Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha (poprzednio: Święta Helena i Dependencje, ang. Saint Helena and Dependencies, od 1 września 2009 oficjalna nazwa terytorium to Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha) – brytyjskie terytorium zamorskie, które składa się z trzech części położonych na południowym Oceanie Atlantyckim, odległych od siebie o kilka tysięcy kilometrów. W jej skład wchodzą: Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia (ang. Ascension) oraz archipelagTristan da Cunha, do którego administracyjnie zaliczana jest również wyspa Gough.
Wyspy na Oceanie Atlantyckim w odległości około 1900 km od południowo-zachodnich wybrzeży Afryki. Powierzchnia wysp wynosi 420 km², a zamieszkują je 6563 osoby (2008). Stolicą terytorium jest Jamestown, na Wyspie Świętej Heleny, liczące około 1000 mieszkańców. W skład terytorium wchodzi 8 wysp. Największą wyspą jest Wyspa Świętej Heleny mająca powierzchnię 122 km². Pozostałe wyspy to: Wyspa Wniebowstąpienia (91 km²) oraz archipelagTristan da Cunha składający się z wysp: Tristan da Cunha, Gough, Inaccessible i trzech wysp Nightingale (razem 207 km²). Linia brzegowa terytorium Świętej Heleny ma długość 60 km. Wyspy powstały wskutek działalności wulkanicznej związanej z Grzbietem Środkowoatlantyckim. Na Wyspie Świętej Heleny występuje klimat tropikalny; morski, łagodzony przez pasat. Jest ona pochodzenia wulkanicznego, w większości górzysta (najwyższy szczyt Diana’s Peak (818 m n.p.m.)). Wyspa Wniebowstąpienia pozostaje natomiast w strefie klimatu równikowego, gorącego i wilgotnego. Jest ona również pochodzenia wulkanicznego, prawie całkowicie pozbawiona roślinności. Ma ona duże znaczenie strategiczne (podczas wojny o Falklandy w 1982 pełniła funkcję bazy powietrzno-morskiej sił brytyjskich i amerykańskich, była bazą podczas programu kosmicznego Apollo, zlokalizowana jest na niej stacja przekaźnikowa dla telekomunikacji pomiędzy Afryką i Europą). Znana jest także z zielonych żółwi morskich, które każdego roku między grudniem a majem przybywają na nią składając na plaży jaja. Natomiast archipelag Tristan da Cunha to klimat umiarkowany; morski, łagodzony przez pasat (chłodniejszy niż na Wyspie Świętej Heleny). To właśnie na wyspie Tristan da Cunha znajduje się najwyższy szczyt terytorium Świętej Heleny – Queen Mary’s Peak (2060 m). Zasoby naturalne wysp to ryby i homary. Kolonia to również ważny punkt zaopatrzenia w słodką wodę statków transoceanicznych.
Święta Helena posiada status terytorium zamorskiego Wielkiej Brytanii. Kolonią zarządzi gubernator, mianowany przez monarchę brytyjskiego, przy pomocy Rady Wykonawczej i Rady Ustawodawczej. Wyspami Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha zarządzają administratorzy odpowiedzialni przed gubernatorem.
Gospodarka jest silnie uzależniona od pomocy finansowej Wielkiej Brytanii (w roku finansowym 2006/07 wyniosła 27 mln dolarów, czyli prawie 70% wpływów do budżetu). Źródłem dochodów terytorium jest rybołówstwo, hodowla oraz sprzedaż wyrobów rzemieślniczych i znaczków pocztowych. Z powodu niewielkiej liczby miejsc pracy, około 25% zawodowo czynnej ludności wyjechało w poszukiwaniu pracy na Wyspę Wniebowstąpienia, Falklandy i do Wielkiej Brytanii.
Przemysł: budownictwo, rękodzieło (meble, koronki, wyroby z drewna), rybołówstwo.
Rolnictwo: kawa, kukurydza, ziemniaki, warzywa; drewno; ryby, homary (na Tristan da Cunha).
Eksport: ryby (mrożone, konserwowe i suszone tuńczyki), kawa, rękodzieło.
Import: żywność, napoje, tytoń, paliwa, pasze, materiały budowlane, pojazdy silnikowe i części, maszyny i części.
Produkcja energii elektrycznej: 7 mln kWh
Emisja gazów cieplarnianych
Emisja równoważnika dwutlenku węgla z terytorium wyniosła w 1990 roku 0,014 Mt, z czego 0,01 Mt stanowiła emisja dwutlenku węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 1,722 t dwutlenku węgla. Od tego czasu emisje na początku znacznie wahały się, a w XXI w. wzrost emisji jest dość stabilny. Głównym źródłem emisji przez cały czas był transport. W 2018 emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 0,018 Mt, a w przeliczeniu na mieszkańca 4,358 t[1].
Na Wyspie Świętej Heleny sieć kolejowa nie istnieje. W 2017 roku na Wyspie Świętej Heleny otwarto port lotniczy[2]. Oferuje on cotygodniowe połączenie lotnicze do Johannesburga oraz comiesięczne na Wyspę Wniebowstąpienia.
Sieć drogowa: 198 km
Święta Helena: 138 km
Wyspa Wniebowstąpienia: 40 km
Tristan da Cunha: 20 km
drogi utwardzone: 168 km
Święta Helena: 118 km
Wyspa Wniebowstąpienia: 40 km
Tristan da Cunha: 10 km
Do wysp nie dociera żadna stacja telewizyjna, lecz istnieje możliwość odbioru trzech kanałów telewizyjnych odbieranych drogą satelitarną i przekazywanych nadajnikami naziemnymi. Docierają tam również 4 stacje radiowe (2 na falach długich i średnich, 2 UKF). Na terytorium Świętej Heleny możliwy jest również dostęp do internetu. Dostęp do internetu ma około 1000 mieszkańców, a telefony posiada około 2200 mieszkańców. Terytorium to nie posiada własnej floty handlowej.
.svg)
