Konklawe 26-28 września 1394 – konklawe okresu wielkiej schizmy zachodniej, które wybrało Benedykta XIII na drugiego po Klemensie VII antypapieża obediencji awiniońskiej.
Śmierć Klemensa VII
Antypapież Klemens VII zmarł 16 września 1394 w Awinionie w wieku 52 lat. W tym czasie już od 16 lat trwała w Kościele schizma, a rywalem „awiniończyka” Klemensa VII z rzymskiej obediencji był wybrany w 1389 Bonifacy IX. W 1394 do obediencji awiniońskiej należały Francja, Aragonia, Kastylia, Nawarra, Szkocja, Cypr, Zakon Joannitów i niektóre terytoria w Cesarstwie (np. Sabaudia). Wielu duchownych i świeckich opowiadało się za przywróceniem jedności Kościoła poprzez cesję, tj. rezygnację obu pretendentów, żaden z nich nie był jednak skłonny do ustępstw. Także po śmierci Klemensa VII wielu proponowało wstrzymanie się z wyborem następcy, opowiadał się za tym m.in. król Francji Karol VI oraz uniwersytet paryski. Ostatecznie jednak kardynałowie postanowili dokonać wyboru nowego papieża[1].
Lista uczestników
Kolegium Kardynalskie awiniońskiej obediencji we wrześniu 1394 liczyło dwudziestu czterech kardynałów. dwudziestu jeden z nich wzięło udział w konklawe, w tym trzynastu Francuzów, sześciu Włochów i dwóch Hiszpanów[2]:
Jednego z elektorów (Saint-Martiala) mianował jeszcze Innocenty V, dwóch Urban V, czterech Grzegorz XI, a trzynastu Klemens VII. Galeatto Tarlati di Pietramala został mianowany 18 września 1378 przez rzymskiego papieża Urbana VI i dopiero w 1387 przeszedł do obediencji Klemensa VII, który potwierdził jego godność kardynalską[4].
Urząd kamerlinga sprawował François de Conzie, arcybiskup Narbonne.
Nieobecni
Nieobecnych było trzech kardynałów, w tym dwóch Hiszpanów i Francuz[5]:
Wszystkich trzech mianował Klemens VII. Kardynał Jean de Neufchatel przybył do Awinionu krótko po zakończeniu konklawe[6].
Wybór Benedykta XIII
Dwudziestu jeden kardynałów zebrało się w pałacu papieskim w Awinionie na konklawe 26 września, mimo że nawet wśród nich nie brakowało zwolenników odroczenia elekcji (np. kardynał Saluzzo). Tego samego dnia do Awinionu przybył posłaniec z listem od króla, jednak Święte Kolegium jednogłośnie zadecydowało, że list nie zostanie otwarty przed zakończeniem konklawe i wyborem nowego papieża[7].
Najpierw kardynałowie zredagowali kapitulację wyborczą zobowiązującą elekta do dążenia ze wszystkich sił do zakończenia schizmy, w razie potrzeby także przez abdykację. Podpisało ją osiemnastu elektorów, odmówili jedynie Corsini, Aigrefeuille i Saint-Martial[8]. Następnie, 28 września jednogłośnie wybrano aragońskiego kardynała Pedro Martineza de Lunę, który do tej pory uchodził za jednego z największych zwolenników cesji i już przed konklawe uchodził za jednego z głównych kandydatów[9].
Elekt przybrał imię Benedykt XIII. 3 października przyjął święcenia kapłańskie z rąk kardynała biskupa Palestriny Gui de Malsec, a 11 października został konsekrowany na biskupa w awiniońskiej katedrze przez kardynała biskupa Ostia e Velletri Jeana de Neufchatel i koronowany przez protodiakona Huguesa de Saint-Martiala[10].
Mimo że po wyborze Benedykt XIII powtórzył zapewnienia o swojej woli doprowadzenia do jedności Kościoła, jego późniejsze działania były zaprzeczeniem tych deklaracji. Odmówił abdykacji nawet wówczas, kiedy na Soborze w Konstancji zrezygnowali dwaj jego rywale – Grzegorz XII i Jan XXIII, i do końca życia twierdził, że jest prawowitym papieżem[11].
Przypisy
- ↑ Sede Vacante 1394; Dopierała, s. 256-257, 260; por. Souchon, vol. 1, s. 207, 209-210.
- ↑ Eubel, s. 29 przyp. 4; Sede Vacante 1394; Salvador Miranda; por. Souchon, vol. 1, s. 205-206.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t Od XIV do XVI wieku (a sporadycznie nawet i jeszcze później) rozpowszechniony był zwyczaj nazywania kardynałów (nawet w oficjalnych dokumentach) nie według ich imion i nazwisk, lecz według pseudonimów nawiązujących najczęściej do miejsca pochodzenia, diecezji lub kościoła tytularnego danego kardynała.
- ↑ Eubel, s. 23 nr 9 i s. 28.
- ↑ Eubel, s. 29 przyp. 4; Sede Vacante 1394; Souchon, vol. 1, s. 205; Salvador Miranda.
- ↑ Souchon, vol. 1, s. 205.
- ↑ Sede Vacante 1394; Souchon, vol. 2, s. 207-209.
- ↑ Souchon, vol. 1, s. 210 i nast., s. 296-300; Sede Vacante 1394.
- ↑ Eubel, s. 29; Souchon, vol. 1, s. 230; Sede Vacante 1394; The Catholic Encyclopedia.
- ↑ Eubel, s. 29; Souchon, vol. 1, s. 205, 231; Sede Vacante 1394; The Catholic Encyclopedia.
- ↑ Dopierała, s. 260-262.
Bibliografia
| XI wiek |
|
|---|
| XII wiek |
|
|---|
| XIII wiek |
|
|---|
| XIV wiek |
|
|---|
| XV wiek |
|
|---|
| XVI wiek |
|
|---|
| XVII wiek |
|
|---|
| XVIII wiek |
|
|---|
| XIX wiek |
|
|---|
| XX wiek |
|
|---|
| XXI wiek |
|
|---|
