PROFILPELAJAR.COM

2 Pułk KOP „Karpaty”
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
Nazwa wyróżniająca	Karpaty
	Dowódcy
Pierwszy	ppłk Jan Żachodny
	Działania zbrojne
	kampania wrześniowa
	Organizacja
Numer	kryptonimowy: 219
Dyslokacja	Dukla
Formacja	Korpus Ochrony Pogranicza
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	3 Brygada Górska Strzelców

2 Pułk KOP "Karpaty" (2 pułk piechoty KOP "Karpaty") – oddział piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Na mocy rozkazu Ministerstwa Spraw Wojskowych DDO L.7677/Org.Tjn./39 i powtórzony przez Dowództwo KOP L.5734/Tjn.Og.Org/39^[1], w trybie alarmowym, w lipcu 1939 przystąpiono do organizacji 2 pułku KOP „Karpaty”^[2]. Pułk miał zostać sformowany do 20 lipca^[3]. W jego skład miały wejść dwa bataliony: „Dukla” i „Komańcza”. Dowódcą pułku mianowany został ppłk Jan Zachodny^[4]. Część żołnierzy z likwidowanego batalionu KOP „Worochta” przekazana została do 2 pułku KOP „Karpaty”^[5].

Formalnie w skład pułku wchodził także batalion KOP „Żytyń” jako III batalion, który od marca stacjonował w Starym Sączu i podlegał bezpośrednio dowódcy Armii „Kraków”. 10 lipca batalion KOP „Żytyń” podporządkowany został dowódcy pododcinka „Sucha”, który w sierpniu przemianowany został w 1 Brygadę Górską Strzelców. W składzie tej brygady batalion KOP „Żytyń” rozpoczął kampanię wrześniową^[b].

2 pułk KOP „Karpaty” bez batalionu KOP „Żytyń” podporządkowany został dowódcy pododcinka „Sanok”. Pododcinek w sierpniu przemianowany został w 3 Brygadę Górską Strzelców (Grupa Operacyjna „Jasło”, Armia „Karpaty”).

Walki w kampanii wrześniowej

2 pułk KOP „Karpaty” ppłk. Jana Zachodnego walczył w składzie 3 Brygady Górskiej Strzelców i stanowił jej trzon. Jego zadaniem było zamknięcie kierunków Krajna Polana–Przełęcz Dukielska–Iwonicz–Krosno i Czeremcha–Jaśliska–Rymanów. I batalion mjr. Wacława Majchrowskiego zajął stanowiska w rejonie Dukli, a II batalion mjr. Karola Piłata pod Sieniawą^[6]. W pierwszych dniach września działania oddziałów słowackiej 3 Dywizji Piechoty płk. Augustina Malała miały charakter drobnych wypadów bez istotnego znaczenia dla obu stron. 7 września weszła do działań niemiecka 1 Dywizja Górska gen. mjr. Ludwiga Kublera. Uderzyła ona na prawe skrzydło 3 BGór. w kierunku na Krempną i Nowy Żmigród^[7]. W pierwszym rzucie przy wsparciu artylerii dywizyjnej uderzał 2. i 3 batalion 100 pułku strzelców górskich. Bataliony prowadziły działania zaczepne wzdłuż szosy Ożenna–Żydowskie–Krempna. Polska brygada, z małą liczbą broni maszynowej i pozbawiona artylerii, mimo dogodnych warunków terenowych, nie mogła stawić skutecznego i długotrwałego oporu^[7]. Dlatego też 8 września otrzymała od dowódcy GO „Południowej” gen. Łukoskiego zadanie przegrupowania frontu obrony z południowego na zachodni i zorganizowania trzech rubieży opóźniania. Łączny czas walki na rubieżach miał wynosić 2 dni. Były one potrzebne na organizację obrony w oparciu o San. Pierwszą pozycję na wschodnim brzegu Jasiołki w rejonie Dukli obsadził I batalion 2 pp KOP Karpaty mjr. Majchrowskiego. Współdziałał z nim batalion ON „Krosno” kpt. Antoniego Melnarowicza. Drugą pozycję na linii Rymanów–Wróblik Szlachecki zajął II batalion mjr. Piłata i batalion ON „Brzozów” kpt. Jana Krausa. Trzecią pozycję w rejonie Zarszyna, po wycofaniu się z przedpola, obsadzić miały bataliony ON^[7].

W trakcie organizacji przez pułk pozycji opóźniania pododdziały polskie atakowane były przez 1 Dywizję Górską w rejonie Nowego Żmigrodu. Około południa nieprzyjaciel zajął Nowy Żmigród. O godzinie 19:00 Niemcy wznowili natarcie po osi Dukla–Rymanów–Sanok. Niemiecki 2/98 pułku strzelców górskich ppłk. Egberta Pickera uderzył na Duklę bronioną przez I/2 pułku KOP „Karpaty" mjr. W. Majchrowskiego. Walka, ze zmiennym natężeniem, trwała całą noc. O świcie 9 września broniący miasta batalion, wycofał się w góry i pomaszerował na wschód^[8].

Broniący II pozycji opóźniania II/2 pułku KOP Karpaty mjr. K. Piłata, został rano 9 września zaatakowany przez niemiecki oddział pościgowy „Geiger”. Nieprzyjaciel przełamał pozycje batalionu ON „Brzozów” i oskrzydlił broniący Rymanowa II batalion. Batalion wyszedł z okrążenia, ale Rymanów został utracony. Trzeciej pozycji bataliony ON nie zdołały obsadzić. Wieczorem nieprzyjaciel dotarł do Sanu, zajął Sanok i zdobył przyczółek na wschodnim brzegu rzeki. Dowódca 3 BGS zrezygnował z obrony Sanu i postanowił wycofać brygadę po osi Sanok–Krościenko–Chyrów. Wycofujące się pododdziały pułku nie stanowiły już realnej siły bojowej^[8].

Struktura organizacyjna pułku

Skład organizacyjny w lipcu 1939^[3]:

dowództwo pułku
pluton zwiadowców pułku
pluton pionierów pułku
batalion KOP „Dukla”
batalion KOP „Komańcza”

Pułk uzbrojony był w:

karabinek – 1400 egz.,
ręczny karabin maszynowy – 57 egz.,
ciężki karabin maszynowy – 18 egz.,
46 mm granatnik wz. 1936 – 6 egz.,
81 mm moździerz wz. 1931 – 4 egz.,
37 mm armata przeciwpancerna wz. 1937 – 3 egz.

Żołnierze 2 pp KOP "Karpaty"

Dowódca pułku - ppłk Jan Zachodny

Dowódca I batalionu (Batalion KOP Dukla) - mjr Wacław Majchrowski

Dowódca II batalionu (Batalion KOP Komańcza) - mjr Karol Piłat

dowódcy kompanii i plutonów wskazani w linkach do poszczególnych batalionów^[9]

Uwagi

↑ Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 425
↑ W dziele "Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej", tom I "Kampania wrześniowa 1939", cz. I, w tabeli XXIV - Wykaz oddziałów liniowych mobilizowanych przez KOP, batalion KOP „Żytyń” figuruje jako III batalion pułku KOP „Karpaty II”.

Przypisy

↑ Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXLII.
↑ Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 73.
↑ ^a ^b Rozkaz o sformowaniu 2 p KOP „Karpaty” ↓, s. 2.
↑ Rozkaz o sformowaniu 2 p KOP „Karpaty” ↓, s. 4.
↑ Prochwicz i 4/1994 ↓, s. 6.
↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 133.
↑ ^a ^b ^c Prochwicz 2003 ↓, s. 134.
↑ ^a ^b Prochwicz 2003 ↓, s. 135.
↑ Pięciak i Sadowski 2020 ↓, s. 55.

Bibliografia

Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182.
Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
Ryszard Dalecki, Armia "Karpaty" w wojnie obronnej 1939 r., Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów 1989, wyd. II, ISBN 83-03-02830-8.
Władysław Steblik, Armia "Kraków" 1939, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1989, wyd. II, ISBN 83-11-07434-8.
Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny "W", Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza "Ajaks" i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3, s. 267.
Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
Rozkaz organizacyjny w sprawie utworzenia 2 Pułku Korpus Ochrony Pogranicza „Karpaty” → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
Krzysztof Pięciak, Piotr Sadowski: Brygady Górskie Strzelców cz. 2. seria Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939, tom nr 53. Warszawa: Wydawnictwo Edipresse Polska S.A., 2020. ISBN 978-83-8164-446-4.

[1] Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP → Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 425

[7] W dziele "Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej", tom I "Kampania wrześniowa 1939", cz. I, w tabeli XXIV - Wykaz oddziałów liniowych mobilizowanych przez KOP, batalion KOP „Żytyń” figuruje jako III batalion pułku KOP „Karpaty II”.

[CITEREFRybkaStepan2010CXLII-2] Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXLII.

[CITEREFProchwiczKonstankiewiczRutkiewicz200373-3] Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 73.

[CITEREFRozkaz_o_sformowaniu_2_p_KOP_„Karpaty”2-4] Rozkaz o sformowaniu 2 p KOP „Karpaty” ↓, s. 2.

[CITEREFRozkaz_o_sformowaniu_2_p_KOP_„Karpaty”4-5] Rozkaz o sformowaniu 2 p KOP „Karpaty” ↓, s. 4.

[CITEREFProchwicz4/19946-6] Prochwicz i 4/1994 ↓, s. 6.

[CITEREFProchwicz2003133-8] Prochwicz 2003 ↓, s. 133.

[CITEREFProchwicz2003134-9] Prochwicz 2003 ↓, s. 134.

[CITEREFProchwicz2003135-10] Prochwicz 2003 ↓, s. 135.

[CITEREFPięciakSadowski202055-11] Pięciak i Sadowski 2020 ↓, s. 55.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[b]

[6]

[7]

[8]

[9]

PROFILPELAJAR.COM

2 Pułk KOP „Karpaty”

Formowanie i zmiany organizacyjne

Walki w kampanii wrześniowej

Struktura organizacyjna pułku

Żołnierze 2 pp KOP "Karpaty"

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

Read other articles:

Amarillo, Texas

Ikan bakar

Keuskupan Nicosia

Majorana fermion

Ingo Hoffmann

中華民國國軍中的中共間諜列表

Edna Gladney

جينيفا (نيويورك)

Dead-ball era

The Last Time (The Script song)

Regina Schöpf

九龍城寨之圍城

برايتبارت

Otello Torri

Albert Sarraut

Almoravid dynasty

Red flag traffic laws

Bosra

Charles Bagot

جبل عرفة