Bulgar İmparatorluğu ya da Bulgar Çarlığı (Bulgarca: Българско царство, Balgarsko tsarstvo Makedonca telaffuz: [ˈbəlɡɐrskʊ ˈt͡sarstvʊ]), Orta ÇağAvrupa tarihinde Bulgar devletine verilen isim. Varlığını sürdürdüğü süre boyunca, Balkanlar bölgesinde, özellikle Bizans İmparatorluğu'na rakip bir güç olarak,[1] kilit rol oynamış bir devlettir. İlki 7. ve 11. yüzyıllarda, ikincisi ise ise 12. ve 14. yüzyıllarda olmak üzere, iki kez tarih sahnesine çıkmıştır. İkisi de bölgelerindeki Bizans hakimiyetinin sona ermesi üzerine vücut bulmuştur.
Birinci Bulgar İmparatorluğu, Tuna Nehri'nin alt kısımlarının, kuzey ve güney iki yakasında kurulmuş ve 681[2][3][4] ve 1018 yılları arasında yaşamış ve ÇarSamuil'in şiddeti direnişine rağmen, Bizans ve Rusların boyunduruğu altına girerek tarih sahnesinden silinmiştir. İmparatorluk tedricen gelişerek, 9. yüzyılın sonu ve 10. yüzyılın başlarına doğru, Çar I. Boris ve Çar I. Simeon döneminde kültürel ve bölgesel sınırlarının uç noktalarına ulaşmıştır. Bu dönemlerde Avrupa'nın en büyük ülkelerinden birisiydi ve tüm Slav ulusları için kültürel ve edebi cazibe merkeziydi.
İkinci Bulgar İmparatorluğu, 1185 yılında, Asen ve Peter isimli Tırnova'lı iki asil kardeşin başlattığı ayaklanma sonucu kurulan Orta Çağ Avrupa devletidir ve Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanları istila etmesi sonucu onların boyunduruğu altına girdiği 14. yüzyılın sonlarına kadar (tarihçiler tarafından bunun 1396 yılında gerçekleştiği söylenir) varlığını sürdürmüştür. Ülkenin tamamı, 13 ve 14. yüzyıllarda, Moğol İmparatorluğu'nun, özellikle de Altın Orda Devleti'nin vasalı haline gelmiştir.[5][6] 13. yüzyılın ilk yarısında, Çar II. İvan Asen yönetimi altında, İmparatorluk kendisini biraz toplar gibi olduysa da iç huzursuzluklar ve yabancı işgalleri neticesinde bu durum çok uzun sürememiştir.
Haritalar
Çar Simeon döneminde, I. Bulgar İmparatorluğu'nun ulaştığı en geniş sınırlar[7]
Zlatarski, Vasil N. (2006) [1918]. Medieval History of the Bulgarian State (Bulgarca). Sofya: Science and Arts Publishers, 2nd Edition (Petar Petrov, Ed.), Zahari Stoyanov Publishers, 4th Edition, 2006. ISBN978-954-739-928-0.
Бакалов, Георги; Милен Куманов (2003). Електронна издание – История на България (Bulgarca). София: Труд, Сирма. ISBN978-954-528-613-1.
Делев, Петър; Валери Кацунов; Пламен Митев; Евгения Калинова; Искра Баева; Боян Добрев (2006). История и цивилизация за 11. клас (Bulgarca). Труд, Сирма.
Българите и България (Bulgarca). Министерство на външните работи на България, Труд, Сирма. 2005. 19 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2014.