Katastrofa autokaru w Jeżewie

Państwo	Polska
Miejsce	Jeżewo Stare
Rodzaj zdarzenia	katastrofa drogowa
Data	30 września 2005
Godzina	6:44
Ofiary śmiertelne	13 osób
Położenie na mapie gminy Kobylin-Borzymy miejsce katastrofy
Położenie na mapie Polski miejsce katastrofy
Położenie na mapie województwa podlaskiego miejsce katastrofy
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego miejsce katastrofy
53°07′04,0″N 22°38′08,1″E/53,117778 22,635583

Wypadek autokaru – miał miejsce 30 września 2005 w pobliżu miejscowości Jeżewo Stare na drodze krajowej nr 8 z Białegostoku do Warszawy. Zginęło 13 osób, w tym 10 maturzystów - dziewięciu z I Liceum Ogólnokształcącego w Białymstoku oraz jeden z Zespołu Szkół Elektrycznych im. prof. Janusza Groszkowskiego w Białymstoku, którzy jechali na pielgrzymkę do Częstochowy. Pozostałymi ofiarami byli dwaj kierowcy autokaru oraz kierowca ciężarówki.

Autokar, którym jechali licealiści, podczas wyprzedzania zderzył się z innymi pojazdami i stanął w płomieniach. Do wypadku doszło na odcinku drogi krajowej nr 8 między miejscowościami Mężenin i Jeżewo Stare, gdzie zdarzało się wiele wypadków. Droga na tym odcinku była w złym stanie i zapewniała znacznie gorsze warunki, niż aktualnie istniejąca droga ekspresowa z Białegostoku do Warszawy. Pobocze na tym odcinku było wąskie, uniemożliwiające wyprzedzanie „na trzeciego”, występowały koleiny, a także liczne niewielkie łuki poziome (niewielkie dolinki) ograniczające widoczność w sposób skuteczny, ale ignorowany przez niektórych kierowców. Autokar spłonął doszczętnie jeszcze przed przybyciem straży pożarnej^{[potrzebny przypis]}.

Tego samego dnia minister edukacji narodowej Mirosław Sawicki poprosił dyrektorów szkół w kraju o godne uczczenie pamięci ofiar. W poniedziałek w Białymstoku odbył się marsz milczenia ku czci ofiar wypadku. Wzięło w nim udział ponad 8 tysięcy osób. W Białymstoku ogłoszona została 3-dniowa żałoba. 9 października zmarła przebywająca do tej pory w szpitalu w stanie ciężkim maturzystka, która uczestniczyła w wypadku. Tym samym liczba ofiar wzrosła do 13. Niedaleko miejsca wypadku, kilkadziesiąt metrów od drogi, postawiono kapliczkę upamiętniającą to tragiczne wydarzenie.

Podczas śledztwa ustalono, iż przedsiębiorstwo Kosmos – z którego wynajęto autokar – dopuściło się wielu niedopatrzeń w trakcie swej działalności. Ostatecznie ustalono przebieg wypadków tego ranka: o godzinie 6:44, nieopodal Jeżewa Starego (we wsi Sikory-Wojciechowięta) kierowca autokaru zaczął wyprzedzanie samochodu osobowego w zupełnie nieodpowiednim momencie. W ostatniej chwili kierowca ciężarówki jadącej z naprzeciwka próbował usunąć się na pobocze. Jednak nie udało się – na długości prawie połowy autokaru, w ścianie powstała wyrwa. Tam też znajdowały się zbiorniki z paliwem, które wydostało się zarówno na zewnątrz autokaru, jak i do jego wnętrza. Rozgrzane, trące o siebie metalowe części pojazdów i zwarcia w instalacjach elektrycznych autobusu wywołały pożar. W tej samej chwili w naczepę rozbitej ciężarówki uderzył jadący za nią samochód dostawczy.

W marcu 2009 roku zakończył się proces sześciu osób związanych z wypadkiem. Pracownicy przedsiębiorstwa transportowego Kosmos, specjaliści BHP i lekarka medycyny pracy usłyszeli wyroki skazujące ich na kary od sześciu miesięcy do półtora roku pozbawienia wolności w zawieszeniu^[1].

Istniała hipoteza, że manewr wyprzedzania został podjęty w czasie, gdy kierowca autokaru miał napad epilepsji. Jednak w 2013 roku biegli uznali, ze choć nie są w stanie wykluczyć tego jednoznacznie, jednak – w ich ocenie – dowody nie potwierdzają takiego stanu rzeczy^[2].

• Wojciech Tochman: „Mojżeszowy krzak” w tomie Wściekły pies, Wydawnictwo Znak, 2007
• Wojciech Tochman : „Amen” w tomie „Wściekły Pies”, Wydawnictwo Znak, 2007