Perdana Menteri Malaysia (Jawi: ڤردان منتري مليسياcode: ms is deprecated ) ialah ketua kerajaan Malaysia. Perdana menteri mengarahkan cabang eksekutif kerajaan persekutuan. Yang di-Pertuan Agong melantik perdana menteri yang merupakan ketua parti yang memenangi kerusi terbanyak dalam pilihan raya umum.
Kabinet Malaysia 2018 atau lebih dikenali sebagai Kabinet Mahathir Ketujuh (Mahathir VII) merupakan kabinet yang pertama dibentuk selain tanpa penyertaan Barisan Nasional (BN) setelah 61 tahun susulan kegagalan parti tersebut untuk membentuk kerajaan selepas Pilihan Raya ke-14.
Susulan krisis politik negara 2020 atau lebih dikenali sebagai Langkah Sheraton, landskap politik telah berubah secara keseluruhan. Kabinet Malaysia 2020 atau lebih dikenali sebagai Kabinet Muhyidin Pertama (Muhyiddin I), merupakan kabinet yang pertama dibentuk melalui pertukaran kerajaan tanpa melalui pilihan raya. Peralihan kuasa ini berlaku berikutan perletakan jawatan secara tiba-tiba oleh Perdana Menteri Tun Mahathir Muhamad. Kabinet dan pentadbiran Tan Sri Muhyiddin mendapat tekanan dan tentangan hebat yang mengakibatkan kabinetnya terpaksa dibubarkan sewaktu negara dilanda pendemik COVID 19.
Pada tahun 2021, Kabinet Muhyiddin Pertama (Muhyiddin I) telah dibubarkan selepas Perdana Menteri Tan Sri Muhyiddin Yassin kehilangan sokongan majoriti dari barisan kepemimpinan Barisan Nasional yang dipimpin oleh Ahmad Zahid Hamidi menyebabkan wujudnya sekali lagi kabinet yang dibentuk melalui pertukaran kerajaan tanpa pilihan raya. Kabinet tersebut dikenali sebagai Kabinet Ismail Sabri Pertama (Ismail Sabri I). Kabinet tersebut tercatat sebagai kabinet kedua di Malaysia yang wujud tanpa melalui pilihan raya. Ia adalah proses normal dalam sebuah sistem demokrasi berparlimen.
Pelantikan
Seorang Perdana Menteri dilantik dari kalangan Ahli Dewan Rakyat Malaysia. Ahli Dewan Negara Malaysia tidak layak untuk dilantik sebagai Perdana Menteri. Mengikut kelaziman, seorang presiden parti yang mempengerusikan sebuah parti politik gabungan yang memenangi majoriti kerusi dalam pilihan raya umum akan dicalonkan oleh Ahli Dewan Rakyat Malaysia untuk Yang di-Pertuan Agong memperkenankan untuk dilantik sebagai Perdana Menteri. Namun, dalam situasi di mana tiada parti yang memenangi kerusi majoriti, para Ahli Dewan Rakyat perlu mencalonkan beberapa nama untuk dipilih oleh majoriti ahli dewan. Yang di-Pertuan Agong seterusnya akan memperkenankan pelantikan seorang Ahli Dewan Rakyat yang pada hemat baginda memiliki sokongan majoriti Ahli Dewan Rakyat. [2]
Seorang Perdana Menteri mempunyai hak prerogatif untuk mencalonkan seorang Ahli Dewan Rakyat atau Ahli Dewan Negara bagi menganggotai Jemaah Menteri yang dibentuk. Beliau akan mempersembahkan senarai nama Jemaah Menteri dan Timbalan Menteri kepada Yang di-Pertuan Agong untuk mendapatkan perkenan baginda untuk dilantik sebagai anggota pentadbiran kerajaan.
Beliau juga berperanan menasihatkan Yang di-Pertuan Agong untuk membubarkan Parlimen, khususnya Dewan Rakyat untuk memberi laluan kepada pilihan raya umum. Memanggil atau menangguhkan sidang Parlimen juga di bawah kuasa Perdana Menteri. Begitu juga dengan pengisytiharan darurat.
Selain daripada itu, beliau juga berperanan untuk menasihatkan Yang di-Pertuan Agong dalam melantik 44 daripada 70 orang Senator dari kalangan Ahli Dewan Negara.
Pelantikan hakim mahkamah atasan (Mahkamah Tinggi, Mahkamah Rayuan dan Mahkamah Persekutuan) juga dibuat atas nasihat Suruhanjaya Pelantikan Kehakiman yang mana beliau akan menasihatkan Yang di-Pertuan Agong.
Pelantikan Pengerusi dan Ahli Suruhanjaya bagi Suruhanjaya Kehakiman dan Perundangan, Suruhanjaya Pilihan Raya, Suruhanjaya Pasukan Polis, Suruhanjaya Perkhidmatan Pendidikan, Majlis Kewangan Negara dan Majlis Angkatan Tentera.
Berdasarkan Perkara 55 (3) Perlembagaan Malaysia, Dewan Rakyat, melainkan jika dibubarkan oleh Yang di-Pertuan Agong dengan budi bicaranya sendiri atas nasihat Perdana Menteri, boleh meneruskan selama lima tahun dari tarikh pertemuan pertamanya. Perkara 55 (4) Perlembagaan membenarkan penangguhan 60 hari pilihan raya yang akan diadakan dari tarikh pembubaran dan Parlimen hendaklah diberitahu untuk bertemu pada tarikh tidak lewat daripada 120 hari dari tarikh pembubaran. Secara konvensyen, antara pembubaran satu Parlimen dan perjumpaan yang akan datang, Perdana Menteri dan kabinet kekal di pejabat dalam kapasiti sementara.
Pada 9 Mei 2018, Najib Razak gagal mempertahankan jawatan Perdana Menteri susulan kegagalan Barisan Nasional membentuk kerajaan dalam Pilihan Raya ke-14, jawatan telah disandang oleh Parti Pribumi Bersatu Malaysia, salah satu parti komponen baharu dalam Pakatan Harapan dan menyaksikan perubahan landskap politik baharu selepas 61 tahun kerajaan ditadbir oleh parti komponen Barisan Nasional.
Sebagai tambahan kepada Kabinet, pasukan penasihat yang dipanggil "Majlis Penasihat Kerajaan" (Council of Eminent Persons) telah diwujudkan (sehingga mencapai mandat pada 20 Ogos 2018) dan dianggotai oleh:
Pada 24 Februari 2020, beliau meletak jawatan sebagai Perdana Menteri berkuat kuasa serta-merta susulan hilang kepercayaan terhadap anggota kabinetnya sendiri berikutan peristiwa Langkah Sheraton. Peristiwa ini sekali lagi mengubah landskap politik negara apabila Perdana Menteri yang baharu dilantik tanpa pilihan raya umum.
Era Pentadbiran Tan Sri Muhyiddin Yassin (2020-2021)
Beliau juga mencatat sejarah sebagai Perdana Menteri Malaysia pertama yang mempunyai dua kerusi dalam dewan perundangan, iaitu di Dewan Rakyat Malaysia dan di Dewan Negeri Johor dalam masa yang sama.
Tun Dr. Ismail menjadi Pemangku Perdana Menteri ke-2 untuk mengambil alih tugas Tunku Abdul Rahman yang berada di luar negara. Beliau sekali lagi mengambil alih tugas sebagai Perdana Menteri apabila Tun Abdul Razak yang juga mempunyai urusan di luar negara.
Tun Dr. Ling Liong Sik menjadi Pemangku Perdana Menteri ke-4 pada apabila UMNO sebagai parti teras BN diharamkan, Perdana Menteri, Tun Dr. Mahathir, telah menyerahkan jawatan Pengerusi BN kepada Presiden MCA ketika itu, Tun Dr. Ling Liong Sik. Sewaktu dengan itu, Tun Dr. Mahathir tidak layak menjadi Perdana Menteri kerana parti teras yang dipimpin beliau telah diharamkan buat beberapa ketika. Menurut tafsiran Perlembagaan Persekutuan, jawatan Pemangku Perdana Menteri Malaysia ketika itu ialah Tun Dr. Ling Liong Sik.
Semasa krisis politik Malaysia 2020, Tun Dr. Mahathir Mohamad telah dilantik sebagai Perdana Menteri Interim oleh Yang di-Pertuan Agong susulan pengunduran diri beliau secara mengejut sebagai Perdana Menteri Malaysia ke-7 berikutan daripada peristiwa Langkah Sheraton yang diketuai oleh anggota kabinetnya sendiri. Kedudukan ini tidak ada di mana-mana bahagian undang-undang Malaysia, namun, Yang di-Pertuan Agong membuat jawatan tersebut bagi menangani krisis berdasarkan kuasa yang diberikan oleh Perlembagaan Persekutuan
Perdana menteri biasanya diberikan keistimewaan tertentu setelah meninggalkan pejabat dengan perbelanjaan kerajaan. Bekas perdana menteri terus menjadi tokoh penting negara.
• Perdana Menteri paling baru-baru ini meninggal dunia ialah Tunku Abdul Rahman (1903–1990), yang meninggal dunia pada 6 Disember 1990. Kini, bekas Perdana Menteri paling tua ialah Tun Dr. Mahathir Mohamad pada usia 99 tahun.
• Mohd Najib Abdul Razak ialah bekas Perdana Menteri yang pertama dihadapkan ke mahkamah serta yang pertama dijatuhkan hukuman penjara atas kesalahan salah guna kuasa. [16]
• Dato Seri Anwar Ibrahim ialah Perdana Menteri Malaysia yang pertama pernah menjalani hukuman penjara sebelum kembali ke Parlimen pada tahun 2018 dan mengangkat sumpah sebagai perdana menteri pada tahun 2022.[17]
Kediaman rasmi bagi Perdana Menteri Malaysia ialah Seri Perdana yang terletak di Presint 10, Putrajaya.
Pengangkutan
Kereta rasmi
Toyota Vellfire 2.5 digunakan sebagai kenderaan rasmi jawatan sejak 2021
Kereta rasmi bagi Perdana Menteri Malaysia ialah Proton Perdana Eksekutif Limousine yang berciri keselamatan dan telah digunakan sejak 2013 lalu.[18]
Sejak April 2021, kenderaan bagi Perdana Menteri dan Jemaah Menteri telah ditukar kepada Toyota Vellfire 2.5l bagi menggantikan Proton Perdana Eksekutif Limousine.[19]
Pengangkutan udara
Pesawat eksekutif kerajaan Airbus ACJ319 untuk kegunaan Yang di-Pertuan Agong, Perdana Menteri dan Timbalan Perdana Menteri
Terdapat beberapa pesawat rasmi eksekutif kerajaan yang digunakan oleh Perdana Menteri Malaysia, termasuklah Airbus ACJ319-115X (CJ), Airbus ACJ320, Boeing 737-700, Bombardier BD-700-1A10 Global Express, Dassault Falcon 900.
Ia termasuk juga dengan helikopter Sikorsky S-70A-30 Blackhawk dan Sikorsky S-70A-34 Blackhawk.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
