Papieska elekcja 1154

Daty i miejsce
4 grudnia 1154
Rzym
Główne postacie
Dziekan	Imar OSBCluny
Protoprezbiter	Guido Florentinus
Protodiakon	Odone Bonecase
Protodiakon elektorów	Rudolf
Wybory
Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni	24 6
Wybrany papież
Nicholas Breakspeare Przybrane imię: Hadrian IV

Papieska elekcja 4 grudnia 1154 – odbyła się po śmierci Anastazego IV i zakończyła wyborem jedynego w dziejach papieża z Anglii Adriana IV.

Święte Kolegium Kardynałów na początku grudnia 1154 liczyło 30 kardynałów, wiadomo jednak że co najmniej sześciu z nich przebywało wówczas poza kurią papieską, zatem w wyborze następcy Anastazego IV mogło brać udział najwyżej dwudziestu czterech:

• Imar OSBCluny (nominacja kardynalska: 14 marca 1142) — kardynał biskup Tusculum; prymas Świętego Kolegium Kardynałów
• Waryn CanReg (23 grudnia 1144) — kardynał biskup Palestriny
• Nicholas Breakspeare CanReg (17 grudnia 1149) — kardynał biskup Albano
• Hugo OCist (22 grudnia 1151) — kardynał biskup Ostii
• Cencio de Gregorio (3 marca 1151) — kardynał biskup Porto e Santa Rufina
• Gregorio Centu (2 marca 1140) — kardynał biskup Sabiny
• Guido Florentinus (2 marca 1140) — kardynał prezbiter S. Crisogono; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
• Ariberto (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Anastasia
• Manfred (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Sabina
• Juliusz (20 maja 1144) — kardynał prezbiter S. Marcello
• Ubaldo CanReg (20 maja 1144) — kardynał prezbiter S. Croce in Gerusalemme
• Guido Puella CanReg (23 grudnia 1144) — kardynał prezbiter S. Pudenziana
• Bernard CanReg (23 grudnia 1144) — kardynał prezbiter S. Clemente
• Ottaviano de Monticello (26 lutego 1138) — kardynał prezbiter S. Cecilia
• Astaldo degli Astalli (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Prisca
• Rolando Bandinelli (23 września 1150) — kardynał prezbiter S. Marco; kanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego
• Gerard (3 marca 1151) — kardynał prezbiter S. Stefano al Monte Celio
• Giovanni da Sutri (22 lutego 1152) — kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo; rektor Kampanii
• Enrico Pisano OCist (22 lutego 1152) — kardynał prezbiter Ss. Nereo ed Achilleo
• Giovanni Morrone (22 lutego 1152) — kardynał prezbiter Ss. Silvestro e Martino
• Rudolf (18 grudnia 1143) — kardynał diakon S. Lucia in Septisolio
• Guido di Crema (20 maja 1144) — kardynał diakon S. Maria in Portico
• Giovanni Gaderisio CanReg (23 września 1150) — kardynał diakon Ss. Sergio e Bacco
• Ottone da Brescia (22 lutego 1152) — kardynał diakon S. Nicola in Carcere

Pięciu elektorów mianował papież Innocenty II, czterech Celestyn II, sześciu Lucjusz II, dziesięciu Eugeniusz III.

Co najmniej sześciu kardynałów było nieobecnych:

• Ubaldo de Lucca (17 grudnia 1138) — kardynał prezbiter S. Prassede; legat papieski w Lukce
• Rainaldo di Collemezzo OSB (1141) — kardynał prezbiter [Ss. Marcellino e Pietro?]; opat Montecassino
• Odone Bonecase (5 marca 1132) — kardynał diakon S. Giorgio in Velabro, protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów; legat papieski we Francji
• Giacinto Bobone (23 grudnia 1144) — kardynał diakon S. Maria in Cosmedin; legat papieski w Hiszpanii
• Gerard de Namur (22 lutego 1152) — kardynał diakon S. Maria in Via Lata; legat papieski w Niemczech
• Ildebrando Grassi CanReg (22 lutego 1152) — kardynał diakon S. Eustachio; legat papieski w Lombardii; administrator diecezji Modena

Trzech z nich mianował Innocenty II, jednego Lucjusz II i dwóch Eugeniusz III.

Papież Anastazy IV zmarł 3 grudnia 1154 w Rzymie. Następnego dnia kardynałowie zgromadzili się aby dokonać wyboru jego następcy. Ku powszechnemu zaskoczeniu wybór elektorów padł na obcokrajowca, Anglika Nicholasa Breakspeare z zakonu kanoników regularnych, biskupa Albano, byłego legata papieskiego w Skandynawii. Elekt przyjął wybór pod imieniem Adrian IV. Jak dotąd jest on jedynym papieżem z Wysp Brytyjskich.

• Ambrogio Piazzoni Historia wyboru papieży, Wyd. M, Kraków 2003
• Kazimierz Dopierała Księga papieży, Wyd. Pallotinum, Poznań 1996
• Ian Stuart Robinson, The Papacy 1073-1198. Continuity and Innovation, Cambridge University Press 1990
• Philipp Jaffé, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, vol. II, Lipsk 1888
• J.M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912, s. 23

• S. Miranda: papieska elekcja 1154
• Sede Vacante 1154. Notes by dr J. P. Adams