni kaplıcası yer alır. Merkezin 12 km güneyinde Derdin köyünde 4 lt/sn debili, 31-32 °C sıcaklıkta jeotermal kaynak bulunur. Akçakoca'da aynı isimli köyde bulunan Fakıllı Mağarası düzenlenerek turizme açılmıştır.

İklim

Düzce ilinde önemli oranda Karadeniz iklimi etkilidir.Bazı durumlarda batıdan komşu olduğu Marmara iklimi etkileri de hissedilir.Meteoroloji Genel Müdürlüğünün Uzun Yıllar İçinde Gerçekleşen Ortalama Değerlerine (1960 - 2012) göre: Yıllık ortalama sıcaklık 13,2°Cdir. En soğuk ay Ocak (3,7 °C), en sıcak ay Temmuzdur (22,6 °C). Yağış miktarı 817,7 mmdir. Kış ve Sonbahar mevsimleri yağışın çok olduğu zamanlardır, en kurak mevsim Yazdır.Yağışın mevsimlere dağışı şu şekilde gerçekleşir: Kış %32, Sonbahar %26, İlkbahar %23, Yaz %19.

Yıllık ortalama nemlilik %77,5dir. Kar yağışlı gün sayısı 6, karın yerde kalma süresi 5 gündür. Don olayı 44 gün görülür.Sis olayı en fazla Kasım ayında (8 gün) olmak üzere, yılda 23 gün gerçekleşir.[6]

Ortalama Veriler
Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Arl Yıl
Ortalama °C 3.8 5.3 7.9 12.4 16.7 20.6 22.6 22.4 18.8 14.3 9.6 5.8 13,4
Ort.En Yüksek °C 8.1 10.2 13.6 18.9 23.3 27.1 29.0 29.1 25.9 20.7 15.5 10.1 19.3
Ort.En Düşük °C 0.4 1.3 3.5 7.2 11.2 14.6 16.8 16.9 13.3 9.7 5.2 2.3 8.5
Ort. Güneşlenme Süresi (saat) 1.8 2.9 3.8 5.3 6.9 8.5 9.0 8.4 6.4 4.3 2.7 1.7 61.7
Yağışlı Gün Sayısı 15.2 13.4 13.7 12.0 11.5 9.5 6.2 6.0 7.7 11.0 11.9 15.9 133.5
Aylık Toplam Ort.Yağış (kg/m2) 89.4 66.1 74.1 60.6 63.1 60.9 42.8 50.6 51.6 81.6 80.7 102.9 827.4
Kaynak: meteor.gov.tr


Bitki örtüsü

Türkiye'de Karadeniz iklimi nin hakim olduğu ilde, kışın yaprağını döken Ormanlar geniş alanlar kaplar. 242.340 hektar alana sahip ilin %51'ine denk gelen 122.712 hektarlık büyük çoğunluğu iyi korunmuş ormanlar yer alır. Ormanlarda başta Kayın olmak üzere, Gürgen, Kestane, Çınar, Meşe, Ihlamur, Yabani Fındık, Dişbudak, Titrekkavak, Beyaz Söğüt bulunur. Yaklaşık 600 m rakımdan sonra iğne yapraklılar görülmeye başlar. Köknar, Sarıçam, Karaçam ormanlarda görülen iğne yapraklı ağaçlardandır. Dar kıyı şeridinde Akdeniz türleriden Makiler gözlemlenir. Katran ağacı, Funda, Sumak, Taflan, Kızılcık, Tesbih, Sarmaşık kıyılarda görülen maki türleridir. Ormanaltı florasında yer alan türler: Böğürtlen, Ormangülü, Kızılcık, Karayemiş, Şimşir, Funda, Alıç, Kuşburnu, Ateş dikeni.

Nüfus

Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri[7])

Düzce ili nüfusu: 409.865'dir. Bu nüfusun % 69,75 i şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu). İlin yüzölçümü 2.492  km2'dir. İlde  km2'ye 164 kişi düşmektedir. (Bu sayı Merkez ilçede 366'dır.) İlde yıllık nüfus artış oranı % 1,16 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Yığılca (% 7,16)- Çilimli (% -2,84)

06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 8 İlçe, 10 belediye, bu belediyelerde 115 mahalle ve ayrıca 278 köy vardır.

2023 yılı sonunda Düzce ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri[8]
İlçe Nüfus

2022

Nüfus

2023

Fark Nüfus

Artışı %

Belediye

Sayısı

Mahalle

Sayısı

Köy

Sayısı

Köy

Nüfusu

Şehir

nüfusu

Şehirde

oturan %

Alanı

 km2

 km2'ye

düşen kişi

Akçakoca 40.025 41.363 1.338 3,29 1 8 43 13.969 27.394 66,23 380 109
Cumayeri 15.214 16.091 877 5,60 1 7 21 5.261 10.830 67,30 113 142
Çilimli 19.648 19.097 -551 -2,84 1 5 20 9.225 9.872 51,69 85 225
Gölyaka 20.552 20.962 410 1,98 1 10 21 9.320 11.642 55,54 228 92
Gümüşova 16.844 17.198 354 2,08 1 6 18 7.643 9.555 55,56 103 167
Kaynaşlı 20.449 20.679 230 1,12 1 7 20 10.303 10.376 50,18 237 87
Merkez 258.484 259.527 1.043 0,40 3 68 96 56.516 203.011 78,22 710 366
Yığılca 13.915 14.948 1.033 7,16 1 4 39 11.765 3.183 21,29 636 24
Düzce 405.131 409.865 4.734 1,16 10 115 278 124.002 285.863 69,75 2492 164
Ayrıca bakınız: Düzce'nin ilçeleri
Düzce il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
2000[9] 314.266 60
  %42     130.632
183.634     %58  
2007[10] 323.328 56 %3
  %49     157.894
165.434     %51  
2008[11] 328.611 54 %2
  %56     184.022
144.589     %44  
2009[12] 335.156 53 %2
  %57     190.625
144.531     %43  
2010[13] 338.188 51 %1
  %57     194.128
144.060     %43  
2011[14] 342.146 51 %1
  %58     198.756
143.390     %42  
2012[15] 346.493 51 %1
  %58     201.434
145.059     %42  
2013[16] 351.509 51 %1
  %60     210.127
141.382     %40  
2014[17] 355.549 51 %1
  %61     217.224
138.325     %39  
2015[18] 360.388 51 %1
  %62     224.282
136.106     %38  
2016[18] 370.371 51 %3
  %64     235.697
134.674     %36  
2017[18] 377.610 50 %2
  %65     244.068
133.542     %35  
2018[18] 387.844 50 %3
  %65     250.162
137.682     %36  
2019[18] 392.166 50 %1
  %66     258.802
133.364     %34  
2020[18] 395.679 50 %1
  %67     263.728
131.951     %33  
2021[18] 400.976 50 %1
  %67     269.505
131.471     %33  
2022[18] 405.131 49 %1


Yönetim

Ayrıca bakınız: Düzce'nin ilçeleri

İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.

İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)

İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.[19][20]

Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.

Düzce Valisi, 1978-Kırşehir doğumlu Selçuk ASLAN’dır. Ağu.2023/376 sayılı kararla Mülkiye Müfettişi iken atanmıştır.

Düzce Belediye Başkanı, 1962-Düzce doğumlu Dr.Faruk Özlü(AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %47,14 oy oranıyla seçilmiştir.[21] 2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Düzce İl Genel Meclisi üye sayısı, 15 AK PARTİve 6 MHP olmak üzere 21’dir. Düzce Belediye meclisi ise 19 AK PARTİ, 7 İYİ P. ve 5 MHP olmak üzere 31 üyeden oluşur.[22]

2018 Genel seçimleri sonucu, Düzce'yi temsilen TBMM'de AKP'den 2 milletvekili (Fahri Çakır, Ayşe Keşir), MHP'den 1 milletvekili (Ümit Yılmaz) seçilmiştir.[23]

Ulaşım

İlin güneyinden İstanbul ile Ankara illerini birleştiren Anadolu otoyolu ile D 100 il yolu geçmektedir. Avrupa'dan ve Marmara Bölgesi'nden İç Anadolu Bölgesi'ne geçiş güzergahı üzerinde bulunan Düzce'de 114 kilometre uzunluğunda Devlet Yolu bulunmaktadır. Bolu Dağı Tüneli'nin Düzce iline doğru olan kısmında bulunan viyadükler ile tünelin bir kısmı Düzce ili sınırlarında yer almaktadır. Toplam 1.655 km. köy yolu bulunmaktadır. Bu yolların 866 km si asfalt, 788 kilometresi ise stabilizedir. D 100 il yolu Bolu Dağı'na kadar olan bölümünde çift şeritli yol yapım çalışmaları tamamlanmıştır.

Konum

Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı[24] Önceden bağlı olduğu ilçe Alanı km2 Rakım mt. Merkeze km[25] Ulaşan Yollar[25]
Düzce Merkez 710 149 D.100-11, / , 81.01
Akçakoca 1934 Merkez 380 7 38 D.010-05, D.655-01
Cumayeri 1987 Merkez 113 133 21 D.100-11 (Gümüşova)=>Atatürk Cd.
Çilimli 1990 Merkez 85 184 15 D.100-11=>81.75
Gölyaka 1987 Merkez 228 131 20 D.100-11// =>81.50
Gümüşova 1993 Cumayeri 103 195 20 D.100-11
Kaynaşlı 1999 Merkez 237 314 15 D.100-11, /
Yığılca 1954 Merkez 636 326 36 D.100-11=>81.01
DÜZCE 1999 BOLU 2.492

İçme Suyu

Düzce İl Merkezinde içme suyu sorunu bulunmamaktadır. İldeki toplam 291 köy ve 378 yerleşim yerinden 553'ünde içme suyu vardır. 80 yerleşim yerinde ise içme suyu bulunmakla birlikte yeterli değildir.

Düzce Merkez'de Temmuz - Eylül aylarında içme suyu kritik noktalara ulaşmaktadır.

Kanalizasyon

Günde 50.000 m3 atıksu arıtma kapasitesine sahip olan arıtma tesisi 1 Şubat 2009 tarihinde Yenitaşköprü köyü sınırları, Küçükmelen çayı kenarında kurulmuş ve faaliyete başlamıştır.[26]

Güvenlik

Düzce'nin güvenlik birimleri İl Emniyet Müdürlüğü ve İl Jandarma Komutanlığı olarak ikiye ayrılır.

Spor

Ana madde: Düzce'de spor

2018-2019 sezon sonunda, futbol takımı Düzcespor, 3. ligi 10.sırada tamamlamıştır. BAL'da Kaynaşlı Belediye Spor küme düşmüştür. Düzce Belediyespor basketbol erkek takımı 1. ligde 6. olurken, voleybol erkekler takımı da 1. ligde grup 6. sı olmuştur. Düzce Belediye basketbol kadın takımı KBBL'den 1.lige yükselmiştir. Voleybol bölgesel ligde 4 takımı yer almıştır.

2022-2023, 2023-2024 sezonları 2. Lig'de mücadele etmektedir

Ziraat Türkiye Kupası 'nda Düzcespor 2.turda elenmiştir.

Önemli spor tesisleri: 18 Temmuz Stadyumu (7.200), 18 Temmuz Spor Salonu (2.500), Kalıcı Konutlar Spor Salonu (2.500), Düzce Ünv. Kapalı Yüzme Havuzu-y.olimpik (270) ve Topuk Yaylası Kamp Tesisleri.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Valiler Kararnamesi yayınlandı: 41 ilin valisi değişti". NTV. 10 Haziran 2020. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020. 
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Güncel Nüfus Değerleri isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ "Düzce, resmen il Derince ilçe oldu". Hürriyet. 9 Aralık 1999. 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2013. 
  5. ^ a b "İSKİ İçme Suyu Havzaları Yönetmeliği" (PDF). iski.gov.tr. Erişim tarihi: 3 Mart 2014. [ölü/kırık bağlantı]
  6. ^ Düzce Valiliği (2011). "Düzce İl Çevre Durum Raporu" (PDF). 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2014. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024. 
  8. ^ "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi - Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları". 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  9. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  16. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  17. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  18. ^ a b c d e f g h
    • "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Düzce Nüfusu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Düzce Nüfusu". nufusune.com. 
    • "Düzce Nüfusu". nufusubu.com. 
  19. ^ "Özel İdare - Hukuki Yapı ve Görevler". 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020. 
  20. ^ "İL ÖZEL İDARESİ KANUNU" (PDF). 18 Haziran 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020. 
  21. ^ "Dr. Faruk ÖZLÜ Kimdir?". 1 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020. 
  22. ^ "Mahalli İdareler Seçimi". 1 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020. 
  23. ^ "Seçim Sonuçları". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2020. 
  24. ^ İçişleri Bakanlığı- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
  25. ^ a b Karayolları Genel Müdürlüğü
  26. ^ "ATIKSU ARITMA TESİSİ". Erişim tarihi: 9 Ocak 2012. [ölü/kırık bağlantı]

Dış bağlantılar