Avusturya-Macaristan İmparatorluğu

Avusturya-Macaristan
Österreichisch-Ungarische Monarchie (Österreich-Ungarn) (Almanca)
Osztrák–Magyar Monarchia (Macarca)
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
1867-1918
{{{arma_açıklaması}}}
Arma (1915-1918)
Slogan
Indivisibiliter ac Inseparabiliter
"Bölünmez ve Ayrılmaz"
Millî marş
Gott erhalte Franz den Kaiser
"Tanrı Kayzer Franz'ı Korusun"
1913 yılında Avusturya-Macaristan
1913 yılında Avusturya-Macaristan
BaşkentViyanaa, Budapeşteb[1]
Yaygın dil(ler)Resmi diller:
Almancaa, Macarcab[2]
Resmî olmayan azınlık dilleri:

HükûmetAnayasal monarşilerin hükümdar birliği
Hükümdar (İmparatora, Kralb) 
• 1867–1916
I. Franz Joseph
• 1916–1918
I. Karl
Yasama organıReichsrata, Dietb
Tarihçe 
• Kuruluşu
1867
14 Haziran - 23 Ağustos 1866
1 Mart 1867
6 Ekim 1908
28 Temmuz 1914 – 3 Kasım 1918
• Çözülme
29 Ekim 1918
• Dağılışı
1918
Yüzölçümü
• Toplam
676.615 km2
Nüfus
• Sayılan
52.800.000
Para birimiGulden (1867–1892)
Kron (1892-1918)
Öncüller
Ardıllar
Avusturya İmparatorluğu
Birinci Avusturya Cumhuriyeti
Macaristan Krallığı (1920-1946)
Birinci Çekoslovak Cumhuriyeti
1) St. Germain Antlaşması 10 Eylül 1919'da imzalandı, Triyanon Antlaşması 4 Haziran 1920'de imzalandı.^cSadece ticari bayrak. Devletin ortak bir millî bayrağı yerine Avusturya ve Macaristan'ın kendi ayrı millî bayrakları vardı.
^a a. Avusturya İmparatorluğu kanadı. ^b b. Macaristan Krallığı kanadı.

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Orta Avrupa'da hüküm sürmüş ve I. Dünya Savaşı'ndan sonra yıkılmış bir imparatorluktur. Bu imparatorluğu oluşturan Avusturya İmparatorluğu ve Macaristan Krallığı aslında içişlerinde bağımsız iki ayrı ülkeydi fakat dışişleri açısından, Avrupa'nın birçok ülkesinde hüküm süren Habsburg Hanedanı'na mensup tek bir Habsburg imparatoru tarafından yönetilmekteydi. Resmî para birimi Kron'du.

Devletin tarihi

İmparatorluktan önce

Habsburgların Avusturya'daki egemenliği 1282 yılına kadar uzanır. 1806 yılına kadar Avusturya bölgesi Kutsal Roma Cermen İmparatorluğunun bir parçasıydı ve Arşidüklük olarak kabul ediliyordu. Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun etkinliği azaldıkça Avusturya arşidükleri bağımsız olarak hareket etmeye başladılar. 1806 yılında, Arşidük Franz kendini imparator (kayzer) ilan etti (Avusturya İmparatorluğu).

Franz Joseph'in 1867 yılında Macaristan Kralı olarak taç giyişi

1866'da Prusya-Avusturya Savaşı yenilgisi ve Alman Konfederasyonunun dağılmasından sonra prestijini kaybeden Avusturya İmparatorluğu kesin olarak mutlakiyetçiliği terk etti ve anayasal parlamenter bir hükûmet kuruldu. Bununla birlikte, yıkılan monarşinin bütününü kapsayacak, içinde tüm ulusların eşitlik ve özerkliğe sahip olacağı gerçek bir federasyon kurulacağı yerde; Macarlar'ın baskısı sonucunda, bir uzlaşma olarak 1867'de bir ikili monarşi kuruldu. Yeni devletin resmi adı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu idi. İkili monarşi, her iki kanadını ayrı parlamentoları olan anayasal monarşiler olarak örgütledi. Hükümdar, ordu ve dış politika her ikisi için ortaktı. Diğer konularda her biri bağımsızdı. Monarşinin batıdaki parçası Avusturya'da çeşitli uluslar daha geniş özgürlüklerden yararlandılar Oy hakkı giderek yaygınlaştı.

1898'den piyadeler, Bosna-Hersekliler kırmızı fesli

Ancak uluslar sorunu sürüyordu. 1875 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli yerlerinde ve Bosna-Hersek'te ayaklanmalar oldu. Buna bağlı olarak Rusya Osmanlılara savaş açtı ve Osmanlıları yenerek onların Avrupa'daki güçlerine son verecek olan barış antlaşmasını kabul ettirdi. 1878 Berlin Kongresi Bosna-Hersek'i Avusturya-Macaristan'ın işgal etmesine ve yönetmesine karar verdi. Bundan sonra Avusturya-Macaristan'ın Balkanlar'daki istekleri Rusya ve Sırbistan'ın istekleri ile çelişkili bir durum aldı.[3] Otuz yıl sonra 1908'de Avusturya-Macaristan, Bosna-Hersek'i resmen topraklarına kattı. Bu arada 1879'da Avusturya-Macaristan, Almanya ile bağlaşıklık antlaşması imzaladı. 1882'de İtalya'nın da katılması ile genişleyen bu antlaşma Rusya'ya karşı idi. Bu bağlaşıklık Avusturya-Macaristan monarşisindeki çeşitli uluslar üzerinde farklı bir etki yaptı. Almanlar ve Macarlar ittifakı desteklerken; Slav uluslar, özellikle Çekler ve Güney Slavlar 1908'de Bosna-Hersek'in ülkeye katılmasından da rahatsız oldular. O sıralarda Sırbistan Krallığı oldukça güçlü bir duruma gelmişti ve Avusturya-Macaristan'daki Güney Slavların üzerinde etkili oluyordu.[4]

I. Dünya Savaşı

Avusturya-Macaristan 1914

28 Haziran 1914'te Avusturya veliahtı Franz Ferdinand, Bosna'nın başkenti Saraybosna'da bir Sırp milliyetçisi tarafından suikasta uğrayarak öldürüldü. Beş hafta sonra Avrupa kendisini I. Dünya Savaşı'nın içinde buldu.[4]

Doğu Cephesi

Savaşın hemen başında Ruslar, devletin Galiçya bölgesini ele geçirdi. Ama 1915 ve 1916 yıllarında, Alman, Osmanlı ve Bulgar desteğiyle bu bölge geri alındı.

İtalya Cephesi

1914-1917 yılları arasında, iki devlet karşılıklı olarak birbirine saldırdı. Ancak, iki devletin de hiçbir kazancı olmadı. Üstüne üstlük, fazla miktarda asker kaybı yaşadılar. 1917 yılında Alman desteğinin gelmesi, Avusturyalıların cephede üstün gelmesini sağladı. Ancak 1918 yılında, İtalyanların sert saldırıları nedeniyle, Avusturya kazandığı toprakları iade etmesine neden oldu.

Dağılış

İtilaf Devletleri ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu arasında, 3 Kasım 1918 tarihinde Villa Giusti Antlaşması ile ateşkes sağlanmıştı. İmzalayanlar: Pietro Badoglio ve Viktor Weber Edler von Webenau. 11 Kasım 1918 tarihinde de Almanya ile yapılan Rethondes Antlaşması ile Batı Cephesi'nde silahlar susmuştur. Aynı sıralarda Habsburg Hanedanı tahttan çekilmiş ve 12 Kasım 1918 tarihinde Viyana'da oluşturulan Geçici Ulusal Meclis, Avusturya'da cumhuriyet ilan etmiştir. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu böylece Avusturya ve Macaristan olmak üzere bağımsız cumhuriyetler haline gelmiştir.

Villa Giusti Antlaşması, bir ateşkes antlaşmasıdır. I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Avusturya ile İtilaf Devletleri arasındaki antlaşma ise St. Germain Antlaşması'dır.[5] Antlaşma 10 Eylül 1919 tarihinde imzalanmıştır.[6][7]

Nüfus ve konuşulan diller

Diller

Dil Salt Yüzde
Almanca 12.006.521 %23,36
Macarca 10.056.315 %19,57
Çekçe 6.442.133 %12,54
Lehçe 4.976.804 %9,68
Sırp-Hırvatça 4.380.891 %8,52
Ukraynaca 3.997.831 %7,78
Rumence 3.224.147 %6,27
Slovakça 1.967.970 %3,83
Slovence 1.255.620 %2,44
İtalyanca 768.422 %1,50
diğer 2.313.569 %4,51
Toplam 51.390.223 %100,00

Avusturya'daki Diller

Eyâlet En çok konuşulan dil diğer diller
Bohemya Çekçe (%63,2) Almanca (%36,8)
Dalmaçya Hırvatça (%96,2) İtalyanca (%2,8)
Galiçya Lehçe (%58,6) Ukraynaca (%40,2)
Aşağı Avusturya Almanca (%95,9) Çekçe (%3,80)
Yukarı Avusturya Almanca (%99,7)
Bukovina Ukraynaca (%38,4) Rumence (%34,4), Almanca (%21,2), Lehçe (%4,6)
Karintiya Almanca (%78,6) Slovence (%21,2)
Krayn Slovence (%94,4) Almanca (%5,4)
Salzburg Almanca (%99,7)
Silezya Almanca (%43,9) Lehçe (%31,7), Çekçe (%24,3)
Steiermark Almanca (%70,5) Slovence (%29,4)
Moravya Çekçe (%71,8) Almanca (%27,6)
Tirol Almanca (%57,3) İtalyanca (%42,1)
Küstenland Slovence (%37,3) İtalyanca (%34,5), Hırvatça (%24,4), Almanca (%2,5)
Vorarlberg Almanca (%95,4) İtalyanca (%4,4)
Din haritası (Andrees Allgemeiner Handatlas)

Dinler

Din/Mezhep Avusturya-Macaristan Avusturya Macaristan Bosna-Hersek
Katolikler %76,6 %90,9 %61,8 %22,9
Protestanlık %8,9 %2,1 %19 %0
Sırp Ortodoksları %8,7 %2,3 %14,3 %43,5
Yahudilik %4,4 %4,7 %4,9 %0,6
İslam %1,3 %0 %0 %32,7

Eyâletler

Avusturya-Macaristan

1. Bohemya, 2. Bukovina, 3. Karintiya, 4. Krayn, 5. Dalmaçya, 6. Galiçya, 7. Küstenland, 8. Aşağı Avusturya, 9. Moravya, 10. Salzburg, 11. Silezya, 12. Steiermark, 13. Tirol, 14. Yukarı Avusturya, 15. Vorarlberg; 16. Macaristan Krallığı, 17. Hırvatistan ve Slovenya Krallığı; 18. Bosna-Hersek
Cisleytanya 1910
Eyâlet Başkent Yüzölçümü (km2) Nüfus
Bohemya Kraliyeti Prag (224.000) 51.948 6.769.000
Dalmaçya Kraliyeti Zara/Zadar (14.000) 12.833 646.000
Galiçya ve Lodomerya Kraliyeti Lemberg (206.000) 78.493 8.025.000
Aşağı Avusturya Arşidukalığı Viyana (2.031.000) 19.822 3.532.000
Yukarı Avusturya Arşidukalığı Linz (71.000) 11.981 853.000
Bukovina Dukalığı Czernowitz (87.000) 10.442 800.000
Karintiya Dukalığı Klagenfurt (29.000) 10.327 396.000
Krayn Dukalığı Laibach (47.000) 9.955 526.000
Salzburg Dukalığı Salzburg (36.000) 7.153 215.000
Yukarı ve Aşağı Silezya Dukalığı Troppau (31.000) 5.147 757.000
Steiermark Dukalığı Graz (152.000) 22.426 1.444.000
Moravya Margravyası Brünn (126.000) 22.222 2.622.000
Tirol Prens Kontluğu Innsbruck (53.000) 26.683 946.000
Küstenland Trieste (161.000) 7.969 895.000
Vorarlberg Bregenz (9.000) 2.601 145.000
Transleytanya 1910
Eyâlet Başkent Yüzölçümü (km2) Nüfus
Macaristan Krallığı Budapeşte (882.000) 282.297 18.265.000
Hırvatistan ve Slovenya Krallığı Zagreb (80.000) 42.534 2.622.000
Fiume Fiume (39.000) 21 48.800
Birlikte Yönetim 1910
Eyâlet Başkent Yüzölçümü (km2) Nüfus
Bosna-Hersek Saraybosna (52.000) 51.082 1.932.000

Kaynakça

  1. ^ Citype – Internet – Portal Betriebsges.m.b.H. "Austro-Hungarian Empire k.u.k. Monarchy dual-monarchic Habsburg Emperors of Austria". Wien-vienna.com. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2011. 
  2. ^ Fisher, Gilman. The Essentials of Geography for School Year 1888–1889, p. 47. New England Publishing Company (Boston), 1888. Erişim tarihi; 20 Ağustos 2014.
  3. ^ "Austria". Britannica. 13 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2012. 
  4. ^ a b Büyük Ansiklopedi, Milliyet, 1990. Cilt 2. Sayfa 512.
  5. ^ Stangl, Andrea. "The successor states to the Austro-Hungarian Monarchy". habsburger.net. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021. 
  6. ^ "Trianon, Treaty of". The Columbia Encyclopedia. 2012. 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2016. 
  7. ^ Tucker, Spencer; Priscilla Mary Roberts (2005). Encyclopedia of World War I (1 bas.). ABC-CLIO. s. 1183. ISBN 978-1-851-09420-2. 14 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. Virtually the entire population of what remained of Hungary regarded the Treaty of Trianon as manifestly unfair, and agitation for revision began immediately. 

Read other articles:

Henry Nicholas RidleyLahir(1855-12-10)10 Desember 1855Meninggal24 Oktober 1956(1956-10-24) (umur 100)KebangsaanBritaniaDikenal atasIndustri karet di Semenanjung MalayaPenghargaanMedali Linnean (1950)Fellow of the Royal Society[1]Karier ilmiahBidangBotaniInstitusiSingapore Botanic GardensSingkatan penulis (botani)Standar singkatan penulis Ridl. digunakan untuk mengindikasikan orang ini ketika mengutip sebuah nama botani.[2] Henry Nicholas Ridley CMG (1911), MA (Oxon)...

 

Kbk wz. 88 Tantal Kbk wz. 88 Tantal Jenis Senapan serbu Negara asal  Polandia Sejarah pemakaian Masa penggunaan 1991–2005 Digunakan oleh Polandia, Iraq Sejarah produksi Perancang OBR Radom Tahun 1981–1988 Produsen Łucznik Arms Factory Diproduksi 1989–1994 Jumlah produksi ~25,000 Varian Kbkg wz. 1974, skbk wz. 1989 Onyks Spesifikasi Berat 3,69 kg (8,14 pon) Panjang 943 mm (37,1 in) popor dibuka / 748 mm (29,4 in) popor dilipat Panj...

 

American state election 2002 Michigan Secretary of State election ← 1998 November 5, 2002 2006 →   Nominee Terri Lynn Land Melvin Butch Hollowell Party Republican Democratic Popular vote 1,703,261 1,331,441 Percentage 54.96% 42.96% County results Land:      40-50%      50-60%      60-70%      70-80% Hollowell:      40–50%   &#...

Community area in Chicago This article is about the neighborhood. For the park, see Humboldt Park (Chicago park). Community area in Illinois, United StatesHumboldt ParkCommunity areaCommunity Area 23 - Humboldt ParkThe Humboldt Park Field House and Refectory in 2014. FlagLocation within the city of ChicagoCoordinates: 41°52.8′N 87°42′W / 41.8800°N 87.700°W / 41.8800; -87.700CountryUnited StatesStateIllinoisCountyCookCityChicagoNeighborhoods List Humboldt ParkWe...

 

Taluk in Tamil Nadu, IndiaPallavaramTalukPallavaram taluk BuildingNear Vels College SignalPallavaram – Thuraipakkam Radial RoadKurinji Nagar,Pallavaram, Chennai – 600 044CountryIndiaStateTamil NaduDistrictChengalpattuFirkas2HeadquartersPallavaramMetroChennaiLocal AdministrationsTambaram Corporation and St.Thomas Mount cum Pallavaram Cantonment BoardArea • Total62 km2 (24 sq mi)PIN600043 (Essa Pallavaram, Zamin Pallavaram, Cantonment Pallavaram and Tirusulam)600...

 

Defunct flying squadron of the Royal Air Force No. 135 Squadron RAFActive1 April 1918 – 4 July 1918 15 August 1941 – 10 June 1945Country United KingdomBranch Royal Air ForceMotto(s)Latin: Pennas ubique monstramus(We show our wings everywhere)[1]InsigniaSquadron BadgeA peacock.Squadron CodesWK (Aug 1941 - June 1945)Military unit No. 135 Squadron RAF was a Royal Air Force Squadron formed to be a bomber unit in the First World War and reformed as a fighter unit in the Second World Wa...

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт...

 

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт...

 

История Грузииსაქართველოს ისტორია Доисторическая Грузия Шулавери-шомутепинская культураКуро-араксская культураТриалетская культураКолхидская культураКобанская культураДиаухиМушки Древняя история КолхидаАриан-КартлиИберийское царство ФарнавазидыГруз...

Thomas d'Urfey Thomas d'Urfey (c. 1653 – 26 Februari 1723) adalah seorang penulis dan dramawan Inggris. Dia banyak menulis drama, lagu, lelucon, dan puisi. Dia merupakan seorang inovator dan kontributor penting dalam evolusi opera balada. Bacaan lanjutan Cyrus Lawrence Day, The Songs of Thomas D'Urfey, Volume IX, Harvard Studies in English, Cambridge: Harvard University Press, 1933. Thomas D'Urfey, Lewd Songs and Low Ballads of the Eighteenth Century: Bawdy Songs From Tho...

 

Vivian DsenaLahir28 Juni 1988 (umur 35)Ujjain, IndiaPekerjaanAktorTahun aktif2007-sekarangTinggi180 cm (5 ft 11 in)Suami/istriVahbbiz Dorabjee ​(m. 2013)​ Vivian Dsena (lahir 28 Juni 1988) adalah aktor televisi berkebangsaan India yang dikenal karena perannya sebagai Abhay di Pyaar Kii Ye Ek Kahaani, Rishabh Kundra di Madhubala, Harman Singh di Shakti - Astitva Ke Ehsaas Ki dan Ranveer Oberoi di Sirf Tum.[1][2] Kehidupan a...

 

Trains: Passenger trains Template‑class Trains Portal This template is within the scope of WikiProject Trains, an attempt to build a comprehensive and detailed guide to rail transport on Wikipedia. If you would like to participate, you can visit the project page, where you can join the project and/or contribute to the discussion. See also: WikiProject Trains to do list and the Trains Portal.TrainsWikipedia:WikiProject TrainsTemplate:WikiProject Trainsrail transport articlesTemplateThis tem...

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Portuguese. (October 2020) Click [show] for important translation instructions. View a machine-translated version of the Portuguese article. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the Englis...

 

Louisiana politician and civil rights activist (1836-1921) Caesar Carpentier Antoine13th Lieutenant Governor of LouisianaIn officeMay 22, 1873 – April 24, 1877GovernorWilliam P. KelloggStephen B. PackardPreceded byP.B.S. PinchbackSucceeded byLouis A. WiltzLouisiana State Senator from Caddo ParishIn office1868–1872 Personal detailsBornc. 1836New Orleans, Louisiana, U.S.Died1921 (aged 84–85)Shreveport, Louisiana, U.S.Resting placeNew Bethlehem Baptist Church CemeteryPoli...

 

See also: 2022 Connecticut elections 2022 Connecticut State Comptroller election ← 2018 November 8, 2022 2026 →   Nominee Sean Scanlon Mary Fay Party Democratic Republican Alliance Working FamiliesIndependent Popular vote 681,856 554,678 Percentage 55.1% 44.9% County results Congressional district results Municipality resultsScanlon:      50–60%      60–70%      70–80%   ...

Untuk sinetron tahun 2010, lihat Mertua dan Menantu. Mertua vs MenantuNama lainNormal BaruSutradaraPritagita ArianegaraProduserRaam PunjabiDitulis oleh Muhammad Iqbal Fadly Adi Nugroho Amit Jethani Pemeran Velove Vexia Morgan Oey Ira Maya Abiyyu Barakbah Penata musikAlunanSinematograferFaozan RizalPenyuntingDwi Amanda RamadhaniPerusahaanproduksiMVP PicturesDistributorPrime OriginalsTanggal rilis 29 Agustus 2022 (2022-08-29) (Prime Video) Durasi81 menitNegaraIndonesiaBahas...

 

Royal Navy Rear Admiral (born 1961) For the Australian rules footballer, see Robbie Tarrant. Robert TarrantRear Admiral Tarrant in 2014Born1961 (age 62–63)AllegianceUnited KingdomService/branchRoyal NavyYears of service1979–2017RankRear AdmiralCommands heldCommander OperationsCommander United Kingdom Maritime ForcesHMS EnduranceHMS TalentBattles/warsFalklands WarAwardsCompanion of the Order of the Bath Rear Admiral Robert Kenneth Tarrant, CB (born 1961) is a retire...

 

Slovenian drag act Sestre in 2004 Sestre are a Slovenian drag act that represented Slovenia at the Eurovision Song Contest 2002. [1][2] They were among the bookies favourites to win. [3] Tomaž (Marlenna), Damjan (Emperatrizz) and Srečko (Daphne) had been performing together since 2000 under the name Suspender Sisters with a classic drag queen show program. In February 2002, they competed in and won the Slovenian pre-selection and so represented Slovenia on Eurovision...

Kuba Artikel ini adalah bagian dari seri: Politik dan KetatanegaraanKuba Lembaga Konstitusi Majelis Nasional Kekuasaan Rakyat Dewan Negara Dewan Menteri Mahkamah Agung Provinsi Munisipalitas Komite Pertahanan Revolusi Rakyat dan organisasi Presiden Raúl Castro Wakil Presiden José Machado Ventura (I) Juan Almeida Bosque Julio Casas Regueiro Esteban Lazo Hernandez Carlos Lage Dávila Abelardo Colomé Perdana Menteri Partai politik Partai Komunis Kuba Oposisi Proyek Varela Demokrasi dan Hak A...

 

肯尼亚-越南關係 肯尼亚 越南 代表機構肯尼亚驻泰国大使馆兼辖越南驻坦桑尼亞大使馆兼辖肯尼亚-越南關係(越南语:Quan hệ Việt Nam – Kê-ni-a),是指非洲国家肯尼亚共和国與東南亞國家越南社會主義共和國之間的雙邊關係。兩國均為不結盟運動、[1]77國集團成員國。[2] 政治交流 在冷战期间,肯尼亚仅与越南共和国有邦交,直到1975年南越覆亡。[3]而...