Konklawe 16-18 grudnia 1352 – czwarte konklawe okresu tzw. niewoli awiniońskiej papieży. Odbywało się w Awinionie. Było pierwszym konklawe w historii, na którym doszło do podpisania kapitulacji wyborczej.
Śmierć Klemensa VI
Papież Klemens VI zmarł 6 grudnia 1352 roku w Awinionie i został pochowany w miejscowej katedrze. W trakcie swojego 10-letniego pontyfikatu ustabilizował w Awinionie stolicę papieską, wykańczając budowę pałacu i dokonując wykupu miasta i jego okolic z rąk dotychczasowej właścicielki, królowej Neapolu Joanny I. Urząd papieski sprawował w stylu gorszącym współczesnych, żyjąc w luksusie i przepychu przypominającym świeckie dwory. Cechował go też praktykowany na wielką skalę nepotyzm – spośród dwudziestu pięciu mianowanych przez niego kardynałów aż jedenastu było jego krewnymi, a zaledwie czterech nie było Francuzami (trzech Włochów i jeden Hiszpan)[1].
Lista uczestników
25 z 26 kardynałów uczestniczyło w konklawe. Wśród nich było dwudziestu dwóch Francuzów, dwóch Włochów i Hiszpan[2][3]:
Klemens VI mianował dziewiętnastu elektorów, a Benedykt XII i Jan XXII po trzech. Aż dwunastu kardynałów zostało nominowanych na konsystorzu 17 grudnia 1350 roku, zwołanym dla wypełnienia licznych wakatów w Świętym Kolegium, zostało ono bowiem zdziesiątkowane podczas epidemii „czarnej śmierci” w 1348 (zmarło wtedy ośmiu kardynałów). Aż ośmiu elektorów (Roger, Canillac, d’Aigrefeuille, Cros, de la Tour, de la Jugié, Besse i Beaufort) było krewnymi zmarłego papieża Klemensa VI.
Urząd kamerlinga Świętego Kościoła Rzymskiego, najważniejszy w okresie sediswakancji, sprawował wówczas Etienne Audebrand Cambarou, arcybiskup Tuluzy[3].
Nieobecni
- Guy de Boulogne; Kardynał z Boulogne[4] (20 września 1342) – kardynał biskup Porto e Santa Rufina; komendatariusz kościołów prezbiterialnych S. Cecilia i S. Crisogono; legat papieski we Francji
Przebieg konklawe
Konklawe rozpoczęło się 16 grudnia 1352. Tym razem jednak kardynałowie rozpoczęli nie od głosowania na papieża, lecz od podpisania pierwszej w historii wyborów papieży kapitulacji wyborczej. Jej warunki, ustalone przez kardynałów w toku obrad, zakładały szereg ograniczeń władzy nowego papieża. Zobowiązywała ona elekta, że nie będzie mianował nowych kardynałów dopóki liczba dotychczasowych nie spadnie poniżej 16. Ponadto ogólna liczba kardynałów miała być ograniczona do 20, a każda nowa nominacja musiała zyskać aprobatę 2/3 składu Świętego Kolegium. Również ewentualne pozbawienie godności kardynalskiej musiało zyskać aprobatę reszty kardynałów. Zabronione zostało konfiskowanie przez papieża dóbr kardynała, jak również przejmowanie ich po jego śmierci. Również nominacje na kilka pomniejszych urzędów uzależniono od zgody Świętego Kolegium. Ustanowiono też zakaz oddawania dziesięciny władcom świeckim. Wszyscy kardynałowie zaprzysięgli tę kapitulację, choć niektórzy uczynili to z zastrzeżeniem[3][5].
Konklawe trwało zaledwie dwa dni. 18 grudnia 1352 jednogłośnie wybrano starego, około 70-letniego kardynała biskupa Ostii Étienne Auberta. Przybrał on imię Innocenty VI i 30 grudnia został uroczyście koronowany w awiniońskiej katedrze przez protodiakona Gaillarda de la Mothe. Niedługo po swoim wyborze uznał podpisaną na konklawe kapitulację za niezgodną z prawem kanonicznym, a tym samym za nieważną[3][5].
Przypisy
- ↑ Guillaume Mollat: Les Papes d'Avignon (1305-1378). Paryż: 1912, s. 80-89.
- ↑ Konrad Eubel: Hierarchia Catholica Medii Aevi. Volumen I. Münster-Padwa: 1913-1960, s. 19 przyp. 3.
- ↑ a b c d John Paul Adams: Sede Vacante 1352. 2010. [dostęp 2015-02-15].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Od XIV do XVI wieku (a sporadycznie nawet i jeszcze później) rozpowszechniony był zwyczaj nazywania kardynałów (nawet w oficjalnych dokumentach) nie według ich imion i nazwisk, lecz według pseudonimów nawiązujących najczęściej do miejsca pochodzenia, diecezji lub kościoła tytularnego danego kardynała.
- ↑ a b Guillaume Mollat: Les Papes d'Avignon (1305-1378). Paryż: 1912, s. 90-93.
| XI wiek |
|
|---|
| XII wiek |
|
|---|
| XIII wiek |
|
|---|
| XIV wiek |
|
|---|
| XV wiek |
|
|---|
| XVI wiek |
|
|---|
| XVII wiek |
|
|---|
| XVIII wiek |
|
|---|
| XIX wiek |
|
|---|
| XX wiek |
|
|---|
| XXI wiek |
|
|---|
