Jan Stefan Wydżga

Ten artykuł dotyczy prymasa Polski. Zobacz też: Inne osoby o tym imieniu i nazwisku.
Jan Stefan Wydżga
Prymas Polski i Litwy
Ilustracja
Herb duchownego
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data i miejsce urodzenia

1610
powiat lwowski

Data śmierci

6 września 1685

Prymas Polski i Litwy
Okres sprawowania

1679–1685

Kanclerz wielki koronny
Okres sprawowania

1677–1679

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

14 maja 1655

Sakra biskupia

24 października 1655

Multimedia w Wikimedia Commons
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

24 października 1655

Konsekrator

Andrzej Leszczyński

Współkonsekratorzy

Jan Tarnowski
Kazimierz Florian Czartoryski

Jan Stefan Wydżga herbu Jastrzębiec (ur. około 1610 w powiecie lwowskim, zm. 6 września 1685) – arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski w latach 1679-1685, biskup łucki w latach 1655-1659, biskup warmiński w latach 1659-1679, kanclerz wielki koronny, podkanclerzy koronny, kanclerz królowej Polski Ludwiki Marii Gonzagi w 1652 roku[1], proboszcz[2] kapituły katedralnej lwowskiej w 1641 roku, opat sieciechowski w 1647 roku[3], historyk.

Jako senator obecny był na sejmach: 1659, 1661, 1662, 1664/1665, 1666 (I), 1668 (III), 1672 (I) i 1674 (II)[4].

Życiorys

Jan Wydżga pochodził spod Lwowa, był synem podsędka lwowskiego Jana i Zofii z Kiemliczów Babskiej. We Lwowie kształcił się w kolegium jezuitów, następnie w Belgii (Lowanium). Zwiedziwszy Francję i Hiszpanię udał się na wyższe studia teologiczne do Włoch. W Rzymie uzyskał doktorat z teologii. Po powrocie do kraju otrzymał kanonię, wkrótce potem prepozyturę katedralną lwowską. Był sekretarzem króla Władysława IV, a później Jana Kazimierza.

Referendarz wielki koronny w 1652 roku, mianowany sekretarzem wielkim koronnym[5]. Od 1655 był biskupem łuckim. W 1658 został kanonikiem kapituły warmińskiej, która wybrała go na biskupa warmińskiego (1659). Po abdykacji Jana II Kazimierza w 1668 roku, popierał do polskiej korony kandydaturę francuskiego księcia Wielkiego Kondeusza[6]. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym[7]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z województwa malborskiego w 1669 roku[8]. Elektor Jana III Sobieskiego z województwa chełmińskiego w 1674 roku[9]. Jako biskup warmiński współpracował z królem Janem III Sobieskim, który mianował go w 1675 podkanclerzym, a dwa lata później kanclerzem wielkim koronnym. W roku 1679 po nagłej śmierci poprzednika został arcybiskupem gnieźnieńskim - prymasem Polski[10].

Jako biskup warmiński zrealizował wiele przedsięwzięć budowlanych: odbudowa pałacu biskupiego na wzgórzu katedralnym we Fromborku, budowa pałacu biskupiego przy zamku w Lidzbarku Warmińskim, odbudowa pomieszczeń mieszkalnych przy kolegiacie w Dobrym Mieście, budowa klasztoru bernardynów w Stoczku Klasztornym i inne.

Twórczość

Najważniejsze dzieło

  • Historia abo Opisanie wielu poważniejszych rzeczy, które się działy podczas wojny szwedzkiej w Krolestwie Polskim od... 1655 aż do roku 1660, brak miejsca wydania (wyd. 1662-1665); wyd. następne pt. J. S. Wydżga i jego pamiętnik..., wyd. K. W. Wójcicki, Warszawa 1852; wyd. (z rękopisu) K. W. Wójcicki Biblioteka starożytna pisarzy polskich, t. 5, Warszawa 1854, s. 151-208; przekł. łaciński w: Diarium Europaeum, t. 8; przekł. włoski Poliarco Micigno, niewydano; rękopis znajdował się w Bibliotece Św. Genowefy w Paryżu; zob. A. Przezdziecki Wiadomość bibliograficzna o rękopismach zawierających w sobie rzeczy polskie, Warszawa 1850, s. 153.

Listy i materiały

  • Listy i materiały w Archiwum Kapituły Gnieźnieńskiej (wiadomość podał J. Korytkowski Arcybiskupi gnieźnieńscy, t. 4, Poznań 1891, s. 279
  • Testament, powst. zimą roku 1681, ogł. J. Korytkowski Arcybiskupi gnieźnieńscy, t. 4, Poznań 1891, s. 288-290.

Utwór o autorstwie niepewnym

  • Series episcoporum varmiensium, Oliwa 1681, drukarnia Klasztoru Oliwskiego; wyd. następne: Braniewo 1877, (według Estreichera autorstwo J. S. Wydżgi mało prawdopodobne).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Bożena Fabiani, Warszawski dwór Ludwiki Marii, Warszawa 1976, s. 99.
  2. ↑ tak nazywano prepozyta kapituły
  3. ↑ Przyjaciel Chrześciańskiey Prawdy. Czasopismo teologiczne dla oświecenia i zbudowania kapłanów nayprzód, a potem katolickich chrześcian. 1839 Przemyśl R.VII z. II, s. 89.
  4. ↑ Leszek Andrzej Wierzbicki, Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 173.
  5. ↑ Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV-XVIII wieku, Kórnik 1992, s. 138.
  6. ↑ Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćdziesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 317.
  7. ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 498.
  8. ↑ Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego [....] Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, [b.n.s].
  9. ↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 161.
  10. ↑ Marceli Kosman: Między ołtarzem a tronem : poczet prymasów Polski. Poznań: Oficyna Wydawnicza G & P, 2000. ISBN 83-7272-017-7.

Bibliografia

  • Krzysztof Rafał Prokop, Sylwetki biskupów łuckich, Biały Dunajec – Ostróg 2001, s. 103-106
  • Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 3 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1965, s. 425-426

Linki zewnętrzne

Biskupi łuccy
Diecezja włodzimierska
1375-1425
Diecezja łucka
1358-1946 i od 1998
Biskupi warmińscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Biskupi gnieźnieńscy
Biskupi diecezjalni
Biskupi pomocniczy
Prymasi Polski
Prymasi Polski
Prymasi
Królestwa Polskiego
Prymasi
Galicji i Lodomerii
Kanclerze wielcy koronni
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth
Podkanclerze koronni
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth
Coat of Arms of Polish-Lithuanian Commonwealth

Read other articles:

Katedral Katolik Suriah Bayonne

Katedral Katolik Suriah BayonneKatedral Santo YosefSt. Joseph CathedralKatedral Katolik Suriah Bayonne40°39′49.9″N 74°07′02.4″W / 40.663861°N 74.117333°W / 40.663861; -74.117333Koordinat: 40°39′49.9″N 74°07′02.4″W / 40.663861°N 74.117333°W / 40.663861; -74.117333Lokasi21 E. 23rd St.Bayonne, New JerseyNegaraAmerika SerikatDenominasiGereja Katolik Roma(sui iuris: Gereja Katolik Suriah)SejarahDidirikan2011ArsitekturStatusKat...

 

Словенский толар

Толар словен. Slovenski tolar англ. Tolar[a] фр. Tolar[a] Коды и символы Коды ISO 4217 SIT (705) Символы SIT Территория обращения Страна-эмитент  Словения Производные и параллельные единицы Дробные стотин (1⁄100) Монеты и банкноты Монеты 10, 20 и 50 стотинов1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 и 500 толаров �...

 

Aoki Shūzō

Ini adalah nama Jepang, nama keluarganya adalah Aoki. Aoki Shūzō Menteri Luar Negeri Jepang ke-3Masa jabatan1889–1891 PendahuluŌkuma ShigenobuPenggantiEnomoto Takeaki Informasi pribadiLahir(1844-03-03)3 Maret 1844Sanyō-Onoda, Prefektur Yamaguchi, JepangMeninggal16 Februari 1914(1914-02-16) (umur 69)Nasu, Prefektur Tochigi, JepangKebangsaanJepangPekerjaanDiplomat, Menteri Luar Negeri JepangSunting kotak info • L • B Aoki Shūzō (青木 周藏code: ja is deprecated , A...

Первородный грех

Об экономическом термине см. Первородный грех (экономика). ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Ран�...

 

Farmington, New Hampshire

Town in New Hampshire, United StatesFarmington, New HampshireTownFarmington town hall SealLocation within Strafford County, New HampshireCoordinates: 43°23′23″N 71°03′56″W / 43.38972°N 71.06556°W / 43.38972; -71.06556CountryUnited StatesStateNew HampshireCountyStraffordSettled1770sIncorporated1798VillagesFarmingtonHornetownMerrill CornersPlaceGovernment • Board of Selectmen[2]Gerry Vachon, ChairCharlie KingDouglas StaplesPenny MorinAnn ...

 

Brunswick, Missouri

City in Missouri, United StatesBrunswick, MissouriCityLocation of Brunswick, MissouriCoordinates: 39°25′25″N 93°7′44″W / 39.42361°N 93.12889°W / 39.42361; -93.12889CountryUnited StatesStateMissouriCountyCharitonArea[1] • Total1.25 sq mi (3.24 km2) • Land1.20 sq mi (3.11 km2) • Water0.05 sq mi (0.13 km2)Elevation[2]650 ft (200 m)Population (2020)&...

Edwin Kennedy Wright

United States Army general Edwin K. Wright Edwin Kennedy Wright, also known as Pinky (December 28, 1898 – September 3, 1983). was a career US Army officer and deputy director of the US Central Intelligence Agency. Biography Wright was born on December 28, 1898, in Portland, Oregon. He attended Oregon State College and enlisted in military service in 1920 with the Oregon National Guard. He was commissioned as a second lieutenant in the regular Army on July 3, 1923. Army commanders in the Uni...

 

Alaska Central Express

Airline of the United States Alaska Central Express IATA ICAO Callsign KO AER ACE AIR Founded1996AOC #YADA179J[1]Operating basesTed Stevens Anchorage International AirportFleet size15Destinations35HeadquartersAnchorage, AlaskaWebsitewww.aceaircargo.com Old logo Alaska Central Express is an airline based at Ted Stevens Anchorage International Airport in Anchorage, Alaska, United States.[2] It is a cargo and small package express service.[3] History The airline was ...

 

Athanasius Kircher

Athanasius KircherPotret Kircher dari Mundus Subterraneus, 1664Lahir(1602-05-02)2 Mei 1602GeisaMeninggal28 November 1680(1680-11-28) (umur 78)RomaKebangsaanJerman Athanasius Kircher (2 Mei 1602 – 28 November 1680)[a] adalah seorang pastor Katolik dan sarjana Yesuit Jerman abad ke-17 yang mempublikasikan sekitar 40 tulisan, kebanyakan dalam bidang orientalisme, geologi dan kedokteran. Ia juga menciptakan megafon pertama. Kircher adalah seorang penerjemah hieroglif...

Corcovado Volcano

Mountain in Chile CorcovadoThe volcano seen from the west on a commercial flight.Highest pointElevation2,300 m (7,500 ft)Coordinates43°11′S 72°48′W / 43.183°S 72.800°W / -43.183; -72.800GeographyLocationChileParent rangeAndesGeologyMountain typeStratovolcanoLast eruption4920 BCE ± 100 Corcovado Volcano (Spanish pronunciation: [koɾkoˈβaðo]) is a stratovolcano located about 25 kilometres (16 mi) south of the mouth of the Yelcho Ri...

 

Unione Sportiva Gladiator 1985-1986

Questa voce sull'argomento Stagioni delle società calcistiche italiane è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Voce principale: Associazione Sportiva Dilettantistica Gladiator 1924. Unione Sportiva GladiatorStagione 1985-1986Sport calcio Squadra Gladiator Allenatore Angelo Mammì Presidente Fernando Vollero Serie C217º posto nel girone C. Retrocessa nel Campionato Interregionale Maggiori...

 

2016年美國總統選舉

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

Baby Dodds

American jazz drummer (1898–1959) Baby DoddsBaby Dodds, Ole South, New York, c. December 1946, Image: William P. GottliebBackground informationBirth nameWarren DoddsBornDecember 24, 1898New Orleans, Louisiana, U.S.DiedFebruary 14, 1959(1959-02-14) (aged 60)Chicago, Illinois, USGenresJazz, DixielandOccupation(s)MusicianInstrument(s)DrumsMusical artist Warren Baby Dodds (December 24, 1898 – February 14, 1959) was an American jazz drummer born in New Orleans, Louisiana. He is regard...

 

Houston Film Critics Society Award for Best Supporting Actress

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Houston Film Critics Society Award for Best Supporting Actress – news · newspapers · books · scholar · JSTO...

 

Tony Pulis

Tony Pulis Informasi pribadiNama lengkap Anthony Richard PulisTanggal lahir 16 Januari 1958 (umur 66)Tempat lahir Pill, Newport, WalesPosisi bermain BekInformasi klubKlub saat ini West Bromwich Albion (Manajer)Karier junior Newport YMCA Bristol RoversKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1975–1981 Bristol Rovers 85 (3)1981–1982 Happy Valley 13 (0)1982–1984 Bristol Rovers 45 (2)1984–1986 Newport County 77 (0)1986–1989 Bournemouth 72 (3)1989–1990 Gillingham 16 (0)1990–1992 Bou...

Yerevan State University

Public university in Armenia For other uses, see Yerevan State University (disambiguation).This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Yerevan State University – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2023) (Learn how and when to remove this message) Yerevan State UniversityԵրևանի �...

 

Sequential hermaphroditism

Sex change as part of the normal life cycle of a species Part of a series onSex Biological terms Sexual dimorphism Sexual differentiation Feminization Virilization Sex-determination system XY XO ZW ZO Temperature-dependent Haplodiploidy Heterogametic sex Homogametic sex Sex chromosome X chromosome Y chromosome Testis-determining factor Hermaphrodite Sequential hermaphroditism Simultaneous hermaphroditism Intersex (biology) Mating type Sexual reproduction Evolution of sexual reproduction Aniso...

 

Nukleare Teilhabe

Die nukleare Teilhabe ist ein Konzept innerhalb der Abschreckungspolitik der NATO, das Mitgliedstaaten ohne eigene Nuklearwaffen in die Zielplanung und in den Einsatz der Waffen durch die NATO einbezieht. Inhaltsverzeichnis 1 Konzeption 1.1 Rolle der USA 1.2 Rolle des Vereinigten Königreichs und Frankreichs 2 Geschichte 3 Organisation in der Bundeswehr 4 NATO-Doppelbeschluss und Abrüstung 5 Bedeutende NATO-Atomwaffenlager 1995 6 NATO-Atomwaffen Typ B61-3/-4, Stand 2019 7 NATO-Atomwaffen Typ...

Прапор Британської Території в Індійському Океані

Прапор Британської Території в Індійському ОкеаніВикористання Пропорції1:2Затверджений8 листопада 1990Кольори синій білий червоний зелений коричневий жовтийТиппрапор заморської територіїПриналежністьБританська територія в Індійському океані  Прапор Британської Т...

 

رؤية غير كاملة

يفتقر محتوى هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر. فضلاً، ساهم في تطوير هذه المقالة من خلال إضافة مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (ديسمبر 2018) «الرؤية غير الكاملة» هي عبارة تستخدم لوصف نوع محدد ومنتشر ومعقد من تضارب المصالح في أخلاقيات الإعلام، وخ...