Ten artykuł dotyczy domniemanego planu operacji wojskowej Armii Czerwonej. Zobacz też: inne znaczenia słowa „Burza”.
Plan „Burza” lub plan mobilizacyjny MP-41, ros. мобилизационный план 41 (МП-41) – domniemany niezrealizowany plan inwazji Związku Radzieckiego na Niemcy hitlerowskie, opracowany w 1940. Teza o istnieniu takiego planu jest podnoszona przez część publicystów historycznych i rosyjskich historyków, niemniej nie jest ona powszechnie przyjęta w historiografii i brak jest bezpośrednich dowodów na istnienie i szczegóły takiego planu.
Prawdopodobnie plan „Burza” zakładał uderzenie ZSRR na sojusznicze Niemcy w 1941 przy użyciu sześciu armii na dwóch frontach w okresie, gdy będą one zaangażowane w inwazję na Anglię (Operacja „Lew Morski”).
Plan zakładał rozwinięcie trzech frontów – Północno-Zachodniego, Południowo-Zachodniego i Zachodniego:
Zadaniem Frontu Północno-Zachodniego było opanowanie rejonu Sejny-Suwałki, wyjście na Olsztyn, osłona kierunków mińskiego oraz rysko-pskowskiego i związanie sił niemieckich w Prusach Wschodnich. We froncie miało brać udział siedemnaście dywizji strzeleckich, cztery dywizje pancerne, dwie brygady pancerne i dwadzieścia pułków lotniczych.
Zadaniem Frontu Zachodniego było natarcie w kierunku Dęblina i rozwijanie operacji na Radom. Front zakładał udział czterech armii w łącznym składzie 35 dywizji strzeleckich, 3 dywizji pancernych, 1 dywizji zmechanizowanej, 3 dywizji kawalerii, 4 brygad pancernych, 39 pułków lotniczych.
Zadaniem Frontu Południowo-Zachodniego było osłanianie granic Besarabii i północnej Bukowiny, uderzenie na rejon Lublina i Sandomierza i wyjście na Wisłę. Dalej front miał rozwijać się w kierunku Kielc i Krakowa. We froncie miało brać udział sześć armii.
Radziecki czołg T-34, który w 1941 pod względem uzbrojenia oraz grubości i ukształtowania pancerza przewyższał wszystkie typy czołgów niemieckich[1]
W chwili podpisania planu Józef Stalin dysponował wiedzą o opóźnieniu w realizacji Operacji „Lew Morski”, co najmniej do 1941, który to czas miał zostać wykorzystany na przygotowania do operacji „Burza”. W listopadzie 1940 w Sztabie Generalnym ZSRR przeprowadzono szereg gier wojennych mających symulować przyszły atak na Niemcy. Symulacje prowadzone w różnych składach i w różnych warunkach dowiodły, według generała Żukowa powodzenia planu.
W grudniu 1940 odbyła się konferencja z udziałem Żukowa, Stalina, Timoszenki, Miereckowa, Ryczagowa i innych kluczowych członków dowództwa wojskowego ZSRR. Podczas konferencji omówiono m.in. doświadczenia, jakie Armia Czerwona zdobyła w Finlandii podczas wojny zimowej (ignorując przy tym ogromne straty oraz faktyczną porażkę kampanii), zaś generał Żukow przedstawił entuzjastyczny referat wykazujący, że „śmiały i zmasowany” atak na Niemcy może zakończyć się powodzeniem.
W maju 1941 w wyniku działań mobilizacyjnych (m.in. przyspieszonej promocji oficerów), Armia Czerwona liczyła około 5 mln żołnierzy. W maju rozpoczęła się także tajna mobilizacja, która do 22 czerwca objęła dodatkowo ponad 800 tys. poborowych. Planowana liczebność na lipiec, kiedy miało rozpocząć się uderzenie na Niemcy, miała wynieść prawie 9 mln. 13 maja generał Żukow wydał rozkaz rozwinięcia pięciu armii przewidzianych w planie na pozycje, w których ostatecznie miały znaleźć się do 3 lipca.
Plan „Burza” pod nazwą MP-41 został ostatecznie zatwierdzony 16 maja 1941 i nosił nazwę Plan strategicznego rozwinięcia sił ZSRR na wypadek wojny z Niemcami i ich sprzymierzeńcami:
Podstawowym strategicznym celem Armii Czerwonej jest rozgromienie głównych sił armii niemieckiej, rozwiniętych na południe od Dęblina, i wyjście trzydziestego dnia operacji na linię frontu: Ostrołęka, rzeka Narew, Łowicz, Łódź, Kluczbork, Opole, Ołomuniec (...) oraz opanowanie terytorium byłej Polski i Prus Wschodnich (...) W żadnym wypadku nie pozwolić na przejęcie inicjatywy przez niemieckie dowództwo, uprzedzić nieprzyjaciela przy rozwinięciu i atakować niemiecką armię w tym momencie, kiedy będzie znajdować się w stadium rozwijania i nie zdąży jeszcze zorganizować frontu i współdziałania rodzajów wojsk.
plan MP-41
Równocześnie Niemcy przygotowywały się do inwazji na ZSRR (Operacja Barbarossa). Jeszcze w maju 1941 Adolf Hitler przesyłał do Stalina uspokajające informacje, mające utwierdzić go w przekonaniu, że wszelkie informacje o przygotowywanej inwazji na ZSRR (Operacja Barbarossa) to angielska prowokacja:
Chcę być z Panem krańcowo szczery. Obawiam się, że któryś z moich generałów świadomie odważy się na podobny konflikt, żeby ocalić Anglię od jej losu i zniweczyć moje plany. Krytyczny jest jeden miesiąc. Około 15–20 czerwca planuję rozpocząć zmasowaną dyslokację wojsk na zachód znad Pańskiej granicy. Proszę Pana o niepoddawanie się żadnym prowokacjom, które mogą mieć miejsce ze strony któregoś z moich nieodpowiedzialnych generałów.
list Hitlera do Stalina z 14 maja 1941
Ostatecznie do inwazji Niemiec na ZSRR doszło 22 czerwca 1941.
Szczegóły planu nie zostały dotychczas ujawnione. Równolegle udostępniono kilka dokumentów, które świadczą o tym, że w Związku Radzieckim nie przygotowywano się do obrony. Dodatkowym argumentem świadczącym przeciwko obronnemu charakterowi planu „Burza” może być fakt, iż nie został on wykorzystany w odparciu agresji hitlerowskiej, zaś w 1941 ZSRR walczył w ogóle bez planu strategicznego.
.jpg)
