Nanker

Jan Kołda

Data i miejsce urodzenia	ok. 1270 Kamień
Data i miejsce śmierci	8 kwietnia 1341 Nysa
Miejsce pochówku	archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu
Biskup krakowski
Okres sprawowania	1320–1326
Biskup wrocławski
Okres sprawowania	1326–1341
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Sakra biskupia	1320
Multimedia w Wikimedia Commons

Nanker, Nankier, właściwie Jan Kołda herbu Oksza (ur. ok. 1270 w Kamieniu, obecnie dzielnicy Piekar Śląskich, zm. 8 kwietnia 1341 w Nysie) – w latach 1320–1326 biskup krakowski, w latach 1326–1341 biskup wrocławski.

Imię Nanker przyjął, zgodnie z ówczesnym zwyczajem, po desygnowaniu na godność biskupią.

W 1304 roku był archidiakonem sandomierskim. Lata 1305–1307 spędził w Bolonii, studiując prawo kanoniczne na tamtejszym uniwersytecie. Był zwolennikiem polityki Władysława I Łokietka i arcybiskupa gnieźnieńskiego Jakuba Świnki. W 1318 roku został mianowany przez króla kanclerzem sieradzkim, proboszczem kościoła Mariackiego w Krakowie i dziekanem kapituły krakowskiej. Jako biskup krakowski wydał statuty diecezjalne krakowskie i zainicjował budowę katedry gotyckiej na Wawelu. Na skutek zatargu o zwrot zabranego biskupstwu krakowskiemu Biecza został przeniesiony przez króla Władysława I Łokietka na biskupstwo do Wrocławia, gdzie sprzyjał obrońcom polskości na Śląsku^[1].

W 1337 roku wyklął króla Jana Luksemburskiego^[2]. Stał się gorliwym zwolennikiem realizacji polityki papieskiej. Zmarł w opinii świętości, został pochowany w Katedrze pw. św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu, w 1952 roku wznowiony został proces beatyfikacyjny Nankera, rozpoczęty w 1719 roku^[1]. W kulturze popularnej postać Nankera funkcjonuje dzięki filmowi fabularnemu Kazimierz Wielki. Nankera zagrał Tadeusz Fijewski.

• Tadeusz Silnicki: Biskup Nanker. wyd. Warszawa, 1953.

• Trudne dzieje biskupa Nankiera