Jan Gruszczyński

Ten artykuł dotyczy biskupa. Zobacz też: inne osoby Jan Gruszczyński.
Jan Gruszczyński
Prymas Polski i Litwy
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

Polska

Data urodzenia

1405

Data i miejsce śmierci

1473
Kraków

Miejsce pochówku

bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie, Iwanowice

Arcybiskup gnieźnieński
Okres sprawowania

1464-1473

Prymas Polski
Okres sprawowania

1464-1473

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Sakra biskupia

12 stycznia 1451

Multimedia w Wikimedia Commons
Płyta nagrobna Jana Gruszczyńskiego w katedrze gnieźnieńskiej dłuta Jana Florentczyka, po 1516 roku

Jan Gruszczyński herbu Poraj (ur. 1405, zm. 8 października 1473) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski w latach 1464–1473, biskup krakowski w latach 1463–1464, biskup włocławski w latach 1451–1463, dziekan krakowski w 1449 roku, kanonik włocławski w 1448 roku, kanonik poznański w 1445 roku, kanonik gnieźnieński w 1444 roku, kustosz krakowski w 1443 roku, kanonik kapituły Św. Jerzego w 1442 roku, archidiakon Egeru w 1440 roku, pleban sieradzki i sekretarz królewski w 1442 roku[1], kanclerz wielki koronny.

Życiorys

Był synem chorążego sieradzkiego Jana z Gruszczyc i Iwanowic w ziemi sieradzkiej i Małgorzaty z Naramowic, bratem Bartłomieja i Mikołaja[2]. Od 1431 podjął studia w Akademii Krakowskiej pracując jednocześnie w kancelarii królewskiej. W 1440 był w orszaku króla Władysława III Warneńczyka, który udał się na Węgry w celu objęcia tronu. W 1442 król protegował go na probostwo w Sieradzu. Pracował także w kancelarii Kazimierza Jagiellończyka będąc jednym z współtwórców polityki centralizacyjnej.

W 1450 został mianowany biskupem kujawski, konsekrowanym 12 stycznia 1451 w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole[3]. Utrzymując ścisłe związki z antykrzyżackim Związkiem Pruskim stając się zwolennikiem na polu zjednoczenia Prus z Polską. W 1454 otrzymał kanclerstwo koronne co uczyniło go kierownikiem polskiej polityki w okresie wojny trzynastoletniej. W 1463 został biskupem krakowskim i arcybiskupem gnieźnieńskim.

W 1455 przeznaczył na cele wojny złote i srebrne wota kultowe ze skarbca archikatedry. W 1463 stał na czele polskiej delegacji do rokowań z Krzyżakami w Brześciu Kujawskim, a w 1466 był obecny przy zawieraniu z Krzyżakami pokoju w Toruniu. Był gwarantem pokoju toruńskiego 1466 roku[4]. W 1469, częściowo sparaliżowany, złożył kanclerstwo, nie zerwał jednak bliskich kontaktów z królem, któremu nadal towarzyszył w licznych podróżach i naradach.

Zmarł nagle w Krakowie 9 października 1473 i pochowany został w katedrze gnieźnieńskiej, gdzie jego następca Jan Łaski poświęcił mu okazałą płytę nagrobną z czerwonego marmuru – dzieło Jana Florentczyka z Ostrzyhomia. Spoczywa obecnie w kościele ufundowanym przez Gruszczyńskich w ich dobrach – w Iwanowicach.

Przypisy

  1. ↑ Jacek Wiesiołowski, Episkopat polski w XV w. jako grupa społeczna, w: Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 4, Warszawa 1990, s. 268-269.
  2. ↑ Antoni Gąsiorowski, Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej, Warszawa-Poznań 1981, s. 74.
  3. ↑ Rzymsko - Katolicka Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kole [online], kolskafara.pl [dostęp 2017-11-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-26] (pol.).
  4. ↑ Antoni Gąsiorowski, Polscy gwaranci traktatów z Krzyżakami XIV–XV wieku, w: Komunikaty Mazursko-Warmińskie nr 2-3, 1971, s. 258.

Bibliografia

Biskupi włocławscy
Biskupi diecezjalni
kujawsko-pomorscy
Biskupi diecezjalni
kujawsko-kaliscy
Biskupi diecezjalni
włocławscy
Biskupi pomocniczy
Biskupi krakowscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Biskupi gnieźnieńscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Prymasi Polski
Prymasi Polski
Prymasi
Królestwa Polskiego
Prymasi
Galicji i Lodomerii
Kanclerze wielcy koronni
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth

Read other articles:

RT-21 Temp 2S

RT-21 Temp 2S adalah rudal balistik antarbenua mobile yang dikembangkan oleh Uni Soviet selama Perang Dingin. Itu diberi nama pelaporan NATO SS-16 Sinner dan membawa penunjukan industri 15Zh42. RT-21 adalah ICBM mobile pertama yang dikembangkan oleh Uni Soviet. Ini sangat bergantung pada RT-21M Pioner (SS-20 Saber), sebuah rudal jarak pendek, untuk teknologi. Program ini menjadi terperosok dalam serangkaian komplikasi perjanjian, termasuk pertanyaan tentang penggunaan dari peluncur rudal tea...

 

Poempida Hidayatulloh

Poempida Hidayatulloh Anggota Dewan Perwakilan Rakyat Republik IndonesiaMasa jabatan26 April 2012 – 1 Oktober 2014 PendahuluJeffrie GeovaniePenggantiPetahanaDaerah pemilihanSumatera Barat I Informasi pribadiLahirPoempida Hidayatulloh Djatiutomo18 Maret 1972 (umur 52)Sukabumi, Jawa BaratKebangsaanIndonesiaPartai politikPartai Golongan KaryaSuami/istriAnastasia Pritasari Ilham (Prita Ilham)Anak5Orang tuaEddy Iman Koesno (Almarhum)Alma materImperial College London, dan Universita...

 

MONUSCO

MONUSCO (en) United Nations Organization Stabilization Mission in the Democratic Republic of the Congo Markas besar MONUSCODataNama singkatMONUSCO Tipepeacekeeping mission (en) organization established by the United Nations (en) Sejak1r Juli 2010Tata kelola perusahaan Kantor pusat Templat:Entrades separades per comesKinshasa Organisasi indukDepartemen Operasi Pemelihara Perdamaian PBB MembawahkanBrigade Intervensi PasukanSitus webmonusco.unmissions.org Sunting di Wikidata • L • ...

Aksi 2 Desember

Artikel ini tidak memiliki bagian pembuka yang sesuai dengan standar Wikipedia. Mohon tulis paragraf pembuka yang informatif sehingga pembaca dapat memahami maksud dari Aksi 2 Desember. Contoh paragraf pembuka Aksi 2 Desember adalah .... (Mei 2022) (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Penyuntingan Artikel oleh pengguna baru atau anonim untuk saat ini tidak diizinkan.Lihat kebijakan pelindungan dan log pelindungan untuk informasi selengkapnya. Jika Anda tidak dap...

 

Amy Madigan

Amy MadiganAmy Madigan tahun 1989LahirAmy Marie Madigan11 September 1950 (umur 73)Chicago, Illinois, Amerika SerikatAlmamaterChicago Conservatory of MusicUniversitas MarquettePekerjaanAktris, produser, penyanyiTahun aktif1977–sekarangSuami/istriEd Harris ​(m. 1983)​Anak1 Amy Marie Madigan[1] (lahir 11 September 1950) merupakan seorang aktris, produser dan penyanyi Amerika Serikat. Ia dikenal sebagai aktris dalam film Love Child (1982), Places ...

 

Endeavor (organisasi nirlaba)

EndeavorJenisOrganisasi nirlabaDidirikan1997PendiriLinda Rottenberg dan Peter KellnerWilayah operasi40 + kantor yang berafiliasi di Amerika Latin, Timur Tengah, Asia Tenggara, Afrika dan Eropa [1]TokohkunciLinda Rottenberg (CEO)Edgar Bronfman Jr. (ketua umum)Adrian Garcia-Aranyos (presiden)Karyawan500+ di seluruh duniaSitus webwww.endeavor.org  Endeavor adalah sebuah organisasi yang bermarkas di Kota New York yang mendukung para pengusaha dengan potensi dampak ekonomi dan sosial ...

Frau Engel

Fictional character in the Wolfenstein series Fictional character Frau EngelWolfenstein characterRender of Frau Engel for Wolfenstein II: The New ColossusFirst appearanceWolfenstein: The New Order (2014)Last appearanceWolfenstein II: The New Colossus (2017)Created byTommy Tordsson BjörkVoiced byNina FranoszekMotion captureNina Franoszek Irene Engel, better known as Frau Engel, is a fictional character from the Wolfenstein video game series. She first appears in Wolfenstein: The New Order, a ...

 

Jazi Eko Istiyanto

Prof. Dr. Ir.Jazi Eko Istiyanto, M.Sc. Kepala Badan Pengawas Tenaga Nuklir Ke-5PetahanaMulai menjabat 2014 Informasi pribadiLahir18 Oktober 1961SlemanKebangsaanIndonesiaAlma materUniversitas Gadjah MadaSitus webhttps://acadstaff.ugm.ac.id/jaziSunting kotak info • L • B Prof. Jazi Eko Istiyanto, M.Sc., Ph.D. (lahir 18 Oktober 1961) adalah mantan Kepala Badan Pengawas Tenaga Nuklir (BAPETEN) Republik Indonesia yang ke-5 yang dilantik pada 7 Februari 2014. Ia mendapat gelar...

 

Apodakos

Koin Apodakos Apodakos adalah seorang raja Karakene,[1][2] sebuah kerajaan yang diduga vasal dari Kekaisaran Partia. Apodakos dikenal dari koin perak dan perunggunya, hanya beberapa di antaranya yang diberi tanggal.[3] Koin-koin tersebut berasal dari tahun 110-109 hingga 104-103 SM. Pada 124 SM, Hispaosines, raja pertama Karakene meninggal. Setelah kematiannya, jandanya Thalassia mencoba menempatkan putra mereka ke atas takhta. Namun, peristiwa seputar suksesi diketahu...

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

Portoferraio Lighthouse

LighthouseForte Stella Portoferraio Lighthouse with the eastern Elba in backgroundLocationPortoferraio Elba TuscanyItalyCoordinates42°48′59″N 10°20′03″E / 42.816283°N 10.334034°E / 42.816283; 10.334034TowerConstructed17881915 (restored)Constructionlight stone towerHeight25 metres (82 ft)Shapecylindrical tower with double balcony and lanternMarkingsunpainted light stone tower, grey lanternPower sourcemains electricity OperatorMarina Militare ...

 

De La Rue

Company based in Basingstoke, England For other uses, see De la Rue (disambiguation). De La Rue plcCompany typePublic limited companyTraded asLSE: DLARISINGB00B3DGH821 IndustryPrintingFounded1821; 203 years ago (1821)FounderThomas de la RueHeadquartersBasingstoke, Hampshire, EnglandKey peopleClive Vacher (CEO)Clive Whiley (Chairman)Revenue £349.7 million (2023)[1]Operating income £(20.3) million (2023)[1]Net income £(57.2) million ...

Tōbetsu, Hokkaido

You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Japanese. (September 2022) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia. Consider adding a topic to this template: there ...

 

內閣總理大臣

  关于与「內閣總理大臣」標題相近或相同的条目页，請見「內閣總理大臣 (消歧義)」。 日本國內閣總理大臣內閣總理大臣紋章現任岸田文雄自2021年10月4日在任尊称總理、總理大臣、首相、阁下官邸總理大臣官邸提名者國會全體議員選出任命者天皇任期四年，無連任限制[註 1]設立法源日本國憲法先前职位太政大臣（太政官）首任伊藤博文设立1885年12月22日，...

 

Chapter One of the Constitution of South Africa

Wikisource has original text related to this article: Constitution of the Republic of South Africa, 1996: Chapter 1 Chapter 1 of the Constitution of South Africa, titled Founding Provisions and containing six sections, enshrines in the constitution key national principles, defines the country's flag and national anthem, and specifies the official languages and principles of government language policy. Sections Section 1, Republic of South Africa Defines South Africa as one, sovereign, democr...

الفرقاطة العثمانية أرطغرل

رحلة الفرقاطة أرطغرل إلى اليابان بقيادة أمير اللواء (بالتركية: Mirliva)‏ علي عثمان باشا. اللوحة محفوظة في متحف إسطنبول البحري (بالتركية: İstanbul Deniz Müzesi)‏ في بشكطاش (بالتركية: Beşiktaş)‏ باسطنبول. اللوحة من رسم خيال العميد بحري عثمان نوري باشا (1839-1906م). أمير اللواء (بالتركية: Mirliva)‏ عل...

 

Snowball (single-board computer)

SnowballSnowball-PCB with NovaThor A9500Common manufacturersST-EricssonDesign firmST-EricssonManufacturerCALAO SystemsTypeSingle-board computerProcessorDual Cortex-A9CoprocessorMali-400 MPDimensionsNano-ITX The Snowball is a Nano-ITX-form factor single-board computer using the NovaThor A9500.[1] The Linux-based mobile operating system Tizen was ported to Snowball in early 2012.[2] The Snowball had a public support site at igloocommunity.org,[3] but since support for th...

 

Timeline of the Donald Trump presidency (2017 Q2)

This article is part of a series aboutDonald Trump Business and personal Business career The Trump Organization wealth tax returns Media career The Apprentice bibliography filmography Eponyms Family Foundation American football Golf Honors Public image in popular culture SNL parodies handshakes Legal affairs Sexual misconduct allegations Nicknames pseudonyms Racial views Comments on John McCain Conspiracy theories Residences Rhetoric 45th President of the United States Presidency timeline Tr...

Miss Grand Thailand 2024

Miss Grand Thailand 2024Malin Chara-anan.pngMalin Chara-anan Pemenang Miss Grand Thailand 2024 Asal PhuketTanggal6 April 2024TempatFinal:MGI Hall, Show DC Megacomplex, BangkokKota Tuan Rumah: PhuketPembawa acaraMatthew DeaneStasiun televisiYouTubePeserta77Finalis/Semifinalis20PemenangMalin Chara-anan( Phuket)Kostum Nasional TerbaikNanthicha Yangwatthana( Nakhon Ratchasima)FotogenikSuntaree Uan-inth( Saraburi)← Chiang Mai 20232025 →lbs M...

 

غونزاليس كاتان (مدينة)

غونزاليس كاتان شهر الاسم الرسمي González Catán الإحداثيات 34°46′S 58°37′W / 34.767°S 58.617°W / -34.767; -58.617 تقسيم إداري  بلد  الأرجنتين  محافظات الأرجنتين بوينس آيرس (محافظة)  Partido La Matanza Partido خصائص جغرافية  المساحة 51.360 كيلومتر مربع[1]  ارتفاع 19 عدد السكان (2001 إحص�...