La prononciacion es [muntu'liw]. Las fòrmas ancianas son Monte Olivo en 1272, Monteolivo en 1323, Montoliu en 1380, 1385, 1387, 1390, 1398 e cap a 1460 (Cronica d'Arnaud Esquerrièr), etc [1].
Segon Dauzat e Rostaing, lo determinant de Mont es benlèu motivat per lo nom de l'oliu (del latin olivus) [2][çò qu'es improbable pr'amor del clima] o tanben, segon los Féniés, pel Mont dels Olius, siti biblic de l'Ancian Testament e del Novèl[3]. Alan Novèl e Coromines, citats per Patrici Pojada, interprètan lo nom d'après lo nom de l'arbre. Segon Lemoine, citat per P. Pojada, Montoliu seriá un remembre del Mont dels Olius, tornat de la Crosada. Bouvier, per Montoliu (Droma), citat tanben per P. Pojada, estima que lo nom ven del Mont dels Olius, ont Jèsus foguèt arrestat e patiguèt la Passion; la topografia dels lòcs e benlèu un bastiment auriá pogut facilitar la denominacion. Segon Negre, citat per Patrici Pojada, Montoliu ven del nom latinizat Montem Olivarum « Mont dels Olius», tractat coma Montem Olivum. Per lo de l'Aude (Montilionis en 834), l'origina seriá lo latin monticulus ambe'l sufixe diminutiu -onem, puèi lo nom auriá conegut l'atraccion de Mont Oliu[1].
Segon Patrici Pojada, lo sens es « mont de l'oliu ». una etimologia esconduda coma la qu'es citada pel Montoliu d'Aude s'opausa a l'abséncia de pròvas e a la dificultat de l'evolucion fonetica (lo resultat de monticulus sol es Montelhs)[1].
Ginavat
La prononciacion es [ʒina'βat]. Las fòrmas ancianas son Genevat en 1390, 1445 e cap a 1460 (Cronica d'Arnaud Esquerrièr). Le nom a conegut una evolucion fonetica dempuèi l'Edat Mejana. I a pas agut d'explicacions del nom[4].
Senhaus
La prononciacion es [se'ɲaws]. La grafia es Senhaus. Las fòrmas ancianas son Sanhaus en 1272, Segnium en 1318-25, Senhaus, Sanhaus en 1385-1390, Sanhaux cap a 1460 (Cronica d'Arnaud Esquerrièr). I a pas agut d'explicacions del nom. La finala es totjorn en -aus. Se pòt pensar a la scriptabearnesa dels comtes de Foish per notar -al. La sequéncia [ɲaws] es tanben presenta dins Nhaus (< Anhaus), mès aquò explica pas la primièra sillaba. Se pòt tanben pensar a l'element aquitano-basc -auz, « puèg », cò que correspond al site que tresplomba la val d'Arièja, mès demòra tanben la primièra sillaba inexplicada[5].
Istòria
Aquesta seccion es voida, pas pro detalhada o incompleta. Vòstra ajuda es benvenguda !
Comunas d'Arièja (Lengadòc e Gasconha) (comunas actualas, comunas que contenon de comunas delegadas, ancianas comunas, ancianas comunas vengudas comunas delegadas)