Operation Unthinkable

Operacja Nie Do Pomyślenia

Pozycje armii alianckich w Europie, stan na 10 maja 1945 roku
Konflikt	II wojna światowa, zimna wojna
Miejsce konfliktu	Europa Środkowa
Strony konfliktu
ZSRR  Stany Zjednoczone  Wielka Brytania  Francja  Kanada  Polska Niemcy
Przyczyny operacji
różnice polityczne i ideologiczne pomiędzy aliantami zachodnimi a ZSRR
Cele operacji
narzucenie ZSRR woli Stanów Zjednoczonych i Imperium Brytyjskiego[1]
Czas operacji	planowana na 1 lipca 1945
Miejsce operacji	środkowe Niemcy
Rezultaty operacji
nie odbyła się

Operacja Unthinkable (z ang. „operacja Nie Do Pomyślenia”) – tajny brytyjski plan ataku na ZSRR, opracowany w drugiej połowie kwietnia 1945 na polecenie premiera Winstona Churchilla^[2].

Podstawowym celem operacji miało być „wyrwanie Europy Środkowej spod okupacji rosyjskiej”, a szczególnie zapewnienie „uczciwego ładu dla Polski”. W planach „operacji Nie Do Pomyślenia” jest mowa o ataku na Rosję, nie na ZSRR (chociaż oficjalnie takie państwo jak Rosja nie istniało). Ustalono datę ataku na 1 lipca 1945 roku. W misji oswobodzenia Europy Środkowej miały wziąć udział także Stany Zjednoczone (w raporcie zaznaczano, że istnieje możliwość, że Rosja przystąpi do wojny po stronie Japonii przeciw USA). Większość operacji ofensywnych miały przeprowadzić siły amerykańskie i brytyjskie, a także polskie siły zbrojne i do 100 000 żołnierzy niemieckich byłego Wehrmachtu^[3]. Jednak faktycznie szefowie sztabu uznali ofensywę przeciw ZSRR, która miała na celu wyzwolenie Polski, za nierealną (głównie ze względu na przewagę liczebną sił radzieckich w Europie). 22 maja 1945, dowództwo brytyjskie stwierdziło, że operacja jest „wysoce ryzykowna”. W odpowiedzi Winston Churchill 10 czerwca 1945 przesłał depeszę z poleceniem, aby przygotować plan na wypadek agresji Rosji na Wyspy Brytyjskie.

Pomimo odrzucenia planu ataku na Rosję w 1945 roku, plan nadal był rozważany. 30 sierpnia 1946 odbyło się nieformalne spotkanie między brytyjskim i amerykańskim Szefem Sztabu na temat tego, jak może wyglądać konflikt w Europie i najlepszej strategii prowadzenia wojny w Europie.

• operacja Pika
• plan „Burza”

• Bob Fenton: The secret strategy to launch attack on Red Army Telegraph, 1998.
• Julian Lewis: Changing Direction: British Military Planning for Post-war Strategic Defence, 2nd edn., Routledge, 2008 ISBN 0-415-49171-1.
• Jonathan Walker: Trzecia wojna światowa. Wyd. 1. Kraków: Znak Horyzont, 2014. ISBN 978-83-240-3003-3.