Pasterka, Msza Pasterska – uroczysta msza odprawiana w nocy (najczęściej o północy lub w godzinach wieczornych) z 24 na 25 grudnia, jako druga z liturgicznej uroczystościBożego Narodzenia[1]. Pasterka upamiętnia oczekiwanie i modlitwę pasterzy zmierzających do Betlejem. W Polsce jest jedną z najważniejszych świątecznych tradycji[2][3].
Wedle zwyczajów ziemiańskich z XIX wieku po Pasterce kończył się post mięsny. Po mszy siadano za stołem, gdzie podawano swojskie wędliny i mięsa[4].
